DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 7 MAART 1931 No. 280$ No. 280$ DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 7 MAART 1931 Nederlandsche Handel-Maatschappij, N.V. AMSTERDAM. AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE Vestigingen in Nederlaadsch-Indië, Straits-Settlements, Britsch-Indië, China, Japan en Arabi ALLE BANKZAKEN SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS. LEVENSVERZEKERING Mij. ARNHEM" beschermt Uw gezin in moeilijke jaren. NV.ZU1DER HYPOTHEEKBANK 4!/2 Pandbrieven a 101 pCt. Directie: Mr.AUG. L. HEIJBROEK Mr. K. A. NEDERLOF De Holl* Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70. De Bank verstrekt gelden tot rik bedrag met een minimum van f 1000.?op zake lijk onderpand en onder borgtocht, met in pandgeving eener polis 'van levensver. zekering van gelijk bedrag, en verkoopt 5% schuldbrieven in stukken van f 1000 f 500.?en f 100.?tegen Beurskoen. N. V. Rotterd. Hypotheekbank voor Nederland Opgericht in 1864 Maatschappelijk Kapitaal f 10.000.000, waarvan geplaatst f 8.400.000, waarop 10 pCt. gestort. Verstrekt geld op eerste hypotheek. Voor inlichtingen wende men zich tot het kantoor der Bank, SchiedamSche Singel 89 te R'dam of tot hare Agenten. De Directie: Mr. Th. Reepmaker, Mr. N. P. C.v. Wijk, Mr. B. van Rossem. H.V. Insulaire Hypotheekbank te ZIERIKZEE, geeft uit 4} % Pandbrieven a lOOf %. Aan Pandbrieven In omloop voor ± f 21.0OO.OOO. N.V. STANDAARD HYPOTHEEKBANK te ROTTERDAM Directie: Mr. H. H. C. CASTENDIJK m L MOSSELMAN De Bank geeft onder controle van het Algem. Administratie- en Trtutkantoor 4|% Pandbr. tegen beurskoers uit.N.V. Maatschappij voor Hypothecair Crodint in Nedorland, gevestigd te's-Gravenhage, Nassaulaan No. 23, ?. <? ?' ?' '? ' ?'?.'?? . '? waarin opgenomen de Maastrichtsche Hypotheekbank voor j j Nederland te Maastricht, St. Scrvaasklooster 8. i|BIJKANTOREN: Amsterdam, Westermarkt No. 2, i Utrecht, Boothstraat No "" Groningen, Turfoingel 9 Versuikerde politiek door C. A. Klaasse DE suiker heeft zich wel plotse ling een zeer prominerte plaats veroverd in onze economische politiek» Hier te lande was verleden jaar suiker het eorste agrarische product ten opzichte waarvan de regeering het hellend vlak der protectie be trad (want daarop komt toch ten slotte het compenseerend invoerrecht ondanks al het geleuter van correctie van een lacune in onze tarief wet geving" neer), thans is het weer de suiker die lipt eerst de regeering in spireert tot een openlijk subsidie stelsel. En, alsof dit nog niet genoeg Ware: de Nederlandsche Indische regeering, die zich tot nu toe steeds afkecrig heeft betoond van dwingende maatregelen ten aanzien van de bedrijfsvoering der Indische onder nemingen (vide het ketsen van de Kngelsche regeeringstoenadering in zake rubberrestrictie, de weigering om maatregelen te nemen met betrekking tot bevolkingsrubber, enz.) inaugureert thans met suiker een systeem van dwangmaatregelen ten aanzien van het uitvoercontingent. Weliswaar was hieraan de tinregeling voorafge gaan deze schijnt intusschen nog niet heclemaal perfect maar daar treedt de regedring, meer voor zich zelf op; ten aanzien van het gemengd bedrijf Büliton kan men toch niet spreken van dwangmaat regelen die van regeeringswege zijn opgelegd. Zoodat ook in Indiëaan de suiker de eer te beurt valt om iets nieuws, ja iets ongekends in te luiden. Voor zoover betreft de maatrege len inzake de Nederlandsche biet suiker heeft de regeering in fiscaal opzicht wel een heele sprong moeten maken. Terwijl tot nu toe het pro duct steeds werd beschouwd als een belastingobject zelfs is het ar tikel uitverkoren om mee te helpen d e crisisschuld te delgen wordt het nu plotseling gepromoveerd tot het tegendeel: een subsidieobject. Of juis ter: het heeft thans eon dubbele be stemming, eerst wordt het met rijks subsidie geproduceerd, en later met rijksbelasting geconsumeerd. Voegt men daarbij dan nog het compensoerend invoerrecht", dat is te be schouwen als een indirecte belasting, waarvan de opbrengst bedoeld wordt rechtstreeks als indirecte subsidie" aan fabriek en boer toe te vlooien,' dan blijkt wel dat suiker in ons eco nomisch leven een zeer gecompli ceerde functie te vervullen heeft. Het r vindt slechts zijns gelijke in het tooneel, dat ook aan den eenen kant subsidie ontvangt, en aan den anderen , kant, vcrmakelijkht-idsbelasting be taalt; alleen ontbreekt hier het com penseerend invoerrecht op uitheemsche spelers. En moet men de boe ren gelooven, dan zal ondanks dat heele ingewikkelde stelsel de tege moetkoming nog niet voldoende blij ken, dan zullen de boeren nog fout gaan, wat alweer op een overeen stemming, met het tooneel zou wijzen. Wat intusschen, te zeggen van het nieuwe regeeringsvoorstel op het stuk van de suikersteunverleening,? Om te beginnen past een woord van hulde aan de regeering» dat nu eindelijk voor den boerensteun de eenige vorm ,is gekozen, die onder deze omstan digheden past: subsidie, werkeloosheids (althans inkomensloosheids)uitkeering. De vorige agrarische steunmaatreg'elen: verhoogd invoerrecht voor suiker, meng- en maalgebod voor tarwe, waren halve maatregelen, waar-' van de consequenties niet te overzien waren, en die de last van den steun buiten de schatkist om legden op een groep, die daarvoor niet doelbewust was gekozen: de toevallige gebruikers van het artikel, waarvan me» met de bedoelde maatregelen den prijs omhoog poogde te krijgen. Van die methode nu, die in het kader van ons vrijhandelsstelsel niet past, is men afgestapt. En bovendien heeft het systeem van subsidie het groote voordeel dat men nu tenminste be wust weet wat er voor de boeren gedaan wordt. Want dat wist men bij de overige maatregelen, i.c. voor suiker het compenseerend invoerrecht niet. Het kon mee- en tegenvallen, en het is tegengevallen. Daarom moet men nu juist, ongeveer een half jaar na den eersten steunmaatregel, aanko men met een nieuw voorstel. Al is er dan tusschen beide maatregelen wel eenig verband. Dit is voorname lijk hierin te zoeken dat men hoopt door de bepaling, dat de subsidie slechts wordt uitgekeerd over een productie gelijk aan 8üpCt van die der laatste di-ie jaar de uitzaai iets te drukken, waardoor dan weer de kans wordt vergroot dat het invoer recht meer effect zal kunnen hebben. Overigens houdt het voorstel rekening met de wenschelijkheid om zorg te dragen dat de steun slechts voor zoo ver noodig wordt verleend. En wel in .dier voege dat de subsidie op basis van sliding scale zich bij den suikerprijs aanpast, en geheel ophoudt bij 'het bereiken van een zekeren prijs (die ongeveer k3o pCt. boven den huidige ligt). w * Als voornaamste bezwaar tegen het voorstel dat overigens ongetwijfeld als het minst ongelukkige der jong ste agrarische steunexperimenten be schouwd kan worden blijft nog over het feit dat men nog steeds niet op de idee is gekomen dat bij een alge meen agrarische crisis algemeene maat regelen getroffen moeten worden, en dat telkens incidenteele en partieele beslissingen het verband met het geheel vertroebelen en het systeem uiterst onoverzichtelijk maken. Het gevolg daarvan is dat men deze maatregelen zal gaan beschouwen als een middel om de suikerbietenteelt in ons land in leven te houden. Dat zou het inderdaad slechts zijn, als overgang tot andere cultures een mogelijke uitkomst zou zijn, maar gegeven de algemeene landbouw crisis bestaat zulk een uitweg niet. Men wil dan ook niet op deze wijze* den suikerbouw steunen, maar den boerenstand in leven houden, totdat straks te overzien zal zijn of er in West-Europa nog plaats is voor de voornaamste cultures, die daar tot nu toe op loonende basis worden gedreven. - ; - ;:-'.-' * * * /?'..' '. , Dit laatste punt is inderdaad van beteekenis, omdat men zonder dat verband met de algemeen agrarische crisis 'allicht met stomme verbazing zou .gade slaan dat aan den eenen kant het moederland de suikerteelt op peil tracht te houden, terwijl anderzijds de Indische regeering in verband met de overproductie aan de Indische suikerondernemingen een , restrictie der productie, althans van de export, oplegt. Maar die paradox is dus, gezien in het licht van de A aJgemeene land bouw-depressie, min der groot dan zij schijnt. Wat nu te denken van het voorstel ?dat zoo juist bij den Volksraad is ingediend ? Het valt niet te ontkennen dat de Indische regeering daarmee een zware verantwoordelijkheid op zich neemt. Immers dit beteekent partij kiezen in een verschil van meening tusschen twee belangrijke groepen uit de suikerindustrie. Daar van is de n van opinie, dat de sa menwerking van de Java-industrie met de overige producenten onder het Chadbourne-plan den toestand van de industrie aanmerkelijk kan ver beteren. Terwijl de andere tegen zulk een samengaan waarschuwt en de meening uitspreekt dat de toekomst van de Java-suiker-industrie op het spel wordt gezet, indien men tot het plan toetreedt. Tusschen twee zoo sterk uiteenloopende meeningen par tij kiezen is altijd gevaarlijk. Te meer omdat zulk een soort van rejgeeringsdwang nog zeer ongewoon is. * » Ik heb in deze kolommen reeds oenige malen mijn meening gegeven over de' wenschelijkheid voor Java om toetetreden tot het Chadbourneplan. Met alle waardeering voor de argumenten van de N.I.L.M. het moet erkend worden dat de uiteist goed gedocumenteerde verdediging van haar standpunt heel wat meer eerbied afdwingt dan de vrij sum miere vertoogen van de tegenpartij --- geloof ik dat haar conclusie op «en misvatting berust. Haar voor naamste argument is dat Java met zijn uniek lagen kostprijs, en zijn ,,na tuurlijke preferentie" in de markt in het Verre Oosten zoo krachtige wa pens in den economischen strijd heeft. ?dat het in zijn isolement zijn kracht kan zoeken. Hier ligt de kracht, maar tevens de zwakte van het standpunt. Wanneer inderdaad de eco nomische strijd een zuiver' economi sche was, een strijd in vrije concur rentie, waarin alle partijen met ge lijke wapens tegenover elkaar ston den, dan zou' inderdaad de econo misch sterkste (met den laagsten kost prijs en de best gesitueerde" markt) de meeste kans hebben om te over winnen. Maar daar zit nu juist de .moeilijkheid. De andere producenten hebben vrijwel alle een belangrijk afzetgebied waar zij kunstmatige" preferentie genieten, door invoer recht, subsidie enz. Java is geheel op de wereldmarkt aangewezen (be houdens dan de natuurlijke" pre ferentie op dévoornaamste markt: het verre Oosten), en dus voor zijn heele productie wond baar. Dat is de kracht van de tegenpartij: die vecht niet met gelijke wapens, maar hooft de Staat als groo.te broer niet een stevige knuppel naast zich. En n zulk een strijd kan de economisch sterkste op de ; wereld markt waar de anderen kunnen dumpen het onderspit delven. De vrij e. concurren tie wordt door staatssteun (die Cuba bijv. van de V.S. krijgt in den vorm van preferentietarieven)' verbroken, en het economische zwaard van den lagen kostprijs wordt op dat politieke Bchild van de concurrenten aan stuk ken geslagen. De Indische regeering zal haar ' standpunt op soortgelijke. overwe gingen baseeren. En meent men dat op dien grond samenwerking en re strictie gewenscht is dan is er regeeringsingrijpen wel onvermijdelijk. Want restrictie zonder overheidsdwang is bijna ondenkbaar, dat heb ben do afgeloopen jaren met tallooze voorbeelden van mislukte restrictieafspraken voldoende duidelijk ge^ maakt. BEURSSPIEGEL Donderdag, 5 Maart DE markt blijft weerstand bie den", zooals het in beursjargon heet. Dat wil zeggen, dat weliswaar de kooplust niet meer overheerschend is, dat zelfs winstnemingen en hier en daar wellicht contramine-afgiften de koersen dreigen omlaag te drukken, maar dat er toch een voldoende koop krachtige vraag tegenover die verkoopers staat om een noemenswaarde inzinking tegen te houden. Soms krijgt het niveau wel even een deuk, maar telkens herstelt de markt zich weer, waaruit blijkt, dat het wantrouwen dat tot voor een paar maanden de overhand had, nog niet het intusschen opgekomen optimisme heeft verdron gen. Eenigermate gunstige berichten worden gretig aangegrepen om een hausse-beweging in de betrokken ondsen op touw te zetten, zooals bijv. in de afgeloopen week bij suikenvaar den het geval is geweest, naar aan leiding van het Indische regeeringsvoorstel tot beperking van den uit voer. Weliswaar is daarop weer een reactie gevolgd, maar het spreekt toch voor een gewijzigde mentaliteit, dat men weer aast op hausse-motieven, terwijl in de zwarte stemming van verleden jaar niets instaat was om de kooplust te stimuleeren. Een frap pant voorbeeld vormen ook olieaandeelen, die AVel in de laatste week flauwer in de markt liggen, maar toch veel minder reageeren op de alles behalve gunstige ontwikkeling in deze tak van nijverheid dan bij een uitgesproken baisse-mentaliteit £er beurze zou geschieden. Want het prijsverloop op de benzinemarkt in den jongsten tijd is nauwelijks anders dan verbijsterend te noemen. Hoezeer de toestand op de activiteit der groote olieconcerns terugslaat blijkt ook \vel duidelijk uit het feit dat de Koninklijke nu reeds overgaat tot aflossing der 5 pC't. obligatieleening, die ongeveer een half jaar geleden in ruil tegen de ingetrokken prioriteits aandeelen werd uitgegeven. Terwijl vroeger de Koninklijke vaak voor di videndbetaling geld moest leenen, omdat het verdiende geld alweer in nieuwe uitbreidingen was belegd, is er thans niet alleen voldoende voor winstuitkeering, maar bovendien kan men nog schulden aflossen. Wat niet wegneemt dat er op ander gebied wel lichtpunten zijn; zoo noemden wij de vorige week reeds koper, waarvoor de stemming gunstig blijft, hetgeen zich ook in de betrokken aandeelen duidelijk manifesteert, liet koperkarteel (voor eenige jaren op gericht met het doel om den prijs te stabiliseercn) heeft langzamerhand de naam gekregen van de meest specu latieve producentencombinatie te zijn (de prijzen veranderen bij den dag, soms bij het uur), zoodat nu in den jongsten tijd er ,,draai" in de markt schijnt te zitten, en het karteel po gingen om den prijs weer optczetten worden aangewreven, drijft de effec tenspeculatie gretig in hét kielzog mee. Ook, in politiek opzicht is hier en daar wat verbetering ingetreden. De vastere stemming voor Duitsche obligatiën geeft blijk van geringer pessimisme inzake de politieke situ atie. Voor Engeland betcefcent het accoord met Indiëeen aanmerkelijke verbetering van de vooruitzichten." Al zijn hier ook wel weer minder gunstige aspecten: In Australiëziet het er nog steeds niet fraai uit, de regeering ziet de ernst van den toestand blijkbaar nog niet in. En het laatste voorstel tot" uitbreiding van de circulatie gaat bedenkelijk veel lijken op de defaitisten-politick die ook de geldstelsels in Centraal Europa naar den afgrond heeft gevoerd. C. K. INCASSO-BANK N.v. Volgestort Kapitaal f30.000.000.?Reserve f9.000.000. Heerengracht 531?537 ADVIEZEN VOOR BELEGGING INLICHTINGEN OMTRENT FONDSEN Ef f ecten-af cL voor particulieren (INGANG: SAFE-DEPOSIT) . i j s: L* i . Residentie Hypotheekbank 's-GRAVENHAGE - Anna Paulownastraat 97 TRUSTEE'S EM ACCOUNTANTSCONTROLE. Hypotheekbrieven in circulatie f 15.300.000.-->. 4* 1 2 pCt. Hypotheekbrieven tegen Directie: K. E. ABBING. D, VAN OORDT. ONZE SCHITTERENDE COLLECTIE RIJN- & MOEZEL WIJNEN STELT ONS IN STAAT IEDER TOT VOLLE TEVREDENHEID :- TE BEDIENEN -: Prijscourant wordt op aanvrage gaarne toegezonden Hl HOOfiEWERFf, CIABÖT UISSER'S WIJHHAHOEL DEN HAAG - ROTTERDAM - ARNHEM