16 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 13 DECEMBER 1930 No. 2793 *.' SPREEKZAAL ,,Er is geen politieke partij, maar dan ook geen enkele, die niet, in bepaalde omstandigheden, rustig het odium op zich zou durven laden, in conflict te komen met het gezag. Zelfs de anti-revolutionairen niet, getuige den aanvang der afgeschei den beweging, de onwettige aanval op een vreedzame Amsterdamscke kerkdeur." Groene Amsterdammer van 6 Dec. 1930. Wie van de lezers van dit blad kan in bovenstaand onschuldig citaat de vol gende eigenschappen ontdekken: ,,fijnenhaat" anti-clericalisme", ,,vijandschap tegen andersdenkenden" en ,,grove on kunde"? Welnu, al deze ondeugden ziet de man, die in navolging van wijlen Dr. A. Kuyper driestarren schrijft, in dit citaat uit het hoofdartikel van 6 Dec. getiteld: ,,Mobilisatie der fantasieën". In ,,De Standaard" van & Dec. jl. kan men het lezen. De eenvoudige erkenning dat alle par tijen, en daaronder ook de anti-revolutionaire, onder zekere omstandigheden tot revolutie geneigd zijn, schijnt dezen driestarscribent de roode lap uit de Spaansche arena. Helaas zien wij tever geefs uit naar eenige zakelijke weerleg ging dezer erkentenis. Zelfs geen poging wordt daartoe ondernomen. Van ,,grove onkunde" wordt alleen gerept, maar waaruit die onkunde blijkt, verneemt de Standaard "-lezer niet. Daarom zij het mij vergund, op gevaar af, op mijn beurt van ,,fijnenhaat" beschuldigd te worden het volgende in herinnering te brengen: In Engeland had onder leiding van den Calvinist Cromwell een geslaagde revolutie plaats. De koning, volgens ,,De Standaard" van God verordineerd en ingesteld, moest zijn hoofd laten op het schavot en de calvinist Milton verdedigde Cromwell met de opmerking, dat, waar daar alle macht van God komt, (Romei nen 8), ook die van de zegevierende revo lutie van Hem komt. Wat dus volgens laatstgenoemden calvinist in een revo lutie is af te keuren, is haar nederlaag. Slaagt zij, dan is zij ook in overeenstem ming met Romeinen 8. Milton zou dus, consequent blijvende, tegenover het huidige Rusland een andere houding aannemen dan bijv. Colijn. Maar er is meer. Wij hebben nog een onverdacht getuige, die het door woord en daad bevestigen komt, dat de antirevolutionair niet voor revolutiemaken terugdeinst, wanneer het hem dienstig lijkt. En deze getuige schijnt nog minder gemakkelijk te rangschikken onder het epitheton fijnenhater" als Cromwell en Milton. Het is niemand minder dan wijlen Dr. Abraham Kuyper, den stichter der anti-rev. partij en oprichter van ,,De Standaard" zelf. In zijn lijvig werk ,,Ons Program" pag. 25, schrijft hij let terlijk: Wij eeren onzen opstand tegen Spanje, Engelands omwenteling onder Willem III, Amerika's afval van Groot-Brittanje en onze omwenteling in 1813." In een brochure Het conflict geko men" schreef deze zelfde groote antirevolutionair (bladz. 9): Ja gewisselijk, wat wij begeeren is revolutie, dat is: een omwenteling van onze kerkelijke hyrarchie". En dat hij het niet bij woorden liet bewijst wat den 5den Januari 1886 ge schiedde. De schrijver van Mobilisatie der fantasieën", zinspeelde er reeds op in bovenstaand citaat. Op dien dag ging Dr. A. Kuyper, in gezelschap van Mr. A. F. de Savornin-Lohman en Dr. F. L. Rutgers, vergezeld van eenige werk lieden met gereedschap, naar de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Op last van Dr. Kuyper is toen tevergeefs gepoogd de gesloten kerkdeur te forceeren, waarna de paneelen uit de deur werden gezaagd een revolutionaire daad in optima forma. De bewering in bovenstaand citaat is dus meer dan een bewering: het is een historisch feit. Zeer zeker was de tweede afscheiding, nl. die van 1886 (de eerste dateert van 1834) niets minder dan een revolutionaire actie, met een politieken achtergrond. Men leze daarover het destijds zoo gerucht makende hoofdartikel uit de ,,Utrechtsche Courant" van 6 Febr. 1886, te vinden in het bekende werk van dr. G. J. Vos Az. Het Keerpunt". Dit stuk is zoo merkwaardig om een VAN HET BEGIN TOT HET EIND zult U van Chopin's muziek genieten ER zijn weinig componisten wier muziek zoo moeilijk te reproduceeren is als die van Chopin. Die wonderlijke, teere droomen van den grooten Pool, zijn parelende melodieën moeten al heel natuurgetrouw weergegeven worden, willen zij werkelijk ontroeren. Daarom geven groote Chopin vertolkers als Paderewski, de Pachman en Cortot slechts aan "His Master's Voice" het recht hun kunst op de plaat vast te leggen. Zij weten, dat zij daar alleen volkomen zekerheid hebben, dat aan den componist volle recht wedervaart. 44 Hieronder geven wij vijf der beste platen van Chopin 24 Prelude's door Alfred Cortot. Serie 23 in gratis bij passend album DB 957-60 Grande Valse Brillante door Paderewski DB 1273 Scherzo. Op. 31. door Benno Moiseivitch D 1065 Nocturne in F. Sharp Maj. Op. 15 N°2 door Mischa Levitski D 1721 Mazurka in C. Sharp Min. Op. 63 N°3 en in A. Min. Op. 67 N°4 door Vladimir de Pachmann .... DB 1106 Z>e 'voor 'volledige opgave <van Ballade's, Nocturnes, Walsen, Etude's, den "His Master's Voice" hoofdcatalogus HIS MASTER'S VOICE" N. V. DUTCH GRAMOPHONE COMPANY, DEN HAAG Complete catalogi en adressen van dichtstbijzijnde agentschappen gratis en franco op aanvrage zuiver inzicht te krijgen in het revolutio nair streven van Dr. Kuyper en vooral in het staatkundig doel dat hij met zijn kerkelijke drijven beoogde, dat ik het hier woordelijk laat volgen: Er is te Amsterdam een vereeniging van kerkeraadsleden, welke uitsluitend bestaat uit volgelingen van Dr. Kuyper en die steeds, zoo dikwijls dit nooüig is, n dag vóór de openbare of officieele .kerkeraadsvergaderingen bijeenkomt en , ,dus vaststelt, hoe men in den kerkeraad spreken en stemmen zal. Aangezien de leden dezer vereeniging over de meerderheid in den kerkeraad beschikken, zoo zijn de officieele vergaderingen van , den kerkeraad slechts zittingen, waar ,'de vonnissen worden uitgesproken, ,'die in die raadkamer, ,,de broederkring" ,'genaamd, geveld zijn. Wat was nu ,'in de maand December 1885 in een ,'dezer geheime broederkring-vergade,'ringen besloten? Men zou aan de kerk,'voogden de vrije beschikking geven over den dienst in de kerkgebouwen, zoodat zij van den predikstoel zouden kunnen weren, ieder die hen goeddacht. De opdracht was, daarop niemand anders toe te laten, dan zulke predikanten die anti-revolutionair waren en bereid vanaf den kansel anti-revolutionaire kiezers te kweeken.... De revolutie zou on, .middellijk beginnen. Aan drie moderne predikanten die toch maar liberale kiezers kweekten", nl. de hoeren I.aurillard, Ternooy Apel en Berlagc, zou dadelijk het recht ontzegd worden om als dienstdoende predikanten de kerkgebouwen binnen te treden. Zonder complimenten zouden ze buiten de deur worden gezet. Iets beleefder zou men een y-tal andere predikanten behandelen, die wel orthodox, maar De apothekersdochter uit smilde die wist toch maar niet wat ze wilde toen schreef pa naar a'dam stuur me 'n uitkijk-program" want hij wist dat zijn dochter hoog tilde. niet anti-revolutionair waren, waaronder de predikanten Van Marken, de Graaf. Hogerzei), Ten Kate, Vos, Adriani, Westhof en Posthumes Meves. . Intusschen nam liet Class. Best. de noodige maatregelen om den coup , .d'état te verijdelen en de aanslag mis,,lukte. Het bewuste besluit kon niet tot stand komen en de hoeren ontwerpers werden geschorst. De wereld werd hierdoor helaas beroofd van een treffend ,,schouwspel: n kudde (van anti-rev. ,,domineé's-propag;indisten) en -'-n herder (vader Kuyper) grazende in de vette weiden van de Amsterdamsche ker,,kelijke goederen en van de subsidies uit de Nederlandsche schatkist". HESSKL VISSER Naschrift rail tic redactie. Een onverwachte inzending, blijkbaar van iemand van rochtzinnigen huize, bespaart den schrijver van het in De Standaard" geïncrimineenle artikel een polemiek. De feiten zijn precies zoo, zooals de heer Visser ze genoemd heeft. De aanval m De Standaard" getuigt van een aanzienlijk minder goede redactioneele leiding, dan in Kuyper's dagen het geval was. l let bewuste artikel is van A tot Z mis-begrepen. Het springt noch den heer Alburda bij, is noch antimilitaristisch, noch anti-clcrieaal 'l enzij dan, dat het van haat tegen de orthodoxen getuigt, op grond van hun eigen geschrif ten en geschiedenis aan te nemen, dat zij in politicis net zoo denken en doen als andere stervelingen. Verder raakt de opmerking, inzake de vrijzinnig-democratische partij kant noch wal. De redactie van , ,de Groene" heeft geen politieke kleur, is alleen maar antischismatiek, dus nationaal. Daarom zijn bijdragen van <leu vrijzinnigen ds.Mackenzie even welkom als die van den rechtzinnigen Prof. Slotemaker. Van mijzelf, a!s schrijver van het aangevochten artikel, kan ik verklaren, dat weinig verder van mij afstaat dan het vrijzinnig-democratisch program. KA N N7