f"-1- ?" i' DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 3 JANUARI 1931 No. 2796 BEURSSPIEGEL Woensdag, 31 December 103O HET jaar eindigt dit keer wat minder op gewekt dan verleden jaar. Immers na de paniekaehtige koersdaling in October en November is toen de algemeene reactie in December niet alleen tot stilstand gekomen, maar aan de meeste beurzen (uitgezonderd juist de onze) is het gemid delde koerspeil in die maand opgeloopen. Bij ons bleef het beurs-indexcijfer stationair. Nu daaren tegen eindigt de Djcembermaand op heel wat lager kbersniveau dan dat van . ultimo November. Op zichzelf zou dat nu niet zoo heel veel beteekenen, ware het niet dat tegen de jaarswisseling, tegen den balansdatum voor de meeste banken en financieele instellingen dus, bij deze laatste de wensch ontstaat om het koerspeil indien dit eenigszins mogelijk is wat te hijschen". Voor zoover het fondsen betreft, welke in het bezit der bank zijn (hetzij uit mislukte emissies, hetzij uit vroegere steunaankoopen, of overgenomen van zwakke fondsendebiteuren) is het belang bij een hoogere balanskoers al heel apert. Maar ook wanneer het gaat om fondsen, welke als onderpand voor be leeningen dienen kan de koers de banken niet geheel onverschillig laten. Op een niet voldoende gedekte debiteur moet men afschrijven, en al weet men dat door kunstmatig hijschen der koer sen de reëele dekking niet beter wordt, toch kan men op die manier zijn geweten sussen. Deze op merkingen gelden niet in de eerste plaats voor onze beurs omdat hier het belang der banken bij de effectenkoersen gelukkig maar betrekkelijk onbelang rijk is. Althans voor zoover aandeelen betreft. llijschmanoeuvres van eenigen omvang heeft men op dat gebied hier dan ook zelden of nooit waarge nomen. Alleen voor enkele obligatiesoorten, waarbij de banken over het algemeen nog een omvangrijk belang hebben de voornaamste daarvan is wel de Young-leening, daarnaast wellicht eenige Braziliaansche papieren zou men een kleine opzetterij hebben kunnen venvachten. Heeft men dat ge probeerd dan is dat intusschen niet gelukt. Want de Young-leening sloot het jaar vrijwel op den allerlaagsten koers. Maar om op de aandeelenkoersen terug te komen. In Amerika zijn de verhoudingen op dat gebied heel anders dan bij ons. En de koersstijging die eind 1929 viel te constateeren zal dan ook wel niet geheel los hebben gestaan van bank-aankoopen. Dit keer zal men dat naar alle Avaarschijnlijkheid wel weer geprobeerd hebben. Maar het is niet gelukt. De druk van de verkoopers (liquideerende posities, en baissiers) was zoo sterk dat men er niet tegen op kon steunen. Veeleer heeft in de laat ste week de koersdaling zich.geaccentueerd. Of zou men hieruit moeten afleiden dat de banken niet meer de noodige middelen voor steun bij elkaar kunnen brengen? De jongste ervaringen doen in derdaad geen al te hooge verwachtingen koesteren van de liquide positie van het Amerikaansche bankwezen. Het valt inmiddels ook niet te ontkennen dat de toestand in het bedrijfsleven een eventueel» steunbeweging niet bepaald gunstig is gezind. De meeste productsprijzen staan op het laagste punt van het jaar, de activiteit is overal nog verder ingekrompen, en nu de crisis de eerste en tweede etappe heeft doorloopen moet men nog vreezen voor verder doorzieken tot in volgende etappen. Van de rij dominosteenen zijn er al heel wat gevallen, maar hoeveel komen er nog aan de beurt voordat de valbeweging wordt gestuit? Vóór zoover men de hoop had gevestigd op samenwerking, restrictie e.d. zijn de verwachtingen beschaamd, lïet overleg in de rubbercultuur heeft. tot niets geleid, in de suikernijverheid is de mis lukking nu ook vrijwel compleet. En in de koperindustrie, waar het wel tot een overeenkomst kwam, merkt men op de prijsvorming nauwelijks eenigen invloed. De tinprijs is ondanks een offi cieuze restrictie steeds verder gedaald, zoodat het begrijpelijk is dat men van de nieuwe overeen komst ook niet te veel heil verwacht. En het natuurlijke proces van prijsdaling-pro ductiekrimping-betere marktpositie gaat uiterst langzaam, zoo langzaam zelfs dat niemand er iets van merkt. Niet in de laatste plaats dank zij de invoerrechten, maalgeboden, en andere directe of indirecte regeeringssteun, die ten doel hebben de/ crisis te verzachten, maar daardoor haar tevens een slepend en langdurig karakter geven, Quosque tandem.... C. K. INCASSO-BANK N.V. Voljjeitort KapitMl f30.000.000. Ketcnre 19.000,000.' Heerengracht 531?537 ADVIEZEN VOOR BELEGGING INLICHTINGEN OMTRENT FONDSEN Effecten^afcL voor particulieren (INGANG* SAFE-DEPOSIT) N.V. v/h. GEBRS. MERENS H A A R L E Filialen AMSTERDAM Kromme Waal 22 GRONINGEN Lutkenieuwstraat 29 Echte Rubbervioer en Trapbedekking ONVERSIUTBUR - DEMPT GELUID - HYGIËNISCH Een polis der LEVENSVERZEKERING Mij. ARNHEM" is een waarborg voor het welzijn van Uw gezin. s i N.V. DE HURLEMSCHE HYPOTHEEKBANK Leden der Directie: ^SBJT@X Mr. A. S. MI EP E M A. P. H. CRAANDIJK en A. E. TH1ERRY DE BYE DOLLEMAN » t, , r *Q?fiQQcr Pandbrieren f 39.122.950. Hjpotteken f 39.269.955.- Re§erTei { i.026.238.pCXPANDBRIEVEN tegen LAATSTEN AMSTERD. BEURSKOERS || ?u* a Nederlandsche Handel-Maatschappij, N.V. AMSTERDAM. AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGB Vestigingen in Nederlandsch-Indië, Straits-Settlements, ~~ Britsch-Indië, China, Japan en Arabï< ALLE BANKZAKEN SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS. N. V. Rotterd. Hypotheekbank voor Nederland Opgericht in 1864 Maatschappelijk Kapitaal f 10.000.000, waarvan geplaatst f 8.400.000, waarop 10 pCt. gestort. Verstrekt geld op eerste hypotheek. Voor inlichtingen wende men zich tot het kantoor der Bank, Schiedamsche Singel 89 te R'dam of tot hare Agenten. De Directie: Mr. Th. Reepmaker, Mr. N. P. C.v. Wijk, Mr. B. van Rossern. NV.ZUIDER HYPOTHEEKBANK . .-47. pCt, Pandbrieven a 101 Ct Directie: Mr.AUG. L. HEIJBROEK Mr. K. A. NEDERLOF De HolL Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70» De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag net eea minimom van f 1000.?op zakelyk onderpand en onder borgtocht, met la pandgeving eener polis van levensver zekering van gelijk bedrag, ea verkoopt 5% schuldbrieven in stukken van F1000.?. 500.- en f 100.- tegen Beurskoers. N.V. STANDAARD HYPOTHEEKBANK te ROTTERDAM Directie : Mr. H. H. C. CASTENDIJK en L MOSSELMAN De Bank geeft onder controle van het Algem. Administratie-en Trustkantoor 4J % Pandbr. tegen beurskoers uit. de uitkijk F l L M T H E A T E R Dagelijks2.30,7.30,9.3d FILM EN MODERNE] MUZIEK prinsengracht bij de leidschestraa telefoon 3746 » l GROENE AMSTERDAMMER VAN 3 JANUARI 1931 Het botert niet in de suiker door C. A. Klaasse CHADBOURNE's succes is maar gedeeltelijk en tijdelijk gebleken. Reeds spoedig na het aanvangen der Brusselsche besprekingen werd het duidelijk dat de onderhandelingen met Duitschland niet al te zeer zouden vlotten. En tenslotte is dan ook de conferentie uiteengegaan (al is dan Ohadbourne zelf in Brussel gebleven) zonder dat de Duitschers tot kapituleeren te bewegen waren. En nu komt de Nederlandsen Indische LandbouwMaatschappij, een der voornaamste V.J.P.-leden, met de mededeeling, dat zij niet haar medewerking wenscht te verleenen aan de tenuitvoerlegging der voorloopige afspraken der Commissie voor Inter nationale Samenwerking der V.J.P. met de Cubaansche en Amerikaansche suiker-belangheb benden. Onder deze omstandigheden kan men Chadbourne's missie wel als mislukt beschouwen. De N.I.L.M. met ongeveer 29 pCt. van de bij de V.J.P. aangesloten productie legt genoeg gewicht in de schaal om het resultaat der onderhandelingen teniet te doen. Of dit voor de Java-suiker-industrie een geluk kige oplossing is? Volgens de N.I.L.M. natuurlijk wel, en volgens de voorstanders der samenwerking niet. Welke argumenten voert nu de N.I.L.M. voor haar houding aan? Om deze naar waarde te kunnen schatten is het noodig dat wij even in ,zeer korte trekken herhalen hetgeen wij eenige weken geleden schreven over de aanleiding tot de frontverandering der Java-producenten ten aan zien van de Cubaansche toenaderingspogingen. Wij kwamen daarbij tot de conclusie dat voorheen alle stappen der Cubanen waren afgestuit op ..het recht van de sterkste". Do Java-produceuten, machtig als zij zich steeds voelden door hun unieke kostprijspositie, hadden altijd met ietwat hautaine minachting neergezien^ op het gekronkel der f'ubanen om hun suikercultuur te redden. Sympa thiek waren hun die pogingen geenszins, omdat zij niets liever zagen dan het verhongeren van deze concurrent. De beste oplossing van de suiker crisis leek onze Java-producenten: crepeeren van de zwakke concurrenten, zuivering van de markt, en herstel van de prijspositie van het product. Die oplossing had twee voordeelen: ten eerste was zij natuurlijk, hetgeen beteekent definitief, terwijl een kunstmatige oplossing steeds het bezwaar heeft, dat elk moment gevaren dreigen dat het evenwicht weer wordt verstoord. Immers bij be perking der productie blijft de potentieele pro ductie op het oude peil, en bij uiteenvallen van de combinatie kan die potentieele productie weer effectief worden. Betreft het slechts beperking van verkoop resp. uitvoer dan hangt bovendien steeds de onverkochte voorraad als dreiging boven de markt. Geen wonder dat men een natuurlijk herstel van evenwicht tusschen vraag en aanbod prefereerde. Temeer en dat was wel de voor naamste reden omdat zulk een iTatuurlijk herstel juist aan de Javarproducenten de hegemonie op de markt zou verzekeren, waar zij door hun lage kostprijs tot de langstlevenden" zouden behooren. Dat men dat ideaal van in het concurrentiestrijdperk overwinnend gladiator liet varen was voor een deel waarschijnlijk toe te schrijven aan het feit, dat door verschillende omstandigheden de zwak keren weigerden den geest te geven, liet,,survival of the fittest"-spelletje is erg mooi, maar als de ,.fittest" op eigen kracht moet drijven en de zwakkere gesteund wordt door een 'grooten broer, dan kan uit dat twee-tegen-én-gevecht de sterkste 'Wel eens als verliezer te voorschijn komen. Wanneer de duurder-werkende-producenten zoo lang door regeeringssteun. op de been worden gehouden dat de financieele kracht der goedkoop-Averkende Java-industrie is uitgeput, dan zijn de krachten .anders verdeeld. Dan maar de handen ineenslaan ! De N.I.L.M. nu blijkt van meening dat er op het oogenblik allerminst' aanleiding is om af te stappen van de vroegere overtuiging dat de Javaindustric haar kracht moet zoeken in haar isole. ment. Niet in de laatste plaats omdat er geen aanleiding is'dat de Cubaansche industrie zoo krachtige regeeringsstcun achter zich heeft dat zij zeer geruimen tijd de huidige onrendabele positie zou kunnen volhouden. Weliswaar zal natuurlijk de Cubaansche regetfring alles doen om de cultuur waarop het eiland drijft in het leven te houden. Maar juist omdat het eiland op de suiker drijft is zulk een steun maar in beperkte mate mogelijk. Welke bronnen zou de regeering daarvoor moeten aanboren behalve juist de suikernijverheid 'i Wanneer men dan ook aan blijvende steun dacht dan had men daarbij zooals wij voor enkele weken schreven de Vereenigde Staten op het oog. De V .S. hebben inderdaad steeds zeer veel belang in Cuba gesteld. Maar het valt niet te ontkennen dat vooral ook door den ongunstigen toestand in de landbouw de V.S. zelve belangen hebben gekregen, die tot op zekere hoogte in strijd zijn met de Cubaansche. De Amerikaan sche bietencultuur roept om bescherming. En zij heeft die ook gekregen door eenige achtereenvol gende tariefverhoogingen. Weliswaar geniet Cuba nog steeds een preferentie-recht, maar de tariefverhoogingen golden toch ook voor de Cubaansche suiker. Daaruit zou nu volgens de N.I.L.M. en dit klinkt alleszins plausibel zijn afteleiden, dat de regeering der V.S. weinig geneigd is om de Cubaansche cultuur sterk te steunen. En valt die groote broer weg dan durft de Java-industrie de strijd natuurlijk veel beter aan. En alles wijst er naar de meening der N.I.L.M. op dat ondanks de zeer omvangrijke belangen der Amerikaansche banken (National City, en Chase) voor welke Chadbourne opkwam, de Amerikaansche regee ring meer en meer de partij der inheemsche bietenbouwers kiest, en de Cubaansche planters links laat liggen. * * * D. G. SANTEE LANDWEER KUNSTHANDEL Heerengracht 396, AMSTERDAM C. PERMANENTE TENTOONSTELLING VAN SCHILDERIJEN EN PRENTEN Geopend. Alle werkdagen van 10-l* en l'/t-S nar En dan is er nog een tweede punt, waarop de weigerachtige N.I.L.M. ">ch beroept. Dit argu ment hangt ten nauwste samen met de organisatie en de werkwijze van de V.J.P., waartegen in de laatste jaren steeds meer protesten zijn gerezen, en welke in de boezem der vereeniging reeds wrijving had doen ontstaan geruimen tijd voordat de uiteenloopende standpunten acuut niet elkaar in botsing kwamen door de overeenkomst niet Chndbourne. liet verwijt dat de X.I.L.M. tot de V.J.P. (of juister tot haar uiedebestuursleden zelve was zij vice-voorzitster ) richt, is dat dit instituut veel te veel passief is gebleven en niet een actieve verkoopspolitiek heeft bedreven. De V.J.P. is inplaats van eeti vereeniginjr, die de afzet stimuleert, afzetgebieden intensief bewerkt, geworden tot een centraal bureau" waarbij de opdrachten binnenkomen, tot een zuiver lijdelijk instituut dus! Voegt men daaraan nog toe dat deze vereeniging in de laatste jaren door aanhou dend biedingen te weigeren de voorraden aan merkelijk heeft doen accumuleeren. en aldus een speculatie op Verbetering der suikerprijzen op touw heeft gezet (een speculatie die tot op den huldigen dag nog falikant is uitgekomen; N.B. toen eenige maanden geleden de suikerprijs opliep hield de V.J.P. angstvallig alle af gif ten tegen, en toen daarna opnieuw een daling intrad werden groote posten afgegeven; selling down inplaats van selling up dus) dan is het niet gehoel onbe grijpelijk, dat niet alle aangeslotenen ten volle tevreden zijn met het gevoerde beheer. Indien de V.J.P. aldus zal in het kort de stelling van de N.I.L.M. zijn : door actieve verkoopsorgani satie tracht zich permanente" .markten téschep pen, afzetgebieden dus die wel met de wereldmarkt saiuenhangen,maar toch min of meer als reservaat" voorde .lava-suiker zijn te beschouwen, dan zal zij een belangrijk deel van haar productie jaarlijks kwijt raken. Wanneer geeft biedingen die met de marktprijs strookcn worden afgewezen behoeft men dan niet een overdreven grooto voorraad te vormen. Enalduszal van een crisistoestand indesuikcrindustriüniet kunnen »\Vorden gesproken. Men zal de moeilijkheden zelf uit den weg kunnen ruimen, althans grootendeels, en behoeft niet concurrenten in den zadel te houden om zichzelve te sau veeren. ' ? Twee argumenten dus tegen de Chadbourneafspraken. Eenerzijds de stelling dat het niet de V.S. waren, die men als tegenpartij had (in tegendeel Amerika zelve wenscht zijn productie te vergrooten tenkoste van Cuba), en anderzijds dat bij een efficiënte organisatie van den verkoop van Java-suiker van een noodtoestand voor Indiënog niet gesproken kan worden. * * * Welke van beide partijen op den duur gelijk zal blijken te hebben is moeilijk te voorzien. Indien al Cuba niet de Amerikaansche regeering geheel meer achter zich zou hebben, dan blijven er toch nog zeer krachtige financieele groepen over. Het is ongetwijfeld waar dat een restrictieregeling, wil zij voor alle partijen bevredigend zijn, inter nationaal moet wezen (en dat resultaat kon men niet bereiken, eenerzijds niet door Duitschland's tegenwerking, anderszijds niet door de Ameri kaansche belangen: binnenlandsche bietsuiker,' Philippijnsche rietsuiker, enz.). Maar als zwakkere kan men wel eens tot concessies worden genoopt. Onze Java-producenten hebben steeds geschermd met hun lage kostprijs als wapen, maar wat baat een lage kostprijs tegen beschermde producenten. Zulk een wapen heeft soms niet veel meer waarde dan een vlijmscherp zwaard tegen een vijand die op tien meter afstand met een geweer gewapend staat. Er zijn nog andere wapens dan lage kosten ! En dat geldt in de eerste plaats voor producenten. die geen ..gebonden markt" voor een deel van hun afzet hebben, die geheel op de wereldmarkt zijn aangewezen. Producenten welke voor een deel van hun product een beschermde markt hebben kunnen het restant op de wereldmarkt ..dumpen", en wat heeft dan Java aan zijn lage kostprijs? Onder die omstandigheden zijn de producenten met de relatief grootste exportbehoeften het meest wondbaar. En er kan dan ook aanleiding zijn om de handen ineen te slaan al krijgt uien de anderen niet mee. Nu de onderhandelingen tot mislukken gedoemd zijn wordt het hoog spel. Misschien zwicht Cuba door zijn nog zwakkere positie (hooger kosten), misschien ook zal men daar zooveel suiker uit de markt houden, dat Java de noodzakelijke vooi-raadvorming geheel op Cuba's schouders kan schuiven. Of misschien zelfs komt er een herhaling van de Cubaansche restrictie. Maar het kan ook wel eens anders loopen, als de Amérikaausche banken alles op haren en snaren zetten. En inmiddels. ... .slinkt de kas van onze Indische suikerondernemingen. Zal de N.I.L.M. gelijk k r ij yen? Nieuwe Uitgaven Bij J. M. Meulenhoff te. Amsterdam verscheen de zevende druk van. Arthur van Schendei's 'Evn siccrvcr verliefd. M. C. van Oven?van Doorn, l'ikkie Dni»ielot, met teekeningen door Freddie Langeler. Een aller aardigst boek voor kleine kinderen* Uitgave Cl. B. van (.Joof zonen te 's-üravonhage. Enny v. d. Heide, lïiek en Jetty's Schooljaren, geïllustreerd door C. Oudenaarden (leeftijd 8?12 jaar) Uitgever (.ïebr. Kluitman. Kriek Kfïstueiv Emicl en :'n Detectives, veit. door Joh. Kuiper, teek. Harmsen van Beek. Uitgever Boekerij De Voortganck" N.V. Hl. J. Stoppelaar, Blinkende Verten, illustraties van II. Verstijnen. Uitgever L. .J. Veen,.N.V. Joh. Voriïnk, Een schoone en wonderlijke historie ra n de Zwaanridder die per schijt te Nijmegen kicuni yclcid door een zwaan.uil het land van Rijssel. Naar het oude volkslied opnieuw verteld, ver lucht door Victor Styuvaert. Uitgave van N.V. Servire. VAM HELLES TABAK* IS