Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 13 JUNI
No. 2819
H
S'
p
LEVENSVERZEKERING
ARNHEM"
de basis voor een zorgenvrij bestaan.
bij
ssKfire^^
M, Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland,
gevestigd te 's-Gravenhage, Nassaulaan No. 23
waarin opgenomen de Maastrichtsche Hypotheekbank voor i\
Nederland te Maastricht, St. Servaasklooster 8. j I
BIJKANTOREN: Amsterdam, Westermarkt No. 2,
Utrecht, Boothstraat No. 15.
Groningen, Turfsingel 9.
Nederlandsche
Handel-Maatschappij, N.V.
AMSTERDAM.
AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en VGRAVENHAGE
Vestigingen in Nederlandsch-Indië, Straits-Settlements,
Britsch-Indië, China» Japan en Arabi
~ALLE BANKZAKEN
SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS.
De Directie.
ir
KRRSSRKKSy^^
N.V. Residentie Hypotheekbank
's-GRAVEMHAGE - Anna Paulownastraatt 97
TRUSTEED EN ACCOUNTANTSCONTROLE.
Hypotheekbrieven in circulatie f 76.500.000.?.
4'12 pCt. Hypotheekbrieven tegen 101 pCt.
Directie: K. E. ABBING. D. VAN OORDT.
N*V. Amsterdamsche Hypotheekbank
HEERENGRACHT 581, AMSTERDAM (C.).
OPGERICHT 1882 .
Geeft uit: 4 pCts. PANDBRIEVEN
mm in stukken van Z^^
f 1000^t f 500.- en f
100*en sluit Leeningen onder Ie Hypothecair verband op
teer billijke conditiën. DE DIRECTIE.
W*
F
s
stt
Y vil
de
h
is.
te
VB
t
r
r
d'
b
e
l
t'
i
z
SI
?p
sa
hc
c
T
i
LAAT UW NIEUWE WAGEN
'N FIÖT ZIJN, EN....
WEES ER TROTSCH OP
Umberto (514)
Spider 2/3 zitpl. «I.
2250.Conduite Inférieure . 2 porf X zifpl. ff.
2350.Conduite Inférieure . . 4 port 4 zitpl. fl
2400.522 C
Conduite Inférieure . 4 port. 4/5 zitpl. (I.
3600.522 L
Conduite Inférieure
521 C
Conduite Intérieur*
6 zitpl. fl. 3950..
Inderdaad, een wagen
om trotsch op te zijn.
Onovertroffen rijkwali
teiten; muurvaste ligging
op den weg; laag
olieen benzineverbruik; lan
ge levensduur en lastbut
not least, een schitteren
de service! En wat een
fraaie koetswerklijn!
521
Conduite Inférieure . . .
4/5 zitpl. fl. 4150.*
, 6 zitpl. fl. 4700.
Uitvoerige brochures en prijslijsten franco
op aanvraag.
Agenten In all* belangrijk* plootten In Nederland.
De HolL Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70.
De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag
met een minimum van f J 000.?op zake
lijk onderpand en onder borgtocht, met
in pandgeving eener pplis van levensver.
zekering van gelijk bedrag, en verkoopt
5% schuldbrieven in stukken van f 1000.-^,
f 500.- en 5 .W- tegen Beurskoers.
.V. Bataafsohe
Hypotheekbank
AMSTERDAM
A m n o 188 9
Geef t'uit tegen beurskoers:
4Ya P/o PANDBRIEVEN
in stukken van
f 1000,., f 500,- en f 100,-.
Coupons Januari en Juli
N.V. STANDAARD
HYPO THEEKBANK
U ROTTERDAM
Directie:
Mr. H. ff. C. CASTENÜIJK m
i. MOSSELMAN
De Bonk geef t onder controle van het
Algem. Administratie- en Triutkantoor
4i% Pandbr. tegen beunkoen uit.
No.
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 13 JUNI 1931
Landbouw j eugdorganisaties in Amerika VOETLICHTJES
door Ir. T. W. L. Scheltema
Hare ovciituoolo navolging In N>»lorluml
HET is zokor. dat tuis land bomvotulerwijs, hou
veelomvattend, degelijk en wijdvertakt liet ook
moge zijn, de karakteristieke eigenschap niet het
Nederlandsehe onderwijs over de K*'heele linie
geineen heeft: liet is sterk theoretisch getint. Men
is hij do opstelling van het leerplan van onze
land- en tuinbomvwinterscholeii en -cursussen,
en van de lagere land- en tuinbomvschoien uit
gegaan van de gedachte, dat de practijk van
het vak het best in de practijk kan worden ge
leerd, en dat de theorie het domein is van deze
onderwijsinstellingen. Het sterkst vindt uien
dit beginsel uitgewerkt bij de inrichting van
liet onderwijs aan do ] .randbon whoogeschool.
Het standpunt, dat men in de Voreenigde iStaten
inneemt in de/.e aangelegenheid is geheel ver
schillend van het Xedevlandsche. Het mag wel
haast bekend verondersteld worden, dat het
Amerikaansche onderwijs in de eerste plaats voor
het practische loven slagvaardig wil maken,
waarvoor dan ook het bijbrengen van een
cultureelen achtergrond, zooals die in Holland aan de
leerlingen van middelbaar-onderwijsinstellingen
wordt meegegeven, moet worden opgeofferd. Het
beginsel van het ondenvijs voor de practijk komt
wel het meest tot xiiting bij het vakonderwijs in
ongeren zin. waarvan het landbouwonderwijs een
onderdeel uitmaakt.
4-H-clubs zijn clubs van jongens en meisjes uit
den landbouwersstand, die onder leiding van des
kundigen bepaalde werkzaamheden uitvoeren en
de resultaten hiervan later in bijeenkomsten
bespreken. Hoewel men dus strikt genomen niet
kan spreken van landbouwonderwijs en nog minder
van landbouwscholen of -cursussen, is de bedoeling
toch het bijbrengen van practische vakkennis
en -bekwaamheid met een wetenschappelijken
ondergrond. De naam is ontleend aan de gelofte,
die de leden afleggen, zooals die, werd vastgesteld
in het eerste nationale kamp in Juni 1927, I
pledge: My Head t o clearer thinking, my Heiirt
to greater loyalty. my Hands to larger service
and my Heali'i to better living.'
De voornaamste doeleinden van de 4-H-cllibs
zijn: l*. De verbetering van landbouw- en
huishoudpractijk. 2°, Het aanbrengen van beroeps
liefde. 3°. Het geven van landbouw- en
landbouwhuishoudkundig onderwijs. 4°. Het aankweeken
van liefde voor de natuur. 5°. De vorming van
leiders ten plattelande. 0°. Het verruimen van
den gezichtskring van de plattelands jeugd. 7°.
Karaktervorming. De 4-H-clubs vormen in de
Vereenigde Staten een belangrijk onderdeel van
de thans ook in ons land wel bekende agricultural
extension, dat groote systeem van landbouwonder
wijs, uitgaande van landbouwcolleges, departe
menten van landbouw en andere instellingen.
Ongeveer 800.000 jongens en meisjes van 10 20
jaar worden thans op het platteland op deze
wijze bereikt. De leerlingen, leden van de clubs,
blijven op de bedrijven werkzaam, en voeren al
daar. proeven en werkzaamheden uit, waarvoor
ze geheel verantwoordelijk worden gesteld. Slechts
van tijd tot tijd, in, den regel eens in de maand,
komen de leden van een club, een cursus als men
dat zoo noemen wil, bijeen, op het bedrijf van
ouders, of ook wel in een schoollokaal. Op die
bijeenkomsten worden voor het meerendeel prac
tische vraagstukken, het werk of de toestanden
in de gemeente betreffende, besproken. De leiders
Van de clubs zijn meestal onderwijzers, practische
landbouwers of ook wel zgn. county agents, gesa
larieerde ambtenaren, eenigszins te vergelijken
met onze land- en tuinbouwconsulenten. Deze
plaatselijke leiders zijn niet gesalarieerd, doch
doen veel ervaring op.
Elke staat héft een hoofdleider, die tot den
vasten staf van den extension dienst behoort.
Deze geeft de groote lijnen aan bij het organi;
seeren van tentoonstellingen, het houden van
demonstraties, enz. Daarnaast moet soms nog
hulp van specialisten worden ingeroepen, die dan
veelal behooren tot het onderwijzend personeel
van een landbduwcollege.
Om als standaardclub te worden beschouwd,
moeten ze aan de volgende eisenen voldoen:
1°. een minimum aantal van 5 leden, 2°. alle leden
moeten hetzelfde werk doen, 3°. er moeten minstens
O vergaderingen in een jaar ssijn, 4°. het programma
moet M maanden of meer in beslag nemen, 5°.
minstens 00 p('t. van de leden moet de eenmaal
aanvaarde taak tot het einde toe voltooien.
Thans voldoet ongeveer de helft der clubs aan
deze eischen. De onderwerpen en werkzaam
heden, die in studie worden genomen zijn. bijv.:
het fokken van hoornvee, pluimvee, het verbouwen
van mais, katoen, aardappelen, tabak, enz. De
jaarlijkschc tentoonstellingen, die de clubs
01ganiseeren, geven een goeden indruk van het werk:
gewoonlijk zenden ze ook in op de fairs, die hetzij
in de hoofdplaatsen van de counties
(rechtsdistricten) of in die van de staten worden gehouden.
Deze fairs zijn in hoofdzaak tentoonstellingen met
eon soort kermis, doch ze hebben voornamelijk
beteekenis als jaarfeest, waar de bewoners van
het platteland elkaar ontmoeten.
Een belangrijke uiting van het leven der clubs
zijn ook de kampen, hetzij in de afzonderlijke staten
of in Washington.
Het besef, dat elke jongen en elk meisje in den
meest afgelegen uithoek van het groote land'
'een kans heeft naai- Washington te kunnen
gaan is voor hen een sterke prikkel zich in te
spannen.
Het resultaat van het werk der 4-H-clubs is
zeer bevredigend; in vele gevallen is vastge
steld, dat de landbouw in een streek er door op
een hooger peil .is komen te staan.
Zoo wordt vermeld dat de varkensteelt in het
Zuiden er sinds 1910 door is vooruitgegaan,
terwijl ook de conservenindustrie er een stoot
door ontving. De oogsten, die de 4-H-leden van
het land weten te halen zijn soms verre boven
het gemiddelde. In sommige Zuidelijke districten
kregen 100 jongens 100 balen katoen op 100 acres,
terwijl de gemiddelde opbrengst 1/4 baal per acre
bedroeg. Van 10000 bedrijven, waarop door leden
werd gewerkt, in 12 verschillende staten gelegen,
waren er 2 op de 5 gewijzigd door invloed Van
het werk der 4-H-leden. "
Wil men in Nederland iets dergelijks organiseeren,
dan zijn er vele aanknoopingspunten in ons tegen
woordig landbouwonderwijs te vinden. Als leer
krachten zouden in de eerste plaats in aanmerking
komen de land- en tuinbomvondenvijzei s en de
andere leerkrachten van land- en
tuinbouwwintercxirsussen en lagere landbouwseholm. Voor
meisjes vormen de
landbouwhuishoudonderwijzeressen de aangewezen personen. Clubs van oud
leerlingen van land- en tuinbouwwinterscholen
zouden als uitgangspunten kunnen dienst doen;
van waaruit het werk zich kan uitbreiden.
Vooraanstaande practici, bestmirsleden van coöpe
ratieve vereenigingen, veilingsvereenigingen.
wandelleeraren van de Nederlandsche maatschappij
van tuinbouw en plantkunde zouden er zich mee
kunnen inlaten, terwijl ook de verschillende
maatschappijen van landbouw de bevordering van
dit werk ter hand zouden kunnen neinên. Daar
aan de tegenwoordige lagere landbouwscholen
de leerlingen aan het bedrijf verbonden blijven,
vormt het aldaar verstrekte onderwijs nog de
meeste overeenkomst met het werk der
Amerikaansche 4-H-clubs, en zou wellicht een
ge, deelte van den tijd ter beschikking kunnen komen
voor de bespreking van het door de leerlingen
op hét ouderlijk bedrijf verrichte werk. De land
en tuinbpuwconsulenten zouden aan de beweging
leiding kunnen geven en er het toezicht op kunnen
uitoefenen. Als geografische basis A'oor een indee
ling der- clubs komen dan ook in ons land niet
in de rste plaats de provincies, maar wel de
landbouwgebieden of de ambtsgebieden van
de rijksconsulenten in aanmerking, waarbinnen
de land- en tuinbouw zich meer\ in een bepaalde
richting heeft bewogen, waardoor specialiseering
mogelijk wordt.
Het nationale kamp is ook in Nederland zeer
goed mogelijk en sluit geheel aan bij de
tendenzen van de laatste jaren. \Vageningen is de
aangewezen plaats, de omgeving levert zeer goede
kampeerterreinen en de Laridbouwhoogeschool
met hare proëfvelden en laboratoria, de ver
schillende proefstations, vormen een uitgezochte
gelegenheid tot ontwikkeling.
Washington Juni 1931.
!>«? «lroom vun volle zalen
IN New Vork .stierf de vorige maand de zeer
rijke heer Joe Leblang. Het maakt heden ten
dage weinig verschil hoe millionuirs hun geld
verliex.en. maar lu-t kan nog altijd belang hebben
om na te guan hoe -/ij het verdienen.
Joe Lebluiig, Hongaar van geboorte, nameen
verschijnsel waar, dut over de heelt? wereld wel
eender /al zijn: nl. vele schouwburgen met
half leege xalen, goede stukken die niet trokken
of voorstellingen, die na de (in New York niet
altijd malsche) critiek d»-r premières belangrijk
verbeterd en opgelapt waren, zonder dat daaraan
wereldkundigheid kon worden gegeven. Kn daar
naast een besluiteloos publiek, dat zonder kennis
van zaken het eerste de best:- theater van
Uroadway binnenglipte en zeer dikwijls berotnv had van
een aanzienlijk aantal dollars, dat neergeteld
moest worden.
Joe Leblang huurde nu een kelder onder CJray's
drogisterij, een zeer nederige behuizing, maar op
het drukste punt van Broadway gelegen, nl.
daar waar 13rd hem kruist. De kelder deed alleen
maar dienst van half acht tot acht uur. als nl.
de theaters, wier bespreekplan des middags nog
gevaarlijk blank gebleven was. hem groote partijen
entreebew ijzen toestuurden, die hij met een
klein profijt, maar toch altijd nog voor half geld
verkocht. Dat waren dan zoowel de altijd
moeilijkverkoopbare plaatsen op de xijrangen. alsook de
goede plaatsen in theaters, wier strijd om het
bestaan, al dan niet om gerechtvaardigde redenen,
door de directies bezwaarlijk ontkend kon worden.
In het bijzonder paf men Joe Leblang ent reebewij
zen op uiteraard onvoordeelige avonden: de
Maandagen, de feestdagen buiten het
tuoneelseizoen en bij bizondere gelegenheden (gruote
premières in andere theaters).
Joe Leblang had dus niet altijd entreebewijzen
en ook niet altijd wat men zocht. Maar wat hij
had. adverteerde hij op een groot bord: theater,
stuk. gehalveerde prijs, en het vloog weg als
aandeelen op een geanimeerde beurs. Op deze wijze
steunde Joe Leblang de smalle beurzen n hè,i
tooneel. («oed toonetl. dat niet grootscheeps kon
ad verteeren, kwam toch onder de menschen:
stukken, waar terstond na de première geen ..trek"
in zat. werd zoo toch nog menigmaal in het zadel
geholpen. Verdiend of onverdiend, maar in elk
geval woog thans de teleurstelling half zoo zwaar
en menigmaal bleef zij geheel achterwege. Tenslotte
werd het in dat half uur. waarop het centrum
vol besluitelooze uitgaanders was (waarbij thans
ook de ware en derhalve arme tooneelliefhebbers
kwamen, die graag een kans waagden), zoo druk,
dat do metro een aparte tunnel naar Joe's kelder
moest bouwen, omdat het verkeer anders stop
stond. Om volledig te zijn moet ook nog vernield
worden, dat Joe als goed speculant geen maat
wist te houden en tenslotte ook. tegen den nor
malen en in verkoop zelfs ietwat verhoogden prijs,
de goede plaatsen in de wél volloopende theaters
ging opkoopen. zoodat de theaters hem tenslotte
gingen tegenwerken, omdat hij van de loop op
zijn keldertje gebruik maakte om naast de gewone
..veiling" ook nog een monopolie van goede
schouwburgplaatsen in het algemeen te vestigen.
Amsterdam is geen New-\ork en de
Kalverstraat geen Broadway., Maar wij hebben ook
halfleege schouwburgen, waar niet het slechtste
tooneel vertoond pleegt te worden. Wij hebben
ook stukken, die na hun première nog verbeterd
worden of ingespeeld raken, terwijl natuurlijk
een krant haar premi re-critiek niet verandert, wij
hebben ook theaters, waar het doelloos-uitgaande
publiek niet voor gaat staan, hoewel ze toch
in tien minuten (tien hiinuten'voor acht) van het
centrum uit te bereiken zijn.
Wij hebben, naast een bureau : voor normale
entreebewijzen. naast adverteerende particulieren,
die u de plaatsen tegen een geringe prijsverhooging
thuis bezorgen, naast een «eer beperkt systeem van
auteursbiljetten tégen geredueeerden prijs, slechts
een soort noodgedv/ongcn en' niet altijd effectief
' werkende liefdadigheid: het telefoontje om zeven
uur naar de verpleegsters en de .weeskinderen.
Zou niet, mutatis mutandis, een Joe i eblang1,
niet y.ijn halfuurs-bureautje, mits onder behoorlijke
controle, ook het tooneel in Amsterdam ten goede
kunnen komen? ' H. S.
?!
T