De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1930 8 november pagina 4

8 november 1930 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 8 NOVEMBER 1930 No. 2788 We worden gedumpt door Melis Stoke Teekeningen voor de Groene Amsterdammer" door E. Harmsen van Beek MOET je hooren zeide ik 's avonds bij de thee tot mijne Mathilde hoe we ge dumpt worden. ... !" ,,Ge-wat. . . . ?" vroeg zij verschrikt, en, naar het mij voorkwam, met een angstigen blik naar de deur. Nou, gewoon ge dumpt, trachtte ik uit te leggen. De Russen hebben zelf geen graan ge noeg, maar nu probeeren ze de markt in het buitenland te veroveren door masGe-w&t....?" sas Russisch graan, desnoods met verlies, aan te bieden. ... Ik vind het tenminste een groote schande. ... J" Mathilde stemde niet aanstonds met mij in, maar tenslotte zeide zij peinzend: Wij doen eigenlijk niet anders. . . . Verleden week hebben we tweemaal menschen ten eten gehad, en toen heb jij gezegd, dat we de schade moesten inhalen door de rest van de week eenvoudig te eten. ... !" Vrouwen slaan alt'jd den spijker op den kop. Mathilde hs/d volkomen gelijk. Ik herinnerde mij eene aanwijzing van dien aard gegeven te hebben. Eerst hadden we de Dingessen gehad, die we absoluut moesten terugvragen, en den dag daarna de Uweetwelletjes, omdat we gewoonweg niet an ders konden doen na alle beleefdheden, die we van ze hadden ondervonden. In beide gevallen was het beste niet goed genoeg geweest, en er was kwistig gesproeid met wijnen. Als je alt'jd menschen te eten wilt hebben, zeide Mathilde nog eens, dan dump je. ..." * * * Ik heb lang over dit onderhoud nagedacht, en ik ben tot de conclusie gekomen dat Mathilde volkomen gelijk heeft. Wat in de handelswereld in het groot geschiedt bedrijven wij elk voor ons dagelijks. Laat ik als voorbeeld den autohandelaar nemen, die mij van de week negen maal bezocht heeft. F l ij had een absoluut-unieke overjarige auto te koop. Dat is een mo del 1030, dus absoluut ver ouderd en toch ook weer het neusje van de zalm, alles vol? gens dienmijnheel'. Hij wilde dien wagen verkoopen met zulk een enorme korting, dat hij er zelf niets op verdiende. Sterker, hij verloor er op. Ik weigerde, om redenen van menschenliefde en billijkheid, hierop in te gaan. Deze man mocht geen cent aan mij verliezen. Ook al was hij door niets dan sympathie tot mij gedreven. Hij drong lang aan, en het was pijnlijk om te zien hoe hij met alle geweld dit offer wilde brengen. De wagen was juist iets voor mij: gedistingeerd, simpel van lijnen en niet-opvallend, doch inwendig een juweel. Toen ik bleef weigeren kwam hij met een nieuw voorstel. Ook echt iets voor mij. Een opvallende wagen, iets beslist aparts; een wagen dit1 iedereen in bewondering zou brengen. Ook op dezen wagen zou h'j geld ver liezen, hetgeen bewees dat hij mij waarachtig liefhad. Dit dumpingsgeval wordt ech ter nog overtrof fen door het tref fend voorbeeld van eene vriendin van ons, die bereid is tot de grootste opofferingen met het uitsluitend doel het oog van hare medemeuschen te streeleri. Deze \riundiii toch gaat zoo kostbaar en fraai gekleed dat liet Hij drong lang aan kostbaar en iraai (/Meed een lust voor de oogen is haar te ontmoeten. Dit genot bezorgt zij ons echter ten koste van zware offers op het gebied van huishoudelijke zuinigheid. Telkens brengt zij Mathilde in verbazing door de geringe bedragen van haar slagers- en kruideniers rekeningen. Het is zelfs ontroerend om te constateeren hoe haar man en kinderen zuh hebben vereenigd achter dit werk van naastenliefde. Haar man rookt weinige en goedkoope sigaren, teneinde mede te werken aan het tot stand komen van de combinatie van stoffen en dierenhuiden welke ons, gelukkige stervelingen, een sensatie van schoonheid bereidt. Dit is een zuiver voorbeeld van dumping met schoonheid. * * * Ook ikzelf heb aanleg voor dumpen. Toen ik laatst met Hengelman in de sociëteit zat, en toen we plotseling bemerkten dat het tien minuten over half zeven was, heb ik hem zeven of acht uitvluchten aan de hand gedaan, zeven of acht hoogst aannemelijke en ondoorschijnende voor wendselen en verontschuldigingen, welke hij in de tram nog voortdurend resumeerde en repeteerde. Bij de halte waar hij moest uitstappen dankte hij mij nog eens ontroerd en zoo herhaaldelijk dat de conducteur moest dreigen met doorrijden als mijnheer niet uitstapte. Welnu, toen ik zelf thuis kwam en mijne Mathilde mij met strakken blik de vraag stelde waar ik vandaan kwam, zakte ik bij de eerste leugen door de mand. Ik had mijn kostbaar verdedigingsmateriaal ten behoeve van mijn vriend afgestaan en schoot zelf jammerlijk te kort. Er zijn echter ook mogelijkheden om te profiteeren van de dumpingsverschijnselen in onze samenleving. Het loopt weer tegen Sint-Nicolaas en Kerstmis. Zoodra deze feesten achter den rug zijn be ginnen de uit ver koopen. Alle leve ranciers deelen ons dan mede dat alles, desnoods met ver lies, moet worden opgeruimd. Voor de dingen die men tpgett aanzienlijk verlaagden prijs alle winkelramen ziet men als Sint Xicolaas of Kerstmis geschenken gekocht heeft, tegen aanzienlijk verlaagden prijs. Welnu.... ik zal K een geheim verklappen: alle geschenken die ik dit jaar zal uitdeden, werden door mij aangeschaft onmiddellijk na de feest dagen van het vorige jaar. Meeuwen Daar dreven al de meeuwen weder. Bewegend wit o)> nauw-beieogen vlak; Soms spiegelde wat blauw zich teeder AVre/i de schaduw van een ouden tak. Wat zon, wat zachte regen... .over De kruinen waait opeens de. frissche wind: Licht-geel. we(/-wa<iiend zomer-loover Drijft naar de gracht, waar het zijn vrede vindt. Xoo kwam. hij en ik zag gebeuren Wat telken jaar ik nieuw gebeuren wM: H'is'ling van wolken, pracht van oude kleuren, Al wat veri/aan zul in Noveinber-mist: Ik zag. ik u'ist. . . , zocht ik tevoren H'el ooit de rust 'm 't l(art, dat weemoed mud-1 Kn voelde in mij de groote rust geboren. Zooals zij leeft in lierfst/ijk-stille» grand. JAN J. ZELDUXTHUIS SCHAKEL MEILIGEWEG 11-17«AMSTEQDAM lemden naar maat Prof. Dr. C. Eykman Bij ons verkrijgbaar^N.R.V. MONTA SCHOENEN I>EN geleerde en onderzoeker van wereldI-J reputatie hebben wij met het verscheiden van prof. Eykman verloren. Hij is de ontdekker ge weest van de zoogenaamde vitaminen (een naam die later door Casirnir Funk aan Eykmajrs ont dekking is gegeven) en aan zijn onderzoekingen is-. het te danken. dat de gevreesde Beri'beri niet meer zulk een groot aantal slachtoffers-. eischt als A-oor Kykman's ingrijpen het geval was. Na zijn promotie tot doctor in de geneeskunde vertrok hij als officier van gezondheid nasi- Indië. >!a eenigen tijd word hij door ziekte gedwongen naar Europa te gaan. en gelukkig was het hem daal' spoedig weer mogelijk de studie weder op te vatten. In het instituut van Robert Kocli te Berlijn, waar hij werkte, maakte hij kennis niet <l<professoren Win kier en 'Pekelhaiing en bij hen. sloot hij zich aan. toen zij naar de koloniën ver trokken om een onderzoek te doen naai- de onder de militairen slachtoffers eisehende-beri-beii-zie-kte. Toen zijn commisssiegenooten na een jaai- naar het vaderland terugkeerden, kreeg Dr. Eykman op dracht het onderzoek voort te zetten en hij ver richtte dit inhet doorhem opgerichte en bestuur de laboratorium voor pathologische anatomie en bacteriologie te Weltreveden. Zijn conclusie was. dat de voeding met gepelde rijst voor het kwaad Verantwoordelijk moest wor den gesteld en de beri-beii voorkomt n ken worden door het nuttigen van ongepelde rijst, omdat het zilve-rvlie sje van de rijst een stof zou bevatten, die het uitbreken der ziekte verhindert. Thans wordt deze ,,Eykman's-zi< nswijze" oveide geheele Wereld als juist erkend, doch in die dagen sloeg men Eyknif.n's advies in den wind. Toen de milita.ire autoriteiten in Jmliëweder overgingen tot het Verstrekken van gepelde rijst st< nd Eyk man op de bres. Hij werd heel spoedig in het gelijk gesteld: uit verschillende gainizoincn kwamen a.larmeerende berichten binnen, dat aan de bei-iberi weder tol moest worden betaald. Merkwaardiger wijze was ei n Amsterdamseli arts. Dr. v;.n Dieren, terzelfder tijd tot dezelfde conclusies gekomen, en wel zuiver door deductie en reden 'ering. Tropem-rvsiing had hij niet, ma«:r hij was uitgegaan van de redeneering dat beri-beri blijkbaar daar voorkwam waar rijst volksvoedsel was en speciaal in die milieu's. gainizoenen. straf kolonies etc. waai- de ongepelde rijst het uitsluitend menu vormde. Ken wetenschappelijke verklaring van het ontstaan der beri-beri was hiermee echter nog niet gegeven en het is juist de verdienste van Kykms'.n geweest, dat hij. aan dit probleem i-beidende. kwa.m tot <le theorie, die lii.ter de leer der vitfimine-n ge-noemel werd. In ISiMi ivpi'.t rieel-ele Kr. Kykmrn. 7.\',ï\ vooriienie-ii om nam- Indiëterug te gaan werd verijdeld door zijne- be-noeming tot lioogleeraa.r in I'tre-ch'.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl