l DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 25 APRIL 1931 No. 2812 0). LEVENSVERZEKERING Mü. ARNHEM" waarborgt U en Uw gezin een onbezorgde toekomst. N.V. UTRECHTSCHE HYPOTHEEKBANK UTR ECHT Pandbrieven f 59.000.000.- Reserves f 1.652.263.26 Da BANK stelt beschikbaar: 4% pand brie ven a 98è% in stukken van f1000.-, f500.?en f 100, De Directie: Mr. A. ]. S. VAN LIER. Mr. P. R. HOORWEG. Nederlandsche Handel-Maatschappij, N.V. AMSTERDAM. AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en VGRAVENHAGE Vestigingen in Nederlandsch-Indië, Straits-Settlemeots, Britsch-Indië, China» Japan en Arabi ~ALLE BANKZAKEN SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS. N.V. DE HMRLEMSH HYPOTHEEKBANK t Leden der Directie: ^SjfgSF' Mr. A. S. MIEDEMA, P. H. CRAANDIJK «n A. E. TH1ERRY DE BYE DOLLEMAN Hypotheken f 40.139.860.?p - l 006 QO?"" 4 \ pCt, P ANDBRIE VEN tegen LAATSTEN AMSTERD. BEURSKOERS r FOIRE DE PARIS 1931 PARIJSCHE JAARBEURS " VAN 9 TOT 25 MEI TOTALE OPPERVLAKTE ONGEVEER 40 H.A1929: 33 deelnemende naties 7392 exposanten, ruim 2*/4 millioen bezoekers 1930: 35 deelnemende naties 7485 exposanten, bijna 2j/z millioen bezoekers 1931 : nog uitgebreider aantal deelnemende naties en meer dan 7600 exposanten ?.r UITERST BEUNGJUKEIHIERHUIONUE KOLOHIUE TENTOONSTELLIN6! Voor inlichtingen, catalogi en toegangsbewijzen zich te wenden tot den Gedelegeerde voor Nederland: M. D UT l LH, ROTTERDAM, POSTBUS 280, ZALMHAVEN 6 TELEFOON 50605. !!! GEREDUCEERDE SPOORWEG- EN LUCHTVAARTTARIEVEN HOOFDKANTOOR: KEIZERSGRACHT 570, AMSTERDAM. OPGERICHT A9I004, DE ri.vVERZEKERING-MAATSCHAPPIJ MERCURIUS" < VERZEKERT, BEHALVE TEGEN INBRAAKSCHADE.ooK TEGEN BRANDr ONGEVALLEN-EN WATERLEIDINGSCHADE. DE GROENE AMSTERDAMMER Weikblad vaor Nederland kost slechts ? 2.70 per kwartaal (j'0.20 voor incassokosten) of ? zo.-?per jaar bij vooruitbetaling De HoIL Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70. De Baak verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f 1000.?op zake lijk onderpand en onder borgtocht met in pandgeving eener polis van levensver. zekering van gelijk bedrag, en verkoopt 5% schuldbrieven in stukken van f 1000. -. f 500.?en f 100.-» tegen Beurskoers. .V. Bataafsohe Hypotheekbank -?? AMSTERDAM A n n o 1890 Geeft uit tegen beurskoers: 4Ya% PANDBRIEVEN in stukken van fflOOO,-, f 50O,- en fflOO,-. Coupons Januari en Jnll N. V. Rotterd. Hypotheekbank voor Nederland Opgericht in 1864 Maatschappelijk Kapitaal f 10,000.000, waarvan geplaatst f 8.400.000, waarop 10 pCt. gestort. Verstrekt geld op eerste hypotheek. Voor inlichtingen wende men zich tot het kantoor der Bank, Schiedamsche Singel 89 te R'dam of tot hare Agenten. De Diredle: Mr.Th. Reepmaker, Mr.N. P.C.v. Wijk, Mr. B. van Rossem. N.V. STANDAARD HYPOTHEEKBANK ie ROTTERDAM Directie: Mr, H. H. C, CASTENDIJK en L MOSSELMAN De Bank geeft onder controle, van het Algetn. Administratie-en Trtutkantoor 4}% Pandbr. tegen beurskoen uit. No. 2812 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 25 APRIL 1931 Lucifers Bankier door C. A. Klaasse fll OEN verleden week het gebouw, waarin -l jarenlang het oud-Amsterdamsche cuisiniersbedrijf Couturier gevestigd was, officieel is herscha pen tot de cuisine weliswaar een bijkeuken, maar dan toch de voornaamste van het Kreuger & Toll-concern, heeft deze merkwaardige promotorfinancier-industrieel-econoom Kreuger, de jongste spruit zelve ten doop gehouden en heeft Amster dam met den luciferkoning kunnen kennis maken. Met lucifers had dit geval overigens al heel weinig te maken, en men trof dan ook bij de receptie geen industrieelen of kooplieden aan, maar wel de heele Amsterdamsche haute finance. Ivar Kreuger was hier ala bankier, en zijn andere hierboven reeds aangestipte qualiteiten waren tijdelijk op nonactief gesteld. De Hollandsche Koopmunsbank met een kapitaal van / 6 millioen is niet de eenige bank, die de Kreuger-groep onder haar banieren heeft geschaard. Op de laatste geconsoli deerde balans van het concern, die per 31 December 1930, paraisseeren bankaandeelen met een totaal bedrag van Kr. 79 millioen. De voornaamste holdings in bankaandeelen zijn die van: Skandinaviska Kredit A.B., Stockholm Intecknings Garanti A.B., de Deutsche Zentral Bodenkredit A.G. (de instelling, die sedert de jongste amalgamaties verreweg het grootste deel van het heele Duitsche hypotheekbankwezen controleert), de Banque de Suède et de Paris. Waarschijnlijk moet onder deze lyst ook nog het Crédit Lyonnais gerangschikt worden. Hieruit blijkt wel, dat de band welke de Kreugergroep met de financieele wereld onderhoudt aller minst een incidenteel karakter draagt, dat- integen deel gesproken kan worden van een weloverwogen schema om met geld- en kapitaalmarkt in contact te komen. Dit streven is nog eens te meer onder streept by de jongste scheppingen op het terrein ?der internationale grondcredietverstrekking. Zoo wel in de Compagnie Centrale de Prêts Ponciers te Amsterdam, als in de Internationale Boden kreditbank te Basel werd door Kreuger geparti cipeerd. Bankier-sec is Ivar Kreuger intusschen aller minst; zijn afdeeling financiën" is middel voor het doel, en dat doel blijft altijd: opbouw en expansie van industrieele bedrijven. Dat doel komt telkens, soms in het meest verwijderde ver band, naar voren. Wanneer men Kreuger een tournee door Amerika ziet maken, en hem daar lezingen ziet houden over het probleem der in ternationale kapitaalsverplaatsing, en het Youngplan, dan schuilt er onder die propaganda de wensch om het kapitaal daarheen te trekken, waar het Kreuger te pas kan komen om concessies te verwerven. Wanneer men in Kreuger & Toll's jaarverslag verscheiden bladzijden gewijd ziet aan de oorzaken van de wereldcrisis, dan staat <le conclusie: de bron van alle ellende ligt in de ontwrichting van de internationale kapitaal markten in dienst van Kreuger's streven: zijn concern de trechter voor kapitaalsinvesteeringannex-industrieele-concessieverleening to maken. Kapitaal is het wapen waarmee Kreuger zijn industrieele zegetocht heeft gebaand. Elke staat in geldnood en dat zijn er sedert den oorlog niet weinig geweest wist in Kreuger een gewillig geldschieter, mits als belooning een lueifersmonopolie werd geboden. Kn omdat de dienst dier leeningen weer werden gedekt door de inkomsten, welke voor de Staat uit zijn Winstaandeel in de monopolie-resultaten voortvloeiden werd voor de geldgever het risico tot een minimum geredu ceerd. Dit middel: geldschieten op groote schaal te hebben toegepast om zich monopolistische al thans preferentieele afzetgebieden te creeëren, dat is wellicht de lucky strike" van Kreuger geweest. HJJ heeft het overigens niet bij de lucifers gelaten, .al heeft hij in die nijverheid zijn grootste succes geboekt (in 1917 waren twee Zweedsche lucifersfabrieken de kiem van het concern, dat nu na ruim tien jaar is uitgegroeid tot een groep met NV. ARMHEMSCHE HYPOTHEEKBANK HYP KAPITAAL BESCHIKBAAR DIRECTIE f1?5.J.VAnZlJ5T-M?J.F.VERSTEEVEN meer dan 250 fabrieken in 43 landen). Inde laatste jaren zijn ook andere concessies het onderwerp van financieringstransacties geweest. Om dit project te kunnen volvoeren, om de belangen te kunnen uitbreiden is dus steeds nieuw kapitaal noodig. Deze financierings-transacties worden behandeld door de Kreuger & Toll A.B., niet door de maatschappij welke er de re sultaten: monopolies en concessies van krijgen, behalve in die gevallen, waarin Kreuger & Toll 's liquiditeit het wenschelyk maakt dat de begun stigde onderneming bijspringt. Zoo werd van de laatste Duitsche leening af $ 125 millioen een deel door de Svenka en een ander deel door de Inter national Match overgenomen. Maar regel blijft toch dat het voorschotbedrijf" bij Kreuger ge concentreerd is. Deze krijgt dan van de betrokken maatschappijen als belooning voor den f inancieelen steun een participatie in de winst uit de aldus ver kregen concessies. Hoeveel deze winstdeeling op brengt valt uit het verslag niet optemaken, omdat het bedrag samengevoegd wordt met andere ,,syndicate participatkms". Maar tezamen brengen deze de respectabele som van Kr. 19 millioen op. Op de laatste balans komen voorschotten aan verschillende staten voor met nagenoeg Kr. 420 millioen. Deze voorschotten hangen, zooals ge zegd, nauw samen met de industrieele belangen (de maatschappij heeft Kr. 105 millioen aandeelen Svenka, en Kr. 20 millioen aandeelen Ericsson Telefoon), maar door de splitsing van deze finan ciering in een afzonderlijke vennootschap heeft deze toch een bijzonder karakter, een zekere zelfstan digheid gekregen. Die zelfstandigheid komt te meer tot uiting in de omstandigheid dat de porte feuille ook andere deelnamen bevat dan die aan welke de leeningstransacties dienstbaar zijn ge maakt. Kreuger heeft Kr. 55 millioen aandeelen Swedish Pulp, Kr. 53 millioen aandeelen Grangesberg, en zij is voor meer dan 100 millioen kronen geintresseerd in exploitatiemaatschappijen van ontroerend goed. Daardoor is de Kreuger & Toll A.B. min of meer geworden of moet men zeggen verworden tot een beleggingsmaatschappij met verdeelde belangen. In het vorige jaarverslag is uiteengezet dat die verdeeling van belangen uit drukkelijk in de bedoeling heeft gelegen en dat de opzet was om een tweede belang; absoluut ver schillend van dat bij staatsleeningen aan kapitaal arme landen te scheppen. Het is de vraag of deze opzet rationeel is. Immers van tweeën een: of de credieten zijn in verband met de revenuen uit de verkregen concessies een loonende zaak, of het inkomen daaruit is niet evenredig aan de risico's. In het eerste geval is het bedrijf op zichzelf een afgesloten geheel, en in het tweede geval zal men beter doen de transacties niet te sluiten. Want het is nooit mogelijk een positief kwaad risico goed te maken door een tweede risico daaraan toete voegen, Een hypotheekbank intresseert zich toch ook niet bij een katoenfabriek ,,om de risico's te verdeelen" ! Hoewel door de bedoelde aaudeelenbelangen het bedrijf wel ietwat verwatert, blijft toch de kern nog steeds: het voorschotbedrijf als krui wagen voor de gelieerde industrieeön. Kn daarom is het begrijpelijk dat de internationale kapitaal beweging, de belegging in uitheemsche obligatiën Kreuger zoo na uan hot, hart ligt. Zijn propaganda is er opgericht om of kapitaal te doen toever trouwen aan de A. B. Kreuger & Toll, die het w «il zal doorgeven aan kapitaalarme landen, óf leeningen van die landen in de markten met kapitaalover vloed te doen lanceeren. Ook dat laatste komt hem tehgoede, want als Hoemeniëmet de in New- York en Amsterdam opgenomen gelden een duurdere Kreuger-leening kan aflossen, komt dat geld bij Kreuger weer vrij om aan Bolivia te worden voorgeschoten. En de propaganda in het jaar verslag is dus heel begrijpelijk. Wat intusschen niet wegneemt dat men bewondering kan hebben vóór de wijze waarop deze taak wordt aangepakt, waardoor het verslag een document conomique" is geworden als weinige jaarverslagen zijn. Met bewonderenswaardige virtuositeit (en oppervlak kigheid) worden alle economische en financieele vraagstukken van dezen tijd aangestipt.... en alle beschouwingen leiden vanzelfsprekend tot n conclusie; bevordert de credietverleening aan ka pitaalarme landen en de wereld is weer gezond ! De behandeling moge wat vluchtig en ,,pour besoin de la cause" zijn, intressant zijnde beschouwingen van 'de mercator sapiens Ivar Kivuger in het verslag ongetwijfeld. Zoo dat het zeker loont daarover een volgende keer nog eens natepraten. Nerveus en overspannen, onrustig en slapeloos. Men gebruike hiertegen de zenuwstillende en zenuwsterkende Mijnhardt's Zenuwtabletten Qlazen Buisje 75 et. Bij Apothek. en Drogisten BEURSSPIEGEL Donderdag, *3 April OEN in Januari, Februari en de eerste helft van Maart de koersen der meeste aandeelen om hoog gingen, en hier en daar zelfs zeer belangrijke stijgingen geregistreerd werden, werd het de beurs van alle kanten voorgehouden: de economische toestand is nog in geen enkel opzicht verbeterd, de prijzen zijn nog even laag. en voor de meeste bedrijfstakken ziet het er nog altijd uitermate somber uit. Maar evenmin als in een periode van baisse het pessimisme te stuiten is, evenmin kan men in een hausseperiode (ook al is het dan maar een kleine en kortstondige hausse temidden van de depressie) gehoor vinden voor een waarschu wend woord. En er moeten nu eenmaal in elk baisse ook tijdelijke oplevingen zijn, die weer gevolgd worden door reacties. Wanneer men algemeen het gevoel heeft dat de bodem is bereikt dan keert het vertrouwen weer, en op. zulk een critiek moment is het aanbod zoo gering dat al een weinig omvang rijke vraag het koersniveau doet rijzen. Een dood punt, een constant koerspeil kan nu eenmaal de beurs niet verdragen. En zoo zag men het gebeuren dat in het eerste kwartaal het koerspeil met 10 a 15% omhoog ging. Een stijging die alweer de kiem voor een reactie in zich droeg. Want eenerzyd» waven hausse-posities zij het nog op zeer be? scheiden schaal- aangegaan, en baisse-engage menten werden anderzijds grootendeels gedekt. zoodat de technische positie" van de markt, die eind 1930 krachtig was aanmerkelijk verzwakt uit de koersstijging te voorschijn kwam. De contramine had dus weer een dankbaar arbeidsveld, en zij heeft daarvan gretig gebruik gemaakt. Daarbij kwam het verloop der goederenmarkten en de algemeene toestand haar in niet geringe mate te hulp. Rubber bereikte nieuwe laagterecords, d suikerprijzen gingen omlaag, en de benzinemarkt was er al niet beter aan toe. De Amerikaansche markt kwam bijna dagelijks lager af, en olies, staalswaarden en sporen zaten voornamelijk in de hoek waar de slagen vielen. Steels bereikten een laagterecord op 127, een noteering die niet minder dan O punten lager ligt dan het laagste punt van het vorige jaar. In ruim een week tijds kwam het koersniveau bijna 10 % lager. ? Geen wonder dat ook onze locale markt er van langs heeft gekregen. Te moer omdat aandeelen Koninklijke, die tot de zwaarst getroffenen be hoorden, om dezelfde reden als de Amerikaansche oliewaarden, nog steeds voor de heele beursstemming te onzent een groote beteekenis hebben. Deze aandeelen hebben in enkele weken tijds meerdere tientallen procenten moeten laten vallen. Het valt niet te ontkennen dat daarvoor andere redenen zijn dan de algemeene depressie, en d«» zwakke techni sche positie van de markt. De toestand in de olie industrie is er in de jongste tijd niet gunstiger op geworden. De benzinepvijs heeft alle records ge broken, en het uitzicht op verbetering is zwakker dan ooit. De heer Deterding is uit Roemenie niet al te optimistisch teruggekeerd en de beurs heeft zijn ietwat sombere uitlatingen direct in een flinke reactie omgezet. Daarbij kwam dat uit Frankrijk zeer omvangrijke posten werden aangeboden, hoe wel anderszijds uit Londen een belangrijke vraag te constateeren viel. Plotselingen koersbewegingen als deze zijn steeds heel moeilijk te peilen en te overzien. Vast staat wel dat zij veel meer berusten op psychologische factoren dan op materieele. In derdaad is het vooruitzicht voor de olie-industrie op het oogenblik belabberd. Maar dat was het een maand geleden niet minder. En het Russische gevaar is ook niet van vandaag of gisteren. Maar er is dan ook in de koers van thans al heel wat narigheid verdisconteerd. Nu olie-aandeulen koopen blijft een speculatie die zeker falikant kan uitkomen, maar ze koopen samen met andere pri ma aandeelen op dit niveau is zeker een goede greep. SCHAKEL HtlUGEWEG 11-17- AMSTEQQAM wrhemderi naar maal Bij ons verkrijgbaar N.R.V. MONTA SCHOENEN :*? 1! 3. W