«A, roene edkbl ? ff voor Nederland Kleine Ad ver tentiën 50 cent per regel Aanbieding vóór Woensdag 10 uur ONDER HOOFDREDACTIE VAN A. C. JOSEPHUS J1TTA Redacteuren: L, J. JORDAAN. F. G. SCHELTEMA EN M. KAN N. Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM - KEIZERSGRACHT 355, AMSTERDAM - C. Telefoon 37964 Post giro 72880 Gem. Giro G* 1000 OPGERICHT IN 1877 No. 2819 ZATERDAG 13 JUNI 1931 Nieuwe Economische Dienst TWEE feiten trekken in do huidige omstan digheden bovenal de aandacht van ieder. clto de verschijnselen van de economische crisis bestudeert: de groote gebreken, ? die de kapitalis tische productiewijze vertoont en het succes van het vijfjarenplan in Rusland. Een oppervlakkig beoordeelaar zal allicht ge neigd zijn uit deze beide waarnemingen de conclu sie te trekken, dat het kapitalisme heeft afgedaan en dat wij de periode van de socialistische produc tiewijze zijn ingetreden. Zoo simpel blijkt het bij nadere beschouwing echter niet te zijn gest'-ld. J l et grootste gebrek van het geldende kapi talistische productiesysteem is overdaad aan goederen oenerzijds. en gebrek aan koopkracht ?anderzijds. Xa twintig meandon crisis is het even wicht nog steeds niet gevonden. Dat bewijst, dat de distributie '/eer veel te wensohen overlaat. Nagenoeg alle analyses van de crisis konion t >t de conclusie, dat een van do belangrijkste oorzaken van do crisis is: verkeerd ingrijpen van de overheid in het economisch leven, voornamelijk ?door maatregelen van handelspolitieke!! aiird. Vorbitering zou dus moi-ten. worden verwacht ,door vermindering van de overheidsbemoeiing. liet vijfjarenplan is socialistisch in opzet en doel. Maar de middelen, die de Sowjet t D* pust. zijn precies het tegenovergestelde van! de maat regelen, die de socialisten als gevolg .van do toe-passing van hun beginselen hebben voorspeld. Do N.E.P. (nieuwe economische politiek) van de Sowjet hcteekcnt t'on terugkeer op Vn.weg om alle productiemiddelen in handen der ' ge meenschap. te brengen, het essentieele kenuurk van de socialisatie. De dictatoriale leiding dor productie en de slechte voorwaarden, waaronder de arbeiders in Rusland werken, vertoonen dezo beide gebreken, die de socialisten als gevolgen van de kapitalistische productiewijze hebben voor speld, in veel ergere mate. dan in 'eeiiiis in kapi-' talistischen geest bestuurd land. Op dio gronden betoogen socialisten dikwijls, dat hot Russische .systeem niets met socialisme heeft te maken. 'Het 't meest volmaakte' socialistisch productiestelsel blijkt, althans voorloopig, kapitalistische methoden niet te kunnen ontberen, Het op het privaat bezit der productiemiddelen gebaseerde kapitalistisch productiestelsel roept, hoe langer hoe luider, om hulp van de overheid. In ieder geval zullen de omstandigheden in de naaste toekomst de overheid dwingen zioh. meer dan ooit, op de hoogte te stellen van de wensehen en noóden der bedrijven en indien do A»verheid xich ook al van het nemen van de leiding rzal trachten te onthouden, zij z.al in ieder geval ^gedwongen worden, meer dan vroeger, kennis omtrent het bedrijfsleven op te doen en den be«Irijvcn althans voorlichting te verstrekken. * * Het onlangs bij de Tweede Kamer aanhangig ?gemaakte wetsontwerp betreffende de reorgani satie van den economischen dienst van onze regeering bedoelt in deze behoefte te voorzien. Niemand zal de noodzakelijkheid van deze reor ganisatie kunnen ontkennen. Er is echter alle Aanleiding om te betwijfelen, of dat doel met de voorgestelde maatregelen zal worden bereikt. Het wetsontwerp is wel beschouwd niet meer dan een credictpost. De regeering vraagt do be schikking over ? 200.000 per jaar en zij geeft een zeer globale schets van de wijze, waarop zij dat bedrag denkt te besteden. Hoewel cle regeering in het geheel niet in bijzonderheden treedt, voegt zij aan dio schets toe. dat zij zich de vrijheid moet voorbehouden, om in die organisatie nog alle Avensehelijk' gebleken veranderingen aan te brengen. De reorganisatie beperkt zich voorloopig tot een reorganisatie van de af dading Handel en Nijverheid van het Departement van Arbeid. Handel en Nijverheid. Er zal een. Directeur(icneraal van Handel «-n Nijverheid komen en een. aantal' nieuwe ambtenaren, waarvoor localiteiten beschikbaar zullen worden gesteld. De gereorganiseerde dienst zal in contact treden met hét bedrijfsleven door middel van een collegavan advies, een Economischen Raad. waarin dat bedrijfsleven, zoo veelzijdig mogelijk, zal zijn. vertegenwoordigd. T n de Urocno Amstei dammer van 2." Augustus 'UttiO heb ik de reorganisatie vu n de economische regeer-rngsdiensten bepk'it. Als doel stond mij daarbij voor oogon: een hetero 'samenwerking van de' bestaande diensten. HVt aangewezen middel daartoe achtte ik de instelling van <vn Departement van Volkswelvaart, waarin die ver schillende diensten onder n Minister zouden worden samengebracht. De regeering beoogt mot dit wetsontwerp blijk baar hetzelfde doel. Ik vrees echte-r, dat langs den weg, dien de regeering wil inslaan, dat doel niet zal worden bereikt. Het staal immers 'reeds vast. dat Landbouw zal blijven ressort oeren' onder don. Minister1 vun Binnenlandsche Zaken. Natuurlijk zal Financien zich niets van zijn bemoeiingen mot de iim»errechten, die jaarlijks bijna 00 millioen in het laadjo brongen, laten ontnemen. Dat de nieuwe Directi-ui (.feneraal eenigo zoggenschap zal krijgen over den 'cbiisuleiiren dienst is hoogst ?onwaarschijnlijk. Do Ministor van Arbeid. Handel on Nijverheid zal nog ..in nader overleg treden met zijn ambtgenoot van Buitenlandsehe /aken over de vraag, in h-iever de onder dien Minister ressorteerende con sulaire dienst met hot oog op een goode economische voorlichting hier te lande zal kunnen worden verbeterd." Het is natuurlijk ondenkbaar, dat dit overleg tijdens de langdurige voorbereiding van .don nieu wen dienst niet reeds zou zijn geploegd. Deze toezegging van nader overleg botookont in don departementalen stijl, dat dit overleg tot dusverre heeft gefaald. Ik geloof, dat men uit de'toelichting* van hot wetsontwerp kan afleiden, dat er van een betere samenwerking van de bestaande diensten niets zal komen en dat de Minister van Arbeid. Handel eii Nijverheid zich in arren moede hoeft bepaald tot een reorganisatie van die diensten, die reeds tot zijn departement behoorden. Wat baat het, of men de nagenoeg nimmer door de regeering geraadpleegde commissie voor de Economische Politiek omzet in oen Economischen Raad, of riièn den Administrateur, Chef van de af deeling Handel en Nijverheid, Vervangt door een Directeur-Generaal van Handel en Nijverheid, wanneer de samenwerking van de bestaande ecoINHOUD: 1. Mr. A. C. Josephus Jitta, Nieuwe economische dienst. 2. Dr. E. Slijper, De leeraar en de zedelijke normen. 3. Johan Braakensiek, Aardbeving Spreektaal. 4. Mr. Frans Coenen, Onze revolutie van i>jiS. 5. Jordaan, Het herstelprobleem. R. C., EncyclO' paediscH handboek. G. Mr. E. Straat, Engelsche boeken. 7. Dr. Jac. P. Thijsse, Papandajan. Mr. Frans Coenen, Kroniek. 9. Paul Bromberg. Toegepaste kunst. A. Defresne, Nieuwe verzen. 10?11. J. W. F. Werumeus Buning, Balische[Dan sers. 12. L. J. Jordaan, Bivscopy. 13. Mr. H. Scholte, Dramatische [kroniek. Mr. E. Elias, Boekbespreking. 15. Ir. J. Sctteltema. Amerikaansch landbouwonderwijs. 17. Constant van Wessem, A. D. 1:1-. Piet Kloppers, Het Dorpsmeisje. 18. Dr. C. F. Haje, Taalschnt. 19. Alida Zevenboom, Croqnante Croijiietjef. L'if liet klatlsclrift van Jantje. 20. Charivarius. Charivaria. Lctterraadstl. Omslag: Spelproblemen. Bijvoegsel :,lJohan Braakermek, De noodverorde ning in Duitschland. nomischo diensten, het punt. waarop hot aankomt, niet wordt verbeterd? Reorganisatie van de bestaande economische rogooringsdicnsten is noodzakelijk. Hot doel. dat de regeoring mot hot aangevraagde crediet beoogt, is oen belangrijk'offer uit 's lands schatkist waard. zelfs in een tijd. waarin bezuiniging het wacht woord is. Het gevraagde bedrag zou niet to houg zijn, wanneer dat doel inderdaad zou worden be reikt. Men moot echter vreezen, dat do in uitzicht gestolde .reorganisatie zal falen, juist op hot punt* waarop het aankomt. Samenwerking van de be staande diensten zal niet worden bereikt door n, van.di" diensten boter te outilleeren, al mag dat op zich zolf ook wonscholijk zijn. Hot is daarom te hopen, dat do Tweede Kamer aan do rogooring kenbaar zal maken, dat een reorganisatie dor economische diensten nood zakelijk is, dat zij in beginsel bereid is het ge vraagde crediet te verleenen. doch dat het alles zins lofwaardige doel. dat de regeering beoogt, niet zal worden bereikt langs den weg. dien de regeering voorslaat, doch dat dit doel uitsluitend zal worden verwezenlijkt door die economische diensten tiit samenwerking to dwingen door de. instelling van -een Departement van Volkswel vaart. A. C. JOSEPHUS JITTA .