Historisch Archief 1877-1940
:l
' t
"- t
l
II
r ??,
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 23 MEI 1931
No. 2816
Een polis der
LEVENSVERZEKERING
Mij. ARNHEM"
is de beste geldbelegging.
N.Ï. DE HAARLEMSH
UYFOTHEEKBAHK
Leden der Directie: ^3ST3&/ Mr. A. S. MI ED EM A,
P. H. CRAANDIJK e» A. E. TH1ERRY DE BYE DOLLEMAN
H?«U L.»'r 41 ^Ufi 14fi P*ndbrieT«tt £ 40894600.
.Hypotheken t Tl.JJO.J^O.?_ , , non i? c
Jr Reienrei . . f 1.099.275.
4\ PCt.PANDBRIEVEN tegen L A AT STEN AMSTERD. BEURSKOERS
Nederlandsche
Handel-Maatschappij, N.V.
AMSTERDAM.
AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGB
Vestigingen in Nederlandsch-Indic, Straits-Settlemeats,
Britsch-Indië, China» Japan en Arabi
ALLE BANKZAKEN
SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS.
.V. Bataafsohe
Hypotheekbank
AMSTERDAM
A n n o 1889
ft feit uit topreii lieurftkocrs:
4Vi°/0 PANDBRIEVEN
in stukken van
f 1000,-, f500,- en f 10O,-.
Coupons Januari en Juli
De HolL Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70.
De Baak verstrekt gelden tot rik bedrag
net een minimum van f 1000.?op zake
lijk onderpand en onder borgtocht, met
in pandgeving eener polis van levensver.
zekering van gelijk bedrag, en verkoopt
5% schuldbrieven in stukken van f 1000.?.
f 500.?ca f 100.?tegen Beurskoers.
N.V. STANDAARD
HYPO TH E EK B A N K
U ROTTERDAM
Directief
Afr. H. H. C, CASTEND1JK en
/. MOSSELMAN
Dt Bank geeft onder conrróle van het
Algem. Administratie- en Trustkantoor
4i% Pandbr. tegen beurskoen uil.
N. V. Rofterd. Hypotheekbank
voor Nederland
Opgericht in 1864
Maatschappelijk Kapitaal f 10.000.000,
waarvan geplaatst f 8.400.000,
waarop 10 pCt. gestort.
Verstrekt geld op eerste hypotheek.
Voor inlichtingen wende men zich tot
het kantoor der Bank, Schiedamsche
Singel 89 te R'dam of tot hare Agenten.
De Directie:
Mr. Th. Reepmaker, Mr. N. P. C. v. Wijk,
Mr. B. van Rossem.
Zij die inlichtingen wenschen
over een of andere reis naar het
buitenland of verblijf aldaar,
kunnen daarover schrijven aan
het secretariaat van De Groene
Amsterdammer" Amsterdam C.
et
Neem deze zevendaagsche
vrije proef, om U voor goed
te overtuigen van de unieke
kwaliteiten onzer scheercrême.
Het succes van Palmolive Scheer
crême is gegrond op onze overal
gevolgde verkoopspolitiek: de
bizondere hoedanigheden van onze
producten voor eigen rekening te
bewijzen. Steeds sporen wij het
publiek aan: 'Koop nog niet - Iaat
ons eerst de waarheid onzer be
weringen bewijzen!
Een proefneming zal U overtuigen
van de buitengewone eigenschap
pen onzer crème; in het vervolg
zult U geen andere scheercrême
meer wenschen te gebruiken.
GRATISt ZEVEN DAGEN SCHEREN!
Aan: Af d. Scheer preparaten
Colgate-Palmolive Handelmij. N.V,
< Amsterdam, C.
Bijgesloten 10 cent in postzegels.
Gelieve mij een proef tube van Palmotive
Scheercrême te zenden.
NAAM:...,.. '.
ADRES: '..
WÖONPL:.. :..;...
Aan den voet dezer advertentie
vindt U een coupon. Vul dezen in
en zend hem aan ons op; onmid
dellijk ontvangt U gratis een flinke
proeftube, voldoende voor zeven
maal scheren.
Denk niet: Ik maak er geen ge
woonte van coupons in te sturen."
Het geldt hier den eersten en
noodzakelijken stap op den weg naar snel,
gemakkelijk en aangenaam scheren,
zonder pijnlijk natrekken. En door
het nemen dezer proef riskeert U
niets: wij dragen al het risico.
5 bizondere voordeden:
l Vermenigvuldigt zich 250 maal als schuim.
2 Maakt den baard in n minuut zacht.
3 Het volle, roomachtige schuim behoudt
tien minuten lang zijn kracht
4 Sterke blaasjes houden de haren rechtop.
5 Prettig gevoel na het scheren door de aan*
wezigheid van olijf, en palntoliên.
Voornaamste Kleedinginrichtinn
op elk gebied
No. 2816
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 23 MEI 1931
SOLLUNDHABEN
door C. A. Klaasse
OSTERREICIIISCHE
Creditahstalt tüv Handel und Gewerbe...
Ken van de oudste en zelfs tot na don
oorlog meest geziene Europeesehe
banken met een roemrijke geschiede
nis, die zich heeft moeten scharen
onder de rij der instituten, welke het
niet gelukt is het evenwicht tusschen
de linker- en de rechterzijde van de
balans tot het einde toe te bewaren.
Weliswaar is wanneer althans de
verliestaxaties tenslotte niet te laag
blijken ? het actief nog hooger dan
de schulden, maar uit kapitaal en
reaerven is dan toch een flinke hap
genomen. Voorloop ig bedragen de
verliezen rond 140 millioen schilling.
De stroppen hangen tendeele samen
met de overname van de in den herfst
vaii 1920 in moeilijkheden geraakte
Bodenkreditanstalt. Of die overname
waarbij de Creditanstalt voor elke
acht aandeelen der vastgeloopen zus
terinstelling n eigen aandeel in ruil
gaf destijds als een lucratieve trans
actie werd beschouwd, die achteraf
falikant is tiitgekomen, valt nu moei
lijk te beoordeelen. Maar wanneer
men de thans bekende feiten in
oogenschouw neemt dan lijkt het geenszins
onwaarschijnlijk, dat de geruchten
die spraken van Zwangsfusioó", een
fusie dus die mede diende om de
..reddende" bank te beschermen tegen
aanvallen die men verwachtte indien
de Bodenkreditanstalt definitief zou
zijn vastgeloopen. het wellicht bij het
rechte eind hadden.
Ik zeide reeds, dat de CYeditanstalt
behoort tot de oude adel onder de
Europeesehe banken, en dat zij op
een lange en roemrijke geschiedenis
kan bogen. Een historie van juist
driekwart eeuw haute finance, van
groote activiteit voor en achter de ,
schermen. Reeds onmiddellijk bij de
oprichting was de instelling voorbe
schikt om een vooraanstaande plaats
intenemen. De oprichting geschiedde
nml. onder de auspiciën van het
t oenmaals in zijn bloeitijd verkeerende
huis Rothschild. In haar eerste opuet
was de bank een beslissende zet op
het gigantische financieele schaakbord.
De Eotschilds zagen nml. in Oostenrijk
zooals ook in Frankrijk hun
positie bedreigd door het snel op
komende Crédit Mobilier, een van
de eerste en aanvankelijk zeer
succes. volle commercieele banken, die in
groote stijl werden opgezet. Het
Crédit Mobilier nu was er, ondanks
de contra-intriges der Rothschilds,
in geslaagd om de s/e//, de
Oostenrijksche staatsspoorwegen onder zijn
controle te krijgen. Daardoor werd
Rothschilds macht in de Nordbahn,
«n hun prestige ook daarbuiten ge
schaad. Hetgeen tengevolge had, dat
besloten werd als Nebenbuhler van
het Credit Mobilier de Osterreichische
Creditanstalt opterichten. Deze stich
ting werd een succes, en kort daarna
wist zij reeds de Zuidelijke Spoor
wegen in handen te krijgen.
Zoo bleef de bank nauw verbonden
met het huis Rothschild, en haar
macht in Oostenrijk werd steeds
grooter, omdat haar invloedssfeer
door haar karakter vart Banque d'af
faires zich over de heele
Oostenrijksche industrie uitstrekte. Op die wijze
kreeg zij dezelfde beteekenisvolle po
sitie welke het Crédit Mobilier een tijd
lang bezeten heeft doch doordat niet
dezelfde fokten wei-den gemaakt, wist
zij deze concurrent, die de stoot tot
haar oprichting had gegeven, te over
leven. Snel breidde de macht van de
bank zich uit, zij verwierf belangen
in nagenoeg de heele Oostenrijksche
industrie, zoowel door deelname als
door credietgeving. Op de laatste
balans vóór de ,,groote schoonmaak"
dus die per ultimo 1029 kwamen de
posten: portefeuille en effecten voor
met meer dan 200 millioen Schilling
(kapitaal plus reserven bedroegen
circa 100 millioen), terwijl bovendien
deelnamen in banken nog apart voor
40 millioen paraisseerden. Hieruit
volgt du$ reeds dat de in deelnamen
vastgelegde middelen het eigen ver
mogen overtroffen.
Maar ook van de debiteuren, die
ruim l milliard Schilling beliepen is
natuurlijk een zeer omvangrijk deel als
bevroren" te beschouwen. Dezelfde
enge band met de industrie die in de
vorige eeuw haar concurrent: het
Crédit Mobilier de hals heeft gekost
is ook aan de moeilijkheden die thans
de Creditanstalt zelve ondervindt
schuldig. Die vervlechting van bank
en bedrijfsleven is overigens een ver
schijnsel, dat men ook elders aantreft.
maar hoewel het de liquiditeit niet
ten goede komt wanneer niet een
zekere verhouding tusschen bevroren
actief en eigen vermogen in acht wordt
gent men - behoeft het nog niet tot
een debacle te Itiden. Dat dit. zonder
de thans van buitenaf verkregen hulp.
wel bij de onderhavige instelling het
geval zou zijn geweest is toeteschrijven
aan de zeer bijzondere omstandig
heden, waarin Oostenrijk zich bevindt.
Geen land is door de uitvloeisels van
den oorlog zoo zwaar getroffen. Van
de oude dubbelmonarchie is maar
heel weinig meer overgebleven, en
daar zoowel de omringende landen
als de successiestaten zich door hooge
tariefmuren omringd hebben was de
Oostenrijksche industrie min of meer
ten doode opgeschreven. En ook voor
zoover de fabrieken in de
successiestaten liggen wordt haar het leven
niét al te gemakkelijk gemaakt.
Precies dezelfde factoren hebben de
Bodencreditanstalt ongeveer ander
half jaar geleden de das om gedaan,
nadat al geruimen tijd de verliezen
in het zicht waren. Het laatste verslag
maakt melding van tezamen ongeveer
125 deelnamen in andere bedrijven,
waaronder 15 in banken. 15 in ijzer
en staalindustrie, 10 in electriciteit enz.
De positie van een groot aantal
dezer ondernemingen is ongunstig,
zoodat zoowel de participaties als'de
credieten riskante uitzettingen zijn.
Voegt men daarbij de credieten gege
ven op eertijds zeer waardevolle on
roerende goederen in Weenen, die
thans, nu deze stad zoowel als het
heele land, in een veel te wijde jas
schuilen, nauwelijks te
realiseeren zijn, dan Be
hoeft het niet te ver
wonderen dat er scherven
van moesten komen. Maar
evenzeer is het te be
grijpen dat zoowel de
regeering als de natio
nale bank onverwijld
zijn bijgesprongea. Het
gaat imnjers niet slechts
om de belangen van n
instituut, maar om de spil
van een groot deel der
Oostenrijksche industrie.
Er is in de steunactio n punt dat
in de financieele wereld sterk do
aandacht heeft getrokken, on wel du
naar verhouding geringe hulp van
de zijde van Rothschild. Het is waar,
ui sedert jaren hoort men van
dezteens zoo machtigegeldmagnattmuiterst
weinig meer, en hun activiteit is tut
een minimum beperkt. Maar om eer
on traditie te redden hebben zij ook
na hun bloeitijd wel groote gaten
gestopt. Van de Weenschc tak wist
men dat de oorlog een flinke hap uit
hun vermogen had genomen, hoewel
de fabel de ronde deed dat eenige
jaren geleden door gelukkige specu
latie in Pransche francs (met stabili
satie voorwetenschap) ontleend aan
het "Parijsche huis een groot deel
daarvan weer hersteld zou zijn.
Wanneer men ziet hoe weinig er hier
gedaan is, zou men geneigd zijn deze
geruchten als sterk overdreven te
beschouwen, terwijl men ook de indruk
krijgt, dat de beteekenis der oveiige
takken niet meer die is welke vroeger
de familie had.
En zoo eindigde driekwart eeuw
bankglorie. Want al is nu voorloopig
het voortbestaan der instelling ver
zekerd, zelfs met een terwille van de
liquiditeitsverbetering verdubbeld aan
deelenkapitaal, de groote beteekenis
in de internationale haute finance
moet wel als afgeloopen worden be
schouwd. Want de basis waarop het
bedrijf rustte: een zelf support ing en
afgerond economisch geheel: Oosten
rijk is ter zU'le sinds de vrede. Of nu
do Franscho banken als tegenzet
togen de in de tolunie vermoede
anschluss-drang deposito's terug
trekken (zooals men heeft beweerd)
of niet is een factor, die hoogstens
verdet1 uitstel der executie heeft
voorkomen, essentieel was dit zeker
niet. Erg waarschijnlijk klinkt het
verhaal der Fransche
credietopzeggingen trouwens niet, al kan niet
ontkend worden dat in dat land de
band tusschen politiek en financiën
nog steeds als van oudsher vrij stevig
is. Dat er verband is tusschen de
tolunie-beweging zelve en de
Creditanstaltaffaire lijkt minder fantastisch.
Want de economische aansluiting
aan Duitschland is n van de
weinige middelen tot herstel der
Oostenrijksche nijverheid, dus tot
sauveering van de nijverheid in
dat land. ergo tot het redden van
de regeeringsdeelnanu? in de bank
ad. 100 millioen. Of het lukken zal.
en of de stroppen straks niet nog
grooter zullen blijken dan men ver
wachtte ?
Voor Tourisme
Sport en Zaken.-.,....
... een vier- of zcscyl. Citroen Rcisberlïne
ccn zeer ruimen wagen, bijzonder fraai
en apart van model, gebouwd op een
chassis met verbluffende rij-k\valiteiton !
Een groote stalen patentkofFer met
balanccercndcn wicldragcr sluit zich volkomen
harmoniccerend aan bij de forsche lijnen van
het koetswerk een elegante en tegelijk
practische constructie, waardoor afge
daan is metallc bagage-,
gcreedschapsbcrginy- en reservewiel-problemen.
Komt dezen wagen eens bezichti
gen en vraagt een snellen proefrit
over zeer slechte en bochtige
wegen overtuigt U zelf !
Een geheel nieuw Citroen
model is de Röadster
C 4 F. De prijs bedraagt
f 2295.~
4-5 pers.
Rcisberline
4cyI.C 4 F
?2495.6cyl.C6F
?3600.N.V. AUTOMOBILES CITROEN - AMSTERDAM
J
:
i
J ,'
f