Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 27 DECEMBER 1930
No. 2795
f
De laatste dagen van het jaar
door Melis Stoke
Teekenihgen voar de Groene Amsterdammer" door Harmsen van Beek
herboren .
E oudejaarsavond nadert, en de gebruikelijke
'begrafenis-stemming begint zich al weer van
meester te maken. Geen verschrikkelijker
vooruitzichtdan
dit moment van
valsch gevoel en
weemoedig ge
denken, waarop
de klok twaalf
glaat. Het wordt
geflankeerddoor
de vraag der re
staurateurs of
gij uw tafeltje
reeds hebt ge
reserveerd en de
i,ingubere lijst van personalia die de dagbladen
gewoon zijn te publiceeren.
i Dn op l Januari gaat alles weer zijn gewone
gJMkg. -Met welke stralend-verblijd-herboren
gezichten wij elkander ook in het nieuwe jaar
tegejtjipMefc treden, in wezen is er niets veranderd: wie op
jpKl December een kwade verkoudheid had, gaat
Ie onherroepelijk het nieuwe jaar in en
hts de dwaas koestert de hoop dat er uit dien
f "Wfonderbaarlijken nacht iets anders zal overblijven
uit] welken willekeurigen nacht, waarin wij laat
""_" (ren en veel eten, of dat zich op dit speciale
C^fcfjtlstip bepaalde zaken ten goede of ten kwade
* gouden wenden.
Intusschen blijft het tijdstip van de jaarwisseling
eene gebeurtenis van den eersten rang in
administratieven zin, en de laatste dagen van het jaar vormen
het tqdperkeenerindividueele en collectie
vebewustwording. We geven ons dan in allerlei opzichten
rekenschap van hetgeen we in het gedrang en
gewoel hebben verloren en verworven. Er zijn
" natuurlijk secure menschen die dat van dag op dag
weten, maar met de meesten is. het zoo gesteld dat
ze hun materieele en moreele balans zoolang
meeste menschen vol zitten met dergelijke onvol
doende afgesloten, doorgekraste bladzijden. De
dingen waartoe de koopman door de wet wordt
verplicht, worden op de grofste wijze door den
mensch als zoodanig verwaarloosd. En hoe kan
men nu op zulk een complex van sentimenteele
kwijtingen een behoorlijk doordacht toekomst
perspectief bouwen?
Men zou er toe komen zijne kinderen te benijden.
Die kunnen aan de hand van hunne kwartaals
rapporten precies bepalen hoe ijverig, hoe vlijtig en
hoe bekwaam in de meest verscheiden richtingen
ze, in elke jaarsperiode afzonderlijk, en in ge
middelde over het geheele verstreken jaar, geweest
zijn. Maar voor den volwassene ontbreekt iedere
behoorlijke registratie zijner gedragingen, en het
eenige cijfer waarin hij eene aanwijzing en de
gelegenheid tot een correctief vindt, is dat van zijn
bezit, dus strikt materieel.
Sommige menschen baden op oudejaarsavond in
tranen, in het kwellend besef hunner tekortkomin
gen. Anderen reserveeren hun tafeltje in het
stiekem genot dat zij het er persoonlijk, of in
vergelijking tot hunne beste vrienden, toch maar
kranig hebben afgebracht. Weer anderen zwellen
van trots in het gevoel dat ze hunne schuldenaren
gul hebben vergeven, en weer anderen krijgen een
wee'e gewaarwording door de realiseering van het
aantal hunner schuldeischer?.
Ik voor mij zie het verderfelijkste van den oude
jaarsavond in den stimulans van daar gaat-ie dan
maar weer" welke er uit geboren wordt.
Met een zekeren overmoed en brutaliteit stappen
we het nieuwe jaar in, als in een pas-geopend
winkelpand, versierd met de bloemen eener goede
verwachting en gevuld met een keur van bezwaarde
waren.
Hoe het met de exploitatie van het een en ander
loopen zal, laten wij in de feestvreugde in het
midden. Hoofdzaak is dat wij er met druk ge-P.F.
Sommigen baden in tranen
flatteeren met optimisme en hoopvolle verwachting,
dat de uiteindelijke nuchtere groepeering van
waarden en schulden een soort openbaring is.
In dit opzicht kunnen we veel leeren van de
? dagbladpers die, in de afzondering van zijn
archief" dienst, gedurende het geheele jaar aan het wonder
baarlijk kristal werkt dat op 31 December uit de
oververzadiging van feiten en cijfers te voorschijn
pleegt te komen.
Juist in deze dagen constateert men het pijnlijk
gebrek aan zulk een archiefdienst. Wie onzer kan
de balans opmaken van het aantal onbillijkheden
dat hij zijne vrouw heef t doen ondergaan, en de hoe
veelheid welke hij van die geachte zijde te verduren
heeft gehad».. .. ? Wie kan het saldo bepalen van
zqne tekortkomingen en goede dagen? Vrijwel
niemand. En dit is het teleurstellende van den
Oudejaarsavond: met eene volkomen on zakelijke
vaagheid trekken we een streep, niet onder de
moreele winst- en verlies-rekening, maar dwars
er doorheen. Het is een soort gewelddadige liqui
datie, met vroolijke gezichten en de sukkelige hoop
dat we nu weer op een schoone bladzijde beginnen.
Het komt mij voor dat de levensboeken van de
den moed in houden en in de concentratie op
hetgeen we ons voorstellen te doen even niet
denken aan de lasten en verplichtingen die wij
hebben aanvaard en geleidelijk zullen moeten
inverdienen. MftlF
Het is dit voortijdig gejuich, deze kracbtsin
spanning van goede voornemens, deze onvergeef
lijke en lichtzinnige vergevensgezindheid die mij
den oudejaars
avond altijd
doen voelen als
een hachelijke
gebeurtenis.
Wie kan met
de hand op
het hart ver
klaren datdeze
bezonnen
inaantal onbillijkheden
Winterhanden
Wintervoeten
PUROL
keer, deze voortreffelijke voornemens, langer zullen
duren dan die eene nacht?. . . wie dat de gevoe
lens van milde menschenmin waarmede hij, op
het fatale uur, met de feestgenooten aanstoot be
stendiger zullen zijn dan de werking van opwin
ding en materieele prikkels ? .. ..
Daarom roep ik u allen, zoo plat mogelijk, in
verband met de komende klokslagen toe: kalm-aan
een beetje.... Windt u niet te zeer op, want u
zoudt er berouw van kunnen krijgen, en dat is
erger dan een overladen maag, en minsten: even
katterig....
En voor het overige, beste lezerskring, niets dan
P.F., voor zoover het oog reikt....
Ons Kerstnummer
Redactie De Groene Amsterdammer"
Amsterdam*
Mijne Heeren,
Uw Kerstnummer" is voor mij een groote
teleurstelling geweest. Nog afgezien van de vraag
wat een beschouwing over het jaar 1895 eigenlijk
met het Kerstfeest te maken heeft. .. . begrijp ik niet,
waarom ik de v ast e en door mij zoo
gewenschteartikelen van uwe ver schillende medewerker
sditmaal moest missen....
Hoogachtend
P
Redactie De Groene Amsterdammer"
AMSTERDAM
Zeer geachte redactie-Leden,
Veroorlooft mij U mijn compliment te maken
voor het buitengewoon aardige en oorspronkelijke
Kerstnummer. Alleen, waarom hebt U het
nogKerstnummer genoemd? Toen U, met Paschen,
zoo verstandig waart te breken met een hollen sleur
en niet meer te pas en te onpas een hutspot van
kerkelijke feestdagen en politieke gebeurtenissen
opgedischt hebt, bent U den goeden weg ingeslagen.
Intusschen moet ik toegeven dat de naam winter
nummer, die ik bij andere weekbladen tegenkwam,,
eigenlijk hetzelfde beteekenl. Waarom ook niet?'
Kerstbrood, kerstkransen. .. .mag ik voor het vol
gend jaar een naam voor U bedenken?
Dat moet me ook nog van het hart: het omslag
vind ik verbazend mooi. Welk drukprocédéis het ?....
Met de meeste hoogachting Q.
* *
*
Aan de administratie van Het Weekblad
De Groene Amsterdammer"
U. H.
Wilt U zoo goed zijn mij nog een evengroot aantal'
exemplaren van het Kerstnummer in commissie:
toe tezenden. U hebt mij niet van voldoende ex. voor
zien.
Hoogachtend
SPOED Boekhandel 7, & Co..
Ziet hier een exempel uit de post die ons bereikte,.
en die voor 99 pCt. van een dermate vleiende
critiek getuigt, dat de redactie er haast verlegen
van wordt.
Speciaal het omslag blijkt menigeen te intri
geeren, moer nog dan de vraag waarom we juist
de naughty nineties" hebben uitgekozen. Och.
waarom zouden we ons niet eens nader hierover
uitspreken ?
# *
*
Vraag het aan Braakensiek ! De Sint
Nicolaasplaat Braakensiek gelooft er niet meer aan".
was daar al het beste bewijs van. Heusch, het
wórdt vervelend, altijd maar toepasselijkheden
teverzinnen bij de opeenvolgende Sint Nicolazen..
Kerstmissen en Oudejaars-avonden. Het is zóó
zeer een plat getreden paadje, waarop we, jaar-in,
jaar-uit, de heeren politici neer zetten, uitgedoscht
met tabberd of Kerstmannetjespels, en dan nog
meestal in een situatie die met de traditioneele
feestelijkheden in het geheel niets heeft uit
testaan, dat we het niet meer vereenigbaar vonden
met het cachet van De Groene" om daar ook
dit jaar mee door te gaan.
Het moest eens iets anders worden !
Zoo zijn we dit jaar dan ook meteen maar eens.
voor een keertje afgestapt van het nummer met
de roerende verhaaltjes, waarin juist op Kerst
avond zielige jonge meisjes sterven of op oude
jaarsavond terwijl het buiten zachtjes begint
te sneeuwen. Maar dat wij daarom nooit meer eens,
een verhalen-nummer zouden geven, daarover
behoeft geen lezer zich ongerust te maken !
* *
*
Waarom nu juist de negentiger jaren gekozen':
Deze vraag is nauwelijks voor andere beant
woording vatbaar dan die, welke Frans Coenen ei
a) aan gegeven heeft. Omdat de ninelies" braaf
waren en fatsoenlijk en omdat toen nét de frivoliteit
begon, die nu een integreerend deel uitmaakt van
onze cultuur, althans van onze bezigheden. Een
ander maal kunnen wij dat ernstiger opvatten en
gaan uitweiden over de eerste geëmancipeerde
vrouw. Maar ditmaal verplaatsten wij ons liever in.
dien tijd zelf, schrikten terug voor deze mannelijke
maar rondboezemige wezens en stelden ons tevre
den met het zusje voorop. Wie dat was, gaat u
niets aan, mijnheer Q, maar over het drukprocédé,
waarmee wij Willinks schilderstuk vermenigvul
digd li ebben, /.uilen wij u een volgend maal
gaarnemeer vertellen. KEDACT1E.