i8 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 15 NOVEMBER 1930 No. 2789 TAALSCHUT GHARI VARIA XVIII opheffen opheffing leest daar: de opheffing van het bedrijfsleven, en met uw gewoon Hollandsch taaibegrip gevoelt gij u dadelijk lekker worden. De slapte i n de zaken gaat zeker over. Er hebben bepaald een paar flinke kerels hun schouders onder gezet. Handel en bedrijf worden opgebeurd, gaan weer de hoogte in. Hoezee. Gij leest verder en begrijpt niet. Wat vertellen ze mij nu? Dat de boel nog veel dieper keldert? Ja, ja, overmorgen is alle negotie vernietigd, staat alle nering stil. En er stond toch: opheff ing,ophef fing. Goede man met uw gewone Hollandsch. Gij kent dat nog wel, maar de economisten spelen er draaiommetje mee. Op wil bij hen zeggen naar beneden en heffen is bij hen het zelfde als laten zakken. Eén troost: he,t zijn niet alleen de geleerde heeren, die hier de taal op haar hoofd zetten. De roodborstjes kweelen het naderend einde van hun doodsvijand: de op heffing van het kapitalisme; de melk boeren en de melkslijters profeteeren de opheffing van een melkoorlog!; de leiders van kolendelvers verklaren een steenkoolstaking! ! voor opgeheven. De dokters zijn blijde als een verlamd gewaande patiënt plotseling den arm opheft, maar bedroeven zich als de beweging van dien arm straks weer opgeheven is. In alle boeken over natuurkunde leest ge van krachten, die elkaar opheffen, (jij denkt, wat zullen dergelijke vereend werkende krachten al niet kunnen presteeren. Mis gedacht: die krachten doen elkaar te niet, ze bestaan niet meer. Heel duidelijk immers. Als gij u van uw armstoel opheft, geschiedt dat met moeite. Dit is een voorteeken, dat gij ook spoedig niet meer zult bestaan. Zegt gij : mijn bezwaar is vervallen ? Hebt gij gehoord, dat die vereeniging ontbonden is? Dat dit besluit inge trokken, dit vonnis opgeschort is? Komaan, wat klinkt uw Hollandsch toch ouderwetsch, hoe hinderlijk af wisselend is toch uw woordenkeus. Schrijf opgeheven en ge draait al die anderen meteen den nek om. Ze zullen dan plat op den grond vallen en met volle recht opgeheven zijn. Praat ge tegen, hoor ik u mompelen van eer bied voor de taal. . . . van schaamte? Geen nood. Verneem en overdenk de volgende wijsheid, zij komt van een goed adres, van Prof. Casimir, vrees ik: Het natuurlijke schaamtegevoel, de eerbied voor zich zelf wordt slechts opgeheven door een nog grooter liefde en eerbied voor een ander." Wat beweert ge: is deze levensles hier buiten de orde? Hierin kon u gelijk hebben. Ik maalde zeker, want ik wilde opheffen wat reeds opgeheven was. Het kan ook zijn, dat het jeukgevoel in zekeren winkel, opgedaan,. bij mij nog niet heelemaal is o/>(/eheven. Hurrah! aufgehoben. kaput!! hurrah!!! In het drukkersvak kan men het thans weer erg breed laten hangen. De zetter of de correc tor verhoogde in Schut XVII (1ste kolom r. 14 v.o.) mijn armzalige duizend tot honderd duizend gulden. Mét liep de zin in 't honderd. Ik zeg verder niets, want ik heb het liever te kwaad met dertien Greshoven dan met n zetter. Den heer B. A. M. te Nijmegen. Blij u weer te zien opdagen. Spoedig komen 'n, m'n cTr aan de beurt: in geschreven spreektaal mogelijk veroorloofd, in de schrijftaal afschuwelijk. U vindt energiek, regiem een gedrochtelijke spelling en zoudt verkiezen enerzjiek, rezjiem. Dat is nog uit den eersten tijd van de Vereen voudigde, toen de vreemde woorden in een nu eens hóllandsch apenpakje zouden ge stoken worden. Later is de Vereenvoudigde menschelijker geworden jegens die vreemde lingen. Zou inzender dan nog wreed willen blijven? Mej. M. H. te Assen wenscht met volle recht gehandhaafd te zien het gebruik van haar voor vrouwen, dat door hun zeer ernstig be dreigd wordt. In een artikel van Jet Luber in De Groene betrapt inzendster de schrijfster tot driemaal toe op zulk een verloochening Xeutfcljlanb, 3)eutfcl)lant>, uebet 2ttle Wij kunnen nu studies nemen in de psychologie van het oerlteS tienen." (Gr.) Het station van SBiailant) (Italië)." (N. Tilb Ct.) Weg uit de flïuotêtab." (Msb.l ,,De omenbteuïder groote illuzies." (Tijd) Wij denken daarbij in de eerste plaats aan de nerpleflingësofficieren." (Hbl.) SCHRILLE TEGENSTELLINGEN Wij zijn er niet achter, of hij van Nederlandsche, Duitsche of Hollandsche nationali teit is." (Deli Cl t On^e sigaret is niet veranderd, maar verbeterd." (Adv. Wbl. Sum.) Een leger van runderen, stieren en kal veren. Zij zullen het onzekere voor het onzekere nemen en knecht worden." (Gr,) Sindsdien heeft Prof. Jelgersma gearbeid voor de psychoanalise in woord en geschrift." (N. K. C.) DE MEERLOOZEN ,,Aan het oorlogvoeren zijn te veel nadeelen verbonden, dan dat men, z. m., daarop belust zou zijn." (Gr.) Laten wij dit aannemen, zonder dit z. m. toe te geven." (Vad.) De samenwerking is z. m. geweigerd. Men kan dit niet z. m. aannemen. Wij kunnen dit boek z. m. aanbevelen. Het is niet z. m. aan B. en W. overgelaten. Een kindermoord is erger dan een moord z. m." (N. K. C.) DE LEVENDE LIJKEN Geregeld brengen ze lijken mee naar boven. Heden gelukkig ook weer twee, die niet alleen nog levend waren, maar zelfs niets gekwetst." (Hbl.) De drie gewonde overledenen, die zich nog in het hospitaal te Beauvais bevinden, maken het goed." (N. Arnh. Cl.) HET MIRAKEL VAN LEIMUIDEN De pastoor van Leimuiden werd over vallen door een nog jongen man, die de bedsprei over zijn slachtoffer wierp, doch nadat deze om hulp had geroepen, ijlings de vlucht nam." (Tel.) Voorbereidselen tot de riooltocht." (Tel.) Gasmaskers passen ? ('O H K ESPON DE NTIE W. Ie R. In den Groene van de vorige week lees ik op bU. 7 over iemand, die heel wat in zijn marsch heeft. Is hiertegen geen kruit gewasschen? Aniiv. Neen, ma ir als zijn trotsch hem niet verbiedt zijn marsch te torschen, zal hij wel verrasschend paarsch worden vergeefsch. Wat het kruit betreft, het verdient aanbeveling, dit na de reiniging op een zacht vuurtje te droogen te zetten. van haar kunne: Romanschrijfsters die zich op hun wijze bezighouden. Waar hun de me dische ervaring ontbreekt, gebruiken zij hun vermogen. Is dat hun misschien een uitvloeiseltje van de vrouwelijke-mannenbeweging? Den heer B. L. F. V-D. te Amsterdam. U heeft is ouder dan u hebt en eigenlijk juister. Onze beleefdheidsvorm is het overblijfsel van Uw Edele, Uw Edelheid, 3e persoon dus. Onder den invloed van gij en je begon U den 2en persoon aan te nemen en ging men het met kleine letter schrijven; maar het gevoel voor den 3den is nog sterk genoeg. Ik geef u toe, dat zich bij U stijf klinkt: heeft U zich niet vergist, zich geamuseerd? Maar hebt u u is ook al niet fraai. Hebt ge u redt echter, ten spijt van alle losgelaten taaibacchanten, die zich om gij en ge een welverdienden bult gieren. Dr. A. G. O. te Driebergen. Nogmaals dank voor uw waardeering. Alleen uw bezwaar tegen in zake kan ik niet deelen; ik dacht, dat de taal het gebruik van inzake als voorzetsel geijkt had. Inzake Dreyfus i.p.v. de zaakDreyfus werd indertijd door den fijnen taai kenner Esser (Soera Rana) verkozen. Den heer E. H. O. te Leiden. Dank voor uw stuk literatuur. Als gij het grammatisch ge slacht belachelijk maakt: over de zwanger schap eens bolsters ; het lieve kopje van mijnen snoes (uw andere voorbeelden zijn al te gezond en vet) trommelt gij op een deur, die bij de taal al jarenlang open staat. HAJE Gedachten van Schopenhauer bewerkt door Gharivarius L V. DE TIJD Het kleinste ding dat vlak bij 't oog reusachtig schijnt, Wordt, gaat g'er verder af, steeds kleiner, en verdwijnt. Zoo is 't ook met den. tijd. Getwist en gekrakeel, Ontstemming, ergernis, vervullen ons geheel. 't Schijnt alles hoogst belangrijk, ernstig, groot en zwaar; Wij klagen luid en la,ng. en maken veel misbaar. Dan voert de stroom des tijds die nietigheden mee. Die feiten van den dag, vati schijnbaar duldloos wee, Van hartstocht en verdriet, van zorgen en van nood /e waren dus alleen door hun nabijheid groot. LVI. ORDE Laat uw gedachten niet als horden, en in vaart, Ravotten door uw hoofd, maar orden ze bedaard. En hebt gij u ge/et tot een bepaalde taak, Houd dan uw aandacht a.f van elke andre zaak. Gij krijgt een brief, die u tot toornig antwoord drijft, Denk niet meer aan 't geval, voordat gij y.it en schrijft. Want een gedachte, die door d'and re zwiert en zwerft, Kan zoo kwaadaardig doen, dat zij den dag bederft. Zorg, dat g'elk denkbeeld in /ijn eigen laatje doet, En neem het niet eruit, eer gij 't gebruiken, moet. LVII. DAGHOKK Pythagoras gaf zijn adepten dezen raad: Gaat iedreri avond na. voordat gij slapen gaat. Wat gij dien dag gedaan, gezegd hebt, en. gedacht: Dat sterkt u voor den arbeid, die u morgen wacht. Zoo is het. Leef er niet gedachteloos op los, Als iemand, die een wollen draad trekt van een klos. Het best is, dat gij een geregeld dagboek houdt. Waaraan gij niet alleen de feiten toevertrouwt. Maai' waar gij bovenal de stemming kort in schetst. Waarin gij hebt gesproken ut', misschien --- gekletst. Waarom verdriet 't alleen-zijn menig monter man;' Omdr.t hij in r/,ijn eentje niet goed lachen kun. Dat noemt hij dwaasheid, /oo? Is lachen dan een sein. Ken wenk. waarvoor gij dus met anderen moet zijn? Neen. d'()(«r/aak is gebrek a;vn geest, aan fantasie. Aan humor - 't is 't gemis van een of alle drie. Ken meiischenhatcr. die alleen \vas. naar hij dacht. Werd op een lach betrapt. ..Wat /ie ik daar l- Je lacht !" Hiep zijn bespieder. ..en er is toch niemand bij." ,,Juist daarom kan ik lachen." sprak de kniesoor blij. De morgen is gelijk (Ie jonkheid van den dag: Gij voelt u 's morgens sterk voor wat u treffen mag. Toon. dat gij dit beseft, door tijdig op te staan, En d'uren niet verspild voorbij te laten gaan. De avond van den dag gelijkt den ouderdom; Wij voelen ons verzwakt, en d'uren kruipen om. Aldus gelijkt de dag. naar dieliter's trant beschouwd. Des menschen levensloop, den tocht van jong naar oud. Ontwaking is geboort. de jeugd is morgenrood. En d'aan vang van den slaap is 't einde, is de dood. Hetgeen de mellschen van de dieren onderscheidt. Is. zegt de filosoof met trots, /ijn waardigheid. Ik heb voor deze stelling Weinig sympathie. Tenzij dan. opgevat als grap of ironie. Ontmoet gij op uw pad een meiisch. die waardig heet. Negeer zijn waardigheid, let enkel op /.ijn leed. /ijn. nouden, en /ijn angst, /ijn /orgen en verdriet. Dan Weet g'u hem Verwant, en. gij veracht hem niet. Dan vindt gij in. de deernis die gij Voor hem voelt. Den vrede, dien de Blijde Boodschap heeft bedoeld. KIN D K (De nieuwe reeks is opgenomen in den bundel, die dezer dagen verschenen is onder den titel van ..Klusjesen Kliekjes." naar Schopenhauer's opschrift ..Parergauiul Pai-aliponiena"?bijwerk en overschot).