H il t roene cefcbladvoor Nederland Kleine Adver tentiën 50 cent per regel Aanbieding vóór Woensdag 10 uur ONDER HOOFDREDACTIE VAN A. C. JOSEPHUS JITTA Redacteuren: L. J. JORDAAN, F. G. SCHELTEMA EN M. KANN. Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM - KEIZERSGRACHT 355, AMSTERDAM - C. Telefoon 37964 Postgirö72880 Gein, Giro G. 1000 OPGERICHT IN 1877 No. 282$ ZATERDAG 25 JULI 1931 'S WERELDS SOLIDARITEIT Water van 100 graden", schreeuwde ik uit. Het zal afkoelen", zeide onze gids. (Jules Verne. De reis naar het middelpunt der aarde). DE oorlogscrisis, de na-oorlogscrisis en de tegenwoordige economische crisis vloeien in onze herinnering ineen. Wanneer wij achter ons zien, doet de geschiedenis van de jongste 17 jaar zich aan ons voor als n groote crisisperiode, slechts afgewisseld door kleine tusschenperiodes van schijnbaar herstel. De oorlog, het vredesverdrag van Versailles, de verschillende regelingen der Duitsche schulden, het zich allerwegen uitbreidende protectionisme, de hernieuwde wedstrijd in de bewapening.... het zijn allemaal symptomen en bronnen van steeds'groeiend wantrouwen tusschen de volkeren. Doch naast deze verschijnselen, die de meest sombere zwartgalligheid wettigen, is er een reeks andere verschijnselen, die, wanneer men ze uit den chaos der elkander snel opvolgende gebeurte nissen isoleert, oen zwak licht in de duisternis doen gloren. Nimmer is het contact tusschen de vertegen woordigers der verschillende landen grooter ge weest dan thans. De ne internationale conferentie volgt op de andere. Do ministers van buitenlandsche zaken hebben niet genoeg aan de periodieke bijeenkomsten van den Raad en de Vergadering van den Volkenbond. Zij zoeken elkanders ge zelschap officieel en in het openbaar, zoo goed als onder vier oogen en in de vacantie'. Terwijl de bacil van het wantrouwen de gemoe deren vergiftigt, wordt het serum gewonnen, dat het lichaam tegen nieuwe besmettingen immuun moet maken. Wie zullen het op den duur winnen, de bacillen of de geneeskundigen, die het serum bereiden? Dank zij den vooruitgang der techniek en de toenemende specialiseering van den arbeid neemt het internationale verkeer toe, Tengevolge van den internationalen handel, de internationale schulden en de internationale credieten hangt de welvaart- in n. deel van de wereld ten nauwste samen met de welvaart in een ander deel van de wereld. De economische crisis is op verschillende punten, van de wereld tegelijkertijd uitgebroken, doch er is geen enkel deel van de wereld, dat de gevolgen niet in meer of minder sterke mate ondervindt. Maandag '13 Juli bleven de loketten van de Darnatbank gesloten. Enkele uren later weigerde men aan de Nederlandsch-Duitsche grens marken in betaling aan te nemen. De prijzen op de groente en fruitveilingen in het Westland daalden on middellijk, omdat men niet dorst te koopen voor de Duitsche afnemers. Denzelfden middag werd de handel in Duitsche fondsen en marken op do Amsterdamsche en Rotterdamsche beurzen stop gezet. De Vereenigde Staten» weigerden tot voor kort zich met den f inancieelen toestand van Europa .in te laten. Zij meenden zich tot het innen''van h schulden te kunnen bepalen. En .bijna 1wea jaren ?crisis waren noodig, om présidënJt HoóTter^tot fre overtuiging te brengen, dat de toestand zich in z$n eigen land niet zou Verbeteren, indien hij niet het zijne bijdroeg tot den wederopbouw van Duitsch land.: ; . . ' ... ?'.".'? ..;; ??' r?., Men heeft hier te lande tegenwoordig weinig bjegrip _en waardeering voorl het standpunt van Frankrijk". Men schrijft het aan bekrompenheid toe, dat de Fransche regeering Duitschland niet wil tegemoet komen. Maar een simpele ontleding van de positie, waarin Frankrijk verkeert, moet tot de conclusie voeren; dat elk land in die positie geplaatst op dezelfde wijze zou handelen. Duitschland en Oostenrijk verklaren de schulden, die zij zich verbonden hebben te voldoen, niet langer te kunnen betalen. Zij geven voor sociale maatregelen in het binnenland echter veel meer uit, dan Frankrijk voor die- doeleinden beschikbaar heeft. Wij, verklaren de Franschen, betalen eerst onze schulden, vóórdat wij zoo royaal met onze ? belastinggelden omspringen. En eerst het dreige ment, dat Brüning door Hitler zou worden ver vangen welk dreigement de Duitsche regeering door Schacht tot de besprekingen in den minister raad uit te noodigen heeft onderstreept zal Frankrijk tot toegeven kunnen nopen. Beter wat minder van Brüning. dan niets van Hitler en Schacht, is d*- eenipe overweging, die op den duur Frankrijk tut eeni« toegeven zal nopen. Zoo hangt de binnenlandsche economische en politieke toestand in het ne land ten nauwste samen mot de binnenlandsche economische en politieke situatie in het andere land. Het is bovendien niet voldoende, dat Briand, Briming. Henderson en Uoover tot dat inzicht ko men, zij kunnen niet naar die overtuiging handelen, zonder dat het publiek en de pers in hun eigen land ook tot die opvatting zijn bekeerd. En voor de be keering van de publieke opinie van. een geheel volk is veel tijd noodig en moeten? de economische om standigheden dreigend spreken. * * # Zelfs in ons land, waar men meent de interna tionale mentaliteit beter aan te voelen dan in het buitenland, kost het de grootste moeite aan het publiek de overtuiging bij 'te brengen, dat de welvaart in het eigen land niet gebaat kan zijn door met geweld den handel met het buitenland te belemmeren. Een merkwaardig symptoom daarvan was de felle rede, die Prof. Treub enkele weken geleden hield op de jaarvergadering van de Ned. Maat schappij voor Nijverheid en Handel te Deventer. Hij wekte daarin zijn toehoorders op, om den handel met Rusland stop te zetten. Die rede werd met groot applaus ^begroet en de pers heeft daaruit afgeleid, dat deze gedachte in de kringen van "handel en nijverheid met instem ming werd ontvangen. Ik was onder het gehoor van Prof. Treub en ik heb den stelligen indruk gekregen, dat het luide applaus zijn oorsprong vond in groote waardeering voor den spreker, doch allerminst in instemming met zijn , betoog. Dat bleek niet alleen uit het debat van de heeren N. ter Kuile en A. Plate, uit* de polemiek van den Heer Ch. Boissevain met Prof. Treub in het Handelsblad, diéop die rede is gevolgd, maar bovenal, uit het feit, dat onder het auditorium van Prof. Treub . een groot aantal kooplieden en industrieelen was, waarvan het vast staat, dat zij vroeger en ook thans nog geregeld handel drijven met Rusland. Dat is ook onvermijdelijk. Men kan niet, omdat men bezwaar heeft tegen het politiek beleid van den Sovjet, den handel met Rusland stop zetten, evenmin als men dat zou-doen met Italië, omdat men bezwaar heeft tegen het fascisme. Nog minder moet men dat doen, omdat men het in Rusland geldende economische beleid afkeurt. INHOUD: i. 2. 4. Mr. A. C. Josephus Jitta, 's Werelds solidariteit. Prof. Dr. D. Cohen. Een leider. 3. Joh, Braakensiek, Fransch invoerverbod op \ederl. steenkool A. Plasschaert, Schilderkunst. Ari, De tijd en de heerenmode, teeken. Harmsen van Beek. 5. L. J. Jordaan, D* Londemche Conferentie Otto van Tussenbroek, Toegepaste Kunst. 6. B. A. van Cleeff. De moordenaar ran Pres. Wilsnn. 7. Dr. P. van Ol*t, Parasietenfabrifk Mr. Frans Coenen, Kroniek. 9. J. Aalderink, Japansch Aardewerk. 10-11. B. Merkelbach, Bouwkunst in Amsterdam. 12. L. J. Jordaan, Bioscopy. 13. Mr, H. Scholte, Grnck. 15. C. A Klaasse, Parijs?London. 17. L. J. van Looi, Tramstoringen Prof. Dr. XV. Martin, Stadsgezicht ran Jacnb van Ruisdael. 18. D. Bax, Sten-end Europa in iSij. 19. Uit het kladschrift van Jantjt A. van Rhoon. Zomerracantie. 20. Letterraadset Charivariiis. Charivaria. Omslag: Spelproblemen. Bijvoegsel: johan Braakensiek, Hwer's hulp aan Europa. Viooltjes Voortreffelijke chocolade in den vorm van viooltjes. Een specialiteit. RINGERS Let op den naam! Men moet voldoende vertrouwen hebben in de superioriteit van ons productiestelsel boven het communistische stelsel, om den concurrentiestrijd daarmede aan te durven. Indien het waar zou zijn, dat de resultaten van het communistische stelsel beter zouden zijn. dan die van hét kapitalistische ? hetgeen tot dusverre allerminst waarschijnlijk is zouden wij 'eerder het communisme als model moeten nemen. * * * De oplossing van de economische wereldcrisis, die feitelijk reeds 17 jaren duurt, moet niet worden gezocht in het verscherpen van de economische tegenstellingen tusschen de volkeren en in het aanwakkeren van de nationalistische leuzen, doch in het versterken van het besef, dat alle volkeren elkaar noodig.hebben, in het bevorderen van de solidariteit. Dat is een werk van langen adem, omdat het niet voldoende is, dat de leiders langzamerhand tot dat inzicht komen, maar omdat ook de volkeren geleidelijk tot die overtuiging moeten worden opgevoed. ' Wie nagaat j hoeveel tijd er noodig was om Amerika tot dat inzicht te brengen en hoe moeilijk het is Frankrijk van den ernst "van- de crisis in Duitschland te overtuigen, zal soms wel eens de verzuchting slaken, dat het ly'kt alsof wij hoe langer hoe verder van huis raken. Voor zulk een pessimisme bestaat mijns inziens geen aanleiding. De ernstige crisis in Amerika p de jongste -Earopeesche. aancieele-.^riaia-waren noodig, oni de. bprjgefrjj .van de yereeni£de_Staten en van Frankrijk van'het juiste" inzichten wat hun belang is te*|loordringeri. v ' l Niet uit schoóne bespiegelingen over een verlieven ideaal fdéggt dat inzicht by de massa geboren te worden. "Doos ,dëharde werkelijkheid worden^ bjjg^bracht. Nood leert bidden. L I i . t,