De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1931 4 juli pagina 10

4 juli 1931 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

/ r -. * H! s». P:) i \\ T DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 4 JULI 1931 No. 2822 Tentoonstelli ngen door A. E. v. d. Tol vin» Ktij£l»n«' ('itrnruii. <jj«>or«*«» A verhul*» <»n II. VolkiM'im'r. I»IJ J. H. <U> lloiN. Haarlem Ken Franschman. een Belg on een Hollander strijden bier. met de etsnaald in de band. om tien voorrang. ? Corneau, die zijn motieven zoowel in Algiers on Tunis als in meer ^Noordelijke stroken vond. die, fcoowel een druk strand-leveii, vol inenschelijke figuur, als van moer ..eenzame" landschappen met palmen of onder wintersch tij. neerzet met een haast Japansche zokcrlieid van hand, is ongetwijfeld het moest versie! talent on is in al dit werk altijd de typisch Latijnsche geest, die, sterk in ovenwicht, do realiteit, direct als 't ware on zonder voel strijd of exaltatie woot over te voeren in harmonische, sterk-gebouwdo' en tevens gratie-volle boelden. Averhals toont zich in zijn werk vóór all s verliefd op lu-t bruisende Vlaamsche levon van den ouden gildotijd, zooals dit nog spreekt uit do Hcnaissance-ai'c'hitectuur on hot stadsboel l van het oude Antwerpen. architectuur en stadsbeeld, die hij dan in zijn etsen met een enthou siasme, dat wel eens tot een wat leoge oxaltatie nadert, wederom op'roept.... Do Hollander Yolkhemcr tenslotte heeft zich een techniek ei^'on gemaakt dit- y.icb, waar /ij nooit met een fordatu of lenige, doovloopende lijn, maar steeds niet gebroken, korte f t reepjes werkt, w M eigent (en dat op suggestieve en ilikwijls schoone wijze) tot het uitdrukken van het teer-poëtische van 'een vogeltje, oen visohje, een aquarium, maar lichtelijk faalt waar hij bedoelt een ..zwaarder" gegeven als b.y. het sleeperspaurd"' naar het wezen in het kunstbeeld te laten sproken.. .. <? li t n»?«?«(? In- Klinkt hij Uiifl'u A Zoon. Am-itordani De Oost-Aziatische kunst is, naar Otto Hummel terecht opmerkte, .,'nooit op de.... wonderlijke ge dachte gekomen, dat bet haar opgave zou zijn de vormen der natuur zoo getrouw mogelijk weer te geven, hen mooier te maken of te ver sterken .. .." liet. eenige waar het altijd, in alle perioden en scholen, om ging was de persoonlijke uit drukking te geven aan de verhouding tot Tao (het Al). I Tot ging hierom uitsluitend, zoowel bij den schrij ver als bij den schilder, die in China rechtstreeks uit den eerste voort kwam en die een der zes paden der calligraphie" ging bewandelen toon, in de laatste eeuw voor Christus, het elastische in Europa nooit'geëvenaar de penscel werd uitgevonden. het penseel waarvan Okakura getuigde dat ,,each sttoko ita moment .of l ife and death" heeft... ('hinoesche schil derijen zijn in den regel y.hangrolleh", die in de eigen omgeving niét, als onze schilderijen, voortdurend als min of meer vergeten versiersels" aan den wand tekijk hangen, ? maar die men alleen bij tijden, als de be zitter zich daartoe gestemd voelt, ontrolt teneinde met werkelijke con centratie en overgave aanschouwd te worden. Ouder dan deze Kakemorios zijn de Makimonos waarbij de wand zelfs heelemaal geen rol speelde: het Arthur Rubinstein vertolkt CHOPIN Concerto No. 2 in F. Minor, Op. 21 .... (Chopin) (ARTHUR RUBINSTEIN & THE IONTDON SYMPHONY ORCHESTRA) i DB. ll'H-97 JACK HYLTON & HIS ORCHESTRA Bubbling over with love (foxtrot) Let's gct friendly (foxtrot) B. 6012 NFW MAYFAIR ORCHESTRA The While Horse Inn (Siïection) ..... C. 2205 FRITZ KREISLER (VIOOL) Largo uit de New World Syinphony (Dvoruh) , Song of the Volga Boatmeii (arr. Kri'i^h'r) DA. 1182 MARCEL VVITTKISCH (TEN'O*) In ineiner Heimat (ttildach) Komm'holdcs Madchen (Rubinstein) .... EG. 2170 MAREK WEBER UND SEIN ORCHESTER From Offenbach's Sample Box (arr. rbach) . C. 2208 Die plaat van Anhur Rubinstein moet U in ieder geval , ^ koopen. Vraag Uw dealer de 5 andere eens te spelen, T J De volledige lijst van nieuwe platen gratis verkrijgbaar. IIISMASTER'SVOICE" N. V. DUTCH GRAMOPHONE COMPANY, 22-223, Amsterdamsche Veerkade, Den Haag. waren rollen van soms; wol meer dan . 10 M. lengte, die men op don grond of een tafel geleidelijk liet nfloopon on, doel na dool. beschouwde. (Men vindt op deze tentoonstelling o.a. ook een voorstelling van een derge lijke klassiek-Ohineesehe ,.kunstbe schouwing"). Hodenkt men daarnaast dan nog het feit. dat de Chinee.sche taal, overigens toch zoo rijk, geen woord voor.,,kunst" kent, ten teeken dat dit begrip daar nooit als een afzonderlijk, in zichzelf besloten waar de gegolden heeft, dan is wol duidelijk, dat men bier niet een... tentoonstel lingskritiek in Europoesehen zin niet ver komt !.. .. Onze ac'sthotische Avaardoschattingen hebben bier niet veel zin, ook al wordt men dan dikwijls aan de oppervlakte aesthetiscb ..aan genaam" getroffen, waardoor men van ..poëtisch", ,.liefelijk", enz. te spreken komt.... Maar 't is toch ook weer niet zóó, dat wij aan deze kunst in dieperen zin in 't geheel geen deel zouden kunnen hebben. Tenslotte wortelt toch ook dit Werk, al groeit het door oen roligiousen (Boeddhistischen) goestes-staat, die ons vreemd is, been, iïi denzelfden mooder? bodem van menschelijke scheppings kracht n valt er in de diverse ge xposeerde producten wel degelijk on derscheid te onderkennen in creatief vermogen, een onderscheid waar in laatste instantie het critisch cri terium altijd ligt. Do moeste, van de hier aanwezige werken stammen uit de periode dor /.g. Ming-dynastio (l.'WÜ1W-14); slechts een enkel stuk dateert uit de periode van de Sung-dynastio (!)(JO 1278) die-men'als'don klassieken tijd der t'hinofschc .schilderkunst be-' schouwt en ook hier valt te, bemerken, dnt in die vroegere periode genoemd vermogen inderdaad sterker, directer on in grootor eenvoud '/Ach toonde dan in de latere, toen bet etaleeren DALMATIË, MONTENEGRO en GRIEKENLAND zijn haf best te bereizen in het voorjaar of najaar. Schitterende reis per ss. Kraljica-Marya (17500 ton) der KON. JOEGOSLAVISCHE LLOYD te SUSAK, in samenwerking met het reisbureau PUTNIK" te Belgrado. 30 Sept. vertrekt van Holland een reisgroep over München naar Sus a k, waar wordt ingescheept en een prachtreis wordt gemaakt langs de geheele Dalmafische Kust, met bezoek aan Montenegro-CorfuNauplia en Athene. De terugreis kan 17 Oct. zoowel over Italië, als over Weenen worden gemaakt, naar keuze. Aankomst in Holland 19 Oct. Reissom, alles inbegrepen t.w. Ie klas passage, alle excursies, fooien, bagage, treinreis heen en terug, hotels Ie klas etc. etc. gld. 700.?. VRAAGT PROGRAMMA AAN DE V. G. R. TE HEEMSTEDE, ZANDVOORTSCHELAAN 6. van een bestudeerd technisch raffinoment do overhand ging krijgc-n; (uit de Sung-periode treft .men hier aan: drie spelende honden en een fresco: Boddhisatva op leeuw") nipt echter zóó of ook nog bier vindt men, vooral m hot landschap, maar ook in de rnoer anecdotische voorstellingen, kei zer- en dichter-portretten, bloem en vogel,.stillevens" die wezens-trek van alle ('hineesche kunst: het besef van de uitdrukkings-macht der leegte, der stilte; diédaar in Oost-Azi altijd, in. het kunstwerk, gevoeld is als van oven groote, zoo nog niet grooter, betoekenis dan, die van de gevulde partijen. No. 2822 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 4 JULI 1931 Croquante Croquetjes door Alida Ze ven boom ALS ik nu toch zoo als die arme doktor de Hartogh in den Kaad moest komen, zou ik er netjes voor bedanken. Graag of niet, zou ik zeggen. Maar zoo, telkens tusschen twee stoe len te zitten als niet minder dan een kleine zesduizend van je geestver wanten op je gestemd hebben, ziet u dat vind ik dat niet te pas komt in een goed geregeld kies-stelsel. Ik weet wel dat er niemand achter den dokter staat en dat hij heel alleen zijn eigen partij is en ook zijn eigen candidaat en dat alleen is zoo iets buitengewoon» in dezen tijd nu alles te hoop loopt in de groote partijen en menigeen er een flink stuk brood in vindt, dat hy anders niet gemakkelijk zou gevonden hebben, dat het met een raadszetel heelemaal niet voldoende beloond is en als ik dokter was, dan bleef ik bij de algemeene verkiezingen ook niet thuis en waagde een kansje. Wie weet hoeveel medestanders hij niet in heel het land heeft, die hem met triomf naar het Binnenhof zullen brengen! Ik wil u wel zeggen dat ik op hem gestemd heb en omdat ik hem zoo'n mooien candidaat vond, heb ik hem op mijn biljetje nog een klein compli mentje gemaakt, want de kleine Alida van nicht uit de Commelinstraat, is heelemaal opgeknapt in het osterpark en waar zou dat herstellingsoord zijn zonder dokter de Hartogh ? En mi schijnt het er om te gaan, hebben ze me verteld, of mijn stem geldig is of niet. Zoo kan een mcnsch in zijn onsclmld beroemd worden net als meneer Theo Heemskerk mij eens verteld heeft, toen hij nog met meneer Joop Kappeyne bij meneer zaliger 's avonds een kaartje kwam leggen. Het scheelde toen maar n stem . in Sneek of meneer Theo was gekozen of niet gekozen en het bleek dat de twijfel achtige stem afkomstig was van een kippigen kiezer die zijn bril thuis had laten liggen en zijn biljet een tikje beverig had ingevuld. En ik geloof dat het toen van die kippigheid heeft afgehangen of Nederland links of rechts geregeerd zou worden. Zoo kan een mensen heelemaal tegen zijn wil in de politiek raken en ik zal blij zijn als de dokter goed en wel op zijn stoel zit, en hij heeft mij verteld dat zijn eerste voorstel dan zal zijn om al onze beroemde schilderijen met asbest in te zeepen om ze volkomenbrandvrij te maken. Want hij was dien avond in het Rijksmuseum ge weest bij het Pen-congres en hij sprak er schande van zoo brandbaar als het daar toe ging en dan met die lekkere gevulde buffetten, waar een mensen SCHRIJF-FACTUREER-EN BOEKHOUDMACHINES MET REKENWERK EUROPA SCHRlJFMACHINEHAHDEL Hl Amsterdam Rokin113 Tel. 35660 Agenten door hot geheele land. maar niet genoeg van kon krijgen en hoe ligt dan niet een ongeluk in een klein hoekje ? En nu is het ook al weer mis met mijn Parijsche reis naar de tentoon stelling. Ik had er alles voor klaar en nu raad iedereen mij af te gaan, omdat er toch niets meer te zien is dat de moeite waard is. En wat een geluk bij een ongeluk, dat ik mijn verzame ling van Indische kunstvoorwerpen niet heb afgestaan. Het waren alle maal cadeaux die de inwendige zen deling mij gegeven had of hij er eerlijk aangekomen is, daar durf ik geen eed op te doen maar in ieder geval heb ik ze uit zijn handen weten te houden, al had hij er op gezinspeeld dat hij ze terug wou hebben om ze schoon te maken voor dat hij ze in onze nieuwe woning zou ophangen. Ophangen ! Ik kon me er wel ophangen toen ik er op kwam en al mijn pluchemeubelt j es weg zag en ons bed en de mooie schilderstukken, die ik voor drie gulden het stuk aan de deur bij mevrouw zaliger gekocht had. Ik heb nu nog een sarong die hij mij gegeven heeft wie weet wat voor een mormel dat ding in Indiëheeft aangehad, want nu ik alles achteraf beschouw, geloof ik, dat hij er daar een harem op nagehouden moet hebben, en ik heb een gesp met allerlei duivelsche letters er , op en een kris met een vergiftigde punt, heeft hij mij verteld, en ik weet nog op een avond, dat ik net een klein meevallertje in het financieele gehad had, hij als maar wilde dat ik mijn nagels schoon zou maken met die kris, zoo hartelijk was de vent. En het is dan net of een mensch blind is en doof en zoo regelrecht in zijn ongeluk wil loopen. En dan heb ik nog een koperen aschbak van Bali waar hij altijd zJjn asch in deed en die altijd omvalt en het had niet veel gescheeld of op een avond had hij me zoo mal gekregen, dat ik een kabaai zou aantrekken. Aal, zei hij en u had moeten hooren hoe verleidelijk de slang sprak en hefc was een geluk dat hij een tikje naar brandewijn met suiker rook en dat hield bij mij de tramontanen bij elkaar. Aal, zei hij, je weet zelf niet hoe mooi je bent in zoo'n Javaanscb costüum. Ze zouden je houden voor een danseres van den Sultan van weet ik wat voor een naam hij noemde, maar het was hem er om te doen, dat ik niet zoowat niets aan bij hem zou komen zitten en later heb ik be grepen, dat het hem ook zelfs daar niet om te doen was, maar om mijn zilveren beugeltassch die hij hoopte, dat ik zou laten liggen en waar hij dacht een greep in te kunnen doen. En dan kon hij toch zoo zacht zijn hand opleggen, dat je er naar van werd en spreken, dat hij kon l En dan beeft hij me nog een soort duivelssteentje gegeven dat geluk aanbrengt als je het op je bloote lijf draagt, maar daar ben ik nooit aan begonnen, want dat vond ik onzedelijk, want je weet nooit wat gedachten die duigen bij een mensch Wakker roepen. Ik wil u wel zeggen dat ik er Zondag, toen ik het door de radio hoorde van dien brand er van geschrokken ben eri toen het acteurtje mij uit het Volk' Maandagochtend een mooi artikel voor las, waarin stond dat het een soort straf was, toen heb ik gezegd, dat dergelijke rampen altijd iets goeds met zich brengen, want wie zou nu gedacht hebben dat die roode heeren in eens zoo geloovig waren geworden dat zij aan een vinger van de Voor zienigheid geloofden? . Als wij hij mevrouw zaliger wat in de keuken braken, dan zeiden wtf ook altijd dat dat een teeken was, maar dat belette niet dat zij het ons uit onze fooieupot liet vergoeden, want zoo was ze, bij al haar goedheid. En wat jammer, dat die hardrijder Uit het kladschrift van Jantje v uit de Jordaan niet in den Raad ge kozen is. Ik ben eens met een trouw partij op het Stadhuis mee geweest, net toen de Raad aanging maar er was geen enkel paar fatsoenlijke beenen 'bij en met die van meneer Schle-1 baum zou er tenminste een stevig paar geweest zijn om er nog eens een uit te werken als de Burgemeester ze niet baas kon. Als nu tenminste dokter Maup maar voor gekozen wordt verklaard.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl