8 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 25 JULI 1931 No. 282$ J. D. STRUIJS & Zn. Tel. 37906 -Amsterdam - Prinsengr. 837 Begrafenissen (naar verkiezing met auto's en rijtuigen) Crematie en Transporten van uit alle plaatsen RAFENISVEREENIGING SAX Jr. AMSTERDAM Z (Hoofdkantoor) P. C. Hooftstraat 38 Tel. 20341 2425O BUSSUM (Bijkantoor v/h Gooi) Brinklaan 138 Telefoon 2275 BEGRAFENISSEN - CREMATIE - TRANSPORTEN v De familie en de Ford Heb je tegenwoordig 'n grooteren Ford? Zooals je ziet. Ik vond, dat mijn familie eens wat meer van de buitenlucht en de vrije natuur moest profiteeren. Jullie trekken er dan zeker nog al eens op uit? Ja, zoo vaak mogelijk. Voor een week-end of een Zondagje. Je bent in een oogenblik waar je wezen wilt. We genieten er allemaal van en nooit eenigen last met den wagen, pracht constructie die Fords! LINCOLN ? N. W Meubelmagazijn Eden" MOLSTEEG ~ AMSTERDAM BOEKENKASTEN * l HOTEL - CAFÉ- RESTAURANT HET GOUDEN HOOFD REMBRANDTPLEIN AMSTERDAM Modern Comfort-Lift-Stroom end water-enz. Logies met ontbijt f 3.50 per persoon ? i t ! Voor olie doeleinden nrtchting Dirk G.). DE KONING 6 ZOON Keizersgracht 447, Opgericht Ao. 1739 SANITAIRE INRICHTINGEN Koldewey ?& Corbière Leidschestraat 30 - Amsterdam SPECIALITEIT IN: Slaapkamermeubelen Matrassen Dekens Een geheim van onschatbare waarde om tandaanslag te verwijderen. Het groote. publiek geraakt heden ten dage meer een meer. op de hoogte van de verzorging der tanden. Het is algemeen bekend, dat d i eet een belangrijke rol speelt om weerstand te kunnen bieden aan het bederf der tanden en verdere tandkwalen. Veelvuldige bezoeken bij Uwen tandarts bieden U een groote mate van zekerheid. Dank zij een nieuwe en moderne methode is thans iedereen instaat om zelf eveneens zijn tanden op de beste wijze te kunnen ver zorgen. Op Uw tanden bevindt zich een kleverige tandaanslag. Deze tandaanslag bevat bacteriën, die de oorzaak kunnen worden van het vergaan der tanden en andere tandkwalen. Deze tand aanslag moet dagelijks verwijderd worden. Pepsodent Is dan ook de aange wezen tandpasta om tandaanslag te verwijderen. Pepsodent bevat geen püimsteen of andere schadelijke b standdeelen. Het heeft een zachte uit werking, waardoor het glazuur niet aangetast wordt Neemt een proef met Pepsodent. Koopt nog heden een tube. De Tandpasta die den aamjqg verm/dert 3508 Gratis tttbc voor IQ dagen. N.V. voorb. HENRI SANDERS, Keixtrsgraeht 92 - Amitcrdam Zendt mij een tube Pcpiodeot voor 10 dagen: Naam Adres Slecht* een tube prr geiln. 80 No 2825 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 25 JULI 193* Japansch Aardewerk en de Thee-ceremonie Mizusashi. Vaatwerk voor water WERKELIJK en rechtvaardig te oordeelen over den arbeid der Japansche pottenbakIcers was den Westerlingen eerst mogelijk na kennismaking met de beste voortbrengselen van liun kunst, n.l. die voorwerpen, welke alleen en uitsluitend bestemd waren voor de behoeften van liet eigen land, en die Europa voor het eerst te aanschouwen kreeg in het jaar 18U7, op de Wereld tentoonstelling te Parijs. Het was de laatste Tokugawa: Shogune, die zijn familiebezit daar liet zien en de ceramiekbewonderaars met verbazing sloeg voor de wonderlijk fijne producten van zijn land. Toen gingen enkelen de oogen open. Door den verwarden politieken toestand in .Japan brachten enkele jaren later verschillende .adellijke families van daar hun bezit naar Europa. om het in baar geld om te zetten, waardoor goede .specimen in diverse musea en enkele collectie's terecht kwamen. Daardoor werd duidelijk, dat, wat men in de 17e en 18 eeeuw uit Japan had over gebracht naar Europa, en wat men tot dan toe voor Japansche kunstproducten gehouden had, .alleen aanspraak kon maken op den naam van ,,exportgoed." Natuurlijk ging deze ontdekking -velen voorbij en door cpnservatisme en eigenbelang bleven bezitters en handelaars een product met liun waardêering steunen, dat den kunstzinnigen Japanner veelal een doorn in het oog is, en dat bij ?een critische beschouwing en vergelijking ook voor -den Westersehen fijnproever stukken achterblijft bij het door den Japanner voor eigen gebruik ver vaardigde. Toch mag in dit verband wel even -aangestipt worden, dat de Japansche export?waar heel goed de vergelijking met andere porcelei? nen, Europeesche zoowel als Chineesche, door staan kan en evenals deze buitengewopn geschikt ?2ijn meer luister bij te zetten aan de Europee sche milieu's. 't Is nu eenmaal zoo, dat alles, zelf het onbe langrijkste Japansche prul, een groot vakman schap verraadt. Dit vakmanschap stelde den Japanner in staat zeer wel aan de eischen van de Europeesche markt te voldoen. Maar deze exportwaren" werden in massa naar eischen van een vreemden landaard vervaardigd, en moeten dus minderwaardig zijn aan datgene wat de be.hoef ten van het eigen volk vroeg. Het ishet Japansche aardewerk, waarin de potten bakkerskunst van het Verre Oosten een zeer eigene, doch late nabloei beleefde, gegaan als die ontwik keling was van China, over Korea, naar Japan, en valt naar zijn bestemming in twee groote groepen i« verdeelen. In de eersto plaats vraagt aandacht de cera miek voor het gewone huiselijk gebruik, terwijl dan ?verder, ter sprake kan komen o.a. die potterie, welker aanwezigheid de theeceremonie maakt tot ?een aesthetisch feest. In Europa pleegt men alles, wat van aarde gebakken wordt, in te deelen in aardewerk, steengoed en porcelein, rubrieken die vrij nauwkeurig begrensd kunnen worden. Voor Japan is een ?dergelijke rubriceering onmogelijk, vandaar dat hier alles, wat van klei gebakken is, aardewerk ^genoemd wordt. door Jac. Aalderink Het gebruiksaardewerk is veelal van zeer .een» youdigen, doch juisten on verantwoorden vorm en bedekt niet een fraai glazuur, zoudat het geheel door zijn strengheid bevallig en voornaam is. Ofschoon geheel handwerk is het massaproduct en dus niet te vergelijken met die wonderlijke unica", welke uit de handen van de kunstenaar pottenbakkers komen, speciaal het gerei der thee feesten. Het Chanoyn (theefeest) heeft in de kunst van Japan een zoo belangrijke plaats veroverd, dat zijn invloed uit teeken- en schilderkunst, lak- en smeedwerk, doch bovenal uit het aardewerk on middellijk spreekt. 't Is dan ook volkomen verantwoord over het Chanoyn in dit verband uit te wijden. Ofschoon van Chineesche herkomst, wist de Thee-ceremonie zich in Japan tot een zelfstandige uiting te ontwikkelen, natuurlijk wortelend in de tradities (waaraan alle Oosterlingen groote waarde toekennen), maar door groote filosophische-aestheten zgn. theemeesters, gemaakt tot een zoo Kwashiki. Japansche koekdoos, Driedeelig met deksel. i8e eeuw integreerend iets in het Japansche leven, dat men. om iets van de Japannei-s te begrijpen, het' niet stellen kan zonder een diepere kennismaking met deze feesten. Uit den mond van een Japanner: Ohakura Kahuzo. wiens in 't Engelsch geschreven Boek van de Thee, dezer dagen in 't Hollandsen vertaald verscheen, vernemen wij vele interessante, en voor ons, zoo volmaakte Westerlingen, ook nog leerzame dingen over de thee in Japan en dus natuurlijk over het leven en ' denken van het Oosten. Wij kunnen der verzoeking geen weerstand bieden er een fragment uit over te nemen: Thee werd b'IJ ons meer dan een verheerlijking van den vorm haar te drinken; het is voor ons de religie van de levenskunst geworden. De drank werd stil-aan de veront schuldiging voor een vereer Ing van reinheid en verfijning, een heilige handeling, waarbij gastheer en gast zich ver eenigen, om voor die gelegenheid opperste wereldsche geluk zaligheid te scheppen. De thee kamer werd een oase in de dorre woestenij des bestaans, waar vermoeide reizigers elkaar ontmoeten om zich te laven aan den gemeenschappelijkcn bron van kunst-waardeering. De ceremonie is een geïmproviseerd drama, waarvan de handeling zich Weeft om de thee, de bloemen en de schilderstukken. Geen kleur mag de stemming van de kamer storen, geen geruisen mag het rythme van de dingen verbreken, geen gebaarde harmonie verstoren, geen woord mag de eenheid van de omgeving te niet doen. Alle bewegingen dienen eenvoudig en natuurlijk te geschieden. Dat zijn de bedoelingen van de thee-ceremonie. En, zonderling genoeg, zij werden vaak verwezenlijkt. Een fijnzinnige philosophie is achter dit alles verborgen. Theeïsme is Taoïsme in een liefelijke verkleeding." Ot deze aanhaling blijkt voldoende dat er nog wel jets" achter deze theefeesten zit. Ze zijn dan ook van religieuzen oorsprong en hebben een gansene» ontwikkeling doorgemaakt. Japansche Pot. Rossig glazuur met bloemornament. i8e eeuw Natuurlijk zijn er ook verschillende vormen in ontstaan. Natuurlijk moest de verfijning, in deze feesten gecultiveerd, bevruchtend werken op den geest van ve,le kunstenaars, waar het de gewoorjfte was, na het gebruik van de thee den gastheer (later gast vrouw) vergunning te vragen het theegerei te mogen bezichtigen. Zoo ging dan de Chawan (theekoin) van hand tot hand en ieder vond gelegenheid dit product dat uit de gelukkige samenwerking van mensen en natuur ontstond, te bewonderen. Dat deze bewon deling niet alleen platonisch was is vaak gebleken: voor n enkele kom va»4 een beroemden potten bakker werd soms een vermogen besteed. Daarna kwam de Cha"re aan de beurt: een klein aardewerk potje, gewoonlijk met een ivoren dek seltje gesloten, waarin een kleine hoeveelheid thee bewaard werd. Vaak werden deze Chaïres in di verse om elkaar sluitende zakjes van kostbaar antiek brocaat en doosjes van kostbare hout soorten opgeborgen, een bewijs van de waardeering die de eigenaar er voor had. Verder was in de theeruimtc '(een aparte hut) aanwezig een bloemvaas (hanaïke) een reuk brander (koro) een of meer gebakschaaltjes (sara's) en een koekdoos (kicashiki). terwijl ook de »ii2»«hashi (een vaatwerk om het in den ijzeren water ketel gekookte water op juiste temperatuur te brengen) tot de' uitrusting behoorden. De voorwerpen welke wij hier vermelden, waren gewoonlijk van aardewerk. Die welke van metaal of lakwerk vervaardigd werden blijven hier onvermeld. Dat door de aesthetische verfijning, waartoe de theefeesten opvoeden, de eer der pottenbakkers geprikkeld werd spreekt van zelf. Van de 10e eeuw af, toen door Rikyn de vormen der theeceremonie werden vastgesteld, zijn er pottenbakkers geweest in verschillende deelen van Japan, die zich uitgeput hebben in het vinden van nieuwe vormen en schoone glazuren; een over zicht van de belangrijkste centra van pottenbak kerskunst gaat buiten den omvang van dit artikel. INZENDERS VAN MANUSCRIPTEN wordt verzocht bij hun bijdragen een gefran keerd briefomslag me( adres van den afzender In te sluiten. i f' i i Ir ?W