Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN u JULI 1931
No. 282}
NP. 2823
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN n JULI 1931
C. i
by
ir1
zo
w
?\
H
.1
st
*
d
h
h
fc
v
iï:
f
LEVENSVERZEKERING
Mg. ARNHEM"
beschermt Uw gezin In moeilijke Jaren.
N. V. Residentie Hypotheekbank
's-GRAVENHAGE Anna Paulownastraat 97
TRUSTEE'S EN ACCOUNTANTSCONTROLE.
Hypotheekbrieven in circulatie f 16.500.000.?'.
4'j2 pCt. Hypotheekbrieven tegen 101 pCt.
Directie: K. E. ABBING. D. VAN OORDT.
N*V; Anisterdamsche Hypotheekbank
HEERENGRACHT 581, AMSTERDAM (C.).
OPGERICHT 1882
Geeft uit: 4 pCts. PANDBRIEVEN
^IH in stukken van ZZH
f 1000^, f 500^ en f 100.'
en sluit Leeningen onder l e Hypothecair verband op
teer bi llijke conditiën. DE DIRECTIE.
l i
j N.V. Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland,
gevestigd te 's-Gravenhage, Nassaulaan No. 23,
waarin opgenomen de Maastrïchtsche Hypotheekbank voor
Nederland te Maastricht, St. Servaasklooster 8.
BIJKANTOREN: Amsterdam, Westermarkt No. 2,
Utrecht, Boothstraat No. 15.
Groningen, Turfsingel 9.
De Directie, j!
53W<fi!iaï!fBRHWWiffi2^^
Nederlandsche
Handel-Maatschappij, N.V.
AMSTERDAM.
AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en VGRAVENHAGE
Vestigingen in Nederlaodsch-Indië, Straits-Settlements,
Britsch-Indië, China, Japan en Arabi
ALLE BANKZAKEN
SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS.
.V. Bataafsohe
Hypotheekbank
AMSTERDAM
A n n o 188 9
Geeft uit tegen beurskoers:
4V2% PANDBRIEVEN
in stukken van
f 1000,-, ffSOO.-enfflOO...
Coupons Januari en Juli
N.V. STANDAARD
HYPOTHEEKBANK
te ROTTERDAM
Directie:
Mr. H. H. C. CASTEND1JK m
/. MOSSELMAN
De Bank geeft onder controle van het
Algem. Administratie- en Trustkantoor
4J % Pandbr. tegen beurskoers uit.
Dc HolL Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 73.
De Bank verstrekt gelden toe elk bedrag
met een minimum van f 1000.?op zake
lijk onderpand en onder borgtocht, met
in pandgeving eener polis van levensver.
zekering van gelijk bedrag, en verkoopt
5% schuldbrieven in stukken van f 1000 .
f 500.?en f 100.?tegen Beurskoers.
EERSTE
LEVENfiVEIUEKEIUNG$-BANK,>4.v.
N. V. Rotterd. Hypotheekbank
voor Nederland
Opgericht in 1864
Maatschappelijk Kapitaal f 10.000.000,
waarvan geplaatst f 8.400.000,
waarop 10 pCt. gestort.
Verstrekt gdd op eerste hypotheek.
Voor inlichtingen wende men zich tot
het kantoor der Bank, Schiedamsche
Singel 89 te R'dam of tot hare Agenten.
De Directie:
Mr.Th. Reepmaker,Mr.N.P.C.v. Wijk,
Mr. B. van Rossem.
De dame en de Ford
'?Wat heb ik jou lang niet gezien!
Ja, ik ben tegenwoordig ook verslaafd
aan mijn Ford. Wachteven, 'k moet'm even
parkeeren, dan loop ik een eind je met je mee.
Dat gaat je handig af, zeg!
Och, dat is zoo gemakkelijk als 't maar
kan; de Ford is'n fijne wagen.
LINCOLN
Moment Suprême
door C. A. Klaasse
II i' u i's- S p l«'t»*' l
WAXX1CKK «nu ft-M nf ftncli-iv reden, KCRt-uml
of oiitfi'Ki'ond, lu't publiek het verf rouwen
in een bank lu-eft ve»-l<u-en, en er ontstaat een
run dan Iwiitft ei- xeer veel, bijna alle.s. af van liet
Vei-loo]) in de eerste uren van de attaque. Weet
de bestormde bank de noodde middelen bijeen
te krijgen om JVP.U alle oyvrajï'mKtm bet hoofd te
'bieden, dun zul de stormloop .spoedig luwen, enal
heel gauw komt een deel van liet arm angstig-j
«lepusanteii uitbetaalde geld veelal weer terug.
Maai- heeft men geen kans gezien om voldoende,
middelen in huw te hebben om aan de eerste run
te voldoen, moet men een oogenblik de qlicile
laten wachten om versterking van de kas
te halen, merkt het publiek dat er buitengewone
maatregelen moeten worden genomen dan wordt
de toestand preiTJr. ledereen, zelfs een leek, weet
«lat het onmogelijk is «lat onder
normnleomstandighedeii een bank een belangrijk deel van de haar
toevertrouwde gelden zoo maar op tafel kan
leggen en «lat er noodmaatregelen noodig zijn om
aan een run tegemoet te komen. maar.... laat
het publiek dat niet merken op liet rritieke
moment.
Men kan op het oogenblik de heele Duitsehe
finaneieele wereld min of meer vergelijken met
een bank. die liet publieke vertrouwen tijdelijk
verloren heeft. Het plan Hoover had mede ten
doel om het geschokte vertrouwen te doen ?her
leven: wist de wereld dat het acute gevaar voor
Ouitschluiul zou zijn geweken dan zou de run op
'Duitschland's crediet verminderen, en binnen
afzienbare!! tijd /on wellicht het crediet weer naar
de-'niiitHi'ht» markt toevloeien. Kn nu is het niet
onmogelijk dat de Amerikanen x.ich in dit opzicht
een kleinigheid in de keuze vp.n het juiste moment
hebben vergist. Het zou best kunnen dat het HooVer
verging als de reiziger, die dringend zijn trein
moet halen, maar zich juist een pjwir minuten te
lang heeft verslapen eii op het perron aangeland
den laatste)) wagon juist onder de overkapping
/iet wegrijden, liet vertrouwen in de Dtlitsche
financiën en in het Duitsehe bankwezen heeft
een knauw gekregen die harder is aangekomen dan
velen zich tot nu toe hebben gerealiseerd. Wanneer
"n-mand eenmaal een misstap begaat wordt die
hem vergeven, de tweede keel* wordt hem al heel
.sterk aangerekend, maar bij de derde keer be
schouwt men hem als een onverbeterlijk recidi
vist, die men geen vertrouwen meer kan schenken.
Ken paar jaar geleden, tijdens de onderhandelingen
over het Young-plan, maakte de Mark eenftinke
(Uiikcling. en de Keichsbank verloor zooveel goml
«?n «leviezen. dat de wettelijk voorgeschreven dek
king nog maar nauwelijks aanwezig was. Maar
men vergat en het crediet vloeide nam*
Duitschland terug. Het was tuen trouwens alleen maar de
algelieele finaneieele toestand in Duitschland.
waaraan men had getwijfeld, de monetaire situatie
en déluarkenkoers. Debankengenoten nog het volle
vertrouwen. Verleden' jaar herfst heeft zich het
spelletje herhaald, maar in minder hevige mate.
De noodverordening heeft een paar maanden
geledeii opnieuw een credietvlucht, in het leven ge
roepen, dit keer leed de Heichsbank weer zeer
viwarc goud- en deviezenvèrliezen. de .Mark daalde
weer sterk in koers.... en dit keer strekte zich
het wantrouwen verder uit. liet was al d<> derde
.maal. en men begon Duitschland al bijna in te
deelen in de groep redicivisten. «laarbij komt dat
ruim anderhalf jaar ernstige depressie de mentaliteit
niet voibetert; er he«'rscht een algemeen pessimisme.
Kn tenslotte: wie zich aan een ander spiegelt.' spie
gelt zich zacht. Men had leering getr«»kken uit het
voorbeehl van de ('reilitanstalt. In Duitschland
V.ijn natuurlijk door d«' banken ook verliezen ge
leden, «lat is opzichzelf heeleniaal geen wonder.
maai- men telt het alleen Onder dergelijke omstan
digheden zoo zwaar. De Wollknrnmerei groeit
lan«zann>rhand uit tot een financi«*el schan«laal,
men venhmkt du betrokken bank ervan «Ie zaak
te h«'bben stilgehouden om zelf niet in de knoei
te komen «loot* ahgstopvragingen. 'Kn door t'at alles
is er een sfeer « ntetaan die alles behalve prettig
aandoet.
Kr was, vóórdat IFoover zijn voorstellen lanceerde,
een run ontstaan op de Duitsche
fihancieele.huishoiuling. Van alle kanten werden' credieten
opgez«*gd. Was toen ih het begin het moratorium
gekomen, was toen de onweersl-Ui over «Ie Duitsche
ec«)iiomische en politieke t-»estan<l uiteengewnuid,
dan z«>u dat de cre«lietvlucht g«>r<»md hebben.
Ifet vertrouwen zou op het juiste moment zijn
herleef«l. .Maar nu heeft men gemerkt juister ge
zegd: gerealiseer«l, want nuchter beschouwd wist
men het al lang dat Duitschland e«-n in lujoge
mate illiquiih' debiteur is. «lat het absoluut on
mogelijk is «lat zelfs maar een eenigszins belang
rijk deel «Ier aan «lat laml verle«>nde opeischbiire
credieten kunnen word«'n terugbetaald. De Heichs
bank zit al aan «Ie gr«*ns van «h; wettelijke dekkings
bepalingen, zij xou niet me«-r vohloend»- dekking
hebben wanneer niet hals over kop «'en $ 100
milliocn-crcdiet was v«*rkregen. De heele Duitsehe
industrie wordt er nu vo«>rg«-spanncn om «Ie
(iolddiskonthank onder haar garantie een credict
van zegge K.M. 500 inillioen te laten opnemen (een
betlrag «lat nog ge«-n 10 p('t. van de t'otulc
buitenlaiulscht' verplicht ing«-n «»p korten termijn aan het
buitenland uitmaakt). Het is «lus «-en publiek
geheim g«-w<»rden «lat Duitschlund aan alle kanten
noodmaatregelen moet nemen om aan zijn'ver
plichtingen te kunnen voldoen. Kn dat is gevaarlijk
....zie wat hierboven werd ges«-hreven over de
..berunde" bankinstelling.
Toen wij het plan H«»over'«'«-nige weken gf»le«h-n
«ituler de l«Klpe lU'.mcn Ii«-bben wij gewezen op Jiet
]isycluilogiscll «-ffect van «leze geste. Juist in «lit
stadium van «Ie «lepressie. schreven wij. he«-ft h<-t
jisychologische «-h-ment zulk een eminente h
te««kenis gekreg<-n. Het herstelvrftagstuk was lang
zamerhand lomlzwaar o]» onze heele
g«-«lachtensfeer gap n drukk«-n. Wat een verlichting kon dus
.de tijdelijke oj»h«-ffing niet brengen ! Maar dan
moe.steii er ook geen factoren zijn die het herstel
tegenwerkten. De angst voor het Duitsehe budget
wt-s weggeiionu'ii. «Ie Duits«-he staat sfinancieii
waren door IfooVer v«>orlo«»pig tijdelijk nog
wel gesaneerd. Maar de vlottende schuld ven
het Duitsch*- bedrijfsleven en voornamelijk van «!??
Duitsehe banken aan het buitenland is nu plotse
ling de chimère geworden, die de finaneieele
kringen plotseling te pakken heeft gekreg«-n. Kn
zoo heeft dus de eelie angst de P.mlul-e vervangen.
liet zoo belangrijke psychologische effect van het
morftoiium is ten «leclc v«-r«lrongen door <lc even
eens . psych«»logisch«- fcctm- VJMI de vrees voor de
bank- en credietsituatie in Duitschland. Kn «M.k
hier weer het typisch** verschijnsel van het
psyehologische «-ffect: een toestand «He reeds h'.ng bestaat
wordt plotseling als een angstaanjagend phantoom
gezien. Schacht heeft jaar in ji'.ar uit nasi r
binn.-nen buitenland verkondigd, dat Duitschland zulk
omvangrijke korte ei -diëten in het buitenland had
Opgenomen dat het onmogelijk was gewonleli om
«leze bij opvraging tegelijk terug te b«4i>len. Maar
men stelde zich tevreden met dévei-wj'ehting dat
in the long run de t lestmid wel zou Verbeteren.
Maar nu nieii gemerkt heeft dat er Werkelijk
moeilijkheden' komen wanneer «>p groot e schaal
crediet wordt teruggevrPivgd. stelt-men zich plot
seling niet m«-er tevre«lcn met de long run. en wil
men gel«l.«»p tafel zit-n. Xoti het er~inderdaad toe
k«>nu>n «lnt.de cre«lietopzeggingen aan' Duitschhuul
voortgaan en «lat het niet lukt nieuwe civdieten '
«laai-voor in «Ie ]>laats te krijgen dan /on dit een
ram]) betei'keneii «He veel grooter is dan het
doo;-betaleii van de repari'.tii'schulilen. De
repavatieschulden- betr«-ffen tenslotte een geleidelijk iiit het
jaarlijkse!»» inkomen te'betalen bedrag, nutar.de
schulden «lel* banken z«uideii plotseling in Juin
vollen omvang moeten wor«leii «uittrokken RMU het
bedrijfslev«m.. .. waar zij bovendien muurvast
liggen. Kan men zn-h omK-r.ile huidige
omstandig.'lieden iets fatalers indenken «hui «lat. «Ie industrie
ei«-diet«*n zou nioetcn aflossen;' Men behoeft slechts,
terugt<>denken aan vroegere crises, die gepi'svrd
ging«*n met financieeli4 ]»anieken ' (men herimier»'
zjch de '?? knich van «Ie KnickerJiockei'trust in
Amerika inde beruchte IJKt'-crisis) «tm zi«-h
daarvan een i«lee te vormen. Kn dat'' is ook 'de
groote bet«-ekenis vc.n de inoeilijkhe«len bij. de
('reditanstalt. tifgexien ven de «lirecte j;ev«»lj.'en
w«'lke «laaruit .voortsproten. D«' banken zijn
«looi«lat geval opg«*schrikt. zijn op haar (pii vive
geWorden, en -/i,Hi plots«>ling'veel critisclu-i* lotneii-tci
staan tegenover haar relat ies niet Duitsclu' banken.
Men kan s-K't-hts hopen «Jat <!e finaru-'eele wei«M
zich zal realisecren «lat eun plotseling t«'riigtr«-kken
van omvangrijke civdieten «Ie «-enigi' weg is «>m
zichzelf eerst recht in do vingers te'snijden. I Teef t
-men z'ch inderdaad »»'t d«- J)uitsch«>
cr^lietverl«-eningen in een g«*vaar gewaagd, dan is er
maar «Mm kans om eraan t«? ontsnappen: de
credii'ten voorloopig rustig t«- handhaven. Dat zou
In Memoriam Professor Molengraaf/
Niet alleen juridisch Nederland, maar ook handel
en 'industrie zullen het overlijden vanden grooteti
Molenuraaff als een nationaal verlies voelen.
Immers, met Molenuraal'f is niet slechts c«-n
jurist h"eiiL'egaan. die gezai: genoot onder zijn
aml^t- en vakgetiooten. onder beoefenaren der
rechtsWetciisehap en in-actiseereildc a«lv«n*aten
maar bovenal de man. die. op hamlelsrechtelijk
irebied. den ucn wees aan «Ie {i rukt ijk. Meer dan de
lielft van ht-t NVderlandschc han«lelsrecht. met
name bijna «!!?? vernieiiwing»-n van het hnnd*
1-recht', sinds Issó. het jaar «lat hij zijn intrede «leed
in de commissie t.'t herziening van het Wetboek
van Koophandel, zijn afkomstig van zijn hand.
Xijn irroote ver«lieii«ite ))est<md hierin, dat hij
allereerst kft-k naar de praktijk. Naar de re^eU-n
die in bonafide koopmanschap golden voor het
verhandelen van en de aansprakelijkheid voor
wissels, cognossementen etc. Xo. > heeft zich tuen
een daadwerkelijke vernieuwing van ons
handel<recht voltrokken, waarbij het systeem, waarlanirs
de praktijk zich ontwikkeld liad. het object van
Wetenschappelijke b«'.*tmleeriny Werd en zoudoende
t:»t basis der wetg«'ving.
natuurlijk veel makkelijker geuaan zijii wanneer
niet een begin was gemaakt niet de opzeggingen.
en wanneer men daardoor niet had iremerkt dat
de heele fimMicieele toestaiul 'in Duit«ichland. «loor
die naar verhou«limr nog inn:1!' gi^rimre
credietvlucht, al op zijn kop sta-.'.t. Als het nog blijft
«l«»orgiy.n'moet ni'-n straks?«!«? nu-nsclien iu de rij
h'.ten wachten, om tt- tri» dit en hulp t<- vinden.. ..
het is te hopen «lat liet zoovel' niet komt, De
doortastvnde niautregeleii. «li!- men in Duitschland
neemt, getuige de giirttiitietrtinsactie met de
(utlil«liskontbank geeft inderdaad houp. Kn de buiten-,
Innd<chc circulati«'))ankeii schijnen ook intezieii
«lat <-r mtiar n middel is: civttieten haiulhaveii
en ««r zelfs bijge\ en. WüVrhij nog l 0:1.t «h*.t Atneriku
wel zal inzien dat zijn « alleen succes kan hebben.'
als het ook b zegt en «Ie eivdiet.-itiU'tie steunt.
Wanneer straks «»ok dit gevaar In-zworen is dan
kan h«'t moratorium zijn kitlnicerendeh invloed
?gaitn uitoefenen. Wij hebben in onze vroegere
beschouwingen reeds gewaarschuwd voor over
schat! ing van «Ie h-ivle gè\'«»lg«'ii «h'.atvan. M'mtr'
de e«*rste stool krn lu-t zijn. «I moeleil «-r «l«n ook
.nog heel wat tMideiv kracht«>n in gelijke richtimr
werk«'ti om resiiHj'i-t virn beteekenis te )>ereiken.
Kit /.elfs'dan zal «Ie iK-w^-ging. luiar wij de vorige
w«-«'k «»pmerkt«*n. met schokk«-n .'gatvi. Op het
<>ogenblik zitten wij al middenin een eerste retiftV.
die eensdeels, misschien een ge\«>lg is vru «Ie
Kransche domper op «et moratoriumenthousiastne,
inaar toch «>ok nauw samenhangt met «Ie Duitsehe
bank- en credietsituatie. Het'ph'.ntje van een
voorloopig nog zuiver psychologische opleving is
uiterst t<*er. Het mo«»t n'&tVgekweckt. en ge\'«»e«l met
reë«-le verbetering! Waar zou «He versiering het
«?erst te A'erwacht«'n zijn, welkt; fondsen bietleti «Ie
meeste kans«-n? Daar<iver-de v«»Igen«le'keer.'. .