Milt DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 23 MEI 1931 No. 2816 ^||M^| HB| &W3&SËS&& ^rffifc>*pi'. '"??'?" '." ?' ? ?'?<Ï*£ t**jJit&--~ ''>-«" - »?? . - ? «**^ J. D. S T R U IJ S & Zn. Tel. 37906 - AMSTERDAM - Prinsengr. 837 BEGRAFENISSEN CREMATIE TRANSPORTEN N, V. Meubelmagazijn Eden" MOLSTEEG ~ AMSTERDAM BOEKENKASTEN BEGRAFENISVEREENIGING TE AMSTERDAM N. SAX J r. HOOFDKANTOOR P. C. HOOFTSTRAAT 38 ff AMfiTPonAM' TH M»* 9OH41 «n 9A9&CI BIJKANTOOR BUSSUM, BRINKLAAN 138 VOOR HET GOOI : TELEFOON 2275 "?? Begrafenissen - Crematie - Transporten ? STEENHOUWERIJ D, WEEGEWIJS Rapenburg 44 AMSTERDAM - Tel. 42662 MARMERWERKEN S'H Abonneer ? f . U door middel van de coupon op pag. 2 van het g r o e n e omslag! is ons verzoek aan hen, die dit nummer van De Groene Amster dammer" ter kennismaking ontvangen hEUDILEEWKC DE MOEILIJKHEDEN BIJ HET INRICHTEN VAN UW WONING ZIJN VELE. LAAT ONS U HELPEN ZE OP TE LOSSEN. ZONDER EENIGE VERPLICHTING ADVtSEEREN WIJ U GAARNE ?REEDS EEN BEZOEK ALLEEN AAN ONZE VERNIEUWDE MEUBEL-AFDEELING MET HAAR 40 MODELKAMERS EN FLATWONING-COMBJNATIES HELPT U OP WEG. - GIJ ZULT DAAR DE IDEEËN VINDEN VOOR EEN MODERNE EN PRACTISCHE INRICHTING VAN UW WONING. WIJ ZULLEN U BE HULPZAAM ZIJN MET HET GEZELLIG MAKEN VAN UW HUIS. in eiken'goeden muziekhandel | ^^^^^^ 888S888& Importeurs I. STAD & Co., ROTTERDAM No. 2816 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 23 MEI 1931 MARIENE DIETRICH Nieuwe Grammofoonplaten EK zijn van die muzikale sensaties die zich eens en voorgoed in het geheugen vastzetten, en die ge u steeds opnieuw met dezelfde frischheid van sensatie herinnert. Een van de zes of zeven keeren dat ik een lied onvergetelijk" hoorde zingen, was toen Mariene Dietrich in ,,Der blauo Engel" voor de eerste maal haar ,,Ich bin von Kopf bis Fusz auf Liebo eingestellt" liet hoeren. D.e geheele wereld kent thans voor n seizoen dit lied en er is al een ander onderweg om het onherroepelijk te verdringen.Maar langer dan dit lied je zelf zal de herinnering blijven voort leven aan die ietwat ongecultiveerde stem, diep en kelig als uit den versten uithoek van een borstkas gekomen, overrompelend waarachtig en, even ex pressief echter als de stem van den best-geschoolden zanger. Hier werd het lied voorwendsel voor een stem, voor een stemkleur, eenintonatiewijzo. liet zal u, wanneer ge aandachtig naar stemmen luistert, wellicht zijn opgevallen, dat vele stemmen dieper klinken wanneer hun bezitters, en vooral bezitsters geëmotioneerd zijn. In het bijzonder bij sexueele emotie. Een physioloog zal ons waarschijnlijk gemakkelijk het waarom daarvan kunnen verklaren. Maar dat kan wei nig schelen. Er zijn momenten waarop ven bekende stem, onafhankelijk van <le woorden welke gezegd worden, oen taal spreekt, oprechter en veelzeggender naarmate ze onwillekeu riger is: de taal van hartstocht, ver langen, bronst. Een taal die juist door hare omwillekeurigheid ook bijna onmogelijk te imiteeren is. Eens hoorde ik iemand zeggen: Ik zal haar toespreken met mijn fluweelen stem", en het timbre dat hij toen trachtte te imiteeren, was een soort gelijke stemdonkerte als die waar mede Mariene Dietrich plotseling midden in het banaalste lied een huivering bij haar toehoorders teweeg brengt. Zij heeft het zeldzame ver mogen om het kunstmatig te doen. of het nog zeldzamer vermogen om naar willekeur in de natuurlijke con ditie te zijn om met zulk een intonatie te zingen. Dan zingt niet haar stem meer, doch haar gansche lichaam: het zingt uit haar gansche lichaam te voorschijn, alsof een vrouw een levende violoncel werd. Onpuriteinsch maar zeer juist heeft middel om de melodie eensklaps in het laagste en donkerste register te brengen van Dietrich's stem. Met het bekende effect. Zij heeft ook voor Ultraphon twee liederen gezongen, welke Hollander speciaal voor haar geschreven heeft, en die ook onbevangener-sentimenteel en droefgeestig zijn. De plaat (A 887) als opname ver van onberispelijk, geeft ons stem en voordracht van Mariene Dietrich op zijn best, terwijl ook de liederen, Peter" en Johnny", ondanks hun sterke Kurt Weilli-islag, behooren tot de beste cabaretchansons, welke Hollander schreef. In het bizonder ook de begeleiding ia geslaagd. En bedenk eens hoeveel dat waard is, want ook saxophoon en trompet kunnen iets van die geheimzinnige vibratie en iets van die donkere kleur, die. telkens als wij ze hooren, ons herinneren aan de eenige uren des levens welke het herbeleven meer waard zijn dan het herinneren. LOU LICHTVELD SLAPENDE VROUW De onrust en de licht beicogen ontvanklijkheid van hare trekken zijn iceggeicischt en overtogen door maanlicht, dat in zachte plekken gestort ligt over kruin en peluic, en dekens die haar slaap bedekken u-elven het maanlicht tot een landschap. een keten die zijn teere bekkens Max Bfod, de romanschrijver, van haar stem gezegd, dat ze ..aus tiefere Hegionen zu kommen scheint, als es Stimmband oder Mund sind". Barbusse zei van iemand anders: Ta vraie bouche". Volgens kenners zou de uitspraak en ook iets van de stemkleur van Mariene Dietrich typisch Berlijnsch zijn. Men zou het kunnen onder schrijven wanneer daarmee hetzelfde bedoeld wordt als wanneer gezegd wordt, dat de taal en de stemkleur van midinettes typisch-Parijsch zijn. Zij zijn ' gelukkig voor hen gau wer aan de fluweelen" intonatie toe, dan bij de bewoners van salons en nette burgerkamers het geval is. Zóó zelden hoort men in zijn eerzaam burgerleven zulk een timbre, dat nu Mariene Dietrich daardoor meer nog dan door haar zichtbare gratie een ,,topic" is geworden. * * Haar grammofoonplaten demonstreeren dit overduidelijk: zij kan desnoods haar prachtig uiterlijk mis sen. Er zijn meer schoóne vrouwen dan stemmen die datgene suggereeren, waarnaar zulke schoonheid verlangen doet. Daarom wint Mariene Dietrich ook over alle linieën het pleit. In Priedrich Hollander vond zij een componist die wist wat er met zulk een stem aan te vangen was; evenals Sternberg begreep wat hy met haar gestalte kon doen. Hollander schrijft liederen, waarvan de tekst uitblinkt door platvloerschhcid. Daar is ,,von Kopf bis Fusz" hpogdravend bij. Maar hij voorziet ze van melo dieën, die volkomen passen bij de stemkleur die hij verwacht. En hij geeft ze begeleidingen, die door hun helderheid, en soms zelfs door hun serene kleur, de ruigte van het vocale deel des te sterker doen afsteken. Hij haalt zeer aparte geluiden uit het moderne dansorkest. En gezien in speciale betrekking tot deze zan.geres heeft .hij misschien ook nog gelijk met het soort van zijn teksten, die aan de voordracht vanzelf de 'on misbare brutaliteit en onbevangenheid geven. Wie in het stadium komt dat zulk een stemkleur natuurlijk" is, gedraagt zich in brave oogen nood zakelijk canailleus. Dingen van dezen aard zijn in wezen nooit vroolijk, maar altijd tragisch. Ze hebben niets van een aankomst, maar alles weg van een vertrek. De voornaamste Schlager uit Der blaue Engel" is bij al z'n overmoedigheid eerder melancholiek dan opgewekt. Gelijk de meeste echte volksliederen. In de alleen-maarrop, gewekte liederen die ze zingt, ver dwijnt dan ook de grootste charme van Mariene Dietrioh's stem, en wordt haar voordracht gauw vlak en onpersoonlijk. Bijvoorbeeld in ,;Kinderheut' Abend" (E.M.V. 1802 E.G.) Tusschen dit alleen maar luchtige liedje en ,,Ich bin von Kopf bis Fusz",in, staat Ich bin die Fesche Lola" (keerzijde van de zoo juist genoemde plaat). De tekst is een echt voorbeeld van Hollandersche versf lanserij: ,,Ich bin die fesche Lola, der Liebling der Saison Ich hab' ein Pianola zuhau's in mei'm Salon "r Maar de muziek loopt af met de zekerheid van een machine. En wan neer de melodie aan haar definitieve slot gekomen schijnt, dan maakt de componist op zijn onverwachtst een modulatie naar de benedenkwint en herhaalt de voornaamste passage van ?zijn. melodie nogmaals in die veel lagere ligging. Wat elders van een averechtsche en onschoone werking zou geweest zijn, wordt hier het , ra n zilvcrglans doet over stroomen hoe lieflijk droomt het hoofd daarboven: de mond die i'linders niét sou icekken ia vaag geopend, en de oogen die overdag het leven vingen. verscholen in de zachte bogen der leden die als rozebladen behoedzaam werden dichtgeloken over den u-eemoed en den logen. den driesten trots en d'inyetogen begeerlijkheid. liggen nu veilig o vertogen* beschut onder de teere leden, tusschen de ijle zwarte veeren van ichnpersen van u-enkbnnncbogen. V f. >. ?i l;