L--»« 18 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 2 MEI 1931 No. 2813 GROENE AMSTERDAMMER VAN 2 MEI 1931 l; l : t i; l'! Radio en Grammofoon Gharivaria Golflengte in meters en kilocycles door L. J. van Looi HET is nog niet zoo heel lang ge leden, dat de gewone luisteraar, die zijn toestel bezat om naar muziek te kunnen luisteren, zich met geen andere benaming had op te houden, voor zoover het de golflengten betrof, dan: meters. Hij wist, dat Hilversum 1071 meter" golflengte had, en van de andere stations kon hij het in het programmablad lezen. Hij wist ook, dat als je een station moest hebben, dat in de buurt van Hilversum lag d.w.K. niet óók in het CJooi, maar in de meter" buurt dat je dan met dezelfde spoel als van Hilversum uit kwam. En voor kortere golflengten moest een kleinere spoel ingestoken worden. Zoo ontstond een onderbe wust en büsommigen zelfs een bewust verband tusschen het aantal meters golflengte en het aantal meters draad, dat op een spoel zat gewonden. Ten onrechte, want met de lengte van den spoeldraad heeft de golflengte eigenUjk weinig te maken. Bij anderen be stond een vaag vermoeden, dat de golflengte iets met den afstand van het station te maken had, een illusie, die wreedelijk verstoord werd door de later blijkende eigenaardigheid, dat juist op de allerkortste golven zulke groote afstanden overbrugd werden. Daardoor raakten degenen, die meen den, dat een Amerikaansche zender stellig wel op' een golflengte van hon derden kilometers moest werken om bij ons gehoord te worden, heelemaal in de war. Toen zijn later de kliocycles of kilohertz er bij gekomen, waarbij heel andere getallen te voorschijn kwamen en, toen, nou ja, snapte bijna niemand er meer wat van. Men kan radio ontvangen, zonder daar iets van te weten. Men kan zelfs van goede radiomuziek genieten, zon der dat men er eenig begrip van heeft, hoe een radiotoestel afgestemd moet worden. Maar velen zullen het toch onaangenaam vinden om in hun pro gramma-blad telkens te struikelen over die meters en kilocycles. *""' * De zaak is betrekkelijk eenvoudig, en te verklaren zonder diep op de the orie in te gaan. Dat de radio een kwes tie is van trillingen in den aether, zal voor de meeste luisteraars geen geheim meer zijn. Wat dat nou precies voor trillingen zijn, op welke manier zij zich voortbewegen en honderd andere dingen meer, kunnen wij onbesproken laten. Wij hebben hier alleen te maken met hun snelheid van voortbeweging en de snelheid van opvolging. Om dan allereerst de oude methode van golf lengtebepaling uit te leggen: In de antenne van den radiozender wordt een stroom gestuurd, die de aether rond die antenne in trilling brengt. D.w.z. dat de aether van de antenne uit telkens een stoot krijgt en door de opeenvolging van die stootjcs ontstaat in de aether een trillende beweging, precies zooals bij het oude voorbeeld van de steen, die wij in het water gooien. Stellen wij ons nu even voor, dat er van die antenne uit eens n enkele stoot gegeven wordt. Dan gaat er dus slechts n trilling de aether in, n golfje over het water. En meten wij nu, waar dio trilling is na n seconde,danjkrijgen wy het getal van de electrische snelheid: 300.000 K.M. Laten wij na een halve seconde een tweede golf volgen, dan zal de eerste golf slechts 150.000 K.M. ver weg zijn. Doen wij dat telkens na een halve seconde, dan zou men kunnen zeggen, dat de golflengte 150.000 K.M. was. Daarbij is dan als golflengte" aange nomen de afstand tusschen de eerste en de tweede golf. Sturen wij 100.000 trillingen in de seconde uit, dan krij gen we een golflengte, die ons meer bekend aandoet, dan de vorige. Want 300.000 gedeeld door 100.000 (het aantal stooten) geeft als uitkomst 3000. En geven wij 300.000 stooten per seconde tegen de aether door middel van onzen radiozender, dan krijgen wij een golflengte van 1000 meter. En om nu even verder te gaan: in ons radio-ontvangertje kunnen wij door het draaien van den condensator de electrische kring", d.w.z. de spoel en de condensator, geschikt maken om juist trillingen van deze soort te ver werken. Daarop berust het afstem men. En nu de kilocycles. Bij de golf lengte in meters hebben wij den afstand gemeten, die de eene golf van den zen der verwijderd was, als de volgende ONZE TOONEELSPELERS Speelt ons land op dit gebied niet van oudsher een eerste rol?" (Vrijh.) Het moktn van winst speelt geen rol meer. Als de burgtrij een rol gaat spelen." (N. R.C.) De prijs speelt praktisch geen rol. De berotpshandel speelde de voornaamste rol." ______ (Gr.) ONZE CLASSICI Het concert bezorgde de soliste bij het eenigszln; hangerig en latent publiek een lauw succes." (Ttl.) Inderdaad schitterende specimen van valsch antiek." CA'. R. CV ,,ts er toevallig zoo'n kamer aan wezig, a la bonhevir," schrijft een beroemd man in Ons Tooneel, maar hoe heet die roman van Zola ook weer ? O, ja, A la Bonheiir des Dame». VADERLANDSLIEFDE Gelukkig blijkt het jonge geslacht een strijd bare liefde te bezitten voor eigen taal, eigen cultuur en eigen volk. Want alleen in een strijdbaie liefde voor eigen land, eigen volk, eigen taal en eigen historie is de vaste grond slag te vinden voor de nationale wederge boorte waarop wij hopen." f Prof. Gerretson, versl. N. R. C.) NAAST1NO Naast het reservaat in Rheden en het Gocj kan o.a. gewezen worden op aankoop van het Heiloër bosch." (Versl. N. R. C.) Dat crematie door velen verkozen wordt rust naast maatschappelijke en hygiënische motieven op een eerbiedige voel." (Hbl.) HET JUISTE WOORD OP DE JUISTE PLAATS Zij hadden een hartelijk, dankbaar succes." ,,De brug xal met Pinksteren worden inge huldigd." (Tijd) Hier zullen de professoren die college geven worden ten ondergebracht." (N. R.C). Wij zijn benieuwd wat uit dit overleg te voorschijn zal worden gebrouwen." (Sum. P. Hij heeft Amerika van links naar recht» doorkruist." f Dtli Ct.) Da werden Welber zu Hyanen," heeft Ooethe eens gezegd." (H. D.) Schiller ook. CORRESPONDENTIE L. te R. Na een toespraak van den viceadmlraal hieven de adelborsten een driewerf hoera voor de koningin aan," lees ik in de N. R. C. moet dat niet hoezee zijn"? Anlw. Ja, ik geloof wel, dat dit beter Hollandsen is. En ook eigenaar diger i.v.m. janmaat» element, zal je zeggen. Maar ra dan? vertrok. Bij de kilocycles bemoeien wij ons niet met dien afstand, doch wel met het aantal trillingen (stooten tegen de aether) per seconde. . Dat is dus eigenlijk al heel eenvou dig en als men er nu maar niet zulk een gewichtig uitziende en even ge wichtig klinkende naam voor had uit gevonden, dan hadden de luisteraars die methode veel makkelijker aan vaard. Kilooycles beteekent: duizend trillingen. 300 kilocycles beteekent dus: 300 maal 1000 trillingen is 300000 trillingen. En dat is precies hetzelfde als 1000 meter kijk maar in wat ik over de meter-berekening schreef. Waarom men nu deze methode de voorkeur geeft boven de meter-me thode ? Uit theoretische gronden in de eerste plaats, waarbij binnenkort praktische ook geteld moeten worden. Want men kan niet in een metcrmaat bepalen, hoever de golflengte van een station van het andere moet verschil len, opdat zij elkaar niet storen. In electrische trillingen kan men dat wel uitdrukken: 10 kilocycles. Onder den drang der omstandigheden heeft men intusschen reeds een afstand van 8 kilocycles aanvaard. Die acht kilo cycles gelden overal, zoowel in de buurt van 1000 meter, als onder de 100 meter. Ten opzichte van de on derlinge ruimte liggen de kilocycles dus in het heele golflengtegebied ge lijkelijk verdeeld. De meters niet. Een kleine berekening toont aan, dat <?r in de buurt van een golflengte van IO meter vél en vél meer kilocycles op de meter gaan, dan bij b.v. 1000 meter. Men kan dus op die korte golflengte veel meer stations bergen, zonder dat zij elkaar storen. En niet alleen dus, dat de kilocycles-methode wetenschappe lijk duidelijker is, maar ook omdat wij straks niet kunnen gaan rekenen met een station op 7 meter en 45,07891 centimeter ter onderscheiding van een station, dat daar weer eenige dui zendste centimeter vandaan ligt, ia het beter, dat wij onstotdekilocyclesmethode bepalen. Tenminste, als er over de theorie gesproken wordt. De toestelgebruiker had men net zoo goed de schaalverdeeling van zijn con densator kunnen laten behouden, die hem meestal veel meer zept, dan alle meters en kilocycles bij elkaar. IIIPEEITEIKI te huur en te koop . Vraag modellen en prijzen bfj ZEILINGA AM8TERI>AM,Pr.lIendrIkkadc 12O CANOES Bezoek onze showroom Zie coupon pag. 2 omslag BURGERS-DIJK ?& NIERMANS BOEKHANDEL EN ANTIQUARIAAT TEMPLUM SALOMONIS LEIDEN NIEUWSTEEG l BOEKVERKOOPÏNG 11-21 MEI Bibliotheken van wijlen Mr. I.R. v. d. POT, advocaat te Zwolle; W. J. KERNKAMP, dijkgraaf hoogheemraadschap Uitw. Sluizen te Edam; H. Th. v. STEEDEN, te Leiden; Ds. J, C. H. SCHOLTEN, em. pred. te Rotterdam; Dr. Ph. H. PEYROT, rector gymnasium te Amersfoort; dr. C. TE LINTUM, leeraar geschiedenis te Rotterdam; mej. M. DE LOOS, oud-leerares Muziek-School te Leiden; gedeelte d. bibliotheek v. Prof. dr. H. Y. GROENEWEGEN téAmsterdam; gedeelte v. h. magazijn v. G.' L. v, d. BERG (Adriani's Boekhandel) te Leiden. CATALOGUS 25 .C K N T Groquante Croquetjes door Alida Zevenboom ZOO ben je~gezond en zoo ben je getrouwd" en als neef uit de Commelinstraat dat zegt, kan ik hem wel over zijn gezicht slaan, want met het huwelijk wordt in dezen raren tijd maar al te veel gespot en het spijt mij dat minister Donner, die er zoo jong en sympathiek op zijn portretten uitziet, tegelijk met zijn wet op de Godslastering niet een wet op de Huweljjkslastering heeft ingediend. Als u mij vraagt, vind ik die wet op de Godslastering eigenlijk een beetje astrant van een menschenkind, want staat Onze Lieve Heer niet veel te hoog boven al wat de mensch laster" noemt? En meent minister Donner dat als onze Lieve Heer zich werke lijk beleedigd zou voelen door een nietig wezen als de mensch, hij niet van zijn Almacht zou gebruik maken om hem een bliksemstraal te zenden of op andere manier te straffen? Hoe kan een geloovig mensch zich zoo verhoovaardigen, vraag ik mij af en daarom hoop ik dat minister Donner met een wet op den huwelijkelaster meer succes heef t, want daarmee loopt het werkelijk de spuigaten uit, tegenwoordig. Spreekt nog iemand in dezen tijd met eerbied over een instelling als het huwelijk? Jk lees van meneer Stanislafski wel eens zoogenaamde humoristische blaad jes, maar het wemelt er in van aar digheden, en wat voor aardigheden, op het huwelijk en het is voor een jonggezel om al zijn animo in het hu welijkte verliezen, als hy zoo dag aan dag vervolgd wordt met die moppen en aldus er tegen wordt ingenomen. Ik begrijp daarom ook niet waarom onze heemschutters eenoudmonument, als het huwelijk is, niet onder hun bescherming nemen. Ik sprak er van de week meneer Gulden, ons Raads lid, nog over dien ik op lijn 2 ontmoet te en hij was het volmaakt met mij eens en zou er meneer Henri Polak eens over spreken. Die houdt toch, ook zoo veel van oude instellingen en waarom een vervallen toren en oud poortje wel beschut, maar het huwelijk, waar heel onze maatschappij op drijft, niet? Zou het werkelijk zoo mal zijn een Genootschap tot bescherming van de Heiligheid van het Huwelijk" en dan een paar wetsartikeltjes: wie zich in woord of geschrift op lasterlijke wijze uitlaat over het huwelijk, drie maanden de gevangenis in I" U zou eens zien hoe de eerbied er voor zou toenemen, net . zooals minister Donner meenen zal, dat door zyn' paar artikeltjes op de GRAND HOTEL-ZANDVOORT Tel. Directie 203 Tel. Portier 3 GEOPEND van l Mei tot 15 Sept. Volledig pension met kamers naar keuze f 7.- per dag. Weekend f 15.-. Op alle kamers warm en koud stroomend water, Lift, centrale ver.warmlng. Buitengewoon verzorgde keuken. Eigen parkeerterrein. Garage voor 30 Auto's. J. J. HARDENBURQ, Directeur R, BURQ, Gerant Godslastering, Nederland nog vromer zal worden. En nu moet ik u nog vertellen van de heerlijke fuif, die ik van de week heb bijgewoond als lid van de af deeling Amsterdam van den Vrijzinnlg-Democratischen Bond I Dat was werkelijk fijn. En er was reden tot juichen want, zooals onze voor zitter het' zoo juist zei: de eenige partij die in den waren zin des woords hard was vooruit gegaan, is de Vrij zinnig-democratische. EnmeneerKetelaar heeft het nog eens duidelijk uit eengezet. Want, zei hij, al die zooge naamde winst van de sociaal-demo craten komt neer op winst voor ons, vrijzinnig-democraten, en wel omdat er geen verwoeder temperaars van den klassenstrijd zijn dan de sociaal democraten die dus, in den grond van hun politiek, eigenlijk niet anders zyn dan verwoede vrijzinnig-demo craten. En al moge ons aantal afge vaardigden hier en daar wat ver minderd zijn, aldus meneer Ketelaar, ons beginsel heeft over heel de linie getriomfeerd en ik weet niet wat meer waard is ! En daarom- waren wij bijeen in de Oporto-bar" en ik moet zeggen dat de port er verrukkelijk was en ik hoopte in stilte dat de sociaaldemocraten nog veel vrijzinnigerdemocrater mochten worden, dan zouden wij nog meer zulke prettige bijeenkomsten kunnen houden want, onder ons gezegd, het beste van de politiek vind ik nog altijd de kleine feestjes die er aan vastzitten als er wat gevoerd moet worden, al is het dan maar een nederlaag. En wat is het toch mooi in de politiek dat er nog mensehen zijn, die er zooveel voor over hebben om hun medemensen te dienen. Ik hoorde van meneer StanLslaf ski dat ze hebben uitgerekend dat meneer Dolf Bruinsma een kleine vijf en twintig duizend gulden aan zijn bewonderaars gekost heeft, die hem met alle geweld, en tegen zijn zin, zooals ik ook gehoord heb, in de Provinciale Staten hebben ge bracht en als hij hen nu maar niet teleurstelt en zij waar voor hun geld krijgen en er bijvoorbeeld een 100 pCt. uit slaan, want anders wordt het een kwade geldbelegging, zoo'n afgevaar digde, en moet er geld bij ! Zij loopen mij de deur plat met adres sen over het Paleis-Raadhuis, maar ik heb er op geen een geteekend, want waar moet ons Koninklijk Gezin naar toe, als meneer de Miranda en meneer Kröpman hun zin krijgen? Men kan Hen toch niet in een paar kamers onder dak brengen, terwijl bijvoorbeeld naast Hen of boven Hen in het Paleis de roode Raad een feestje heeft en andere roode gemeenteraads leden uit het buitenland ontvangt? Het verwondert me een klein beetje dat meneer Koopman, die zulke mooie plannon met zijn opera-gebouw heeft, nog niet heeft aangeboden een deel van zijn nieuwen schouwburg tot koninklijk paleis in te richten. Dan waren alle partijen geholpen en ik zou het een gelukkige oplossing vinden, want sinds op de stoep aan den achter kant van het Paleis een paar geschoren lëeuwhondjes, die sprekend op de drie mormels lijken van dat meubel van schuin hier over, de deur bewaken, is voor mij van het Paleis al het Koninklijke af. Die geschoren leeuw hondjes passen meer bij onze roodewethouders.... Uit het kladschrift van Jantje :'*' .*. ,, ONOVERTREFBAAR .«P