16 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 14 MAART 1931 No. 2806 Koldcwey 6 Corbière Leidschestraat 30 - Amsterdam Specialiteit int WIT LACQUE MEUBELEN VOOR SLAAP-, LOGEER- EN KINDERKAMER ! PLAIDS VOETZAKKEN AUTO-OVERSCHOENEN VER WEEGEN & KOK AMSTERDAM KALVERSTR. 86-90 DEN HAAG NOORDEINDE 64c. INPfCHTING Onder leiding van een er varen bmnen-architecl ?s de bestaande Meubel-afd geheel verbouwd en passend gemaakt aan de eisenen der moderne woning-inrichting. De 40 modelkamers en dne flat woningen op onze derde etage, be nevens onze uitgebreide af deelingert Stoffeering, Kunstvoorwerpen, Huis houdelijke Artikelen,, alles onder n dak vereenigd. bieden U thans d grootste mogelijkheden tot het algeheel inrichten van Uw woning AM J T f f O AM Tandaanslag verdwenen Tanden worden weer blinkend wit* Tandaantlag heeft volgen» de U«t«e wetenschappelijke ondetsatklngen de eigenichap om de tanden te doen ver kleuren en Undkwalen In de hand te werken, daarom moet h«t dagelijks ver wijderd woeden. Er worden tteedi nieuwe theorlefn ver kondigd betreffende de oorzaak van Undbederf. Sommigen zeggen, dat bac» terltn de oorzaak zijn. terwijl anderen htt man ten verkeerd dieet toeschrijven, terwijl de overigen een combinatie' van dexe twee voor mogelijk houden. ? Eén feit ttaat echter vast: om Uw tanden sterk en gezond te houden, dienen ze eerst van bacteriën bevrijd te worden. Uw landen worden bedekt door een kleverigca aani'ag. Hierin bevinden zich bacteriCn. die bederf veroorzaken. De meest zekere maaier om Uw tanden van dezen aanslag te bevrijden. Is het gebruik van Pepsodent". Pepsodent" bevat geen pulmKeea of schurende bestanddeelen. Het heeft een uiterst zachte werking. Is geheel onschadelijk in het ge bruik, toch wordt de aanslag verwijderd waar andere methodes gefaald hebben. Hebt ook blinkende tanden. Neemt d-n zekersten weg en gebruikt nog bede a Peptodent". GCDCP. De Tandpasta die den aanslag verwijdert 3137 Gratis tube voor 10 dagen. N. V. voorh. HENRI SANDERS, Keizersgracht 52 ? Amsterdam Zendt mij een tube Pepsodent voor 10 dagen: Naam. Adtei ..... Slecht* een tube per gextn. 14/3 DJ5 GROENE AMSTERDAMMER VAN 14 MAART 1931 l GERARD B. RIJKE Jr. BINNEN ARCHITECTUUR KEIZERSGRACHT 559 - Tetef. 30559 Complete Meubileer ing V. A. N. K. Vereenlglng voor Ambachtsen Bfljverheldskunst Op 25 Februari j.l. Is voor Amsterdam en omstreken de eerste V.A.W.K.-krlng opge richt. De agenda der eerstvol gende m<a a n d e n bevat een aantal bijeenkomsten waarop Ir. A. Boeken zal spreken over: De nieuwe ?wereld van den architect." Jan IiauwerJks over Bevrijd wonen1*, Prof. F. Schuster over: ,,Neue Formen In der neuen Zelt", WlIIem Pijper over: ,,Moderne Muziek", I*. Jordaan over: Beeldende kunst en film", Dr. Herman Wolff over: Oude en nieuwe. zakelijkheid In ; de littera tuur1*. Dr. A. Ztjdcrveld over: Beeldende kunst In de taal aller tijden**. W. F. Gouwe zal een resnmeerende be schouwing houden over deze cyclus, die de Invloed van de stroomingen, door de andere sprekers behandeld, op de kunstnijverheid weergeeft. De bijdrage voor de toe hoorders van de bijeenkom» sten ts gesteld op f 5.?. Men kan zich opgeven bij de, Secre taresse mejuffrouw Erna van Osselen, Jan Luykenstraat 5, Amsterdam, jtoatglro 9*3431. PAASCH EITJES van Droste zijn iets bijzonders. In diverse exquise smaken, o.a.: CRÈME DE CARAQUEeitjes met vloeibare roomchocolade, een bekende Droste-vulling Ziet toe, dat ge Droste's krijgt. , ALTIJD WELKOM" , >T Dramatische Kroniek door Henrik Scholte A. Defresnc'» CaKllostro", traftl«?<> medio In n«?««?« tafereel en. K. V. Het Xeilerlamlweh Tooneel HOCUS POCUS, zei Defrèsne. Pilatus pas, zei het publiek. En het stuk kelderde. Het kelder de helaas verdiend: het ging uit van een deerlijke onderschatting van zijn publiek. Cagliostro zelf, in zijn roemrijke periode, zou deze fout nooit begaan hebben. Het litteraire" stuk moge dan zyn bezwaren hebben wat bijv. bleef er van Defresne's vWoonachuit" op het tooneel over, dat toch als leesstuk" groote kwaliteiten had ? r- maar het scherp op de tooneelpractijk geschreven stuk wordt door min stens even groote gevaren bedreigd, waarvan Ca gliostro" een merkwaardig voorbeeld is. Voort durend voelde men immers, dat dit stuk te zeker bleek van het effect, dat het beoogde, dat Defresne te verblind was door het voet licht om nog overzicht over zijn techniek e.n de werking daarvan op den vierden wand van het tooneel te hebben. De «chrijver had geen distantie tot zijn ?stuk, het stormde al te zeer het * tooneel op met een allure van veni-vidi-vici, waardoor het ten slotte met de kous op den kop, irt den lijdenden vorm, uit dr» vuurproef der première terug k-wam. iDefresne plaatste maar meteen al zijn personages met het gezicht naar de zaal, een h reed, ondiep en gevaar lijk front, te lichtzinnig (ip het volle honderd pro cent theater" berekend, 7.ÓÓ zelfs, dat in de struc tuur invloeden van kort geleden vertoonde stukken ata de Comedie van het CU luk" en xelfs.... de Affaire Dreyf us" moeilijk ontkend kon den worden. Hij vergat daarbij. dat een illusionist" (en vrat is «Meenlijk een tooneelschrijver an ders?) zijn calculaties, zijn trucs. zijn heele maakwerk,' niet ongestraft verraadt, De wereld wit wel bedrogen worden, maar zij wil het niet ook weten. Cagliostro zelf wist beter wat coii duivelskunstenaar van een char latan, een Faust van een Wagner onderscheidt, toen hij (in Defresne's eigen woorden, de beste van den overigens vlakken dialoog, maar een opzet, waai'aan niet werd vastgehouden) betoogde, dat de wereld alleen daarom in zijn mirakels geloofde, omdat hij er op het oogenblik dafc de formule werd uitgesproken, zelf van overtuigd was. De tragi-comedie," had juist, volkomen evenwijdig met alle theater", kunnen bestaan in dat voortdurend balancperen op de grenzen van schijn en wezen. Maar tusschen gelnoven en doen gelooven ligt het geheim cener illusie, die hier ontbrak. In drie aaneengeschakelde tafereelen aan do Fransch-Italiaansche grens, die vooral door hun zeldzaam ingenieuze ensceneering een veelbelo vende ouverture vormden, bleek de hooge inzet van Caglios^ro's weddingschap. J lij wierp de 1 menschheid die hem belaagde1 en vernederde, den handschoen in het gezicht en zwoer mot xijn bij nacht en ontij ontdekte geheime krachten" wraak te zullen nemen op oen wereld, waarin hij y.ich de sterkere voelde. Wel was ook hier de figuur van den aartszwendelaar Cagliostro niet juist al te diep gepeild en werd er te yccl over gelaten aan een slechts uiterlijk angst-aanjagend effect in plaatp van aan een innerlijk-gespannen, fantastische ontroering, maar er viel hier toch het juiste licht op de twee helpers in kleiner formaat, die hem door grootheid en verval" hadden bij te staan: zijn trouwe, kleine vrouw Hcraphine. heen en weer geslingerd tusschen geloof, ontzag twijfel en angst om den oprqcht beminden man, en de clowneske Baron de Tournelle, rijk en iro nisch geteekend in zijn hypothetische omgeving. een XVIUe eeuwschen krijgsman, zwetsend en hongerlijdend in den vervallen toren van zijn stamslot, onwaarschijnlijk-oud en door-v egeteerend. t>n voet in 't graf en de andere op een bananenschil. Toen het spel, geholpen door de geraffineerde wijze, waarop het ten tooneel was gebracht, eenmaal zoover gevorderd was, kon men nog alles van het complex-Cagliostro" verwachten. Helaas werd toen echter met elk volgend tafereel duidelijk, dat wij het beste al achter den rug hadden en de hoofdschotel was vervallen. In plaats van een fantastischen en tragi-comischen comediant op het schouwtooneel der wereld kregen wij een soort hansworst voor gezet, die steeds maar weer zijn zelfde truc op verschil lende kermissen herhaalde. Opgeblazen situaties, tel kens met knaleffecten besloten (zulks in let terlijken en in figuurlijken zin), toonden een weinig genialen op lichter", die in ver warde, half pathe tische, half zeer huiselijke mono logen, welj zijn figuur berede neerde, maar noch zichHui 7f>nitwpn komen tot UW fcCIlUffCII meeren en worden daarbij tevens ige'sterkt door het gebruik van Mijnhardt's Zenuwtabletten Glazen Buisje 75 et. Bij Apoth, e,n Drogisten zelf, noch zijn omgeving den achtergrond gaf, waartegen dit waaghalzige spel gespeeld had kunnen, en had moeten worden. De fantasie van den toeschouwer, met luid rumoer van bekkens en trom in beweging gebracht, vond slechts een tamelijk kinderlijk manipuleerenden 'heksenmcester tegenover zich zich. Climax en anticlimax, waarop het tooneel-effect te bowust gebaseerd was, stond onhandig naast elkaar. Cagliostro's klimmende macht bleek eigenlijk alleen uit de meerdere statie van gewaad en om geving. Zijn eenige bezigheid bestond in een telkens herhaalde hypnotische seanco,waarvoor niet alleen zijn omgeving, maar ook zijn hoe langer hoe ongelooviger kijkende 'toeschouwers keer na koer minder vatbaar bleken. De schandaal-affaire van het diamanten halssnoer, die natuurlijk tot eiken prijs een troef-aas moest Worden, ook al 'speelde Cagliostro dat eigenlijk 'niet uit, weïd omstandig verteld, niet n<in)>eeM en bleek zelfs als reportage" uiterst zwak, vooral in verband niet de ?daaropvolgende clou", de zitting vanhetFransehe parlement, waar alle historische figuren hun woord je moesten doen. Zoo met de haren erbij gesleept en zóó journalistiek-zwak is toch nog wel geen proces op de planken gebracht J Hot is niet erg redelijk en het ligt op het eerste gezicht ook niet erg voor de hand om Defresne met doethe te vergelijken. Maar van de manier, waarop Goethe in zijn helaas een beetje te smalend beschouwd buitenbeentje Der Gross-Kophta" (dat toch ook beter een tragi-comedie dan een blijspel kon heoten) n die halssnoer-affaire n die hocuspocus van de ,,Egyptische loge" n de fascineercmle figuur van Cagliostro tot een prachtige satyrischi' eenheid vereenigt, had Defrèsne toch nog wol hot een en ander kunnen leeren l Nu was het stuk al verloren, toen het in de laatste scènes, in Zwitserland en in den kerker der In quisitie juist weer begon op te leven en zoo niet don praalgraven Cagliostro zelf, dan toch de gevoelige figuur van zijn vrouw noch ittwat klaar der omlijnde (Uaron de Tournello was toen allang een ..uitgerangeerd" t-n een nietszeggend bijloopertjc' geworden). Schreef Defresne, de schrijver, zijn stuk dood, Defresne. de regisseur, zorgde althans voor een eerste-klas begrafenis, met negen volgrijtuigen. Kr was een gedurfde poging gedaan om het tooneel op vele plans bespeelbaar te maken, zonder daarbij onlogische effecten te forceeren. Het resultaat, blijkbaar in nauwe samenwerking met van Dalsum, die wel zér gelukkig in zijn decors was, verkregen, was van dien aard, dat het veel van het knutselwerk van den tekst vergoedde. Het boschdecor, forsch gestyleerd, maakte door een kleine verandering, waarop Reinhardt trotsch geweest zou zijn, plaats voor de sterk tot de ver beelding sprekende ensceneering van de Tournelle's spooktoren. De zalen, die volgden, hadden in hun verdeelden bouw en gedurfde perspectieven juist die atmosfeer, die aan het stuk helaas ontbrak. De slotscène, de lange kerkerwand van het klooster te San Leo, gaf evenzeer den indruk van depressie en' onderaardschheid; als de hooggeplaatste kamer in den donjon van de Tournelle's stamslot ironische verhevenheid suggereerde. Merkwaardig is. sinds het Oost Nederlandsen, (misschien tijdelijke) ..verschuiving" in het talent der leiders. Defresne ontwikkelde zich van schrijver tot een uiterst kundigen regisseur, van Dalsum maakte voortref felijke decors, maar speelde feitelijk sindsdien nog geen groote. bezielde rol. Ook zijn Cagliostro. waarvoor hij trouwens niet de ..smart, squat figuru" meebracht, waarvan Carlyle in zijn meesterlijk, bijna als ..tooneel'' geschreven. ..CagUoshx»'1' spreekt. was een aaneenschake ling van bekende tech nische effecten en een wil tot .overtuiging, die des te minder sprak naarmate zij bewuster (als in de gerecht se ne) bereikt wilde zijn. Beter. eenvormiger en doorvoelder. was de doorloopend beheerscht gespeelde Seraphine van Charlotte Kohier, die echter ook wel de gaafste rol van het stuk had. Want waar bijv. Frits van Dijk als Baron de Tournelle en Jo Sternheim als een mystiek genezen stotteraar door een fijuen inzet troffen, verbleekten hun figuren naarmate ook al te duidelijk het interesse van den schrijver aan deze entourage verloren ging. i De marionetten er omheen evoceerden echter wel allerminst die heele aristocratische kliek ..avant Ie déluge". Een Kardinaal de Rohan. tenslotte toch een brillante figuur juist door zijn ijdele statie, werd bij Cruys Voorbergh een onhandige koorknaap. Enkele anderen mochten' dan een oogenblik treffen door hun kortstondige typeering (maar hoe vlak was hun tekst meestal!). als geheel maakten deze groepen slechts den indruk van door den schrijver sterk onderbelichte foto's, die de regisseur soms inet geweld wou retoucheereu, i Dat echter spoedig het belangrijke werk, door regisseur en. decorateur voor een verloren zaak 'verricht, aan waardiger en grooter materiaal herhaald moge worden, vooral omdat de wijze, waarop hier de moeilijkheden der vertooning waren opgelost, even verheugend was voor de toekomst van ons tooneel' als het werk zelf teleurstellend voor ons repertoire! ''V