Historisch Archief 1877-1940
Aankomst van den prediker
f~\ NDER de jongere Amerikaansche regisseurs
^"^ behoort King Vidor tot de meest belang
wekkende figuren. Met Josef von Sternberg, Rex
Ingram, James Cruze en Clarence Brown vormt hij
die merkwaardige en voor ons, Europeanen, zoo
moeilijk te schatten groep vakmenschen, welke de
koers in Hollywood trachten te wijzigen. Om
eenigszins te begrijpen, wat dit zeggen wil, vergete
men niet, dat de Amerikaansche filmproductie
geprononceerder en consequenter dan de
Europeesche een industrie is. Niet in den
overdrachteiijken of ironischen zin, maar wel zeer letteriijk
opgevat. Het is een groot-bedrijf een machtige,
hecht georganiseerde productievorm, die op groote
schaal bedrukt celluloid fabriceert, met al de on
kosten en risico daaraan verbonden. Een film
beteekent voor de ondernemers een kostbaar massa
artikel, welks waarde, uitsluitend door de cijfers
van omzet en winst bepaald wordt en het
filmsmaken werd das,rdoor in Amerika een beroep,
waarin twee factoren den doorslag geven: vak
matige bekwaamheid en wat men daargitidsch
noemt, plcture-sen-se. Het zou een vergissing
zijn, te meenen, dat onder dit laatste verstaan werd:
filmische intuïtie, beeldende- of rythmische gevoe
ligheid. Picture-sense wil eenvoudig zeggen: kijk
op de rentabiliteit van een film, hetgeen weer
neerkomt op kennis van de verlangens der groote
massa. Picture-sense staat dus tot
filmgevoeligheid, als de movie" tot filmpoëzie. Men kan zich
van dit wel algemeen gevoelde, maar weinig uitge
sproken feit niet genoeg rekenschap geven, wanneer
E FILM EN
King Vidor's H alle l
Mina Mae Mc. Kinney
men de positie en het werk dei' Amerikaansche
regisseurs der jongere school, wil trachten te be
grijpen en te beoordeelen.
King Vidor, de schitterende technicus en habiele
director, maakt op de/.eii regel geen uitzondering.
Hij is het typisch voorbeeld van den in alle knepen
van het métier dank zij een langdurige en veelzij
dige studio-carrière, uitmuntend geschoolden vak
man. Met daarbij den evidenten wil. telkens wat
anders en beters te geven, dan het ordinaire massa
product. Ook in zijn werk, onderscheiden wij, naast
den grooten soms machtigen opzwaai, de hinder
lijke platitude, die zijn gcesteiijken inhoud onver
biddelijk schijnt te willen bepalen. Deze
veelzijdigste en daardoor wellicht belangrijkste der
jongBIOSGOPY DOO
Amerikanen heeft in zijn sterk
uiteenloopende productie sublieme mo
menten bereikt, die in kracht en
intensiteit met het beste Europeesche
werk vergeleken kunnen -worden, De
aanhef van Crowd" met zijn gran
dioze visie op het Amerikaansche
zakenleven, zijn vastberaden, stor
mend tempo, behoort tot de zeer
goede fragmenten der Amerikaansche
filmconceptie. Show People" of
schoon van geringer allure, had uitste
kende momenten evenals het vlotte
en geestige Politie Flapper." Maar daarnaast stuit
men op platvloerschheden en banaliteiten, die
aanVïnkelijk verbazen, doch bij overweging van het
voorafgaande zich voldoende laten verklaren. Zelfs
The Big Parade", naar mijn meening nog altijd zijn
beste en gaafste werk, lijdt aan dit dualisme. Men
King
kan zich de vele superieure deelen uit dit belang
rijke opus (de prachtige, rythmische aanhef het
afscheid en de ontmoeting in den granaattrechter)
niet herinneren, zonder de hopelooze banaliteit
te proeven der kantonnementsgrappen en vooral
het uiterst zwakke slot.
Zoo laten zich ook bij King Vidor. wil en potentie
scherp onderscheiden.
En nu staan wij voor de merkwaardige
negerfilm Halleluja!" Keeds aanstonds dient vastge
steld, dat een zuivere beoordeeling hier zeer moei
lijk is. Folkloristische, sociale en artistieke te
denzen grijpen in elkaar en wettigen een aanschou
wing van niet minder dan drie verschillende stand
punten. De vraag, in hoeverre het iiegerras in zijn
diepste wezen is gepeild, dan wel met objectieve
accuratesse is weergegeven vereischt een kennis
van negercultuur en negerpsyche, die maar zeer
weinigen onder ons gegeven is. Natuurlijk is voor
den buitenstaander het feit, dat Vidor alle
mede