Historisch Archief 1877-1940
8
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 31 JANUARI 1931
No. 2800
lir
J. D. STRUIJS 6 Zn.
Prinsengracht 837 ~ Telefoon 37906
BEGRAFENISSEN (naar VERKIEZING mei RIITUIGEN of AUTO'S)
CREMATIE. - TRANSPORTEN.
N, V* Meubelmagazijn Eden"
MOLSTEEG - AMSTERDAM
BOEKENKASTEN
G, J. DE KONINGSZOON
Keizersgracht 447,
Opgericht A.O. l?,*«
LOOD- EN anEBB.
B«Bi^^
23 en 24 FEBRUARI 1931
te Leuven
Publieke Verkooping
van een
Prachtige collectie porse
lein* kunstvoorwerpe n en
SCHILDERIJEN
Vlaamsche en Hollandrche Sc'.: oh n
Van Dyck, Van de Velde,
Wouw.rmtns, Wynamt, enz. en in het
bijzoider het Portret van den Heer Vi..ck
door Van Dyck (Repertorium Smiih,
Vol. 3 No. 487)
afkomstig uit de Collecties Van den
Schri ck en de nalat n chappan van
den WdEdgeb. Heer FR A.NZ
SCHOLL^ERT, Mini-ter van Staat en Msvr.
de Wed. L. SCHOLHERT, w.'d u we
van den Minister van Staat GEORGES
HELLEPUTTE.
Inlichtingen en Catalogus, geïllustreerd
met 24 Reproducties, verkrijgbaar bij
den Verkoopenden Notaris:
Maïtre'j. F, PEETERS,
10, Marcht aux Gralns, Leuven. België,
tegen toezending van Fl.. 0.50.
Een BEZITVOOR UW LEVEN
is een massief gouden ZEGELRING met
scherpMrtistiekeWAPEN-BRAVURE,
HERALDISCH ATELIER
MARTEN N. DAMSTRA,
Kapelstraat 46 Utrecht
Honderden dankschrljven (ook uit Indlë)
Zoo juist
ve f schenen:
Dr. H. E. GREVE
Directeur der Openbare
Leeszaal en Bibliotheek
te 's-Gravenhage
PRAKTIJK
EN THEORIE DER
TITELBESCHRIJVING
A A N T E E K E N l N G E N
bilde Regels voor de Titel
beschrijving, vastgesteld door de
Rijkscommissie van Advies inzake
het Bibliotheekwezen. 1924"
PRIJS, GEB. F 2.90
Inden boekhandel verkrijgbaar
UITGAVE VAN
J. B. WOUTERS
GRONINGEN
DEN HAAG
Pendules, Horloges,
Stijlklokken, Wekkers,
Barometers, Goudenen
Zilveren Werken
Grootste Sorteering
Goedkoopste Prijzen
N.V. v/h. Gebr. BREEN
NIEUWENDIJK 1,72
HAARLEMMERSTRAAT 64
ROZENGRACHT 53
Ateliers voor reparatiën aan
Uurwerken, Goud en Zilver
Koldewcy 8 Corbière
Leidschestraat 30 - Amsterdam
SPECIALITEIT IN:
Kinderbadkuipen Badtafels Baby basculcs
'~* Linncnmandcn ??".
BEGRAFENISVEREENIGING
N. SAX Jr.
P.G. Hooftstraat 38 AMSTERDAM Telef.: 20341, 24250
REGELING VAN BEGRAFENISSEN EN
CREMATIES VAN UIT ALLE PLAATSEN
EIGEN LIJKKOETSAUTOMOBIELEN
No. 2800
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 31 JANUARI 1931
STEENHOUWERIJ D, WEEGEWIJS
Rapenburg « - AMSTERDAM - Tel. 42662
MARMERWERKEN
W* R POLMAN TUIN
OVERTOOM 526 -:- Telefoon 82660
Begrafenissen - Transporten * Crematies
Doubletten
Iets nieuwst Twee
smaken in-én: half
gewone,- half melk
chocolade.
FIRMA KRÖNER
Nieuwendijk 167 AMSTERDAM Tel. 43186
SPECIAAL ADRES
voor JAEGER ONDERGOEDEREN
WIT EN JAEGER FLANEL
PLAIDS
VOETZAKKEN
AUTO-OVERSCHOENEN
VER WEEGEN & KOK
AMSTERDAM DEN HA A G
KALVËRSTR. 86-90
NOORDBINDE 64c.
r ^
l
Voornaamste Kleedinqinrichtin
op elk gebied
De Auto-Tentoonstelling
L. i j u en kleur op de R. A. I.
"TTTAT eeuwen geleden >door een sterk en
W schoonhoidlievend volk in de Gothische
kathedraal-bouw werd bereikt, vindt heden ten
«lage zijn evenknie in de moderne automobiel,
welke men kan beschouwen als het meest vol
dragen kunstwerk van een op technische vervol
making ingesteld geslacht.
Natuurlijk komt ook hier de zoogenaamde
,.ge?woonte-aesthetiek" in het geding. Men heeft heel
de ontwikkelingsgang kunnen volgen van een
langzaam zich voortbewegend rijtuig zonder
paarden, een soort tilbury, een ,,dos a dos" met bok
«p hooge wielen, tot aan het snelheids-projectiel
waarvan alle lijnen stroomend en vloeiend symbool
zijn van windbreking en horizontale gang en gansch
de vormgeving is daarbij langzamerhand lager en
lager geworden. Het type surbaissé" is thans op
aller lippen; de opeh wagens hebben, nu het moge
lijk is gebleken de kap en de daarmede samenge
voegde ruiten op zeer vindingrijke wijze met
weinig moeite geheel of gedeeltelijk te confiskeeren,
?zoo goed als afgedaan (?ze liggen er volkomen uit"
zei inij iemand die het weten kan... .) Trouwens
?dit wekt geen verwondering als men .weet dat er
wagens gefabriceerd worden met vier deuren en
zes ruiten zooals bijv. een cabriolet transformable"
welke n als limousine (dus geheel gesloten); n als
.?coupé" met neergelaten zijruiten en kap van de
?chauf f eursplaats; n als geheel open reiswagen
Jcan worden gebezigd. Dit zijn dus drie mogelijk
heden met n zelfde auto waarbij de. lijn telkens
>eén geheel verschillende is en toch niets aan de
schoonheid blijkt te zijn geofferd.
Ondanks eenige wijzigingen en nieuwigheden
van technischen aard (als opvoering van het
cylin?der-aantal; voorwielaandrijving; vrij wiel, auto
matische en synchronische gangwissel, enz.) blijkt
in gröote trekken de uiterlijke vorm der automo
bielen als zoodanig gestandariseerd te zijn en alle
zoeken is thans op verfijning gericht.
Overal ziet men, onder aansporing van bekwame
kunstenaren, die zich op het ontwerpen vau
Jraaie koetswerken hebben gespecialiseerd, een
strakke lijn getrokken, welke (van de radiator af,
-daar waar de metalen klep van scharnieren voor
zien is voor het dubbelslaan bij het opklappen), een
logische verbinding vormt met de carosserie.
Dooi1 een oordeelkundige samenvoeging van fijne
i-ondingen is in de regel elk hoekig karakter ver
meden hoewel geconstateerd dient te worden, dat
«en ^Hormon-Cabriolet door de befaamde Locke
te New-York het strakke accent bij uitzondering
aanhoudt.
Bij bijna alle bekende merken is het radiator
front zoo hoog mogelijk opgetrokken; er blijft
^raak een groote ruimte daaronder onbenut, doch
liier spreekt de machtige mode een woordje mee
en het dient erkend: wie zulk een wagen aan ziet
komen gaat.... uit lijfsbehoud maar ook
uit puur ontzag opzij! Trouwens: er zijn hier
wagens om je hoed voor af te nemen. Wonderen
?van mechanische perfectie, wonderen van ultra
moderne schoonheid l
Er zijn wagens, zooals déMaybach
ZeppelinWerke op de R. A. I. toonen, zóó luxueus, dat
men ze slechts voor koningen en keizers ge
bouwd zou achten, maar nu deze in onze tijd
.al schaarscher worden moeten zij die van uiterlijk
vertoon houden zich met....
Schoonheids-Koninginnen tevreden stellen.
Als ik voor een opvallend billijke maar keurige
-Chevrolet Two-Seater sta, in groen met veel nikkel,
op met aluminium beschilderde draadspaakwielen,
een z*g. Sport-roadster" (zoo heette een vijf en
twintig jaren geleden mijn Rover"-fiets !....) dan
.fluistert een der zakenlieden (ze zijn ook hier
alfcèier uiterlijk en innerlijk volkomen genormali
seerd") my als in een zeer vertrouwelijke, ja zeer
geheime mededeeling in het oor miss Holland l
mijnheer!"
Ja mijnheer" zeg ik, er is iets mis in Holland l"
Maar wat wij ook missen is een Nederlandsche auto.
Wat in Belgiëkan, schijnt na de opheffing der
Spijkerjabrieken, ton onzent niet te kunnen....
Intusschen blijft de belangstelling enorm. Men
merkt in dit opzicht weinig of niets van do veelbe
sproken malaise" in de R.A.I.-omgeving, maar
als het waar is wat menig handelaar en vertegen
woordiger mij zeidc blijven de orders schaars....
Doch'ik zou u over lijn en kleur spreken....
Welnu, zijn de hoofdvormen meerendeels met
kleine variaties, aan elkaar gelijk, zoekt men het
dus in de onderdeden, in kleinigheden (,,le bonheur
est fait de petites choses", het geldt evenzeer voor
het schoone naar mij dunkt... .) dan is het streven
vooral binnemverks meer gemak en meer ruimte
te scheppen. Welnu er zijn wagens om in te wonen!...
Wie noemt daar de namen der Rolls-Royce en
CadtWac-fabrieken; dat zijn zoo van die merken
waarop men bouwen kan doch in een democra
tische tijd ziet men allerwege aangetoond dat het
heel wel mogelijk is met beperkte middelen een
wagen aan te schaffen waarvan het uiterlijk, zij het
dan in minder kostbare uitvoering, toch de sterkst
kritische geest bevredigt.
Het spreekt vanzelf, de lijn van
twee-persoonsauto's blijft het winnen. Men streeft naar een lange
motorkap, een zoo schuin mogelijk opgestelde voor
ruit, een laag gehouden wagenkap en liefst een lijn,
welke van de radiator-dop langzaam glooiend
naar achter toeloopt terwijl dan de achterzijde
van den auto laag afvloeit. Wat de kleur aangaat,
men heeft het eertijds in zwang zijnde brutale rood,
hard geel enz. verlaten en men zoekt het gelukkig
in beschaafde nuancen. Natuurlijk zijn er nog veel
zwarte wagens maar ook donkerblauw, heel diep
warm-bruin ziet nieri veel toegepast. Een enkele
maal ook fijn grijs.
Groen schijnt sterk «,en vogue" te zijn. Groen in
allerlei afstemmingen en dan liefst zoo dat kleur
op kleur, twee tinten elkander, oordeelkundig
toegepast, afwisselen. Veel beige, licht en donker,
ook caca d'oie" zooals men dat geestig in Parijs
noemt.
In alles dus verfijning, een zucht naar intooming
van al wat naar het protserige zweemt; een ver
langen het technisch-ver volmaak te wonder dat
.,auto" heet. op te voeren tot een kunstwerk dat
geheel van eigen tijd is en waarin alle vermogens
van den vindingrijken mensch tot het uiterste
gespannen bleken om met aanwending van de wel
haast onbegrensde huidige mechanische hulp
middelen tot een eindproduct te geraken dat, en
hiermede ben ik teruggekeerd tot mijn uitgangs
punt, het geraffineerdst denkbare kunstwerk
kan heeten van den hedendaagschen tijd !
OTTO VAN TUSSENBROEK
Nieuwigheden op Ac II. A. I.
Wat is er eigenlijk \voor nieuws dit jaar?
Technische absoluut nieuwe zaken niet veel
meer. Bovendien bepalen we ons hier uitsluitend
tot datgene, wat in de praktijk toegepast wordt en
toegepast 'blijft. De auto heeft haar volmaaktheid
bereikt. Maar het bereiken van die volmaaktheid
brengt dan ook mee;, dat er door de fabrikanten
naar gestreefd wordt, de toekomstige koopers op
alle mogelijke wijzen in hun eischen vóór te zijn.
Zoo zijn er twee dingen, die opvallen: Het toe
nemen van het aantal acht-cylino'er wagens, ook
in de z.g. middenklasse. En het beschikbaar stellen
van grooter comfort inzake de carosserie. De
transformabel", de cabriolet-vier-onder-de-kap
blijkt nu ook in de serie-fabricage zijn intrede ge
daan te hebben.
Een opvallend voorbeeld biedt de F.N. Dit
fabrikaat kenmerkte zich steeds door bescheiden
heid en soliditeit. Maar evenzeer dóór een zeker
conservatisme. Hier bljljkt nu de fabrieksleiding óp
een verbluffend radicale wijze ingegrepen te heb
ben. Zij komt ter markt niet, naast de oude vier, een
nieuwe acht. Een acht, die terstond hetzelfde
vertrouwen wekt als de oudere viercylmder, en
een acht die in serie verkrijgbaar blijkt te zijn in
\ ier-onder-de-kap cabriolets, die niets, en dan ook
niets te wenschen overlaten aan hen, die met de
strengste technische eischen komen. Dit alles
intusschen voor een prijs, die de grenzen der midden
klasse-wagons niet o\e schrijdt. Van de
Amerikaansche pop'ulaire auto's blijkt ook de Nesh met
een serie vierpersoons-èabriplets uit te komen.
De Buick, nu ook uitgerust met
achtcylindermotor, verschijnt o,a. met een Europeesche
cabrioOverwerkte Zenuwen
kafmeeren en worden gesterkt door
de Zenuwstillende en Zenuwsterkende
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 et. Bij Apoth. en Drogisten
BOEKBESPREKING
Geranl Vanier. De vooraten. Aimterdaw,
z.j. Mulder & Co.
In verschillende opzichten was dit boek een
verrassing voor me. En waarlijk niet omdat het
in zijn soort zoo volmaakt is, want, om het maar
dadelijk te zeggen, er mankeert vrij wat aan.
Jan Romein heeft voor den roman een inleiding
geschreven. Hij heeft voor het werk van Gerard
Vanter groote waardeeving, maar hij ziet ook zeer
goed de gebreken. Het komt mij evenwel voor.
dat hij te ver gaat, door ook die gebreken op de
credit-zijde van den schrijver te boeken; daarvoor
springen ze werkelijk te veel in het oog. Wat mij
betreft, is het boek mij ondanks de gebreken, heel
sympathiek.
Allereerst, omdat het een ernstige poging is, om
proletarische litteratuur te scheppen. De auteur
doet dat op een heel zuivere manier, en die zuiver
heid wordt niet geschaad, doordat hij beneden zijn
onderwerp blijft. Want het valt niet te ontkennen,
dat dit zoo is. En om nu nog even op de inleiding
terug te komen: de heer Romein waardeert den
?roman vooral om het onderwerp. Men zou hier een
debat over kunnen beginnen, maar voor alles mag
men den schrijver toch wel den eisch stellen, dat hij
zijn onderwerp beheerscht. En het is hier juist
andersom. Het onderwerp heeft Gerard Vanter
in zijn machtigen greep gekregen en hoe langer
hoe meer heeft de schrijver or zich aan overgege
ven, ten koste van zijn roman.
Maar ik heb waardeering voor het boek. Het is
het werk van iemand, die drommels goed schrijven
kan, en het is ook een dapper, een moedig boek.
De eerste Nederlandsche oorlogsroman. Geen
mobilisatie-roman en verder niets. De handeling
valt voor in de oorlogsjaren in een stadje aan de
Duitsche grens, maar de auteur vindt gelegenheid,
die handeling te verplaatsen over de grenzen;
in Duitschland, aan het Fransche front, ja, na
het uitbreken van de revolutie, ook in Rusland.
Maar het gedeelte dat in Holland speelt, is verre
weg het beste. In die eerste hoofdstukken ontwik
kelt de schrijver een kracht van voorstellen, die
het mij doet betreuren» dat hij het zoo ver heeft
gezocht. Waarom moest nu per se die propaganda
voor des schrijvers communistische idealen en op
deze manier in geperst worden ? Het worden hoe
langer hoe meer stukjes kroniek, in los verband
naast elkaar gezet, waartusschen het eigenlijke
verhaal nu en dan nog schuchter opduikt.
Ik vermoed, dat de schrijver iets te veel is aange
daan door het machtige werk van. de Russische
schrijvers der laatste jaren. Daaronder zijn'er
verschillende, die de gebeurtenissen van de revo
lutie en de idealen, die nog in vervulling moeten
gaan, kunnen. herscheppen tot kunstwerken vfen
den eersten rang. Gerard Vanter kan dat nog
niet. Maar zijn poging is zeer sympathiek, en waar
zijn liefde hem niet de baas werd, bewees hij, dat
hij een schrijver is, van wien men stellig iets u|a,g
venvachten. ?
HERMAN MIDPEN"DOR
let van Vandenpias. Natuurlijk geen eigenlijk
seriewerk. Maar het aantal modellen van General
Motors die nu ook de Opel presenteeren
.-rbiedt een zoo groote verscheidenheid, dat de
beschrijving der technische eigenaardigheden het
bestek van dit bericht te buiten gaat.
P. S.
Vet-arme Yoghurt van
OUD-BUSSEM
bevordert de slanke lijn.