Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 14 FEBRUARI 1931
No. 2802
ti
BEURSSPIEGEL
Donderdag, l» Februari 1931
ER is in de paar laatste weken aan vrijwel
alle beurzen van beteekenis en voor bijna
alle voornaamste aaudeelengroepen een opleving
waartenemen, die langzamerhand 7.00 algemeen.
wordt en zulk een omvang aanneemt dat men al
bijna weer van een overwinning der haüssicrs
gaat spreken. Vooral in de laatste dagen heeït ook
in New-York, waar tevoren de koersen nog maar
schoorvoetend de beweging elders volgden, een
uitgesproken vaste stemming zich baangebroken.
Natuurlijk staat dit verloop van de beurs in het
centrum der belangstelling, nu eindelijk, nadat
maandenlang steeds maar weer het niveau omlaag
is gegaan al ging het in den laatsten tijd heel
langzaam, en in zeer flauwe zigaaglijn voor het
eerst de stemming werkelijk schijnt te zijn gekeerd.
Sedert October 1020 toen de groote inzinking een
aanvang nam, is er feitelijk maar n' periode
aantewijzen. waarin ook hot laagste punt scheen
te zijn bereikt en een periode van redres voor do
deur scheen te staan. Nml. in het eerste kwartaal
1930; de groote klap in October en November
was juist achter den rug, men dacht dat de ellende
voorbij was. en dientengevolge kwam de gebruike
lijke sprong opwaarts, waarna men algemeen
een min of meer stabiel niveau verwachtte. Die
verwachting was toen nog niet zoo onlogisch, omdat
immers de economische depressie y.ieh nog niet
zoo zwart liet aanxien. In verschillende bedrijfs
takken was de slapte zelfs nog niet eens doorge
drongen. fSedert dien is het met tlt* goederenprijzeii
?en met de bedrijvigheid hard achteruitgegaan,
en de aandeelenkoersen zijn vanzelfsprekend mee
gesleept.
liet koersniveau ligt nu al weer heel wat lager
dan in de crisismaanden October?November
1029, en de opleving waarin wij thans ons bevinden
doet vanzelfsprekend de vraag stellen of dit nu de
afsluiting van de neerwaarts gerichte golf
beteekent, en het begin van een nieuwe opgaande lijn,
of die lijn indien dat al zoo is zich na de eerste
ombuiging horizontaal zal gaan loopen, en tenslotte
of niet weer deze beweging een herhaling zal blijken
van de gebeurtenissen in Januari van het vorige
jaar.
Op den voorgrond zij gesteld dat de algeuieene
toestand van het bedrijfsleven nog niet veel ver
betering aanwijst. Al valt het niet te ontkennen,
dat hier en d^ar een lichtpunt te ontdekken is.
Maar aan den anderen kant is er alle kans
dat de depressie in verschillende bedrijfstakken
nog verder zal doorwerken."
Zuodat alles bij elkaar genomen er voor de
naaste toekomst weinig aanleiding is om een
positieve verbetering in de business outlook"
te voorzien. Maar anderszijds heeft men toch wel
de indruk dat de voortdurende achteruitgang ook
langzamerhand tot staan komt. En dan moet er
dus voor de beurs ook een laagtepunt zijn; eens
moet de bodem bereikt zijn. Waar dat punt ligt
is intusschen een factor die niet alleen afhankelijk
is van de conjunctuur. Immers al is de economische
depressie de directe aanleiding _ geweest voor de
koersdaling ter beurze, die daling is in niet geringe
mate verscherpt door het optreden van baissiers
en door psychologische factoi-en, die men als
complex vaak als vertrouwenscrisis pleegt te
betitelen. Die vertrouwenscrisis, de demora
lisatie van het publiek is opzichzelf weer grooten
deels het gevolg van de koersdalingen, maar daar
naast zijn er andere factoren bij in het spel. die
min of meer los staan van conjunctuur, en baisse,
t.w. politieke. En de politieke onrust is zeker n
van de elementen geweest die de jongste koers
dalingen ter beurze hebben gestimuleerd.
Nu komt aan alles een eind, ook aan baisse,
en gebrek aan vertrouwen. Hoe lager het
koerspeil komt te liggen hoe gevaarlijker de operaties
voor de beurs worden. Zoolang de baissier nog
maar door zijn verkoopen en daarop volgende
koersdalingen nieuwe verkoopeii van andere zijde
uitlokt loopt zijn standje goed. Maar zoodra de
zwakke hausseposities geliquideerd zijn, en het
meest dankbare operatieterrein voor de beate"
dus is afgegraasd, wordt het voor hen gevaarlijk.
Hebben zij op zulk een moment nog omvangrijke
posities loopen dan kan hun dekkingsmanoeuvre
de koersen plotseling een flink eind omhoog schroe
ven. Kn wanneer dan het uitverkocht raken van
de niet voldoende gedekte hausseposities samen
valt met een stationnaire conjunctuuratand, dan
is er groote kans dat de stemming die daardoor ter
beurze ontstaat tegelijkertijd het publiek het
verloren vertrouwen tot op zekere hoogte weer
doet herwinnen. En wanneer dan die drie factoren
te zamen werken kan daaruit een heel wat gunsti
ger aspect ter beuze groeien. Daarbij komt thans
nog dat ook de politieke sfeer eenigerrnate opge
klaard is.
Maar wantrouwen en baisse waren niet de eenige,.
zeker niet de originaire oorzaken van de koers
daling, en vaak ziet men dat een opleving die niet
wortelt in een gunstiger economischer! toestand
weer door een terugslag wordt gevolgd. En op zyn
best zal men toch wel na de stijging (hoever
dienog doorgaat is natuurlijk niet te voorzien) \vel
geruimen tijd constante koersen kunnen verwach
ten. Voor een definitieven ommekeer in de
algemeene conjunctuur lijkt de tijd nog allerminst rijp.
Erg gevaarlijk is een klein hausse-speculatietjc»
met eigen geld niet, want lukt de ,,quick-turn'?
niet dan kan men toch zoo goed als zeker zijn er
binnen vijf jaar xnttekomen. Maar men doet dan
waarschijnlijk het verstandigst niet bepaalde
aandeden te nemen, omdat daarvan het koers
verloop juist teleurstellend kan zijn, maar een
combinatie \van de beste aandeelen. Defixed
trustfcdie kortelings aan onze beurs gebracht zijn ver
schaffen daartoe eenjuitstekende gelegenheid: Natio
naal Beleggingsdepot voorde Hollantlsche fondsen.
8.1.F. voor een internationale combinatie, en
N.A.T.S. voor de Amerikaansche.
(T. K.
NL V* Amsterdamsche Hypotheekbank
HEERENGRACHT 581, AMSTERDAM (C).
OPGERICHT 1882
Geeft uit: 4% pCts. PANDBRIEVEN
'" in stukken van Z^ZI
f1000*-, f 500*- en f
100*en sluit Leeningen onder l e Hypothecair verband op
'zeer billijke conditiën. DE DIRECTIE.
Een polis der
LEVENSVERZEKERING
MM.. ARNHEM"
is een waarborg voor het welzijn van Uw gezin.
N. V. Rotterd. Hypotheekbank
voor Nederland
Opgericht in 1864
Maatschappelijk Kapitaal f 10 000.000,
waarvan geplaatst f 8.400.000,
waarop 10 pCt. gestort.
Verstrekt geld op eerste hypofheek.
Voor inlichtingen wende men zich tot
het kantoor der Bank, Schiedarnsche
Singel 89 te R'dam of tot hare Agenten.
De Directie:
Mr. Th. Reepmaker, Mr. N. P. C.v. Wijk,
Mr. B. van Rossenv
De HolL Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70,
De Bank verstrekt gelden toi elk bedrag
met een minimum van f 1000.?op zake
lijk onderpand en onder borgtocht, met
in pandgeving eener polls van Jevensver.
zekering van gelijk bedrag, en verkoopt
5% schuldbrieven in stukken van f 1000 .
f 500.- en f 100.- tegen Beurskoer*.
?N. V. STANDAARD
HYPOTHEEKBANK
te ROTTERDAM
Directie:
Mr. H. H. C. CASTBND1JK en
1. MOSSELMAN
De Bank geeft onder controle van het
Algem. Administratie- en Trustkantoor
4£ % Pandbr. tegen beurskoers uit.
DE GROENE AMSTERDAMMER
Weekblad vaor Nederland
kost slechts ? 2.70 per kwartaal (f 0.20
voor incassokosten) of ? jo.?per
jaar bij vooruitbetaling
Nederlandsche
Handel-Maatschappij, N.V.
AMSTERDAM.
AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE
Vestigingen in Nederlandsch-ïndië, Straits-Settlements,
Britseh-Indië, China, Japan en Arabic
ALLE BANKZAKEN
SAFE-DEPÓSIT. KOFFERKLUIS.
OJE HAARLEMSCHE
HYPOTHEEKBANK
Leden der Directie: ^§7&&!/r Mr. A. S. MIEDEMA.
P. H. CRAANDIJK CD A, E. TH1BRRV DE BYE DOLLEMAN
Hypothekea f 39.269.955.- Pandbare* f
39.122.950.v Reierrei , . f 1.026.238.
4\ PC t. P ANDBRIE VEN tegen LAATSTEN AMSTERD. BEURSKOERS
NL V* Utrechtsche Hypotheekbank
UTRECHT
Pandbrieven f 57.000.000.
De Bank stelt beschikbaar:
4 '/3 pCt. Pandbrieven a 101 pCt.
in stukken van ? 1000.?-, ? 500.?en ? 100.
De Dirccti.e:
Mr. A. J. S. VAN LIER Mr. P. R. HOORWEG
'\
No. 2802
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 14 FEBRUARI 1931
HET POND OMHOOG
door C. A. Klaasse
DE lage noteering van het pond sterling begon
de Engelschen al geruimen tijd dwars te
zitten. Is het wonder dat de bankiers van do
wereld", zooals men zich in de City nog altijd
acht, hun nationale trots gekwetst voelden nu al
een paar jaar lang het pond sterling steeds maar
weer de neiging vertoonde om naar het goudpunt
te zakken? In 1029 had men reeds de bittere pil
moeten slikken dat de goudvoorraad aanmerkelijk
daalde beneden het cijfer, dat door de
Cunliffecommissie als minimum" was aangemerkt, en
voor kort ging het weer denzelfden kant uit.
Nadat verleden jaar mede dank zij omvangrijke
j?oudinvoeren uit Australiëde metaalvoorraad
van de Bank of England weer boven de. pd. st.
ItSümillioen was gestegen, is deze daarna weer
teruggeloopen tot pd. st. 137 millioen. De Fransche
-arbitrage haalde eenige tientallen millioenen pond
aan goud uit de kelders van de Bank of England
weg, afgezien nog van de geregelde goudaanvoeren
van nieuwgedolven materiaal, waarop de Engelscho
circulatiebank al in maanden geen vat kon krijgen.
Toen tenslotte de Bank of England al haar fijn
jgoud kwijt was en slechts nog standaardgoud
kou afgeven daalde daardoor het goudpunt, en
dat deed de "maat overloopen. Juist ook omdat
?deze gang van zaken samenging met een steeds
voortschrijdende depreciatie van het Australische
pond een gebeurtenis die men in de City zeer
hoog opneemt, en die men beschouwt als een aan
randing van de nationale eer en integriteit
was het psychologisch effect van het
pond-sterlingkoersverloop bijzonder groot. De pers begon reeds
te gewagen van wantrouwen in de nationale
valuta"; ja zelfs werd reeds gesproken van
kapitaalvlucht uit angst voor het pond.
De regeering werd er zijdelings in gemengd, in
dier voege dat door het foreign office terloops niet
<le Parijsche regeering werd gekeuveld over de
politiek van de Banque de Franco ten aanzien
van het door de Bank of England afgegeven
standaardgoud. Ook de Bazelsche besprekingen
bij de B.l.S. werden daartoe te baat genomen,
en het resultaat was dat niet alleen de Fransche
Bank, maar ook de overige voornaamste
Kurcpeesche centrale banken het Engelsche standaard
goud accepteerden. Hetgeen, dus reeds een licht
redres van de pondenkoers tengevolge kon hebben.
Maar hiermee was natuurlijk het doel nog niet
bereikt. De bedoelde maatregelen konden hoogstens
tengevolge hebben dat het goudpunt iets hooger
kwam te liggen, maar de omstandigheid dat het
pond voortdurend tegen het goudpunt aanhing
was er niet mee van de baan. Om de valuta eenige
ruggesteun te geven had de Bank of England
reeds gedurende het geheel afgeloopen jaar haar
?discontorente gehandhaafd boven het peil der
op andere internationale geldcentra geldende
tarieven. En hoewel de market-rate wel ongeveer
drie-kwart procent,beneden de bank-rate lag was
toch de voortdurende bedreiging'van de goudvoor
raad en de lage pondenkoers voldoende om die
marge niét al te groot te maken, en met name
haar niet te doen uitgroeien tot die belachelijke
proporties waartoe zij bijv. hier te lande tenslotte
vóór de laatste discontoverlaging ??-r. was
gekomen. Op een niveau van ongeveer 2£ a
2J pCt. was het Londensche particulier disconto
Al n procent hooger dan bijv. bij ons. Maar dat
alles kon de goud verschepingen naar Parijs nog
'.niet voorkomen. ,
Er was maar n middel om het pond weer
omhoog te werken: nog hooger rente, waardoor
de intrestmarge met andere geldcentra nog grooter
zou worden, hetgeen eenerzijds geld zou aantrekken
en anderzijds credieten zou doen afvloeien naar
goedkooper markten. En om dat doel te bereiken
heeft reeds eenigen tijd de Bank of England haar
politiek erop gericht om de Londensche geldmarkt
te verkrappen. Eenerxijds door actief ingrijpen,
in dier voege dat zij een deel van haar portefeuille
schatkistpapier heeft gespuid, en daardoor de
particuliere discontovoet heeft omhoog geforceerd.
Maar de Bank is verder gegaan; met de big live
is overleg gepleegd, en met hen word overeenge
komen dat er naar gestreefd zal worden om het
disconto voorloopig op ongeveer 2J pCt. te hand
haven..
Voorts hebben de groote banken zich ver
plicht om de gebruikelijke window-dressing aan
het eind van elke maand (in verband niet de perio
dieke balanspublicatie) achterweg-e te laten of
althans ,niet aan het--eind van elke maand 'het
call-geld den bill-brokers optezeggeii. Door die
manipulatie waren steeds de wisselmakelaars over
de ultimo gedwongen bij de Bank of England geld
op te nemen. Waarom de Bank of England het op
prijs stelt dat deze show in den vervolge achter-'
wege blijft is vooralsnog niet overmatig duidelijk.
Het argument dat daarvoor wordt gebezigd:
dat het niet wenschelijk is dat het streven om de
markt te verkrappen wordt tegengewerkt door de
maandelijksche run van de makelaars op de Bank
of England kan nauwelijks au sérieux genomen
worden, omdat dat geld dat aan de makelaars
geleend wordt nimmer in de markt komt en dus
nimmer de geldmarkt ruimer of minder krap kan
maken. Want op de ultimo dient het als kasgeld
voor de etalage, en op de eerste van de maand
wordt het onmiddellijk weer bij de Bank afgelost.
Maar hoe dit zij: uit dit alles is wel duidelijk dat
het de Engelsche banken onder leiding vau1 de
centrale bank thans wel ernst is met het streven
naar een hooger poudenkoers. .
En het kan niet ontkend worden dat deze aclit;
een zeer bevredigend succes heeft gehad; in enkele
weken tijcis is de pondenkoers van ? 12,00 op ruim
/ 12.11 gestegen, zoodat hij van een stuk onder
pariteit nu daarboven is aangeland. Daartoe hebben
behalve de rente-arbitrage natuurlijk psychologi
sche factoren meegewerkt die steeds de neiging
vertoonen elke tendens'te-Verscherpen en te onder
steunen. En het ziet er nu bijna naar uit dat men
zich in Engeland zal moeten afvragen hoe de stij
ging, verder te stuiten. Want het kan niet de be-.
doeling zijn om dei pondenkoers blijvend zoover
te laten oploopen dat er aanmerkelijke sommen
gouds naar Londen toestroomen. Want daardoor
zou de-markt-weer, verruimd., worden, de rente
dalen, en men zou weer van voren af aan kunnen
gaan beginnen. Nu is inderdaad de koersstijging
reeds op zichzelve een rem op de heeie beweging.
Want parallel met de stijging van de pondenkoers
stijgt ook het teraiijndis&gio zeer omvangrijk.
Per jaar omgeslagen komen de kosten van de swap
op ruim l put. .'Zoodat er van de attractieve Lon
densche rente al weer heel wat afgaat.
* *
*
Wat de Bank of England thans te doen heeft is:
voelen en tasten om te ontdekken bij welk rente
niveau een stabiele betalingsbalans-toestand te ver
wachten is. Indien nog steeds de Fransche
saldionttrckkingen voortgang hebben zal die stabiliteit
dus slechts verkregen kunnen worden indien de
rente dusdanig is dat van elders dat afvloeiende
crediet wordt aangevuld, dan wel een evenredige
inkrimping van het aan buitenlandsche geldneiners
verstrekte crediet plaats vindt. Drijft men daar
entegen de rentp te hoog.op, dan komt er. meer
crediet binnen dan noodig is, zoodat er goud over
de grenzen moet komen. En voor dat onrendabele
goud zou men dus rente moeten betalen. Wat het
Radio-uitzending
van het Vaticaan
Teekening door L. J* Jordaan
Ds. Kersten: Help! Waar blijft
de censuur?!!"
land voor het prestige van de eerste tien millioen
pond goud best mag over hebben, maar wanneer
eenmaal de stroom in gang is blijft hij veelal
aanhouden. En zulk een aanhoudende
goudbewegirig alleen maar op grond van drainage van de
geldmarkt is toch nauwelijks wenschelijk. Het
is begrijpelijk dat de Bank of England de naar
Frankrijk teruggevloeide credieten tendeelèwil
doen vervangen door andere dan wel een evenredige
afstooting van gegeven credieten daarop wil doen
.volgen. En uit dien hoofde is de stijging van de
geldreiite heel gezond. Engeland moest zich nu
eenmaal aanpassen aan dt n nieuwen toestand. Het
land had credieten gegeven uit Fransche deposito's;
nu de Fransche deposanten wegliepen moest de
City daaruit de consequenties trekken. Maar men
zal moeten oppassen niet meer te, doen dan dat.
Reclame) Benzine en Vaderlandsliefde
Twee groote ..motor-spirit" producenten
wedijveren in 't geven van lesjes in
aesthetisclie vaderlandsliefde. De Ameiican Petroleum
Company bracht, onder de leuze: Kent Uw
eigen land!" wekelijks een afbeelding van een
stukjo Oud-ÏIollandsch stedenschoon met oen
opwekking aan motor-toeristen om deze plaatsen
te bezoeken. Een loffelijk streven, waarbij men
echter toch denken moet aan de passie-preek
van den vos. Want de vrees lijkt mij lang niet
ongegrond, dat deze brave Company zich niet zal
ontzien om de mooie plaatsen waarvoor ze be
langstelling vraagt te ontsieren met hare reclame
borden. ?
Meer respect wekt daarom haat concurrente, do
,.§hell." Zij liet de mooiste gedeelten van het
Engelsche landschap fotografeeren en publiceert
die foto's in groote advertenties met het bijschrift:
Tho proprietors of Shell" do not advertise
their products in beautiful country-sides like t h is l"
Dat is dus een rcchtstreeksche campagne togen
ontsierende reclame in het landschap, die niet zal
nalaten sympathie te oogsten.
Welke groot-ad vermeerder in ons land volgt
dit góéde voorbeeld?
WYBO MEYER
MCIUGEWE611-17-AMSTEQOAM
" wrheraderi naar maat
Bij ons vtrkrijgbaarfcN.R.V, MONTA SCHOENEN