Historisch Archief 1877-1940
p;
bul
l
ir*,
ZO j
W'
f \\
E
?
£
3t
V
d
h
U
\
RUST EN ONTSPANNING
IN UW
VACANTIE
zoekt gij in het binnen- of
buitenland. En alles wat U
verveelt of vermoeit, laat ge
achter, behalve het weekblad
De Groene Amsterdammer''.
Dat is het eenige wat onze
lezers zich van al hetgeen^ dat
dagelijks in de brievenbus wordt
gestopt, laten nazenden, omdat
het weekblad ook in de zomer
maanden een aangename en
nuttige ontspanning brengt, die
den geest verfrischt, zonder
te vermoeien. Het saaie, het drooge, het vervelende van iederen
keer hetzelfde .... neen, daar wil de vacantieganger niets
? ? ? i' ? ' ' *
van weten; dat zit hem elf maanden van het jaar dwars. Een
adverteerder, die ook in de zomermaanden zijn doel wil bereiken,
adverteert dus in het weekblad De Groene Amsterdammer",
waarvoor wij geen extra kosten van den adverteerder vragen, die
sommigen misschien door onze uitzonderingspositie gewettigd zouden
achten. Ons devies is:
Het geheele jaar door de beste
'; : ?. ^9 ; ' ? «F . ? ? ?? ' ? . _.''.,.
reclame voor denzelfden prijs!
.
No. 2823
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN n JULI 193r
EEN LAND VOOR SMALLE BEURZEN
Elzas en Vogezen
DOOR B. A. VAN CLEEFF
Aarzelt G ij, lozer, misschien niet liet
maken van Uw vacantieplannen,
onulat er een begrijpelijke rein op Uw
ivisverlangens drukt, laten wij zeggen:
veel kinderen, slechts
veertien-dagenin-Augustus, weinig contanten? Weet
(«ij dan, dat Gij. des morgens via
Brussel of via Maastricht?Jemelle,
linea recta naar de .,stille zijde" van
den Rijn kunt reizen en nog
denxelfden avond in een afgelegen dal van
de hooge Vogezen zit. voor een kleine
twintig gulden, terwijl (Jij er zeer
goede pimsionprijzen vindt voor 25
fransche francs, in de bergen ook nog
voor belangrijk minder? Weet (rij.
dat (Jij dagen en dagen een voettocht
kunt maken over deze bei-gen, die
van October tot Juni in den hoogen
siue.iAv gelegen hebben, doch in het
midden van Augustus zoo behagelijk
warm zijn. dat ook in de kleine, kille
valleien de wonderlijkste boschflora
bloeit? Weet (Jij. dat zigzag en dwars
over deze hooge. doch niet ontoegan
kelijke steile toppen de zoo juist
voltooide ..route des crèfces" loopt,
waar geriefeljjke autobussen U langs
grandioze panorama's, steeds
"beheerslcht dóór dien rose-witten achter
grond van de Alpen, naar roerlooze
en heldere bergmeren voeren? Weet
Gij, dat Gij in die kleine réfuges van
de Club Vosgien als ..truite au
bleu" de forellen eet. die tien minuten
te voren door den dikken AA-aard met
een hengel uit het meer gevischt wer
den en dafc Gij 's avonds, onder het
genot vanden
jongen.rinschenRieslingwijn of het verraderlijk-onschuldige
stookscl uit kers en pruim, den droe
ven roep van herders hoort, die niet
hun zinneloos-lange, oudenvetsche
schalmei op de bergweiden de kudden
bijeendrijven?
Hoewel, geografisch genomen, de
Vogezen reeds beginnen in het mijnen
gebied ten noorden van Straatsburg,
liggen de hooge bergketens, met zware,
zwarte dennenwouden bedekt, toch
eigenlijk in een betrekkelijk kleine
streek, die begint bij het trotsche
kasteel van Königsburg, waarvan de
pompeuze restauratie een typeerende
hobby van den ex-Keizer Avas. dan
stijgt tut den Sul/.er Belehen (thans
Grand Ballon. 1130 nieter) en
A-ervolgens weer geleidelijk daalt tot het
heuvelland van den Sundgau en de
Bourgondische Poort. Ten U. ATan den
kleinen tunnel van de Schlucht,
waat' in lüj-l de eerste schoten gewis
seld AVerden. spreekt men algemeen
zijn geworden, zonder een diepen
indruk aan deze verschrikkingen ver
laat, Avaaraan hem ten overvloede een
reeks leelijke monumenten, de vage
uitingen in de tweetalige kranten en
de eerlijke gesprekken met de
bergbewoners herinneren.
Wonderlijk contrast, de drie paral
lel-valleien, waar de oorlog het he
vigst Avoedde. geven den toerist thans
den besten indruk A-an de schoonheid
der Vogezen: de vallei van Munster.
opstijgend naar den hoogen
MartinsAvand en den kantigen Hohneck
(l3(10 M.) met ten Noorden de
komvormige meren Lac Noir en Lac
Blanc en ten Zuiden, lieflijk tusschen
de hooge dennen, het donkere Avattr
van het Fiseh boedie en Sehiessrolh.
De tAveede vallei, wellicht de schoonst*-,
Fransch. (ïrardmer. een idylle in een
keten A-an langgerekte meren, is een
typisch Fransche provinciebadplaats.
Ten Westen chter is zoowel de taal
als de mentaliteit der bewoners' vrijwel
zuiver Duitsch gebleven.' Het is deze
politieke splijting en hetonveimijdolijk
separatisme, die helaas ook een tragisch
stempel op dit lat.d drukken. Juist
waar de natuur het meeste genot
biedt, rusten de onuitAyischbaru her
inneringen aan den wereldoorlog. De
berg Drei-Aehren (Trois-Kpis) is een
der rijkste Avandeloorden in de Vogezen,
AA-aar dezer dagen ook onze Koningin
haar A-acantie heeft genoten; toch
liggen alleen in (leze buurt reeds
40.000 gesneuA elden. Ken AA-einig ver
der, op het kerkhof van Ampersbaeh,
liggen er 54.000 bijeen en verder naar
het zuiden is er n kleine berg, de
HartmannsAveilerkopf, thans
VieilArmand en historisch" monument.
In de geheele Vogezen is dit de eenige
berg, waar de weer-opbloeiende natuur
de sporen der vernieling niet heeft
kunnen bedekken. Als een naakte,
roode honderug ligt deze strategische
top, die ter plaatse de Hijnsche
laagvlafcte beheerscht: veertigmaal werd
?hij door de Franschen Veroverd' en
weer verloren, gedurende het groot
ste deel van den oorlog Avas hij Nie
mandsland, het vruchtelooze offer van
80.000 dooden.,..
Er moest ook aan deze duistere
zijde van dit land helaas wel geraakt
worden, omdat geen .toerist deze
bergen, die voor hun bewoners.
Franscheh e,n Duitschers, gewijde aarde
loopt langs het oude GuebAveiler naar
de Lauchensee en de kleine, doch
volmaakte Belchensee. met zijn Avilde
orchideeën, die aan deze heele A-allei
niet ten onrechte den bijnaam
..FloriA-al" hebben gegeven. DivArsvalleieii.
als die. waarin het trotsche. oiido
Benedictijnencom-ent van de prins-'
abten ? van Murbach met
zijn'vroegHomaansche torens ligt. leiden naai
den Grand Ballon. Avaarvan de be
stijging een der dankbaarste to?hten
in den Elzas is. Afdalend bereikt men
den volgenden dag de lange vallei A'an
Thann. zelve een kleine stad. zoo rijk
aan gotische kostbaarheden (in .de
stad zelf en in het Wonderlijke juweel
A*an zijn spitse kathedraal, met den
kostelijken ?volkshumor in het
snijAverk der koorstoelen), dat men haar
met Rothenburg of Careassonne zou
Avillen vergelijken. ,*.>
Immers, naast de natuur zijn het
A-ooral ook de oude Elzasser steden,
die een reis door dit land een genot
maken, al zal de bergtoerist dan ook
de kleine middeleeuwsche plaatsjes
in de Rijnsche laag vlak t e met hun
ZAvaar uit hout gesneden balcons en hun
begroeide dbnjons helaas meestal Avel
overslaan.
Van Straatsburg uit, dat in menig
opzicht zoo afl.n Amsterdam herinnert,
al heeft geen stad zulk een koninklijke
kathedraal en zulke charmante
niansardes, die soms vier of vijf
\*erdiepinkjes hoog in het dak gebouwd zijn,
bereikt men Egisheim,
Ammerschwcier, jReichenweier en
Rappoltsweiier; thans RibeauA-illé, AA-aar men
liefst op s September moet komen,
als de aloud»- Pfeifertag" gehouden
wordt, een middeleeuwsch festival,
dat in \reemde bekoring voor de
dansende processie A~an Echternach
zeker niet onderdoet. En A'erder naar
het Zuiden ligt het centrale punt A-oor
uitstapjes in het bergland der Vogezen:
('olmar. uit glorierijke dagen volmaakt
geconserveerd en rijk aan kunst
schatten al zijn die ook zoo
uiteenloopend als Mathias (üneAA-ald's
Isenheimer Altar". met zijn smarte
lijk A'ertrokken houdingen, en de ge
likte beelden van Bartholdi. den
C'olmarer. die de Avereld met
heldenstatuen v«ilbou\vde. A-an de-
NewYorksche Liberty af tot den leeuw
van Belfort toe.
Als men zijn uitgangspunt zoekt in
('olmar, het oude humanistencen
trum en tien eeviAA-en geleden
het brandpunt, waaruit alle
ElzasLotharingsche A-envikkelingen ont
stonden. en dan de Vogezen ingaat
tot het hoogland A-an Lotharingen toe.
dan leert men. n het land n de geest
zijner boAvoners wel het zuiverst ken
nen : een rijk. tragisch en aantrekkelijk
land en een menschenslag. dat nimmer
ook in de moeilijkste omstandig
heden den onbedorven humor
A'erloor. den zacliten. volkschen humor
A-an Rent1 Bazin's romans en bijwijlen
de uitgelatenheid, die reeds de
Elzasserin per excellence ktiimerkte: de
AvaschvroiiAv ('athérine Hübscher uit
Weiier bij Thann. echtgenoote van
maarschalk Lefèbvre en beter bekend
onder den naam van Madame Sans
(j ne ....