Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER\VAN 13 JUNI 1931
No. 2819
J. D. STRUIJS & Zn.
Tel. 37906 - Amsterdam - Prinsengr. 837
Begrafenissen
(naar verkiezing met auto's en rijtuigen)
Crematie en Transporten
van uit alle plaatsen
IX
N*V* Meubelmagazijn Eden"
MOLSTEEG ~ AMSTERDAM
BOEKENKASTEN
Weer als nieuw!!
Wilt gij in dezen ttjd op een
Juiste wijze zuinigheid be
trachten, laat dan Uw ge
dragen, kleecllngstukken, on
verschillig van welken aard
of in welken - toestand zij
zich bevinden,
chemisch reinigen
of verven bij Palthe.
Men beschikt er over de mo
dernste reiniglngEmethoden
en verf-proceü's. welke
gevoegd bij de Jarenlange erva
ring U de grootste zekerheid
geven, dat de behandeling
der door U gezonden artikelen
op de Juiste wijze geschiedt.
"&EGRAFENISVEREENIGING TE AMSTERDAM
N. SAX J r.
HOOFDKANTOOR P. C. HOOFTSTRAAT 38
TEAMSTERDAM: TEL. N r». 20341 en 2425O
BIJKANTOOR BUSSUM, BRIKKLAAN 138
VOOR HET GOOI: TELEFOON 2275 ?"
Begrafenissen - Crematie - Transporten
STOOMEN en VERVEN b«
PAL/THE
waarde van f225
voor fl.25? '
Ja. Nu kimt U voor f 1,25
ontdekken, wat Williams
Shaving Service beteekent. .
Williams biedt U ter kennis
making een flacon Aqua
Velva (f 1,25) en een
groote tube van zijn heer
lijk schuimende Shaving
Cream (f l,-), maar deze
groote tube (f l,-) ontvangt
U gratis bij de flacon! Een
zeldzame aanbieding. En
slechts tijdelijk. Noteer deze
boodschap even, Of nog
beter: stuur er meteen
iemand op uit,
Williams
SHAVING SERVICE
KUYPERS & Co, PRINSENGRACHT 983, AMSTERDAM
illiams
Luxury
havin
Cream
sizt
y <
r
l
Voornaamste Kleedinqinrichtinr
op elk gebied
No. 2819
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 13 JUNI 1931
Toegepaste Kunst
ONZE MEUBELS
door Paul Bromberg
Kunstzaal van Lier
Rokin 126 Amsterdam
VAN 6?28 JUNI
Nieuwe werken door J. j. OSKUIL
De 21ste Salon dra Artigtes
Decorateurs te Parijs.
DE natuurlijke ontwikkeling van de kunstnijver
heid richt zachnaarhetafzetgebied.
InDuitschlaid, waar groote groepen reeds een goed en een
slecht gebruiksvoorwerp weten te onderscheiden,
gaat de ontwikkeling in de richting van het massa
product. Frankrijk telt die groepen niet;
industrieele kunst is er derhalve nog niet mogelijk. De
kunstnijverheid zal er dus zijn aangewezen op
gjede ambachtsbeoefening en op werkstukken, die
niet als massaproduct worden vervaardigd; een
uiting van kunstnijverheid, die daarentegen in
Dditschland eeuigszins op de achtergrond is ge
raakt en die in vergelijking tot uitingen vau inter
nationale vormgeving, niet meer de levende kern
der kunstnijverheid schijnt te zijn.
Dat er in Frankrtfk pogingen worden gedaan aan
de nieuwe (z.g. internationale) stijl
deel te nemen is begrijpelijk, van
daar de contra-expositie van de
vernieuwers in de Petites Galeries,
maar het is eveneens begrijpelijk,
dat die poging geen succes kan
hebben, zoolang er geen massa ach
ter staat, die dat massa-product
aanvaardt.
De Salon" in het Grand Palais
toont geen enkel maspa-product,
men vindt er zelfs geen idee of
model, dat er voor in aanmerking
zou kunnen komen, maar men
vindt er wel een vrij volledig
beeld van hetgeen een kleine groep meubelkunste
naars en kunstnvjveren voor een kleine groep van
luxe measchen produceert. Een wereld op zich zelf,
die geheel buiten de algemeene productie staat.
Doordat de vorige .Salon een inzending van de
Daitsclie Werkbond gastvrijheid had verleend en
die inzending geheel georiënteerd was op Duitsche
toestanden, maakte de vorige Salon de indruk
alsof er een zwenking in Frankrijk op handen was
naar de richting van de internationale stijl; de
2lste Salon van dit jaar toont duidelijk, dat hier
van geen sprake is. Een kunstnijverheid, die niet
gedragen wordt door grootere groepen dan enkele
Maecenen. enkele aesthetische fatten, enkele ver
wende maitressen en een enkel fijngevoelig mensch,
die bij de massa-productie geen voorwerp kan vin
den, dat zijn vormgevoel bevredigt, zoo'n kunst-,
n! j verheid kan niet getuigen van fiere levenslust;
een expositie van dergelijke kunstnijverheid moet
jii'»fc allerlei hulpmiddelen leven Worden ingeblazen.
Aan de. Fransche Artistes Decorateurs" is de
verzorging van een expositie wel toe te vertrouwen.
Met het weinig vitale materiaal dat de Fransche
moubelkunst is, werd toch nog boeiende afwisse
ling bereikt. Maar daarvoor zijn ook talrijke at
tracties bedacht: een f eestzaal met tooneel, waar
modeshows plaats vinden, een theesalon met bloe
menwinkel, een leeszaal met lectuur en stoelen,
?waar de bezoekers werkelijk gebruik van mogen
miken en bovendien hebben verschillende expo
santen blijk gegeven een goed begrip te hebben
van de noodzaak om mér te geven, dan een
mo.delkamer uit een magazijn, meer ook dan een inte
rieur uit het leven gegrepen" en.... minder dan
opzettelijke tooneeleffecten! De
tentoonstellingssohmiuk mag er niet tödik boven op. liggen. Men
/iet er o.a. een bungalow met uitzicht op een blau
wende zee, een uitgespannen touw (met vlaggetjes
versierd) reikt naar een denkbeeldige mast, ver
verschiet doop middel van een gebogen
horizondoek; een hal met trapopgang achter de meu
belen op de voorgrond is de wand in de vorm van
een groote cirkel opengemaakt, een fraai meubel
staat in die opening, in de doorgang, waar de
trap heen leidt. Dan zijn zeer fantastische woon
ruimten gecreëerd, die heele romans in onze ver
beelding laten ontstaan betreffende de bewoners.
Een vertrek b.v. met galerij: toch zeer intiem
ingericht, onder deze onvrije galerij een bed op een
podium, een toiletmeubel (met boekenkast gecom
bineerd) een kleinere ligplaats, vrijstaand in het
vertrek met boekenkasten als rugsteun en vele
zeer breede lage luie zitmeubels. We vinden er
fragmenten uit een wintertuin, gedeelten van
zeekasteelen, meubelen in een park, afgewisseld met
allerlei kostbare kleinkunst, waarouder zelfs arti
stieke hondenleidseltjes niet ontbreken, met de
hand bewerkt en luxueus versierd. Maar afgezien
van de aardige entourage, fijne
klexirstemmingen, en handige materiaaltoepassing (op
zich zelf reeds belangrijke prestaties) blijft
er niet veel over. De meubelvormen komen
NIEUWE VERZEN
Vaas ilor.r Do»»i?
Theeservies door Lapi>arra,
Schotel door Besnard.
niet boven het reeds overbekende
schema uit: bedden met welvend voe
teneind als bloemblaadjes: dergelijke ontluikende
iUuzies ook aan het'tailetmeuhel: weelderige en
technisch perfecte toepassingen van fineer en
afwerking; zinnelijke bekoring in vorm. en kleur;
veel spiegelend materiaal; dikke tapijten; licht
effecten links, rechts, onder en boven; kussens.
volants en andere knussigheid. weliswaar niet bur
gerlijk, maar toch in de verfijning (en daarmee
versobering) van een hopelooze kunstmatigheid.
Een expositie als een collectie kasplautjes in de
zomer, als kinderen, die buiten spelen met
hnndschoentjes aan, als een Bogijnenhofje van kunst
nijverheid. Er zijn minder zotte experimenten dan
'het-vorig jaar, waardoor men de indruk zou kunnen
krijgen, dat men minder ,.modern" is geworden.
Ifoe kan men echter modern" zijn, als de sfeer
waarin men leeft en werkt allerminst modern is?
Nog treffen we een enkel decoratief z.g. ultra-mo
dern geval: nog een metalen fauteuil, die eens zwie
rig was, maai- op de derde dag van de ex
positie al in elkaar zakte; menig bezoeker denkt
nu een model opvouwbare fauteuil voor zich
tézien.
* * ' ???''"?
De meeste ontwerpers hebben tenminste van de
expositie van de Werkb'und geleerd dat ze voorlóopig
geen kans hebben de Duitsche modellen te verbe
teren en wijselijk blijven ze dan ook buiten schot.
Dit jaar bestaat de vooruitgaan? in het begrijpen,
dat men als enkeling geen moderne stijl" kan
ontwerpen. Zoolang geen groep van beteekenis die
stijl als een levensvoorwaarde aanvaardt, zullen
we genoegen diehen te nemen met de talentvolle
luxe-kunst, die ook dit jaar weer de zalen van het
Grand Palais siert.
Het Verlost Verlangen, door J. J. de
St&ppelaar, bij C. A. Mees, Santpoort. 1931.
Het vormen van eene samengestelde zin is
eene logische functie in tegenstelling met het
ondervinden van een gevoel, dat wij psycholo
gische functie zullen noemen.
Het is eene voor ieder waar te nemen wet,
dat eene verhooging der logische functie de bewuste
werking der psychologische vermindert. Een der
methoden, die bewust of onbewust toegepast
wordt om een gevoel te verdringen is dan ook
het inzetten en ononderbroken volhouden van een
denkproces. .Schaak-, bridge- en taalkundige
problemen zijn daar bij uitstek voor. geschikt.
De omgekeerde stelling geldt echter ook: eene
verhoogde werking der psychologische functie
remt die der logische. Iemand, die sterk geëmotio
neerd is, kan in die oogenblikken geen samen
gestelde zinnen vormen. Indien het werkend
gevoel nog sterker wordt, wordt zelfs de zins
vorming onmogelijk en in de uiterste graad blijft
zelfs het woord achterwege en wordt kreet. Het
spreekt echter van zelf. dat dit slechts geldt als
er tussehen gevoel en woord een automatisch
causaal verband werkzaam is en. dat deze regels
niet opgaan indien dit causaal verband telkens
onderbroken wordt door een denkproces, dat de
uiting aan vooraf bepaalde wetten
tracht te laten voldoen, dus biji
het geschreven woord.
Een der prineipieele fouten van
het expressionisme was dan ook,
dat het efiie wet. die alleen werk
zaam was bij het psychische pro
ces van het ontstaan van het ge
sproken woord eveneens en bewust
t'»(» ging passen bij het ontstaan
van het geschreven woord.
Indien wij dus een versbundel
lezen, zooals die van J. J. de
Stoppelaar. waarin een overmatig
aant'.l kivten als Wee niïj. O. Ai. voorkomen
dan kunnen wij den dichter toevoegen: Waarde
heer. gij tracht in Uwe verzen een verschijnsel
te produceeren. dat bij het gesproken woord op
/eer sterke gevoelens 'zou wijzen, maar dat bij
het geschrevene alleen aantoont, dat gij in
zelfbedrog-natuurlijk uwe gevoelens sterker
voorstelt dan zij zijn. Gij stelt het voor alsof de
sterkt? uwer 'ontvoering u hét schrijven belet,
tenzij onder den aanvang van kreten. Gij moet
echter bodenken, dat als een dichter van ont
roering niet verder kan schrijven, hij een wande
ling gaat maken uf een sigaar rooken. Er zgn
er zelfs tegenwoordig, die weer in zelf bedrog
natuurlijk de zaak omdraaien, een Schillerkraag
dragen en aan sport doen en deze gedragingen
demonstreeren als bewijs van sterke en gezonde
ontroeringsmogel ij kheid.
Het spreekt van zelf, dat zelfs de mooist
bedichte metaphoren en het allerzootste rythme steu
nende op alliteraties en klankplastiekjes uw zelf
bedrog niet afdoend bedekken.
A. DEFRESNE
CHAKEL
'DUGEWE6tl-17 «AMSTERDAM
Kleermakerij
l
i
Bij ons verkrijgbaar N.R.V MONTA SCHOENEN
-.1".1fmJtJ"
J»!'"1'1 ".'
W