De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1931 25 april pagina 10

25 april 1931 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

JA..... GROENE AMSTERDAMMER VAN 25 APRIL 1931 No. 2812 Zijn schitterende carrière Indische novelle door C. G. Bender E korto schemering was er hot koor van duizenden krekels zong zijn sjirpend lied de muskieten begonnen te «wennen de tjitjaks lagen op den loer tegen plafond en wanden onbeweeglijk als van steen ? de groote hitte begon af te nemen ? onder luid gekakel gingen de kippen op stok; zij flodder den op den ondersten lagen tak van een boom op het erf. ,.. dan viel de duisternis in. Donker, stjkdonkcr. zou men in Holland zeggen, was het thans; langzaam kwam een gedempt, blauw achtig licht aan den hemel. De hooge kruinen der klapperboomon staken scherp omlijnd af tegen dit blauwe schijnsel, de lange blaren stonden strak en star en onbeweeglijk.... daar deed eensklaps de tokêh zijn eentonigen roep hooren; de tropenavond, de geheimzinnige, zwijgende, stille tropenavond was gekomen !.... Af en toe weerklonk het piepen der kalongs die fladderden rondom het huis, jacht makend op muskieten; een laatste gekakel van een onrustige kip op den lagen tak; een nkele hanenkraai hiet sjirpend koor van duizenden krekels had plots gezwegen; de badjing was óók ter ruste, niets viel er meer te hooren, niets, allén met geregelde tusschenpoozen de monotone, doffe roep van den tokêh. Een droeve, geheimzinnige, melan cholische, zwijgende tropenavond.... * * De jongeman op zijn dekstoel in de voorgalerij met een glas ajérblanda naast zich en op een bijzettafeltje een stopflesch met sigaren en siga retten, lag op zijn rug en staarde naar de maan, daar hoog aan den hemel, dia hij juist even kon zien tusschen de hooge kruinen van twee klapper boomen door. Hij luisterde naar den roep van den tokêh daar hield hij wel van ; keek naar het jagen deirazend vlugge tjitjaks die als katten op een muis op de muskieten loerden, soms elkaar vijandig nazittend. Ook bewonderde hij het geluid dier kleine vluggerd», die vele minuten lang, onbeweeglijk, als verstard, met opgeheven kop, op een muskiet in hun nabijheid kunnen loeren om dan plots, inéns, bliksemsnel, met een sneltrein vaart op hun prooi af te schieten en deze op te happen. In de binnengalerij las Hendriek, zijn blonde vrouw, de tijdschriften uit de leestrommel, zoowat do eenige lectuur en de eenige afleiding van de vele lange avonden in Indië. Zachtjes weerklonk de schuifelende tred van AU om den hoek van de voorgalerij, aarzelend kwam hij na derbij en alweer hoorde Kik hem, vragen ', Toeaan, minta satoe pitjis di bios koop?" 1) Hier, zeide de toean. hier heb ,je een dubbeltje, moet je nou alweer naar de bioscoop? Eiken avond, al een héle week, zie je avond aan avond dezelfde film, zeker een mooie inbraak, het openbreken van een brandkast of zooiets, ja? Terima?kasih banjak, toean, 2) fleemde AU en liep vergenoegd het erf af, nu was hij niet bang voor geesten dien dag waren deze be paald niet gesignaleerd den toewan overlatend aan zijn gepeins. Diens gedachten voerden hem ver weg, hél ver! Naar Holland, naar Zuid-Limburg, dat prachtig heuvelland, waar hij zoo'n mooie positie bekleedde, doch als zoovelen, aangelokt door het in schijn hooge salaris, was hij overge gaan in den Indischen Dienst. Men had hem zóó gezegd, ga toch naar Indië, u gaat daar eene schitterende carrière tegemoet! Hij was er dan ook maar toe besloten, want al was zijne positie goed, het was rekenen en nog eens rekenen om behoorlijk rond te komen. Zoo ging hij heen, benijd door velen om zijn mooie carrière. Maar de Voorzienigheid had anders beschikt! Onderweg begon het noodlot hem al te achtervolgen! Vier dagen en, vier nachten lang kampte de groote stoomer in den Indischen Oceaan tegen de woedende golven en het was een verbitterde strijd; zes matrozen, gegrepen door een roller", sloegen overboord, twee verdronken. Dien Donderdagmorgen, negen uur; nooit zou hij dat oogenblik vergeten, werd hij wakker en keek, nog half soezend, door de patrijspoort tegenover 'zijn couchette. In zee, in de golven, vlak voor hem, dreef het lijk van den boots man, met uitgespreide armen en beenen ! Die aardige zeerob met wie hij Zondagmiddag, vóór de storm losbrak, nog had staan praten ! En hij had net vannacht gedroomd dat hij schipbreuk leed en ronddreef op een stuk wrakhoüt op de woedende golven !.... Zonder zijn vrouw wakker te maken, haar wilde hij dien schrik besparen, schoot hij zijn sloffen aan en bereikte met heel veel moeite het schip slingerde hevig het dek. Hecht voor den boeg uit zag hij plots een arm boven water komen, de hand greep naar een boei.. . ., greep mis.... en verdween ! Het was de jongste lichtmatroos! Men vertelde hem dat de vier andere matrozen door een ,,roller" weer op het dek waren geworpen, slechts licht gewond. De storm was uitgeraasd; de zee had haar twee slachtoffers. Nog dagenlang zag hij in ieder glas water,, in miniatuur, den bootsman achterover op zijn rug liggend in de golven met uitgespreide armen en beenen ! Kik", klonk een stem uit de binnengalerij, ,,nu niet piekeren over die reis enzoovoort! Je weet wat de dokter gezegd heeft." *?* * Op deu donkeren weg naderde een lichtje. Was het een sado of een ebro? Neen, hij hoorde geen paardengetrappel, het was de post. De. besteller kwam het erf op. lm Boerat, toean" 3) klonk oen stem uit het donker en de inlander reikte hem een brief over in zér officieel couvert. Bij de schemerlamp zag hij haastig den brief door en riep, ver heugd opspringend, uit .,Hendriek, wij gaan terug, wij gaan naar Holland over acht dagen al!" ? Dat had ik nooit durven hopen, juichte zij, uit débinnengalerij komend. Nou Henriette, 't is niet mis, n jaar ziekte verlof, volgende week vertrokken wij met de Oranje, weg is mijn schitterende carrière!" Er viel een stilte. Sa men zaten zij U* luiste ren naar den tokêh. Hem zal ik wel erg missen, zeide Kik ineens, maar nog liever hoor ik den koekoek. Heeft Simah goed gekipast, dan ga ik maar slapen; trek in eten heb ik heusch niet. Nog TUYNENBURG MUYS hondje en Dina de groote temer heerlijk te snurken; Tommy Haak, de kat met een knoop in zijn staart,. acht keer slapen; nog ucht keer; nog lag te spinnen op den dekstoel van. den baas, het was doodstil, alleen. ritselde er af en toe iets op het erf. Uit een hél verre kampong weer klonken in den stillen tropenavond gedempt de doffe, droeve tonen van. een ^ftmeldn een lichte brie» maai- acht keer J.... Buiten weerklonk nog steeds, met geregelde tusschenpoozen, de eentonige roep van den tokêh de kruinen der klapperboomen, hoog in de lucht, stonden strak tegen den hemel, af en toe hoorde men het piepen deed plots de hooge kruinen deider vleermuizen, die fladderden rond om het huis. In de goedang deed baboe Simah een tukje, zij wachtte op haar man AU; op de mat in de voorgalerij lagen Nènèh (grootmoedertje)' het oude klapperboomen zaehtkens bewegen. l) toewun, mug ik een dubbeltje voor de bioscoop J 2) dank u wel. toeican. 3) Een brief voor u, mijnheer. er is in de stad een typiste! die wist wat geen anderen nog wisten, hoe komt z' aan zoo'n kop? haar licht steekt ze op in de uitkijk", bij filmartisten. P.W. P. DE VPIES 1 SINGEL MG AMSTERDAM Belangrijke Kunstveiling R. W. P. DE VRIES (Dr. I. G. C. de Vries) AMSTERDAM - SINGEL 146 Moderne Prenten, Etsen, Lithographieën, Oude en moderne Teekeningen, Schilderijen Antiquiteiten. Verzamelingen: D.H.vanBiemaNijkerk,Parijs P. A. Boer, Laren e. a. Veiling: 28?30 APRIL a.s. '« avonds 7 uur. Kijkdagan; Zaterdag, Zondag an Maandag 25, 26 en 27 APRIL a s. van 10-4 uur. Geïllustreerde Catalogus f 1.?. Flatbouw Laan v. Meerdervoort-Hoek Zoutmanstraat DEN HAAG Nog enkele flats voor *?-',' ALLEENWONENDE DAMES EN HEEREN te huur, in prijzen van fl. 1150,?- fL 1400,?per jaar. Alle woningen zijn voorzien van volledige badkamerinstallatie en ieder modern comfort. Centrale verwarming, warm en koud water, telefoon etc. in den huurprijs inbegrepen. Centrale keuken en restaurant aanwezig. Desgewenscht volledige bediening. Geen kapitaaldeelname. Inlichtingen verstrekt N.V. HERMANSEN'S Maatschappij voor Handel en Beheer Javastraat 36 t VGravenhage Telefoon 180420. G ER AR D B. RIJKE Jr. BINNEN ARCHITECTUUR KEIZERSGRACHT 559 ~ Telef. 30559 Complete Meubileer in g i £ Indisch Restaurant en Lunchroom & j. VAN GEEMERT U g Laan van Meerdervoort 12 - DEN HAAG - Tel 12869 No. 2812 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 25 APRIL 1931 Croquante Croquetjes door Alida Zevenboom UIT HET KLADSCHRIFT VAN JANTJE ZE zeggen wel dat de stemming geheim is, maar ik kom er rond voor uit dat ik meneer Walrave Boissvvain gestemd heb. Ik heb hem eens «?p een plaatje in de krant gezien in zoo'n nieuwerwetsche peulenbroek, /?>o een die uit de verte op een vrou\vertrok lykt en ik vond dat het hem erg mooi stond en toen ik las dat hij een echte Hugenoot is en regelrecht van ze afstamt, had ik wel tweemaal op hem willen stemmen, maar de heeren Van het stembureau legden me uit dat dat niet kon. Bij ons thuis in de voorkamer, waar wij alleen op Zondag mochten komen als er visite was, hing een schilderij, dat de Sint-Bartholomeus-nacht voorstel de, waarop al de Hugenooten vermoord werden, en dat is me altijd bij gebleven en ik begrijp niet goed hoe de achterover-opa van meneer Boissevain ont snapt kan zijn en naar Holland is gekomen, als zij allemaal vermoord werden of zou die opa misschien dien nacht thuis zijn gebleven ? In dat geval kunnen wij hem niet genoeg zegenen, want waar zou ons geslacht der Boissevains zijn als hij ook een slacht offer geworden was van de Jezuiten ? Meneer Charles van de Van-Dag-totDag's" van het Handelsblad" zou den wij dan niet gehad hebben en sinds hij niet meer schrijft, is er toch maar geen een journalist meer, bij wie zoo de zon in de inktpot 'scheen als bij hem en laat ze het hem maar eens nadoen! Wat kon hij toch mooi over ons Koninginnetje schrijven dat de tranen je in de oogen kwamen en den volgenden dag had hij het soms over een nieuwe uitvinding, een vreemd soort lampeglas of een wrijfmiddel tegen rheumatiek, want daar scheen hij nog al last van te hebben en hij schreef er net zoo mooi ove als over ons Oranje-kindje en in welke krant vind je dat tegenwoordig? Wijlen meneer zei altijd dat hij meneer Charles eigenlijk met rood-wit en blauwe inkt op oranje-papier moest schrijven en ik heb mevrouw zaliger meermalen over het Handelsblad" in tranen gevonden en dat was niet van het gapen, maar omdat meneer Charles zoo gevoelig over kleine kin deren kon schrijven en het was net in de dagen dat meneer Pierre tanden kreeg. Neen, wat dat betreft, zijn onze kranten wel veranderd en ik weet niet of het er beter op geworden is. Je schrikt er tegenwoordig voor om een krant open te slaan met al die verschrikkelijke koppen", heet dat geloof ik, die je het nieuws in je ooren schreeuwen en dan is het altijd over moord en doodslag. Ik snak nog altijd naar een krant, waarin heelemaal geen narigheid staat, niets dan liefe lijke dingen en ik hoop zoo dat Pro fessor Casimir dit onder de oogen krijgt, misschien dat hij wat voor mijn denkbeeld voelt. Ik geloof dat hij zoo'n krant wel heelemaal aUeen zou kunnen volschrijven. En als de opa van meneer Walrave met de andere Hugenooten mee vermoord was, dan zouden wij ook meneer Char les E.H. niet in ons midden gehad hebben en ik herinner mij het nog . als den dag van gisteren dat op een avond, ook na de verkiezingen, hij jsoo in de wolken was, dat hij in ,,Pa-« ^ ; \ lais Royal". waar ik met den inwendigen zendeling een potje bier dronk hij namelijk want ik dronk een rumgrocje?opstond en begon te zingen van Alle Menschen werden Brüder" en net zou hij j,Brüder" zeggen toen een van de tegenpartij 'hem een warm cromietje in zijn mond gooide en uit was het met de broederschap. En als onze raadszittingen tegenwoordig zoo lang duren, heb ik mij door ons actéurtje laten vertellen, die het weer van een journalist heeft, dan komt dat door al de te gemakkelijke stoelen die meneer Charles E. H. aan de stad cadeau heeft gegeven en waarin je zoo lekker moet zitten dat je oogen onwillekeurig dicht vallen als er een spreker aan het woord is, die niet al te hard schreeuwt. En. als derde ras echte Hugenoot hebben wij nu weer Walrave die zoo mooi kastie moet spelen -*- golf" noemen ze dat op zijn Engelsch, geloof ik dat hij nooit het balletje mis slaat en als u mij vraagt, dan vond ik hem den knapsten candidaat van het heele stel. Zelfs meneer Weiss moet het tegen hem afleggen en in dien stroomt toch Zigeuner-bloed, heb ik hooren ver tellen op het stembureau en het ver wondert mij dat die daar in den ver kiezingsstrijd nooit op gezinspeeld heeft, want dat lijkt mij nog mooier dan lugenootenbloed* Jk heb eens een Zigeuner met marmotjes aan. de deur gehad en ik heb nog nooit een man gezien met zulke donkere oogen en ik wil u wel zeggen dat ik een paar maal in een cafégeweest ben waar een zigeuner-kapel speelde n ik vond het slechte muziek, eerlijk ge zegd, want ze speelden zoo mooi, dat je allerlei rare dingen in je hoofd kreeg en ik geloof al mijn leven dat het onder den invloed van zoo'n zigeuner-fied laar geweest is dat de inwendige n zendeling kans gezien heeft er met mijn taschje vandoor te gaan, zoover had die .?' ? zwartoog ? de zigeu- : " ner, bedoel ik - me ? weggespoeld. En daar om begrijp ik niet waar om meneer Weiss, in plaats van ons bank biljetten van 500 gul den in de hand te stop pen, waarop je geen cent uitbetaald kon krijgen als het nu nog aandeeltjes Ex ploratie" geweest waren, maar die gaan ook al niet zoo goed meer, hooi' ik ik zeg waarom hij niet liever met zijn viool voor de kiezers geko men is en ze zoo naar de stembus gespetld heeft. Want wij.vrouwen zijn eerder te vangen niet een mooi smel tend Zigeuner-wijsje dan met een rede voering. .Maar ik keek toch wel er« op toen ik thuis kwam en ik ons acteurtje vroeg wat die Provinciale Staten eigenlijk uitvoerden en ten antwoord kreeg: dat zijn de lui die Meerenberg rcgeeren". En daarvoor stam je dan af van de Hugenooten! Dan was ik ook maar liever in den Bartolomeusnacht vermoord. HOTEL NAEFF" VELP (G.) , BEKEM> RE8TAUKAKT Appartementen met privébadkamer Telepb. interc. 321S2 en 321S3 B. BEIJER f

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl