NIALE TENT TELLING T Kunst, Folklore, Handel, <± Landbouw en Industrie 4 4 Oosterseh 't' E geheele stadswijk bij het begin van het Bois do V'incennes is veranderd. De Parijsche drukte is er ver dubbeld en het is moeilijk om een doortocht te vindon tusschon do tientallen camions en taxi's die er dooreenkrioelen. Maar de ingangspoort van de expositie staat er als een baken: twee lange witte /uilen zijn het. voorzien van de namen van alle Fransche generaals, die het koloniaal bezit tier zoo vrijheidslievende (?alliërs hielpen vormen. Antithese. Maar alles wat er van deze Koloniale Tentoonstelling te ?ien is op den dag vóór de officieele opening, is n schreeuwende tegenstelling. De triomf van leelijkheid en schoonheid dooreen. Een soort van mésaillance. Voorloopig, dicht bij don ingang, overheerscht nog het leelijke: er zijn lange rijen kunntnijvere lantarenpalen en kermisachtige champagne-bars, en de gewone klaarblijkelijk on misbare attributen van een wereldtentoonstelling. Maar dat leed is gauw geleden, want reeds spoedig ontwaart ge de hooge steenroocle bouw van het paviljoen ,.Mtulagascar", een fort van een bouwwerk, waarheen een hooge trap van wel een honderdtal treden leidt. Het heeft allure. En zoo is een heel groot gedeelte van deze expositie: allerminst op een koopje, maar forseh en groot en royaal, hier en daar zelfs overwel digend opgezet. Een breede avenue, die je het ruimtegevoel van den Coolsingel geeft, leidt langs de gebouwen van l'extrcme oriënt naar den tempel van Angkor, die n door grootte n door schoonheid de clou van het onafzienbaro geheel is. Ge komt dan vanzelf langs China",versierd mot friezen van echt porcelein. prachtig bleekgroen en geel, en langs ^Cochin-china", rank en even coquet-franschachtig als die naam. Daartusschendoor zijn groot-e palmboomen geplant, vreemde giganten tusschen het inheemseh gewas van het Bois de Vineonnes. En vreemdere gewassen nog zijn de zevenkoppige naja's van stuc, die met tientallen »angs de avenue staan. De tempel van Angkor welke deze majestueuze laan afsluit, is ook hier in de verkleining nog enorm en overweldigend. Ken kunststuk van na bootsing in alle details. Bij de toretihooge trap pen staat een onwennig troepje chineezen te wach ten op het ontladen van hun vrachtauto's. En de militairen die surveilleeren zijn spahi's. Wanneer China niet zoo nabij was zoudt ge kunnen denken onder Indiërs te zijn. Maar het blijkt hier Babel, en anders niet. y< Desondanks Hoekt ge als rechtgeaard Hol lander naar systeem. ,,Ou est Java, Indos neerlamlaises':"' vraag ik denzelfden suppoost,die mij den tóegang tot Angkor verbiedt om mij daarna in alle hartelijkheid zoomaar uit zich zelf te ver zekeren, dat hij volkomen begrijpt, dat ik hier niet voor mijn pleizier ben. Par la c'est la Martini«|ue. Eh-bien, tous ces gens-la, c'est a peu pres la mème chose." Dat schijnt ook wel het parool van deze geheele onderneming; de Fran sehen 2,ijn nooit zoo bizonder sterk geweest Volken in de geografie, en zwart is toch zwart, nietwaar 'i De weg dien mij ge wezen wordt blijkt tenslotte in West-Afrika uit te komen, wat voorloopig wel zoo interessant is, want dit onderdeel is bizonder goed verzorgd. Er is in een heerlijk bruine leem een gansche Soedaneesche wijk opge bouwd, met huizen en straten en pleinen en binnenplaatsen. En omdat deze bouwstijl bij al zijn opvallendheid weinig gecompliceerd is. werd dit gedeelte nét-echt. Een klein negerinnetje in een geelgeatreepte doek vlucht als een muis voor onze camera. Helaas, \\ant zij is het eenige vrouwelijke wezen dat hier te bekennen valt. De mannegers zelf zijn echter voortvarend, en, heelemaal thuis in deze goed-nagebootste omgeving, reeds aan het marchandeeren met de dikke ega van den een of anderen Flanschen employc. Merkwaardige sensatie is het, de hooge tinnen van Angkor te zien boven de weeke muurlijnen van een joudkust-straatje. De geografie is vernietigd und alle Schwarzen werden Brüder. Alleen de Ariërs loopen ook hier met hun bekende laatdunkendheid rond, en een troepje Fellahs incasseert voornaam maar schuw de francs van de dame die Europeesche kralen in negerrangechikking koopt. Eenzelfde Arische distinctiedrift heeft het waarschijnlijk ook goedgevonden de negerdorpen geleidelijk te doen overgaan in een dierentuin. Daartusschen ligt alleen Tunis en Algiers, waar luie Arabieren rondhangen, een zakelijke Kabyl aan de schaafbank staat en een laffe Mozabiet Fransche onderofficieren het hof ir aak t. in het aanschijn van half-voltooide paalwoningen uit Oost-Afrika. De diergaarde is, mede tengevolge van de absolute weer loosheid van haar bewoners, een der meest stemmige en deerniswekkende secties. Maar -mooi. Dan nog liever de Javanen, w.olke straks worden onder gebracht in een groot en a-esthetisch paviljt.vn, waarop Nederland, zeker wat het uiterlijk betreft, trotsch mag zijn. En degelijk dat het is! (ïrootendeels van deugdelijke baksteen. Lachen doe je pas bij het hooge witte .Spaan.sche ge bouw, dat niets eigens heeft, behalve een vrij misvormde, blijkbaar inderhaast vervaardigde vrijheidsmuts, die nu het Castiliaansche wapen ..bekroont''. ,,Qu'est ce que tu veux? lis n'apprendront jamais de faire la republunie," merkt een opstandige vriend spijtig op. En wat het even witte gebouw van Italiëbetreft, het is zóó nietszeggend, dat ge onwillekeurig vraagt': Waar hebben die menschen hun koloniën ook weer? Van D u h se h land natuurlijk geen spoor. Wel van den Vaticaanschen Staat. Er staan twee foeileelijke missie kerken nabij den tempel van Angkor. En een Protestantsche die veel weg heeft van het entree-gebouw van een luna-park, staat er in broederlijke coalitie naast. De kermis der volkeren, gastvoorstelling van Beauty and the Beast. Gaat het zien! En vermeit U met een gerust hart in een koloniaal rijk van broos stuc en geverfde latten willicht minder broos en minder wankel dan de tropische werkelijkheid thans is. HERMAN WACHTER v l i. ^?4*«A~*-*