Historisch Archief 1877-1940
No. 2789
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 15 NOVEMBER 1930
v
van boven de 200 tot beneden 130 pCt. terugliepen.
Om a! deze redenen lijkt de suppositie dat het hier
zou gaan om een fihancieelen titanenstrijd niet erg
plausibel, al klinkt Het aantrekkelijk Amerikaansch.
Maar wanneer nu van den kant van de finan
ciering geen moeilijkheden dreigen, is dan de koers
daling gemotiveerd ? Gemotiveerd is zij in elk
geval, al was het alleen maar door de verhouding
van vraag en aanbod welke de koers op dit peil
heeft gebracht. Maar redelijke gronden voor het
overwegende aanbod zijn toch niet gemakkelijk
te vinden. Het is heel best mogelijk dat de winst
nooit meer op het peil van verleden jaar zal komen.
En het afloopen van patenten is misschien ook wel
een slechte noot. Ma,ar dat zijn factoren die men
niet van vandaag of gisteren kent. De jongste
koersdaling zou alleen gemotiveerd kunnen worden
door een gebeurtenis die zich in de afgeloopen
maand heeft voorgedaan. l)at de winst terug zou
loopen is niet te verwonderen. Er is geen bedrijf
aan te wijzen waar dat niet het geval is. En zij die
zich nog altijd gekoesterd hadden in de zoete
overtuiging dat in Mei van dit jaar Philips al voor
het heele jaar 1930 de winst voorspellen kon.
merken nu dat er in een half jaar heel wat kan
gebeuren. En dat de desbetreffende mededeelingen
in het obligatieprospectus zooveel indruk hebben
gemaakt, pleit niet voor het inzicht van de beurs.
Philips heeft in deze trouwens een mede-slacht
offer gekregen in de Koninklijke. Eenige maanden
geleden publiceerde nog de Koninklijke een ver
klaring dat er geen reden was om het optimisme te
laten varen. Dat was nog heel wat sterker uitge
drukt dan Philips het deed. En nu: ook al mogelijke
dividendverlaging. Waarom zouden trouwens deze
bedrijven uitzondering zijn? En waardoor is nu de
koèrsdaling sedert verleden jaar zomer anders
gemotiveerd dan door minder gunstige winstver
wachtingen ? De eerste reactie beteekende inderdaad
een correctie op de in verhouding tot het toen
malige rendementspeil reeds te hooge waardeering.
maar wat er na de 500 pCt. nog afging kon men
toch op rekening van de minder gunstige winstver
wachtingen schuiven ! En nu werkelijk de winst
minder is komt dat zoogenaamd onverwacht en
volgt er nog een koersreactie op.
Het eenige verschil van Philips met de meeste
andere bedrijven (automobiel; ijzer- en staal) is
dat de omzet niet teruggeloopen, integendeel nog
gestegen is. Prijsverlaging en vooral ook kosten
stijging zijn hier de oorzaak van het verschijnsel
dat elders in het leven is geroepen door minder
omzet en prijsdaling. Misschien dat hier inderdaad
een reden ligt om straks bij herstel van de welvaart
voor Philips een geringere winsttoename te ver
wachten dan elders. Maar erg waarschijnlijk is
dat ook niet. Op het oogenblik moet Philips voor
behoud van zijn afzet nieuwe gebieden aanboren.
Straks zal waarschijnlijk van dichterbij de
vervangingsvraag komen. Als de toestand algemeen
beter is. zullen vele radiobezitters wel de nieuwste
snufjes willen hebben. Dat radio min of meer een
luxe artikel is komt het bedrijf dan te stade omdat
het niet zooals een zuiver gebruiksartikel (wat het
voor de minder koopkrachtige vragers overigens
wel is geworden) heelemaal opgebruikt wordt.
En nu tenslotte nog een enkel woord over de
afbetaling. In welke mate de afzet op het oogenblik
via afbetalingscontracten plaats vindt is natuurlijk
niet bekend. Maar men mag wel aannemen dat
het bedrag gestegen is. Nu is hier te lande een
heilige vrees ontstaan voor huurkoop omdat twee
banken welke zich met dat bedrijf bezig hielden op
ernstige moeilijkheden zijn gestuit. Wat intusschen
nog niets hoeft te prejudicieeren omtrent de risico's
aan huurkoop verbonden. Indien eon bedrijf ver
liezen lijdt kan dat twee oorzaken hebben: de aard
van het bedrijf en de bedrijfsleiding ! Hoeveel van
de 100 millioen debiteuren die op de laatste balans
voorkwamen afbetalingsvorderingen vertegenwoor
digden (direct of indirect via den tusschenhandel)
weet men niet. Maar indien uit dien hoofde ver
liezen te boeken waren zou men dat op de laatste
vergadering allicht gehoord hebben.
Kr is alleen hier een zwak punt te ontdekken;
indien inderdaad de afzet voor een belangrijk deel
op afbetaling drijft dan zal tot op het tijdstip dat
uit oude contracten evenveel geld vrij komt als in
nieuwe gestoken moet worden de kapitaalbehoefte
uit dezen hoofde stijgen. En dan komen wij dus
weer op de financieringskwestie. Wanneer het
moeilijk zou blijken de benoodigde middelen te
krijgen dan zou aldus de omzet tot
verminderinggedoemd kunnen worden.
Met dit alles wil natuurlijk niet gezegd zijn dat er
bij Philips geen risico's zijn, die heeft men in elk
bedrijf. Maar daarmee kan de jongste scherpe
koersdaling niet gemotiveerd worden, omdat dat
alleen maar mogelijk zou zijn uit hoofde van
nieuwe pas bekend geworden factoren. Hadio is
altijd min-of-meer een luxe artikel geweest, en dat
do winst zou dalen had iedereen kunnen voorzien.
Het eenige mogelijke recente zwakke punt dat men
kan ontdekken is misschien de financieele positie;.
Maar weten doet men daaromtrent niets. Op de
laatste vergadering is meegedeeld dat de uitbrei
dingen vrijwel voltooid zijn. l.)e eenige oorzaak van
nieuwe kapitaalvraag zouden dus de debiteuren en
misschien do voorraden '/.ijn.
In 1920 stonden aandeelen Philips 1(125 p('t.;
in 1921 deugde er niets meer aan Philips, de aan
deelen zakten in tot 157 pCt. In 1929 stonden de
aandeelen (ondanks vele claims sedert 1921) weer
920 pCt.; nu staan zij bijna weer 200 pf't., en deugt
er weer niets aan het bedrijf. Nu is het wel waar dat
de stijging sinds 1921 niet te danken is aan de
gloeilampen, die in 1920 het voornaamste artikel
waren, maar aan de intusschen opgekomen radio.
Maar Philips is een levende onderneming en wan
neer mocht blijken dat de bestaande takken van
bedrijf niet voldoende zijn om het heele concern
te voeden, dan zal men wel weer nieuwe dingen
vinden. Electriciteit en chemie (ook op dit laatste
gebied heeft Philips zich al begeven) zijn immers
de bedrijfstakken van de toekomst. Eerder zou
men misschien nog kunnen twijfelen aan de kansen
van kolen- of ijzerindustrie, al vermoedt men voor
die ..basisbedrijven" een duurzamer en steviger
grondslag ! Een uitvinding kan de bestaande grond
stofbasis omverwerpen. Ook Philips kan van uit
vindingen schade ondervinden (wanneer hij ze niet
kan opkoopen of afkoopen"); maar het bedrijf
maakt daartegenover een goede kans dat het zelf
profiteert van eigen vindingen, en de afgeloopen
jaren hebben bewezen dat die kans heel behoor
lijk is.
Hoe lang zal het duren alvorens Koning Philips
weer uit zijn exil wordt verloi-t en met muziek op
het Damrak wordt binnengehaald 'l
j. B. BENNER""?OOÏTI
PIANOHANDEL OEVEeIIOD "" ?
DEN HAAG
97
HOFLEVBBANCIEBS ?
NOORDEINDE l
N.V. STANDAARD
HYPOTHEEKBANK
te ROTTERDAM
Directie :
Mr. H. H. C. CASTENDIJK en
/. MOSSELMAN
De Bank geeft onder controle van het
Algem. Administratie- en Trustkantoor
44 % Pandbr. tegen beurskoers uit.
N. V. Rotterd. Hypotheekbank
voor Nederland
Opgericht in 1864
Maatschappelijk Kapitaal f 10.000 000,
waarvrn geplaatst f 7.000.000,
waarop 10 pCt. gestort.
Verstrekt geld op eerste hypotheek.
Voor inlichtingen wende men zich tot
het kantoor der Bank, Schiedamsche
Singel 41 te R'dam ot tot hare Agenten.
De Directie:
Mr. Th. Reepmaker, Mr. N. P. C. v. Wijk,
Mr. B. van Rossem.
Hl Insulaire Hypotheekbank
te ZIERIKZEE,
geeft uit
4è% Pandbrieven a 10<H %.
Aan Pandbrieven in omloop
voor ± f 21.000.000.
De HolL Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70.
De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag
met een minimum van f 1000.?op zake
lijk onderpand en onder borgtocht, met
'n pandgeving eener polis van levensver
zekering van gelijk bedrag, en verkoopt
5 % schuldbrieven in stukken van f 1000.- .
500,- en f 100.- tegen Beurskoers.
Nederlandsche
Handel-Maatschappij, N. v.
AMSTERDAM.
AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE
Vestigingen in Nederlandsch-Indic, Straits-Settlements,
Britsch-ïndië, China, Japan en Arabi
ALLE BANKZAKEN
SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS.
LEVENSVERZEKERING
Mg. ARNHEM"
de basis voor een zorgenvrij bestaan.
N.V. Residentie Hypotheekbank
's-GRAVENHAGE Anna Paulownasttaat 97
TRUSTEB'S EN ACCOUNTANTSCONTROLE
Hypotheekbrieven in circulatie f 15.300.000. ~*.
41J2pCt. Hypotheekbrieven tegen 100'/2pCt.
Directie: K. B. ABBING. D. VAN OORDT
iccccccccccccc^