Historisch Archief 1877-1940
8
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 30 MEI 1931
No. 2817
BE6RAFENISVEREENIGING TE AMSTERDAM
N. SAX J r.
HOOFDKANTOOR P. C. HOOFTSTRAAT 38
TE AMSTERDAM: TEL. Nr». 20341 en 2425O
BIJKANTOOR BUSSUM, BRINKLAAN 138
VOOR HET GOOI: TELEFOON 2275 '
Begrafenissen - Crematie - Transporten
N* V. Meubelmagazijn Eden"
MOLSTEEG - AMSTERDAM
BOEKENKASTEN
. icltécf
Voor «He doeleinden
IctefaKijnatinrichting
iDirKSctinabel
GRONINGER
BIJDRAGEN VOOR
TAAL- EN
LETTERKUNDE
Zoo juist verschenen:
DE HISTORIE VAN
DEN VIER
HEEMSKINDEREN
uitgegeven naar den druk van
1508, berustende op de
Universiteitsbibliotheek
te München, door
Dr. G. S. O VER Dl EP
Hoogleeraar aan de Rijks
universiteit te Groningen
Met afbeeldingen naar de
houtsneden van den druk van 1508
PRIJS, GEB. . . F 5,90
Verkrijgbaar bij den Boekhandel
en bij den Uitgever
J. B. WOLTERS - GRONINGEN,
DEN HAAG, BATAVIA
Bergen, dalen, meren en
heide. Bekoorlijke land
schappen en zeegezichten,
Streken, overvloedig be
deeld met natourschoon.
Stadjes, rijk aan histori
sche overblijfselen. En ezn
gastvrij volk.
Dat vindt gij in Engeland.
'n Vacantiereis in Engeland
is niet duur. n week
verblijf kost u met in'
begrip van reiskosten enz.
~ ongeveer FJ. 132.?.
Geen verblijfsbelasting.
De
Goedkoopste Route
is vla
Rotterdam - Huil
"Goedkoopc biljetten, 21 dagen
geldig, naar de voornaamste
Engelsche centra."
Geïllustreerde boekjes,
hotellijsten en volledige inlichtingen
worden op aanvrage gaarne
verstrekt door alle voorname
Passage^ en
Reisbureau*.
J. D. STRUIJS & Zn.
Tel. 37906 -Amsterdam - Prinsengr. 837
Begrafenissen
(naar verkiezing met auto's en rijtuigen)
Crematie en Transporten
van uit alle plaatsen
BJASPIBOIWB:
KERKSTRAAT53
Koldewey 6 Corbière
Lcidschestraat 30 " Amsterdam
SPECIALITEIT IN:
Slaapkamcrmcubelen - Matrassen .?Dekens
ZOMERVACANTIE IN
SGARBOROUGH
Het" vacantieoord
voor U en
Uw familie!
IS EEN GENOT!
HOOGE KLIPPEN MOOI, ZACHT, WIT STRAND TWEE HEER
LIJK BESCHUTTE INHAMMEN?ZWEMMEN EN BADEN VOL
KOMEN VEILIG GOEDE HOTELS UITSTEKENDE
JAZZBANDS UITGESTREKTE WANDELPARKEN
GQEDKOOPE RETOURBILJETTEX 21 DAGEX GELDIG, VIA VLISSIXGEX-HARWICH OF VIA
ROTTERDAM-HULL
Gcïll. brochures en volledige inlichtingen verstrekken de Passages- en Reisbureaux. ,
MILD KLIMAAT
WEINIQ REGEN
VEEL ZON
HUWELIJK
Jonged. 30 jr. (Isr.) v. g. h.
knap, jong type, intelligent,
algem. ontw. huish. eigen
ink. door uitst. maatsch. pos.
wenscht door omst. belemm.
vroeger een huw. te si. ser.
kennism. m. besch. heer (Isr.)
gestud. of zakenman m. uitst.
pos. en energie. Br. nietanom.
bur. v. d, blad onder no. 400.
W^ ^"
l
Voornaamste Kleedinqinrichtinn
op elk gebied
f
No. 2817
De
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 30 MEI 1931
Geschiedenis van den
Primitieve Kunst
Boekbespreking
door Everard Bouws
Soldaat
duldt nooit naast zich een tweede geluk, als men
niet kan kip/en, stooten ze elkander stuk."
Illustratie van Edgar Tytgat
Van Xijhoff's vertaling van ..De Geschiedenis
van don Soldaat", bekend uit verschillende
vertooniugen in Xederland en Vlaanderen, is
dooi den uitgever A. A. M. Stols te ?Brussel een
uitgave bezorgd welke, zelfs in het kader vnn zijn
terecht hofaamd fonds, als een meesterwerk mag
worden beschouwd. Omdat hij in den stijl van/.ijn
? verzorginvr een eenheid met den tekst bereikte.
welke de/e gedrukt óók de derde dimensie treeft.
Kr is over de ..Geschiedenis" ook in dit
blad meermalen uitvoerig geschreven naar aan
leiding van de opvoeringen, ik acht 'het dus over
bodig aan den tekst als zoodanig een uitvoerige
beschouwing te wijden, Zooals bekend, is zij ont
staan uit een samenwerking tussehen don
Zwitserschen dichter C. F. Ramuz en den Russisehen
componist Igor'Stravinsky: als gegeven diende de
Russische legende van den soldaat die zijn ziel
aan den duivel verkoopt. Jn ruil voor zijn '/iel.
prachtig gesymboliseerd in een viool, ontvangt hij
een nog al fantastisch boek. half op den tijd voor*
? uitloopende rekening-courant, half geldtasch, waar
mede hij iich alle aardsche schatten kan verwer
ven. Het bezit brengt hem echter geen geluk, hij
vernietigt het boek en weet tenslotte den duivel
y.ijn viool weer te ontwringen; Daarmede wint hij
y.ich een prinses; als hij echter de grenzen van hun
rijk wil overschrijden om haar dat van zijn ver
leden binnen te voeren, kan zij den slagboom niet
voorbij. Hij wil terug, maar zij. is verdwenen. De
duivel heeft inmiddels de viool weer in bezit ge
nomen. En do voorlezer moraliseert: ..Ken geluk
Een bezoek aan
onze modelkamers
loont de moeite.
C U DEL FA5RI C K
?m. ^M C U DEL FA5RI C K
MESKER
PARKSTRAAT IO
DEN MAAG
* *
Deze historie in de prachtige, m.i. de oorspron
kelijke overtreffende, verzen van Xijhoff. heeft
in hare schijnbare primitiviteit een sprekende ver
wantschap met het werk van den Vlaamschen
schilder Kdgard Tijtgat en het is dan ook een ge
lukkige, om niet te zeggen geniale, greep van den
uitgever geweest om Tijtgat uit te noodiuren deze
uitgave met e<-n aantal prenten t« versieren.
Deze prenten, in elk exemplaar met de hand ge
kleurd, hebben naar het uiterlijk, in het schemati
sche van de teekening, in de felheid van de kleuren
een sterke overeenkomst met de Brussel sche
marolIllustratie van Edgar Tytgat
neo-primitivisten als Ramuz en Tijtgat hebben
daarom weinig kans om misverstaan te worden:
men associeert het volk qua talis, niet meer
metnaïveteit in den zin van onbevangen kinderlijkheid.
De Geschiedenis van den Soldaat is in de uit
gave van Stols een typografisch unicum, maar
Ver daarboven toch gaat zijn beteekenis als docu
ment, als kenschetsing van de ontzaglijke kloof
welke de moderne samenleving tusschen de kunst
en het volk geschapen heeft.
Nieuwe Uitgaven
Illustratie van Edgar Tytgat
lenprenten, zij verschillen daarvan echter in zoo
verre, dat ze bij herbozien voortdurend nieuwe
gezichtspunten openen. Men ziet dan het raffi
nement in het silhouet, in de observatie van gebaar
en physümomie. hot verantwoorde van elke lijn.
men voelt achter dit werk de. aanwezigheid van
een groot kunstenaar. Tijtgat's verwantschap met'
KamuK is vooral te zoeken in het anti-artistieke'"
van zijn kunst. Deze is evenmin zakelijk" maar
typisch gelijk gericht in de concentratie op feite
lijk simplistische middelen en zeer evident een
reactie, op de quasi-artistieke overdaad van de
moderne samenleving. Een kunst, als deze, welke
zijn motieven aan het volk ontleent, staat in een
tijd waarin de bioscoop en de radio de laatste
resten van oorspronkelijkheid afslijpon, daarvan
verder dan ooit. Het volk is in de veelkleurige,
heerlijkheid van de bioscooppaleizen bezig zich
volgens uitheemsche, voornamelijk Amerikaansche.
normen te standaardiseeren; het?, Kwaargesteven
jak en de zijden pet hebben afgedaan, de Jordaan
is reeds geschiedenis geworden, evenals trouwens
de Rue Haute en Limehouse.
Het volk kent geen legendes meer, het heeft
zijn eigen liederen verleerd, het danst niet meer
bij de draaiorgels. En feitelijk exclusivistische
.Leerboek der AlyfDifem' Gesr-hic'leni*. tweede
deel. door Dr. H. J. Smit en Dr. Z. W. Sneller.
Dit tweede deel. dat de stof behandelt van 1»54S
tot heden, is bewerkt door Dr. Z. W. Sneller. Het
eerste, reeds vroeger verschenen deel. bewerkte
Dr. H. J. Smit. Dit leerboek wil nieuwe wegen
lianen. Het streeft ernaar, den grooten samen
hang der gebeurtenissen aan te geven en den
leerling de historie te doen zien als een groot
proces, dat tot zijn eigen tijd voortwerkt en waar
aan ook hij met al zijn voorstellingen en gevoelens
deel heeft. "Uitgave X.V. Gebr. Zomer & Keuning's
"Uitgeversmaatschappij.
Catalógu e Xo. ">H. Xon-Euröpean counlries
roymies'tppoiiruphti. Internationaal antiquariaat
Menno Hertzberger, Amsterdam C.
27.s/f-Jaarwfiluii van de vereeniginc
..BoddaertTehui/.en" W.n.
.
\.