De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1930 15 november pagina 1

15 november 1930 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

Telefoon 37964 Postgiro 72880 Gem. Giro G. 1000 ONDER HOOFDREDACTIE VAN A. C. JOSEPHUS JITTA Redacteuren: L. J. JORDAAN, F. G. SCHELTBMA EN M. KANN. Secretaris der Redactiei C. F. VAN DAM KEIZERSGRACHT 355, AMSTERDAM C. OPGERICHT IN 1877 No. 2789 ZATERDAG 15 NOVEMBER 1930 Het succes der Democratische inhoudsopgave staat op pa9. Partij in Amerika DE verkiezingen in de Vereenigde Staten van Amerika hebben een zeer groot succes voor de Democratische Partij opgeleverd. Weliswaar beschikt die partij noch in het congres (de directe volksvertegenwoordiging), noch in den senaat (de vertegenwoordiging van de 48 staten) over een meerderheid. Maar het verschil tusschen het aantal zetels, waarover de Republikeinen en waarover de Democraten beschikken, is zoo gering, dat enkele afwijkende stemmen van zoogenaamde democratische Republikeinen bij belangrijke stem mingen de regeering van Hoover zullen verhinderen, de wetten, die zij tot stand wil brengen, door te zetten. En dit succes van de Democraten opent het uitzicht op een overwinning van hun partij bij de verkiezing van een president der republiek, die over twee jaar zal moeten plaats vinden. Men moet zich niet verbeelden, dat het succes der Democraten in Europeeschen zin als een over winning der ..democratie" beschouwd kan worden, evenmin als de nederlaag der Republikeinen eenig gevaar zou opleveren voor den republikeinschen regeer! n gsvorm. In Amerika is ieder burger republikein in de Europeesche beteekenis van dat woord. En de karakteristieke formule van het democratisch credo: een regeering van het volk door het volk voor het volk" naar de uitdrukking, die van Abraham Lincoln afkomstig is is ieder Ameri kaan hij zij Democraat of Republikein naar het hart gegrepen. Wat beteekent het succes van de Democratische Partij dan wel? Wie in een boek over Amerikaansche politiek naslaat, waarin het verschil tusschen Republi keinen of Democraten gelegen is, of wie een Ame rikaan vraagt om inlichtingen over deze tegen stelling, krijgt altijd hetzelfde antwoord. Het verschil is niet precies aan te geven. Historisch is het verschil te verklaren, voor de actueele poli tiek heeft het wel eenige practische beteekenis, doch het verschil heeft niets met beginselen te maken. Men zal u natuurlijk ook zeggen, dat de Demo craten in het algemeen iets sterker voor uitbreidingvan de macht der centrale regeering zijn, dat zij een beetje minder protectionistisch gezind zijn, dat zij meer dan de Republikeinen voor de belangen van den landbouw opkomen en dat zij in den regel wat minder conservatief zijn. Maar het hangt bij iedere verkiezing van de omstandigheden, waarin het land verkeert, af, welke punten op het verkie zingsprogramma op den voorgrond zullen worden gesteld en met welke leuzen men den verkiezings strijd zal ingaan. Uiteraard zal een oppositiepartij zoo sterk mogelijk opkomen tegen die politieke daden der regeering, die weinig succes hebben opgeleverd. Maar iedere partij is doodsbang, door al te sterk .kleur te bekennen, een deel van haar aanhangers 'e verliezen. ~*oo werd in 1924 ernstig geklaagd over de poactie der Ku Klux Kan, een mysterieuze :ng van een soort van 100 pCt. '">., die het Amerikaansche openbare leven wenschten te zuiveren van den invloed van negers, Joden en Katholieken. . . . tonnés de se trouver ensemble. De regeering was niet ernstig genoeg tegen deze gevaarlijke organisatie opge treden. Welnu op den in dat jaar gehouden partijdag der Democraten werd het voorstel, om een krach tige actie tegen de Ku Klux Kan in het verkie zingsprogram op te nemen met 5423/2o tegen 5413/20 stemmen verworpen. Nog vager zijn de leuzen, waarmede de politieke partijen de goe-gemeente trachten te vangen. Wilson werd gekozen op de leuze: Amerika zal buiten den oorlog blijven." Kort na die verkiezing namen de Vereenigde Staten aan den oorlog deel. Coolidge werd aanbevolen met de woorden: ,,Why change? Keep cool with Coolidge." Wanneer de naam van den candidaat Warmidge was ge weest, had men waarschijnlijk gezegd: ,,Keep warm with Warmidge". Hoover werd gekozen op de leuze: ,.De welvaart zal voortduren." En nauwelijks had hij het bewind aanvaard, of de crisis brak uit, die Amerika misschien in nog ern stiger mate teistert dan Europa. Ik wees er reeds op, dat een partij, die in de oppositie is en dat was gedurende vele jaren de Democratische Partij zoo scherp mogelijk optreedt- tegen de politieke daden der regeering, die op een mislukking zijn uitgeloopen. Zoo is het dezer dagen behaalde succes der Democraten voor een belangrijk deel het gevolg van het feit, dat men van die partij verzet verwacht tegen het drank verbod en tegen de protectionistische maatregelen van Hoover, die naar het oordeel van vele Ameri kanen een groote teleurstelling hebben opgeleverd. Het verzet tegen het drankverbod groeit en de verontwaardiging over het schrikbarende aantal overtredingen, dat met de kostbaarste politie maatregelen niet te keeren valt, neemt met den dag toe. Een politieke caricatuur bracht in beeld, hoe de Vereenigde Staten n milliard dollars besteden aan controlemaatregelen op het drankverbod; ongeveer evenveel als Engeland aan inkomsten trekt uit den drankaccijns. Ons in Europa boezemt natuurlijk het meest belang in, of het succes der Democraten eenig uitzicht opent op een wijziging der protectionis tische Amerikaansche handelspolitiek. Ik maak mij daaromtrent niet veel illusies. De kanker van het politieke leven in Amerika is de groote invloed, die machtige organisaties van belanghebbenden op de volksvertegenwoordi gers en op de overheid uitoefenen. Verschijnselen, die men in Amerika met de ..lobby" en ,,logrolling" aanduidt, kent men in ons land nauwelijks en althans niet op een gebied, waar het gaat om f Ie behartiging van de belangen van bepaalde groepen. De lobby" is de organisatie van belang-hebben den, die de politieke partijen, de volksvertegen woordigers en de ambtenaren in haar macht tracht te krijgen. Washington wemelt van dergelijke bureaux, die door de katoenindustrie, de staal industrie, de petroleummaatsehappijen enz. worden gesticht, ten einde met name in het tarief van invoerrechten zooveel mogelijk voordeden voor het eigen bedrijf deelachtig te. worden. Logrolling" is de methode, door middel waarvan de voordeelen voor de ne groep tegen die van een andere worden geruild. Bij het behandelen van liet tarief van invoer rechten stonden de leden van het congres in de commissies uit dat congres in onmiddellijk contact met de vertegenwoordigers van de belanghebben den. Elk van de/,e commissieleden was bereid alle verzoeken van zijn collega's om bescherming in te willigen, mits hij op zijn beurt do verlangens van zijn opdrachtgevers vervuld zag. Dat dit aldus geschiedt , heeft een dor bekwaamste Ame rikaansche economen, E. W. Taussig. jaren lang voorzitter van de tariofcommissie, in een weten schappelijk tijdschrift onomwonden toegegeven. (The Quarterly Journal of Ecormmics. Februari 1930, The Tariff 1920?HO. blz. .181 o. v.). De eenigo hoop. die men hot recht heeft to koes teren,is.dat een politieke partij als do democratische, die gedurende vele jaren niot aan het bewind is geweest, iets minder ten kwade beïnvloed zal zijn, dan een partij, die jaren lang do rei;oeringspartij bij uitnemendheid is geweest. liet succes dor Democratische Partij bij do ver kiezingen in do Vereenigdo Staten hooft nauwelijks iets te maken mot do beginselen door die partij beleden on hoolomaal niets, mot wat wij in Europa democratie" noemen. Er bestaat oon kleine kans. dat dezo overwin ning on wat daaruit voor do volgende verkiezingen kan voortvloeien, een geringe kentering zal bren gen in de gezindheid der regeering van de Ver eenigde Staten, ton opzichte van ilo handelspolitiek, die men met de woorden ..krankzinnig geworden politiek van bescherming" (protectionism run mad), treffend juist hoeft gekarakteriseerd. De bokondo president van ('olutnbia l'niversity Nicholas Murray Butler hoeft in zijn rectoralerede tot de studenten in Juni 1929 de mentaliteit der politici te Washington, die op dat tijdstij) het nieuwe tarief van invoerrechten behandelden, met do volgende scherpe woorden gegoosold: De tariefsverhooging, bekokstoofd in het Huis van Afgevaardigden, beoogt niets anders dan onmid dellijk en zeker profijt voor iedereen mot hulp der regeering. Dat is hot werk van het slag patri otten, wier vaderlandsliefde hard maar waar door Dr. Johnson word gekenschetst als het laatste toevluchtsoord van een schurk" (the last refuge of a scoundrol). Hot kan niet bijzonder goed gesteld zijn met hot politieke leven in een land, waar oen rector in zijn jaarlijksche oratio tot zijn leerlingen zich in zulke termen over de politieke leiders van dat land uitlaat. A. C. JOSKPIirS JITTA

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl