De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1931 18 juli pagina 5

18 juli 1931 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

8 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 18 JULI 1931 No. 2824 H V De zakenman en de Ford Het schijnt met jouw zaken goed te gaan. Hoe zoo? Nou, is dat een nieuwe Ford of niet P1 Ja, zoo je ziet. Tegenwoordig is het zaak direct van elke gelegenheid gebruik te maken en regelrecht er op af te gaan, anders is een ander je voor. Daarom nam ik 'n Ford! Fordsotx W. H. POLMAN TUIN OVERTOOM 526 -:- Telefoon 82660 Begrafenissen - Transporten - Crematies D. OBERINK Co, INGENIEURS Amsterdam, Prinsengracht 456. Tel. 37452 BLIKSEMAFLEIDERS AANLEG INSPECTIE ONDERHOUD. Koldewey & Corbière Leidschestraat 30 * Amsterdam SPECIALITEIT IN: Kinderbadkuipen Badtafels Baby bascules _- _ Linncnmanden ? VERWEEGEN & KOK AMSTERDAM U DEN'HAAG Kastkoffers in meer dan 70 modellen Prijzen van f 60.?af N*V. Meubelmagazijn Eden9 MOLSTEEG ^ AMSTERDAM BOEKENKASTEN GERARD B. RIJKE Jr. BINNEN ARCHITECTUUR KEIZERSGRACHT 559 - Telef. 30559 Complete Meubileering Tandaanslag verdwenen Tanden worden weer blinkend wit. Tar.dacis'ag heeft volgen» de laatste wetenschappelijke onderzoekingen de eigenschap om de tanden te doen verk'euren en tandkwalen in de hand te werken, da trom moet bet dagelijks ver wijderd worden. ? Er worden steeds nieuwe theoricün ver kondigd betreffende de oorzaak van caodbederf. Sommigen zeggen, dat bac teriën de oorzaak iljri, terwijl anderen het aan een verkeerd dieet toeschrijven. terwijl de overigen een <omblnatle van deze twee voor mogelijk houden. Eén feit staat erh'.cr vast: om Uw tanden iterk en gezond te houden, dienen ze eerst van bacteriën bevrijd te worden. Uw tanden worden bedekt door een k'everigen aanslag. Hierin bevinden ilch bacteilïn. die bederf veroorzaken. De meeit zekere manier om Uw tanden van dezen aans'ag te bevrijden, ii het gebruik van ..Pepiodert". ..Pepsodent" bevat geen, püimitetn of schurende bc«tanddeelen. Het heeft een uitent zachte werking, it geheel onschadelijk in het gebiuik, toch wordt de aanslag verwijderd waar andere methodes gefaald hebben. Hebt ook' blinkende tanden. Neemt den zekersfen weg en gebruikt nog heden Pepsodent". De Tandpasta die den aanslag verwijdert. 31(37 l! i' f No. 2824 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 18 JULI 1931 Amerikaansche letteren T h o r n ton Wilder door Jeanne van Schaick?Willing The Womun of Andros door Thornton Wiltlrr. In 1Ü28 werd niet den Pulitüer-prijs begiftigd Thornttm Nivon Wilder, een nog jong Amerikaansoh auteur (hij' werd in 1807 geboren) voor zijn boek The Bridge of San Luis Hey." iNiet alleen in Amerika ondervonden deze wél geschre ven, hoogst beschaafde, met een ietwat wijsgeerig draadje aaneengeregen novellen waardeering, ook in Kuropa werd Wilder eensklaps de met geest drift ontvangen vertegenwoordiger van een trans atlantische kunst. Ten onrechte-. Thornton Wilder staat buiten de Amerikaansche literaire bewe ging. Hij voldoet in Amerika slechts a&ri een behoefte aan kunstvaardigheid, aan traditie, aan cultuur, schoone zaken, die een generatie van nouveau* intellectuels gaarne geneigd is te over drijven. Amerika telt onder zijn kunstenaars oerechte, ongelikte beren als Dreiser, het heeft half simpele stanielaars van schoonheid gelijk Sherwood Anderson, liet heeft hartstochtelijke querulanten als Ludwig Lewisohn. Wilder echter is een meneer achter een schrijftafel met een Thornton Wilder beheersohtea stijl, gevoel. voor taalnuiziek en een groote literaire eruditie. Deze eigenschappen zijn in wezen zeer on-Ainerikaansch.' Wilder is ook volkomen cosmopoliet. Zijn kinderjaren sleet hij in Peking waar zijn vader Consul-generaal was, xijn opvoeding wordt voltooid in Californië. hij studeert in Yale, met een onderbreking van twee jaar, die hij in Home doorbrengt. Deze inter nationale opvoeding heeft dezen jongen man 'geslepen tot een verfijnd aestheet, een Tart pour Tart-kunstenaar van een thans ietwat verouderd type. Voer dezen auteur voor een machine, dan , zal hij,niet als de gemiddelde Amerikaan vragen ,,\vat is het rendement", hij zal niet als een mo dern kunstenaar getroffen worden door de schoone energie, waarmee deze machine haar producten aflevert, maar hij zal als de lange-haren-artist van een vorige generatie zeggen: wat toekent de lijn van dezen hefboom zich prachtig af tegen het okergeel der wanden" en hij zal niet merken wat, waarom, hoe of hoeveel er door de machine ver werkt wordt. Eenen aestheet van dit kaliber ontV.ROSSEM OCeureVARinAS gaat het dagelijksche bestaan. Hij beweegt zich temidden van een wereld vol curieuze vormen en aangezien zijn belangstelling zich bij voor keur op psychologische verschijnselen richt, ziet hij het leven als een verzameling merkwaardige aandoeningen en wonderlijke ontmoetingen. Hij is als een kleuren-blinde, die een bijzonder zintuig voor ultra violette stralen zou bezitten. Als een wiehelroede-looper, die over elk k eitje, struikelt waarlangs zijn weg leidt. Kenen schrijver met een dergelijken aanleg staan twee middelen ten dienste om zijn egocentrieiteit te maskeeren. Of hij zoekt een gegeven zóó ongewoon, zóó interessant en bijzonder dat de neiging van den schrijver de we reld tot een kijkspel te degradeeren, door dit spe ciale onderwerp geifeeht vaard i gd wordt. Dezemethode heeft de schrijver te baat genomen bij zijn debuut met the Cabaüa", een verward boek, waarin eenige schatrijke excentrieke vrouwen, gegroepeerd om een twijfelzieken kardinaal intrigeeren ten einde de goddelijkheid van het koningschap in de kerkelijke dogmatiek opgenomen te krijgen. Of wel zulk een schrijver verheft zijn zeer persoonlijke wereldbeschouwing tot wet, tot noodlot over figuren van zijn schepping en wil ons dan doen gelooven dat de mikrokosmos van zijn geest een reproductie is van het heelal. Volgons een zoodanig principe werd The Bridge of San Luijp KeyM geschreven. Ons wil het evenwel voorkomen dat het slechts een quasi-goddelijka kijker is. die op de pei-sonen in ..The Bridge'' werd gericht en dat uit hun al t« logisch verklaarbaren levensloop, het onvatbare, het aan alle formules ontsnappende weggesteriliseerd werd. >,'a het ongehoorde succes dat Wilder met The Bridge of San Luis Hey" mocht oogsten, gaf hij op het finam-U'el gunstige moment ..The angel, that troubled the waters" uit. Ken serie korte dramatische aanteekeuingen. die de schrijver vanaf zijn zestiende jaar placht neer te schrijven, notities, zooals elk auteur ze in zijn lade heeft liggen, eerste aanduidingen van werken, die misschien ooit. of ook wel nooit, ge schreven zullen worden. Krabbels, die mi don dood van een vermaard kunstenaar misschien verzameld en uitgegeven mogen worden, maar waarvan de publicatie door een jongen man omlei den invloed van zijn verbijsterend succes, beden kelijk is. Thans verscheen dan een mot grooten letter en wijden druk tot romannetje uitgedijde novelle The woman of Andros".... De aarde zuchtte terwijl zij wentelde, de schaduw der nacht kroop zachtjes langs de Middellamlsehe zee en Azi werd in duisternis gehuld. De groote klip. die eens Gibraltar heeten zou, ving langen tijd een glimp rood en oranje, terwijl aan den overkant het Atlasgebergte diepe schaduwgroeven toonde in zijn glanzende flanken." Zoo begint het boek precies als een Duitsche film en de gewaarwording, dat een ietwat gemaniereerd, op effect berekend cineast de lens van zijn filmapparaat op een boi-dpapieren Grieken land richt, wil ons niet verlaten. Na de wentelende aarde volgt een close-up van twee eerwaarde zakenlieden van 't eiland Brynos in de Aegeïsche Zee. Dan het stadje zelf met zijn steile straten, een herder met schapen, de haven, fluisterende vrou wen ; waarover praten zij ? volgend beeld: Chrysis, courtisane uit Alexandriëis tusschen de jaloersche provinciale bevolking van Brynos komen wonen. Drinkgelagen bij Chrysis, waarbij zich de jonge lingschap van het eiland niet onbetuigd laat. Doch Chrysis is niet enkel verleidelijk, boeiend en belezen, ze heeft tevens een ruim, warm hart. In haar huis herbergt ze een schare, schipbreukelingen in 't leven; ook deze worden ons getoond, zooals de ondankbaren, tijdens de afwezigheid hunner schoon e meesteres, deze belasteren, landelijk inter mezzo: Chrysis heeft,. een zusje (i lycerium, on schuldig, jong, onbewust van haar scheeve positie ten huize eener hetaere. Er ontwikkelt zich een liefdesgeschiedenis tussehen Pamphilus, den zoon van 's cilands rljksten zakenman (dezelfde van het close-up !). Algemeene verslagenheid en ver warring. Chrysis sterft. Verzoening tusschen Pamphilus en de zijnen. Hotel Duin en Daal" »Bloemendaal S t r. koud en warm water op alle kamers PKIVÊBADKAMEKS - LIFT ~ Telefoon 22223 VEILIG VERKEER! HET ongeluk is als sluipend roof gedierto: het schui t in duistere hoeken om onverwachtzijn slacht jft'er ta kunnen bespringen. In een: wereldstad als Amsterdam vindt het overal gele genheid voor de t:>epussing dezer tactit-k. En het bedient zich daarbij van het modorne middel: de mot.jr, die letterlijk en figuurlijk, de openbare wegen veroveit tut schrik en vrees van duizenden. Maar deze kwaadaardige uitwerking wekt. weer een heilzame: zij wekte het besef, dat krachtige middelen noodig zijn om het groeiende gevaar te bestrijden. De vereeriiging Veilig Verkeer!" nam de leiding van dezen strijd in handen. Men hejft het dezer dagen kunnen waar waarnemen: C«een voertuig, geen pub iekeaanplakplaats, geen filmdoek, of de strijdkreet: Veilig Verkeer ! Is U al lid?" prijkt erop. Dit was de aanvang van deze humane strijd, het vervolg werd thans belichaamd in een vouwblaadje, dat reeds in 10.000 exx. verspreid is en door nog vele 10.000-tallen gevolgd zal worden. Drie bekende kunstenaars illustreerden het: Van Vlijmen bracht de schaduwkant in beeld: het slachtoffer op een brancard,1 lleskes gaf de humane zijde: de jeugd die de hulpbehoevende ouderdom behoedt voor het gevaar; Jo Spier koos geen partij, hij richt zich tut alle weggebruikei's, die van de gummiband zoowel als die van de gummiha.k. Zijn teekening is de geestigste van de drie. haar laconieke sober heid, n schoen eu' een halve autoband zegt meer dan lange zedepreeken. Moge de- leuze van ..Veilig Verkeer": ..Helpt elkander! liet gaat om menschenlevens!" zich vestigen in het brein aller weldenkende menscheni Dan zullen wij met recht mogen spreken van hvt voordeel van toenemend ver.- e -r. D, at zij zoo ! WYBÓ MEYÈR CHAKEL \VE<S 11-17«AMSTEQQAM emden naar maat Bij ons verkrijgbaar N.R.V. MONTA SCHOENEN (?lyceriuiu sterft. Einde. Een film, maar een niet B eer geslaagde film, want de eiisceneering doet weinig antiek aan. Men zou zoo zeggen: een film op een koopje. Bovendien valt het scenario in twee deelen uit elkaar. Chrysis en den storm dien zij in 't doode stadje verwekt. En daarnaast de blonde idylle tusschen lilycerium en Pamphilus. Doch niet alleen dat de schrijver, dit volkomen amechtiire historietje baseert op: ..Andrea een comedie van Terentius. die op zijn beurt zijn stof aan twee (Jrieksche voor ons verloren comedies van Mcnander ontleende." hij tracht bovendien dit ohnoózel vertelsel tot een honger plan te ver heffen, door er een sleutel tot een wijsgeerigen onderbouw bij te verstrekken. ..De groote . tijd der (Jrieksche beschaving is voorbij. De wereld kijkt hopeloos naar het ver leden en is zinledig geworden. Er zijn echter enkelen, Chrysis. de courtisane en Pamphilus. die iets van den priester in zich heeft, die onbewust wachten op het verrijzen van den nog onbekenden ster in het land. dat nog niet heilig heet." Het is mogelijk dat Wilder het een en ander zoo heeft bedoeld; het is. gegeven Wilder's mentalit&it, zelfs zeer waarschijnlijk dat hij zulke hoog dravende plannen had, toen hij zijn The'woman of Andros" concipieerde, maar van die bedoe* lingen is in dit mislukte boek niets terecht ge komen. Nederlandsche Munt Holland'i beste 10 cents sigaar l 'f ?h a j

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl