Historisch Archief 1877-1940
VI
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 21 FEBRUARI 1931
No. 280$
????l
? i
i. v
'f,
J. D. STRUIJS & Zn.
Prinsengracht 837 <~ Telefoon 37906
BE6RAFENISSEN (naar VERKIEZING met RIJT» of AUTO'S]
CREMATIE. ~ TRANSPORTEN.
N.V. Meubelmagazijn Eden"
MOLSTEEG ~ AMSTERDAM
BOEKENKASTEN
Een sieraad aan den wand
is een fraaie schildering van Uw
FAMILIEWAPEN.
HERALDISCH ATELIER
MARTEN N. DAMSTRA,
Kapelstraat 46 Utrecht,
Honderden dankschrijven(ookuit Indië)
inanintiHHH^
31*11111
'Clichés
VÖOP alle doeleinden
i NV
JCh*m.KiJnstinrichting
[DirkSctincbei
Amsterdam. ?*
G. J. DE KONINGSZOON
Keizersgracht 447,
Opgericht Ao. 1739
WASCHTAFELS.
.Zoo juist
verschenen:
HEMEL
EN DAMPKRING
ORGAAN
VAN DE NEDERLANDSCHE
VEREENIGING VOOR WEER- EN
STERRENKUNDE EN VAN DE
NEDERLANDSCH-INDISCHE
STERRENKUNDIGE
VEREENJGING
COMMISSIE VAN REDACTIE:
Dr. J. van der Bilt, Dr: A. H.
Borgesius, Ir. J. Knol, Ir. W. E.
Kruytbosch, Chr. A. C. Nell, Dr.M.
Pinkhof (SecrO, Dr. C. Schoute
29e JAARGANG
NUMMER l
Prijs per jaarg. van 12 nummers,
voorNederland en Belgiëf 7.50
overige Buitenland -11.50
Afzonderlijke nummers . - 0.75
Verkrijgbaar bij den boek
handel en bij den uitgever
J. B. WOLTERS
GRONINGEN-DEN HAAG
F l R MA KR NE R
Nieuwendijk 167 AMSTERDAM Tel. 43186
SPECIAAL ADRES
voor JAEGER ONDERGOEDEREN
WIT EN JAEGER FLANEL
D. OBERINK & Co
I N G E N f E tl R S
Amsterdam, Prinsengracht 456. Tel. 37452
BLIKSEMAFLEIDERS
AANLEG INSPECTIE ONDERHOUD.
Koldewey 6 Corbière
Leidschcstraat 30 . - Amsterdam
Specialiteit in: Wiegen en Kinderledikanten
BEGRAFENISVEREEN1GING
N. SAX Jr.
P.C. Hooftstraat 38 AMSTERDAM?Telef.: 20341, 24250
REGELING VAN BEGRAFENISSEN EN
CREMATIES VAN UIT ALLE PLAATSEN
EIGEN LIJKKOETSAUTOMOBIELEN
Juliana
bonbons
Zachre chocolade
met gebrande nougat.
/iel top.
dat ge "Drosfes
BJ AS PSBOMMa:
BOEKBINDER
KBRK5TRAAT58
AMSTERDAM
BECHSTEIN PIANO F
975.voor
hand' ca knntUpr), zwart grpolltoerd, niet van nieuw
oodcrcctietdtn, «chlttertnd v»a toon en
N.V. HEES & Go.
DELFT
Fabr. van Muziekinstrumenten
r ^
l
Voornaamste Kleedinginrichtin
op elk gebied
No. 2803
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 21 FEBRUARI 193'
Nieuwe wegen in de woninginrichting
i
door Otto van Tussenbroek
Verstopping
of moeilijke en
on_ regelmatige'stoel
gang regelt men vlug zonder kramp of pijn met
Mijnhardt's Laxeertabletten
Prijs per doos 60 et. Bij Apoth. en Drogisten
IN het tijdschrift die literarische Welt" ver
scheen onlangs een artikel van Dr.Gerhard Adler,
waarin hy de antwoorden behandelt, ingekomen
op een achttal vragen gesteld aan duizend Duitsche
scholieren tusschen 14 en 18 jaar. Het ging vooral
om er achter te komen wat er in de hedendaagsche
kinderen omgaat en nu heeft mij o.a. het ant
woord op de vierde vraag: Zou je hetzelfde leven
willen leiden als je ouders?" sterk getroffen, gege
ven door een jongen van 16£ jaar oud, waarin hij
niet alleen zegt beter voor de bevrediging van zyne
geestelijke behoeften te willen zorgen als zijne
ouders, maar, zoo voegt hu er letterlijk aan toe:
Ook sou ik mijn woning luchtiger, zonniger inrichten.
Merkwaardiger wijze raakt hier de knaap de
kern aan van het nieuwe streven in de moderne
woninginrichting. Een verlangen naar meer
vroolijkheid. licht en lucht beheerscht over de gansche
linie het werk der binnenhuis kunstenaren en dir; is
wel de groote tegenstelling tusschen het binnenhuis
van onze groot- en overgrootouders en dat van
de nieuwe tijd: (over de allerjongste inzichten
hoop ik nader in dit blad een en ander naar voren
te brengen) de donkerte, de somberheid der
binnenkamers, waarin het daglicht nauwelijks
doordrong; waarin tal van zware gordijnen en
draperieën al het door de hooge vensters invallende
licht onderschepten; waar vaak de blauwe horren
de eenig overgebleven lichtopening nog afdekten;
dan op ,.kamer-dag"
een nauwe
waar de ramen nooit
(en dan nog wel op
kier !) ,'geopend
werdeu. ; heeft plaats
gemaakt ? J voor een
Wijdere, open toon;
eene lichtere en
luchtige atmosfeer,
waarin niet langer
het
Cainera-obscitra-achtige in
figuurlijken als letterlijken
zin overheerscht,
doch waar het zelfs
bij de echte donkere
dagen zooals men in
Holland 1 helaas al
te vaak] moet door
maken, fleurig en
feestelijk lijkt en
waarbij het zelfs kan
voorkomen, door
doeltreffende
beheersching van het kleurenschema (behangsel,
muurbekleeding, verven van het houtwerk en kleur
der vloerbedekking enz.) alsof, terwijl het buiten
regent, hagelt of sneeuwt, zoo waarlijk de zon toch
-aan de hemel staat en haar gulden schijn tot
binnenshuis laat doordringen. Dat komt omdat
men opzettelyk en doelbewust een kleuren-keuze
heeft toegepast, waarin warme tuiten (crème wit,
fyn geel en wat oranje of rood) overheerschen.
Maar ook door het bezigen van licht-getinte
houtsoorten (zooals het blank-eiken, waarin Wouda
ten onzent sterk voorging) of wel vroolijke frissche
verven van het meubilair (de zgn. cellulose-lakken
op het hout gespoten, o.a. de velvet-kleuren, zooals
bij de Thonet-meubels, welke hard zijn en een opper
vlakte geven welke niet licht aan krassen onder
hevig is) werd de wensch bereikt van hem over wien
in den aanhef dezer bijdrage wordt gesproken.
Onze woningen zyn voor een groot deel al luchti
ger, zonniger" geworden. Men is niet bang meer
voor wat tocht en men slaapt by open vensters.
Maar er is nog iets anders dat in het geding
komt. Want in de volgende zinsnede van het
antwoord op vraag 4 zeide dezelfde scholier: Ik
ben een tegenstander van al tcat gekunsteld en over
bodig is." Ook dat geeft treffend weer het karakter
der nieuwe inzichten op het terrein der
woningverzorging. Al wat gekunsteld is, dus on-echt,
blijve uitgesloten. Geen schijn-dingen, aan de
wanden geen behangsel papieren (menlegge by het
lezen de nadruk op het laatste woord l )
die changeant-zyde, velours d'Utrecht of andere
weefsels vertoonen; geen linoleums op de vloeren
die eene nabootsing van parket of van allerhande
marmersoorten weergeven, maar materialen dia
naar waarheid zyn verwerkt en het eerlykheids
beginsel ten duidelijkste demonstreeren. Er zal
nog hél wat water naar zee moeten vloeien aleer
de wereld hiervan bevryd is\ die jammerlijke zin
tot 'het vervaardigen, verhandelen en toepassen
van het onware.
Maar ook dient men zich, ter vereenvoudiging
van de romp-slomp in de huishouding, te ont
doen van al wat overbodig is !.... Wij maken
tenopzichte
van de
wo
ning-inrichting een
waar
zuiverings-proces
door, veel
goeds kan
daaruit ge
boren wor
den en de
efficiency in
de huishou
ding als zoo
danig, de
beperking
in het
binV.ROSSEM;
nenhuis
tot tlii-'
voorwer
pen welkt?
men bij
het be
wonen.
dus in
verband
met de
functie
der woning zelve, niet missen kan. dus noodig
heeft, ook met het oog op den algemeen
heetscheh.de dienstboden-nood, heeft er grootelijks
toe bijgedragen het huis als woon-apparaat uit
te buiten.
In vroeger tijden kwam dit alles er niet zoo op
aan, want de woningen waren ruinier, de vertrekken
grooter van afmeting, maar in onze dagen, nu de
bouwgrond zoo kostbaar is geworden, is het mee
rend eel onzer op kleinere behuizing aangewezen
en hier wordt dus een met verstand en overleg.te
werk gaan, onmisbare factor tot welslagen!
Zonder nu direct in uitersten te vervallen is er
in ieders huis veel te verbeteren. Men neme bijv.
eens een proef met een lichter behang dan men
thans heeft toegepast. Een klein vertrek lijkt
grooter, het invallend daglicht wordt meer
algemeen binnenkamers verspreid en ook bij avond.
dus bij kunstlicht, zal de indruk van meerdere
ruimte zich handhaven. Er is nog zooveel dat bij
kan dragen tot déprettige bewoonbaarheid, dat
daarover boekdeelen vol te schrijven zouden zijn !
Dat een fijnzinnig en eerlijk kunstenaar als Penaal,
wiens meubelen altijd in donker-gerookt-eiken
werden uitgevoerd, bekeerd is tot het naturel
eiken en fijne lichte tinten als in het hierbij afge
beeld slaapvertrek, (uitvoering Metz en Co.), is
toch, zeker een symptoom dat te denken geeft!
Hier geen govaar dat men bij ziekte of bij het
de slaap-niet-kunnen-vatten aan het tellen trekt
van de bloemen van het al te drukke
behangpatroon, (men kent uit eigen ondervinding wel het
.koortsige gissen van even of oneven, van ,,ja" of
van neen" ij de allerlaatste bloem!....) alles
spreekt hier van aangename rust en van evenwicht;
van zuivere bedoeling, beschaving en .... een
beperking, welke inderdaad weldadig heeteu
mag!....
Boekbespreking
E. van Lidt de Jeude. Brieven zonder
antwoord. Maastricht.. Boosten en Stola.
Eenige maanden geleden besprak ik in de
Groene den roman De vreemde erfenis" van den
heer Van Lidt de Jeude. Een boeiend, maar slordig
geschreven boek, zwak van samenstelling, te
weinig beheerscht. Brieven zonder antwoord"
is, wat dat betreft, veel beter. Deze roman is een
strak gehouden eenheid, waarin elk onderdeel
zijn bepaalde plaats en zijn bepaalde ruimte heeft.
Den weinig geschoolden lezer zal dit wellicht niet
eens opvallen, even
min als bijvoorbeeld
de eerste de beste
bezoeker van een
goed-georganiseerde
tentoonstelling zich
rekenschap geeft
van het werk. dat
het comitémet de
voorbereiding heeft
gehad. Nu gaat dat
bij een kunstwerk
natuurlijk [niet zoo
verstandelijk; ook
als het ware van
zelf * kan die even
redigheid van pro
portie in de ver
schillende
onderdeelen ontstaan. Maar
de heer Van Lidt
de Jeude heeft die
evenredigheid in
ieder geval bereikt;
zijn kleine roman
verkrijgt, wel nu-t uitsluitend hierdoor, maar
toch ook 'door deze eigenschap, een zekere
precieuze beteekenis. iets als een klein ivoren
kunstvoorwerp of een miniatuur uit een oud
boek.
De titel is eigenlijk niet heelemaaJ juist. Bij
..Brieven zonder antwoord" denk ik aan brieven,
die wel verzonden zijn. maar waarop het antwoord
is uitgebleven; deze brieven"' evenwel zijn ge
schreven, zonder dat de door den auteur gefin
geerde briefschrijver van plan was. ze te verzenden.
Het is dus meer een dagboek, maar de schrijver
van de brieven richt zich toch voortdurend recht
streeks tot degene, voor wie ze. in zijn verbeelding,
bestemd zijn. En nu kom ik. waar ik wezen wil:
de inhoud van de brieven is niet altijd zoo, dat de
lezer van den roman déze correspondentie zoo
maar kan aanvaarden. Er komen verschillende
passages in het boekje voor. diéin. deze ..brieven"
geforceerd aandoen de briefvorm heeft nu
eenmaal zijn bezwaren passages, die de lezer
noodig heeft, om alles in het juiste verband te
zien. en die hij als zoodanig dan ook graag
accepteert. Maar juist in die brieven vindt men
ze vreemd.
Overigens een f ij u en. in den goeden zin, lief
boekje. liet onderwerp is maar heel weinig: een
bank-directeur uit Indiëmaakt in zijn verloftijd
in Amsterdam kennis met een meisje het is
een groote verdienste van den schrijver, dat hij
in die brieven, die natuurlijk allemaal aanspre
kingen zijn, het karakter van dat meisje zoo goed
laat uitkomen - en schrijft daar wat mijmeringen
over in verband met zijn eigen huwelijksleven.
Maar er is een eigenaardige distinctie in die noti
ties» iets van de bewogenheid van een voornamen
geest. - De firma Boosten en JStols bewees door de
wijze van uitgeven opnieuw, dat uitgevers in hun
vak ook kunstenaars kunnen zijn.
HERMAN MIDDENDORP
i»:
- I *. «« *