De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1931 11 juli pagina 10

11 juli 1931 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

?y* ?c *ji si \l h h t. v t! i t t i i!. » »a f ZOf * W r r i i ' ?'T , f il i fc 'f r/d ei 18 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN n JULI 1931 No. 2823 Het Honorarium door H. v. Raalte-Simons H KT eigenaardigste bezoek dat \\ij ooit itp ons rodat'tichuivaii geluid hebben" vertelde mij mijn vriend was dut van «Ion «'nul-acteur Yancois l-agr«m, waarover \\ij juist een paur dagen tevoren iets geschreven haddon. Hij kwam zich bij ons be klagen." Hadden jullie dan zooveel kwaads van hom gezegd?" ..Kwaad. . . . 't hoi- kom jo er bij ! (ioeüs, niets dan goed» ! Wij hadden hem zóó veel lol' en bewondering toegozwuuid, als aan hem in zijn heelc actoursloopbaan niet te beurt \vas gevallen. ..Komen tlo monschen zieh dan bij jullie beklagen omdat, ze te veel ge dealiseerd worden ? Ken acteur i* toch, evenals elk artiest, ionuuuïdie het voor een groot deel van de pers hebben moet omdat, dunkt mij. de koningin der aarde zijn machtigste vriendin of vijandin kan zijn!" ..Ja natuurlijk dat is ook 7.00. En Frant,-ois Lagnm. die een vijf en dertig jaar geleden een groot e. al is het dan ook niet een der allergrootste sperren aan het tooneelfinuament is ge woest, heeft zich ook over de pers nooit te beklagen gehad. Toen hij langzamerhand verouderde. of laten \ve liever zeggen, toen hij zich niet meer wist aan te passen aan het moderne toonoel. toen tle stukken die ..gingen" en liet publiek tiat ernaar kwam kijken, hem ontgroeiden, toen heeft hij tot-h nog een tijd lang van ons een ..succes d'estiiue" gehad en toen dat nuk niet «neer ging (ik zei je im mers al. hij is nooit een dier aller grootsten geweest, die den tij«l en de motie, trotseei'en) toen heeft hij zich wijselijk teruggetrokken en heeft hier geleefd als een onopgemerkt bui-ger. Langzamerhand werd hij vergeten, Men keek niet meer op als hij ei-gens HI een cafézijn ..vermouth sec" kwam drinken. Men wees hem niet meer aan. als hij bescheidenlijk zijn vaste plaatsje bij tooneelvoorstellingen in nam. De nieuwe theaterportiers' In de vele kleine nuxlerne theatertjes, waar aan Parijs zoo rijk is. kenden hem niet meer. Evenmin de juffrouwen aan de kas of de ouvreuses'. Zijn meeste col lega's en tijtlgenooteii waren (lood of al lang uit de ville l imière getrokken, om ei-gens anders hun welverdiende rust te genieten. De jongeren wisten op zijn bosst uog zijn naam en wij, journalisten. dachten natuurlijk al niet moer .aan hem. Het leven gaat zoo snel ! Totdat wij eenige maanden geleden' toevallig boorden dat hij ernstig ziek lag en dat du'doktoren geen hoop meer gaven. Toen kwam er dadelijk een sym pathiek berichtje over hem'. in de krant en wij informeerden bij zijn familie van' tijd t;it tijd en kregen steeds slechtere berichten, l-ang zou het niet meer «luren. Kon necrologie, een prachtige, .mot vele data i-n por tretten, en met een staat van dienst zoo volledig en zoo gunstig mogelijk gesteld, dut. elke acteur er tevreden mee zou kunnen zijn, lag natuurlijk al netjes voor hem klaar. Toen bereikte ons op een morgen uit de kliniek, waar hij verpleegd werd, de doodstijding.. 's Avonds kwam het ontroerendmooie artikel in du krant. En zie, daar komt vier'weken later Francois J^agron, tip top gekleed, met zijn beroemde beige flambard De P i c n i c Teekenirtgen voor de Groene" door Harmscn van der Bee\ Zooah hij zijn moet: ())> het <l>'<i,-*t':'td f/lni'il i'H innkt'll Yof/ een hiuttili' (//?»//>/)!?/ dttinr. ])oop de bnotnen rlin'if het ~'>nli<'!it. Kn d»' hielil In tr(i~i'i bltiti.ie. ^'<^lf^?lK zinden in de tieiji/i'n (ti -«? flie;/en tiHiiend r»ml. Kit ren tri t xi'ri'i't /di'kf eronlijk l'oor ilt'H hirnic <>;» den t) rond' Xiicfilicrt ruiwhl het sncle irind/e. dettren dnidift liet t>><'f -ieli mee l 'ti n de trillenrl-iettritie lic] d c Of tli' eindelonze ~i-e. A lleti ademt /?>'.>/ cti i*m/f \'er i'ttn iic !)''»(? uii'tli' fitii'i, Kit nniziek lijkt lui ncrilm'l \'ttn het bevend e*i>enb!n(l! O! zoo'n iniddit't builen <'?»'*'?/* Ofi ren uitverkoren iilek \Vtiiir de broodje* hwrHjk nninken /;'.'( de Itielt'f "ortft rooi' dt'n irek.... Wottr men ziiliti-nirdtdoetttt ' neerlie In lui 'boneh of b(i d'n d tri n Sttinfl 'lc zon de btri'k*lt' irtimjctt ln cctt iiiHir tmr i»'<ifhlii/-l»'nhi.' Zooah hij is: i'tirïc ii'ni'nt' nu Hl i j II l, et >l roo'/ <if ironlt /»«'/ iittl ! l it tli' bmn'f i/fi'n ttwlnrltti*oiirilfit Jlet nni:iek ~:>i><ila in Ntti<!. ll'flII'llth'HlifK'lfi. lltleHII* >'<lllt''Hl O l» hel ii'liiiilnio'/ite ~(iii<l. /Jen ?/<'/'/?<>/.?<?» flefirh met f»*r<> It'ior tli- nii'itii'c tioi Oft dett t/ntnd een tetfci- nii»'r<'ii ])ie men tot zijn m-ltrtk ontdekt .l/.v ee)t c'fHd'liHW eolnnne rhttp:]» Ie» nnnriil /;??'/>/. elie ti'nntien, rette Hfih>tien t>iwr di'n jiienir iiintiielokt. 'K n 'een i-iiftn die >ni'n rollediti .!/«'/ de melk tnxit' biinn'ii .s/o/>7.' ^\'<le^^!>?n. ii^it-hlen mei l»>t eh'ti, \Vunt de )>>c»><-ni«»d :it klem. (Ijt il,' (iij>'!i'<>~.enj<ini. /?.'iml'lijk (iltcnnitil innif' hui,* ln<K'ii'ZiH'f i'iiH ei'ifei'i'in. ^ /{tij flttt die rrri''cn#ehte /ii ?///'? h'ind/i'tk iii;/eliii>t>en 'w P. KLOPPERS luchtifïjes op zijn vermagortlen kop. de blauw en wit g<?moesde Lavallièro l»)sjcis om den boord geknoopt en gehandschoerid, als ging hij op reeop,tie, bij ons binnen gestapt.' Ik zat verdiept in een ministersiM-isis in China en kwam telkens in tien knooj) door die venvenschto onuit spreekbare namen, die je alleen bij een hevige verkoudheid kunt uit spreken. .\l die. ..tsclijengs" en ..tsjoengs". werkten op in ij n humeur. .....Wat beteekent dat. mijnheer 't"' vraagt de keurige bezoeker een beetje theatraal, met een i.iuivl ui.gecpivid b lat l in zijn lian«le). Ik kijk hem asi\, herken hem zoo gauw niet en wijs hem een stoel. ,.Met wien heb ik het genoegen?" vraag ik nog heel beleefd. MMot den fier weken tjelcdcn orcrleden (teleur Fr<tn>-mn fMi/ron," zegt hij nu werkelijk heel pathetisch, wij zend t»p de drie prachtige jeugdpoi'tretten, die wij van hem gereprodu ceerd hadden. ..Dus u herkent mij .niet eens !" deed hij quasi-beleedigd. .,Pardon ik was juist, in een heel moeilijk artikel 'Verdiept. Natuurlijk herken ik u. t* is niets veranderd. tenminste.... niet heel veel" ver beter'ik. 'Kn':hij mot een grafstein: ..Als u weer eens iemands doodsbericht pu bliceert, dan dient u zich vooraf t«<»vertuige«i van <le wnai-heid van uw berielit. inoneer !"' ...Maar we kunnen toch geen per soonlijk onderzoek instellen naar eiken overledene, dien we" verslaan, dat be grijpt xi toch ook wel", excuseer ik mij flauwtjes. ..Dat gaat. den psotuh i-doodc niets aan. U inoetiiw berichtgever kunnen vertrouwen. Hoe is u aan dat berielit gekomen?" fk wist liet nauwelijks meer, man r ik loog dapper: ' Men heeft ons namens do familie. tipgebeld, nadat we zoo dikwijls 'tmav u geïnformeerd Imdtlen. en wij hebbeu er toen geen moment aan getwijfeld, omdat inderdaad de berichten om trent uw gezondheid heel weinig hoop op herstel gaven. Ik geet' toe, dat liet een ellendige vergissing geweest is, maar zooals u nu weet. was de schuld niet aan on/on kant. Maar wij zullen u van avond onze eerlij kgemeende verontschuldigingen in ons blad aanbieden en u tevens van harte met uw volledig herstel feliciteeren. ..Kn dan?" vroeg hij met een on bewegelijk gezicht. ,.n<ln?.... verba&sdo ik mij. .?Wat wilt u dan nog moer? Wij kunnen toch niet meer doen dan ruiterlijk onze vergissing bokeiienn !" ..Ik \\ensch schadeloosstelling, mijn heer. Ik ben honderd doodoix gestorven, waarvoor men mij altijd teruggeroe pen beeft en hartelijk geapplautlissoord. Maar «leze nuchtere, roemloozo «loot! in een klituVk. t'loor niemand toegejuich l.... «lat is een rol, die l'Yan'vois 1-agron nooit vrijwillig op zich .gfnomoti zou hebben. Ik heb nog altijd OMI reputatie op te houden, begrijpt u «lat wel mijnheer. U is mij minstens vijf honderd franc schuldig Voor déze miserabele sc"'iie. waarin ik tle hoofdrol heb moeten spelen. Voor een veelgelezen blad als het uwe is een goed stuk ropy toch ook m g wat waard en dat heb ik u dus nu geleverd, l f et is dus mijn eorlijkver-. «liend honorarium, mijnheer. L* is het mij schuldig/' \Ve hebben hem de gevraagde vijfhonderd frank gestuurd om er verder geen gezanik mee te. hebben. Vier maanden later, maar toen pas na tle begrafenis, hebben wij zijn dood aangekondigd. Een necrologie heeft hij niet moor gehad. Nieuwe Uitgaven Dr. J. If. ffi.nliddr: W'oman lm [tri m it i re innl/ieri-i<//d a<>cietit'x. l'itf/ttee van J. IL \\~otterx. (irontnijcn. In de eerste plaats moet het proef schrift. van dr. J. II. Itonhaar bi«^ehouwd wt>rden als een waardevolle collectie en schifting van materiaal betreffende de sociale positie der vrouw bij volkeren waar positief moetlerrecht hoerscht. Vijandig aan «?Ike bespiegelende on inductieve cultuurfil»tsofische methode enaanstomls beginneiul met een aparte afwijzing van liachofen's baanbrekende geschrif ten, geeft hij tle voorkeur aan een bijna statistisch systeem, waarin menige kwestie wordt, opgelost doolhet democratische argument dor ,.v«>lstrekte ?meerderheid."' Dit heefteen nadeel, dat «Ie schrij ver weliswaar onder oogen gezien heeft, maar dat zich daarom niet minder sterk gevoelen doet. Zijn-hoek heeft iets droogs en schematisch g«»? kregen. ? Men zal het'eerder ter wille van zijn gegevens naslaan, dan hot aandachtig en geboeid ten einde lezen. Hij heeft het niet gewaagd de exacte lijnon, die'hij w'sv te trekken verder t" pi'ojecteeren. «»f «Ie vermoedelijke raakpunten met andere lijnen aait te 'duiden. Afgezien hiervan biedt deze betrouwbaro. zorgvuldig geannoteerde verzameling van dikwijls lastig to vinden materiaal, een groot gemak aan hen die het weten te gebruiken. /ij zal in het buitenland een goed figuur maken naast de vele goede othiiografische geschriften, welke Xedorland in den laatsten tijd in het licht gaf. . Voor een volgenden druk lette men op »lo vele drukfouten. 11. W. l *? ' No. 2823 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN u JULI 1931 Groquante Croquetjes door Alida Zevenboom HET is een kruis tegenwoordig als je van iemand geld moet hebben. De een weet nog me«r smoesjes te bedenken dan de ander en het eind van het lied is altijd hetzelfde: dat ze je naar je geld laten fluiten. Het acteurtje is nu al drie maanden ten achter met de huur en het boekje en hoeveel maal ik hem al niet zacht heb aangemaand eindelijk eens iets af te betalen hij denkt er niet aan. Van daag zit hij op geld te wachten van huis en morgen moet hij naar den wethouder voor de Kunst die hem nog een subsidie schuldig is n Vrijdag spreekt hij zijn directeur die hem nog een achterstallig voorschot moet uit betalen en omdat het mij begon te vervelen, heb ik hem van morgen eens flink aangepakt en hem gedreigd dat ik beslag zou laten leggen op zijn boeltje dat, onder ons gezegd, geen tientje waard is. Ik heb er niets tegen om te be talen, zei hij, maar heeft u er iets op tegen dat wij het op zijn Hooveissh doen? Ik begreep niet goed wat hij be doelde, want ik ben met al die finanoieele trucs niet op de hoogte. Een mensch heeft al werk genoeg om op een eerlijke manier aan zijn geld te komen en dan nog je hersenen er mee te breken met al die handigheidjes l Ik heb met uw trucs niets te maken, zei ik n tikje aangebrand, want het zat me tot hier, betaal me I Kalm, lieve dame, zei hij zoo brutaal als hij het maar zeggen kon. Wij zullen het net doen als in de hooge internationale politiek. Heeft u gele zen wat ze er op gevonden hebben met dat moratorium van Duitschland? Neen, meneer. Ik heb geen tijd om kranten te lezen. Al mijn tijd gaat er mee heen om op te tellen wat u op uw boekje achter bent, zei ik. Dat is jammer, zei hij, want daar kunnen de menschen als u en ik heel wat van leeren. U weet dat Duitsch land aan Frankrijk geld schuldig is voor een paar kleinigheidjes, die het in den oorlog overhoop heeft geschoten ? ? Wat heb ik daar mee te maken? Zal ik u uitleggen. En nu heb ben de Amerikanen Duitschland geld voor geschoten, een slordige honderd inillioen of zoo, die schoon op zijn. Ik mag nu tenminste mlln sigaartje weer rooken" Vraagt A Hillen'j» Mini mum Nicotine, minimaal nicotinegehalte weten schappelijk vastgesteld. Het lichtste en onschul digste op het gebied van sigaren denkbaar, toch heerlijk geurig en smake lijk. Alom verkrijgbaar Op uw boekje staan ook nog twee rijksdaalders die ik u heb voor geschoten l Precies, mijn compliment over uw juiste boekhouding. Die krijgt u terug, tegelijk met de hoofdsom en omdat Amerika bang voor zijn hon derd en zooveel millioentjes is, heeft het de andere landen voorgesteld Duitschland een jaar op adem te laten komen. Ik heb u al drie maanden op adem laten komen en nog staat u te hijgen t Net als Duitschland, dat ook hijgt en daarom zal het een jaar lang geen cent betalen, in ruil waarvoor de anderen niets aan Amerika behoeven te betalen. Is dat niet prachtig? Dus omdat u mij niet [betaalt, zal meneer Stanislafski en mevrouw van de voorsuite m^j ook niet betalen? Ik merk dat u al aardig op de hoogte komt van het internationale financieringswezen, en alles scheen in orde toen ze in Parijs capties maakten. Geef ze ongelijk, zei ik. ??Maar weet u wat ze er daar op vonden? Duitschland zal ze nog een handjevol millioenen moeten afbeta len, maar zoodra ze in Parijs dat geld binnen hebben, sturen ze het vandaar naar een bank in Bazel die het onmid dellijk weer naar Duitschland stuurt... Ik begrijp er niet veel van, zei ik een tikje wantrouwig, want het begon me te duizelen. Dat is juist het mooie van zóo'n regeling dat niet iedereen het begrijpt. En nu stel ik u voor hetzelfde systeem toe te passen, ja, ik zou het nog een tikje willen vervolmaken. Dat zal me zeker weer geld kos ten ? Niet direct. Ik ben u schuldig... hoeveel is het precies? Bij mekaar niets meer of minder dan tweehonderd drie en dertig gulden en zeventien cent. Dat klopt voor zooveel ik me herinneren kan. Goed. U geeft mij die tweehonderd drie en dertig gulden en die zeventien cent. Geen cent geef ik u ! Laat me uitspreken. U geeft ze mij en ik loop naar den anderen kant van de kamer en stel ze u tegen kwi tantie ter hand, waarop u ze mij weer terug geeft, ook behoorlijk tegen kwi tantie, met als eenige conditie dat ik voor dat geld bijvoorbeeld geen pant serkruiser zal aanschaffen om u te bombardeeren, wat al heel ondank baar zou zijn, zoodat u daar niet bang voor hoeft te wezen. En als ik die twee honderd en.drie en dertig gulden en de zeventien cent heb, in mijn zak heb opgeborgen, geef t. u mij een moratorium voor een jaar. ? Een moratorium? Natuurlijk. U geeft me een jaar uitstel.... ??En als u na dat jaar weer niet betaalt? Dan gaan wij praten over een nieuw moratorium en u moet hu niet zoo ?vreemd kijken, want die interna tionale regeling heeft niets dan voordeelen en ze willen het hier voor de belastingen ook invoeren. U gaat naar j den ontvanger en stort uw centjes aan het eene loket en aan den overkant is een ander loket met een vriendeh'jken ambtenaar die u uw geld terug betaalt en als u nu eventjes die tweehonderd en drie en dertig gulden haalt, dan.. Geen cent krijg je van me en ik heb met je internationale zwendel niets te maken en als ik den vijftiende mijn geld niet heb dan.... En toen streek hij me onder den kin enne.... hij heeft nog kans gezien een tientje van me er bij te leenen.. dat hij me over een jaar terug zal be talen. Maar dat heeft hij mij dan ook bezworen.... en hij zal voor dat tientje geen kanon koopen; dat heeft hij mij. ook beloofd.... C. Uit het Kladschrift van Jantje

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl