Historisch Archief 1877-1940
V
£
I
**?
i
S»
e Qrocaie
derf
Telefoon 37964
Postgiro 72880
Gem. Giro G. 1000
ONDER HOOFDREDACTIE VAN A. C. JOSEPHUS JTTTA
Redacteuren: L. }. JORDAAN, F. O. SCHBLTBMA BN
M. KAN N. Secretitti dei Redictiet C. F. VAN DAM
' KEIZERSGRACHT 355, AMSTERDAM C
OPGERICHT IN 1877
No. 2796
ZATERDAG 3 JANUARI 1931
Het Kernvraagstuk der
Indonesische Beweging
door Rn. Ms. Noto Soeroto
E "EN vraag, dio in den tegenwoordigen tijd
onge"twijfcld de gemoederen bezig houdt van de
Nederlanders, die niet zonder bezorgdheid den
loop der dingen in Indonesiëgadeslaan is zeker:
,,\Vat is in wezen en in laatste instantie de zin
van de Indonesische beweging?"
Mijn antwoord'luidt als volgt: de Indonesische
beweging is in wezen een kreet van de ziel, welke
zich in de vormenwereld uitdrukt als een beweging
met deels een politiek, deels een sociaal karakter.
Waarschijnlijk zullen n landgenooten n Ne
derlanders om mijn antwoord lachen vanwege
zrjn schijnbare simpliciteit. Toch zal het antwoord
van den Indonesiër, Jie zichzelven goed gepeild
heeft en in zijn wezen een tropenmcnsch is gebleven,
niet andere kunnen luidori. Dat ik ondanks mijn
lang verblijf in het Westuu een tropenmenseh ben
gebleven bewijst wel het feit, dat ik onmogelijk
..zuiver economisch" kan denken in den /gn.
burgerlijken zin van het woord, hetgeen straks
zal blijken. Op politiek, sociaal en economisch
crebied denk en handel ik meer Indonesisch dan
velen mijner landgenooten, die in den geest adepten
zijn geworden van do verkondigers der Westersche.
maatschappelijke leerstelsels.
' * *
*
Tk zeide. dat de Indonesische beweging, deels
een poHtiek. deels een sociaal .karakter heeft.
Het moge blijken eonerzijds uit het streven naar
meer politieke medezeggenschap, dus het verlangen
om ten volle deel te nemen aan het staatsleven
en anderzijds uit het: zich ontwikkelende
vakveroen igingsleven. ?_ ?
,,Maar wat heeft dat alles met de Indonesische
ziel te.maken? De Indonesiër zal zijn politieke
zelfstandigheid krijgen, zoodra hij getoond heeft
in economisch opzicht de gelijke te, zijn van den
Nederlander en met betrekking tot Indonesiëdiens
rol kan vel1 vu Hen in het economische wereld ver
keer." Zoo zal men mij tegenwerpen.
Hier raken wij de kern aan van het Indonesische
, vraagstuk en ik hoop een vingerwijzing te kunnen'
geven voor het onderzoek naar de waarheid.
in hoeverre alles met de Indonesische ziel te
maken heeft.
Wanneer de Indonesiër, die een tropenmensch
is, inderdaad tot zelferkenning is gekomen, zal hij
op de bovengestelde argumenten antwoorden,
dat déNederlander even goed zou kunnen zeggen .
bewust of onbewust de politieke
zelfstandigheidsverklaring van Indonesiëte willen uitstellen tot
fct. Juttemis. Het is zoowel van Indonesische als
van Nederlandsche zijde werkelyk naief om te
gelooven, dat de tropenmensch ooit een noorderling
zou kunnen worden. Men zou even goed kunnen
probeeren om van een koe een paard te maken
of omgekeerd J
En waartoe zou het noodig zijn van Indonesiërs
in letterleken zin Nederlanders tweede kwaliteit
te willen maken? Het kan nooit in Gods bedoeling
liggen en het is trouwens in tegenspraak met den zin
der geheele schepping om van de aarde een woes
tenij te maken van eentonigheid en eenvormigheid !
' ? #'*..' ' '
Het groote Indonesische probleem is de wor
ding van een nieuwe Maatschappij in een tropisch
land. Waarin verschillende rassen met hun eigen
aardige talenten en vermogens hun organische
plaats zullen zoeken in te nemen. In de diepste
diepte van haar onderbewustzijn nu is de beweging
der inheemsche Indonesiërs de cisch om in dat
wordende organisme als volledig mensch te worden
opgenomen. En dit kan alleen plaats vinden,
indien die nieuwe maatschappij zoodanig ingericht
zal worden, dat het wezen van den tropenmensch
volkomen tot zijn recht komt, m.a.w. dat de
Indonesiër zoowel geestelijk, staatkundig als eco
nomisch deel uitmaakt der nieuwe samenleving.
Hieruit is te verklaren de groote, doch onbewuste
drang van den inheemsche naar het verkrijgen van
politieke medezeggenschap >. opdat het politieke
staatsleven niet. gelijk i« v"t Westen, het terrein
worde voor de vorming v .n machtsmiddelen van
het economische 'leven, terwijl de invloed van
het geestelijke leven op het staatkundig levens
gebied tot een minimum is gereduceerd. Die drang
vloeit voort uit de menschelijke vrees, die goddelijk
van oorsprong is. dat. wanneer in een tropisch
land een Westersche sociale ordening met een
Westerschc dynamiek woixlt tot stand gebracht,
de ziel van den Indonesischon mensch. in wiens
tropengemoed liet strenge economisch denken
van den noorderling nooit wortel zal kunnen
schieten, geen inhoud kan krijgen en dat daardoor
in geestelijken zin. een proletariaat zal ontstaan
van <JO millioen zielen. ,
Men behoeft bij mij niet aan te komen met een
vertoog omtrent de noodzaak van het economisch
leven, van de inschakeling van Indonesiëin het
economische wereld verkeer, van de veiligstelling
van buitenlandsch kapitaal enz. enz. Want deze
dingen spreken even duidelijk tot mij als dat iemand
zou willen betoogtm, dat de zon warmte en licht
geeft!
De Indonesiër, die de sclf-ovencinriiny heeft
behaald en tot zelferkenniwj in yekomen, zal nooit
willen en kunnen wenschen, dut de blanken, i. c.
de Nederlanders, uit Indonesiëzouden u-orden
verdreven. Want Indonesiëzonder den inslag van
het Westersche economische leven in zijn sociaal
organisme wordt in de technische en economische
nwording der wereld een menschelijk wezen met
het hoofd van een volwassen man en een infantiel
of gerudimenteerd lichaam, en zal dus geen vol
waardig lid kunnen zijn in de Wereldgemeenschap.
Omgekeerd zal Indonesiëmet een Westersch ge
organiseerd staatsleven (dus een staatsleven dat
versmolten is met het economische leven) en een
autochtone bevolking als geestelijk proletariaat,
de gedaante vertoonen van een wezen met een
infantiel geestesleven en een lichaam van een
reus. En wereld en menschheid worden geen stap
verder gebracht door de geboorte van steeds
nieuwe slokoppen of carni vore staten!
De angst van den blanken homo economicus,
dat hij in Indonesiëniet tot zijn recht zal komen
bij de Indonesieering van het staatsleven, zal
hem volkomen ongegrond blijken, indien hij bet
vermogen bezit en dit in werking stelt om de diep
ste diepten der Indonesische ziel te peilen. Deze
angst leidt onbewust de Nederlandsche staat
kunde op verkeerde banen, en diezelfde angst
Inhoudsopgave staat op pag* 20
vei smoort het ethische gevoel van menigen kolo
nialen Nederlander, doet menigen blanke zich van
zijn zwartste zijde kennen en doet hem ongewild
de waardigheid van zijn ras neerhalen !
De Indonesische beweging, voorzoover zij een
vijandig karakter vertoont tegen de economische
werkzaamheid der Westerlingen in Indonesië.
is s^chts de weerspiegeling van een euvel in de
Westersche maatschappelijke organisatie zelve.
Dat karakter is niet het wezen der Indonesische
beweging:' men ziet daarin slechts de weerkaat
sing van het streven naar opheffing van een
evenwiehtsverstoring in het sociaal-economisch bestel
in het Westen zelf. dat in de Indonesische beweging
een bondgenooti' heeft gevonden in een ziel in
nood.
Zoodra echter de Indonesische ziel uitzicht heeft
op liet verkrijgen van een inhoud bij het wordings
proces der moderne samenleving in Indonesië,
m.a.w. zoodra de Indonesische geest inde gelegen
heid wordt gesteld zich uit te drukken in het toe
komstige staatsleven. dan zal de Indonesische
beweging ook haar karakter afleggen van verzet
tegen de economische taak der Westerlingen in
Indonesië. Het komt er maar op aan voor Indo
nesiëeen zoodanig staatkundig stelsel te vinden.
dat de Indonesieering van het staatsleven geschiedt
door middel van de ..besten" d.i. de
zelfoverwinnaars onder'de. Indonesiërs, Dan zal ook de eco
nomische taak der XederUmders in de wordende
Indonesische samenleving vóór yoed zijn beveiligd
en beter dun door politieke machtsmiddelen, u-elke
toch op den duur door nótj sterker politieke Machts
middelen rcrniet.itfd zullen u-ordcn.
? ' ' *?*?.' '?
*
Wanneer men nu dezen gedachtegang goed
heeft gevolgd en het met de richtlijnen eens is
geworden, dan diene men nader zijn aandacht te
schenken aan doel. wezen en taak van het Ne- en i,eiang
derlandsch-Indonesisch Verbond." |(1., j« J.
Hoe idealistisch, utopisch of onpractiscii mischc krachten de
organisatie ook op het eerste gezicht mogfrschijnt mueten maken
omdat zij gebaseerd is op dichterlijk" aandoend., klasse-haat en
leidende gedachten, men zal, na de overwinning -Welgezindheid
van de traagheid van den eigen geest, moeten ,0<jj?. dat de
erkennen, dat het N. I. V. in zijn wezen zeer reëel,, '
nuchter en practisch gezind is.
Het is de Westersche geest, die verschillende
idealen de wereld heeft ingedragen, welke
fascineerend werken op alle menschen en volkeren, die
in eenigerlei opzicht: geestelijk, politiek of eco
nomisch, in verdrukking zijn geraakt. En als
waarlijk ook die Westersche geest een leermeester
is van het Oosten, dan is bet de natuurlijkste zaak
ter wereld, dat de modem-denkende Indonesiër,
die het product is van het door het Westen gedy
namiseerde Oosten, die idealen ook tot de zijne
heeft gemaakt. .
r
gemeer.juwen als
ement op
onomische
?rden, dat
ke
staats;en,
naargaan van
J ij k leveii
kelijkheid
de ecc
v.'
eigen aard''
w van die
eeft raar
ikaanscbe
ustige etx
)po."
/EB
BID
(Slot op pag. .3).