Historisch Archief 1877-1940
?"??CriiiL
* ?»«? »<**?.;'«rifcMv.Mf-*^**» *«?«.,.£*.' .*?*;>.
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 25 JULI 1931
No. 2825
LEVENSVERZEKERING
ARNHEM"
de basis voor een zorgenvrij bestaan.
aaagaKBfaa^^
Hl Maatschappij voor Hypothecair Crediit in Nederland,
gevestigd te 's-Gravenhage, Nassaulaan No. 23,
waarin opgenomen de Maastrichtsen* Hypotheekbank voor
Nederland te Maastricht, St Servaasklooster 8.
BIJKANTOREN: Amsterdam. Westermarkt No. 2,
Utrecht, Boothstraat No. 15.
Groningen, Turfsingel 9.
De Directie.
agBgfiHafiBiiliU^^
i
i
i
i
t
N.V. UTRECHTSCHE HYPOTHEEKBANK
UTRECHT
Pandbrieven f 59.000.000.- Reserves f 1.652.263.26
De BANK stelt beschikbaar:
4% pan d brieven a 100%
in stukken van f 1OOO.?, f 500.?en f 10O.~
De Directie:
Mr. A, J. S. VAN LIER. Mr. P. R. HOORWEG.
Nederlandsche
Handel-Maatschappij, N.V.
AMSTERDAM.
AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en VGRAVENHAGE
Vestigingen in Nederlaodsch-Indië, Straits-Settlements,
Britsch-Indië, China, Japan en Arabi
ALLE BANKZAKEN
SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS.
N.V. Residentie Hypotheekbank
's-GRAVENHAGE ~ Anna Paulownastraat 97
TRUSTEE'S EN ACCOUNTANTSCONTROLE.
Hypotheekbrieven in circulatie ? 16.500.000.?.
4l\2 pCt. Hypotheekbrieven tegen 101 pCt.
Directie: K. E. ABBING. D. VAN OORDT.
N. V. Rotterd. Hypotheekbank
voor Nederland
Opgericht in 1864
Maatschappelijk Kapitaal I 10.000.000,
waarvan geplaatst f 8.400.000,
waarop 10 pCt. gestort.
Verstrekt geld op eerste hypotheek.
Voor inlichtingen wende men zich tot
het kantoor der Bank, Schiedamsche
Singel 89 te R'dam of tot. hare Agenten.
De Directie:
Mr. Th. Reepmaker, Mr. N. P. C. v. Wijk,
Mr. B. van Rossem.
LEEST
?»
f
l
i'
IN
hoe een lastige, mislukte schooljongen, die niets scheen
te zullen bereiken, zich door eigen kracht heeft gemaakt
tot een vooraanstaand man met wereldnaam in de
technische en commercieele zakenwereld ===
DE VLIEGENDE HOLLANDER
? door A. H. G. FOKKER
met 58 unieke'illustraties
Ilngenaaid f 4.75. !n prachtband f 5.90
.v el k boek zoo juist is verschenen en verkrijgbaar is bij alle boekhandelaren
^an Holkema & Warendorfs Uitgevers-rMij. - Amsterdam
N.V. Bataaffsohe
Hypotheekbank
AMSTERDAM -
A n n o l 8 89
Geeft uit tegen beurskoers:
4% PANDBRIEVEN
In stokken van
f 100O,-, f 500,- en flOO,-.
Coupons Januari en Juli
N.V. STANDAARD
HYPO TH E EK B A N K
u ROTTERDAM
Directie:
Mr. H. H. C. CASTEND1JK m
L MOSSELMAN
Dt Bonk geef i onder controle van hu
Algtm. Administratie" en Trtutkcmtoor
Pandbr. tegen beunkoen uit.
De HolL Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70,
De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag
met n minimum van f 1000.*?op zake
lijk onderpand en onder borgtocht, met
in pandgevlng eener polls van levens ver.
zekering van gelijk bedrag, en verkoopt
5% schuldbrieven in stukken van f 1000.?,
f 500.?en 100.?tegen Beurskoers.
W ^
l
Voornaamste Kleedinginrichtin
op elk gebied
L
No. 2825
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 25 JULI 1931
TALE OF TWO CITIES
door G. A. Klaasse
konden
HET is wi»l heel merkwaardig te cunstateeren
hoezeer de mentaliteit van de Fransche
ministers bij de Parijsche besprekingen van eeltige
dagen geleden en die welke de Kngelsche en
Amerikaansche onderhandelaars in Londen aan
den dag gelegd hebben, hemelsbreed van elkaar
verschillen. In Parijs een typisch Fransche atmos
feer van elegante voorkomendheid: wij begrijpen
\w moeilijkheden in Duitschland volkomen en zijn
het met u eens, dat het een wereldbelang isdat hier
geholpen wordt. Platonische
hartelijkheidsbetui«ingen en op den bodem.... waarschijnlijk een
heel klein beetje »Schadenfreudo. Dat de Franscheii
werkelijk van meening zijn, dat zij in hun eigen
belang Duitschland in zijn benarde positie moet
'steunen lijkt niet bar plausibel: wanneer zij
straks aan eenigerlei actie zouden deelnemen dan
stal het hoogstens zijn, omdat zij tenslotte toch het
volkomen isolement viit tactische overwegingen
niet aandurven. Eigenlijk is deze weinig tegemoet
komende houding van Frankrijk alleszins be
grijpelijk; dat dit. land zich veeleer beschouwt als
belangstellend toeschouwer dan als mede-gedu
peerde of althans mede-bedreigde partij ligt
volkomen in de lijn van de reeds jarenlang
volkomen bewust uitgestippelde politiek. Angst
vallig heeft de rcgeering er steeds voor gewaakt
dat haar onderdanen financi»ele belangen in het
buitenland zouden verwerven. De bepalingen
gericht tegen den kapitaalexport hadden eenige
jaren geleden een volmaakt aanvaardbare basis:
toen moest de Fransche valuta nog beschermd
worden tegen aanvallen, die na de stabilisatie
.geenszins denkbeeldig waren. Xou men nu ge
leidelijk een Verzachting van die bepalingen hebben
kunnen verwachten, en zelfs een volledige op
heffing, toen door de aanhoudende goudimporten
de Fransche franc tot een der krachtigst gefun
deerde valuta's werd herschapen, het tegendeel is
waar geweest; met allerlei middelen*heeft men de
belegging in uithecmsche waarden trachten tegen
te gaan (behalve clan in die gevallen .waar de
politiek de steun van het kapitaal vereischte).
Hetzelfde geldt tot op zekere hoogte voor de
geldmarkt; milliarden francs goxid zijn over de
grens gekomen zonder dat een ..ernstige poging
werd gedaan om dat goud ,,rentegevend" te maken
door het in den vreemde uit te leenen. Al deze
jaren heeft Frankrijk een uitgesproken
isolatiepolitiek op financieel gebied gevoerd. En op
economisch terrein heeft men tot op zekere hougte
hetzelfde kunnen waarnemen. Wanneer in een
industrie internationale afspraken moeten Worden
gemaakt komt men met de Franschen het moeilijkst
tot een vergelijk; de tarievenpolitiek is gericht op
zoo volledig mogelijke autarchie, de Fransche
buitenlandsche handel zoowel invoer als uitvoer is
naar verhouding gering.
Uit dat alles spreekt de wensch om zooveel
mogelijk los te staan van het buitenland en te zor
gen dat de welvaart van het eigenland zoo min mo
gelijk verbonden is met den economischeh toestand
elders. Dit heele isolatiesysteem drukt ook thans
zijn stempel op de houding der Fransche regeering,
men zou het ietwat te sterk aldus kunnen uit
drukken, dat dit mi het moment is waarop Frank
rijk gewacht heeft, waarop het streven zijn vruchten
moet afwerpen. Toen lïoover zijn voorstel deed
wist iedereen 'hott. dat was een geste van zelfbe
scherming» de Amerikanen zaten te diep in Duitsch
land dan dat zij hun debiteur konden laten
krepeeren. Het Hoover-plan kwam juist te laat, de
f inancieele crisis in Duitschland dreigde accuut te
worden. Wederom liet Amerika zijn stelregel varen
om Europa zichzelf te laten helpen". Omdat
Uncle Ham zich niet de luxe kon permitteeren om
Europa zijn eigen boontjes te laten doppen.
Frankrijk daarentegen voelt zich wonderwel; in de
heksenketel is dit land slechts toeschouwer, het
meent zijn Welvaart niet in het minst bedreigd;
geen Duitsche credieten, geen te omvangrijke
handelsrelaties,' kortom een geïsoleerde gemeen
schap temidden van elkaar in den afgrond sleurende
buren. Als een bergtoerist die op eigen kracht
vertrouwend zelfstandig een door het
reddendoof-moordende touw verbonden troep klimmers
volgt en de eerste van de keten ziet struikelen !
Vandaar dat de Fransche regeering zoozeer op
het hooge paard kon zitten dat de Duitsche mi
nisters het geraden achten eerst naar Parijs te
gaan alvorens de gemeenschappelijke Londensche
besprekingen zouden aanvangen. Paris vaut bien
urn* messe!
* *
Van Parijs naar Londen was inderdaad een heele
stap. en van do Engelsche regeering kon Brünimj
heel wat meer welgemeende tL-gemoetkomendheid
verwachten. Hier geen phrases maar innige over
tuiging dat het wel en wee van beide landen zoo
nauw verbonden is dat Mac Donald terecht kon
zeggen, dat de conferentie t;»t een resultaat moest
komen wilde men niet de nog gelocaliseerde
financieele crisis uit Duitschland doen overslaan naai
de rest van weivld (uitgezonderd Frankrijk). De
positie van het Engelsche bankwezen is inderdaad
allerminst benijdenswaard. Engeland behoort tut
de voornaamste der na-oorlogsche
korte-credietgevers van Duitschland. de Londensche banken
en accepthuizen hebben ia zeer ruime mate hun
handteekening aan Duitsche banken en andere
bedrijven geleend. De Duitsche debiteur redden
betoekent dus zichzelf redden. Maar dat is nog
niet liet eenige. ook Nederland. Zwitserland en in
nog veel ruimere mat t- de Vereenigdt» .Staten
hebben aan Duitschland crediet gegeven. Er is
echter n groot verschil met Londen: zij gaven
het crediet grootendeels uit eigen middelen (Ameri
ka in iets mindere mate), de Engelsche markt
daarentegen gaf het geld van anderen.
Blijkens de juist gepubliceerde cijfei-s van het
Mac-Millair-rcport beloopen de vlottende ver
plichtingen aan het buitenland van Engelsche
banken, accepthuizen en geldmarkt (via disconto's)
ruim l, lü.millioen. Een bedrag aan kortloopende
verplichtingen dus dat ongeveer gelijk is aan de
Duitsche schulden-op-korten-termijn die de heele
f inancieele crisis van thans hebben veroorzaakt.
De Duitsche schuld leidde tot een crisis omdat men
realiseerde dat zij, indien opgevraagd, niet afgelost
kon worden. Duitschland had niet en kon dus niet
betalen. Engeland heeft Wel, dat wil zeggen heeft
potentieel de noodige middelen, in dier voege, dat
tegenover de opgenomen credieten gegeven voor
schotten staan. De Londensche markt is van
oudsher het intermediair dat crediet geeft en.
neemt. Maar nu doet zich op het oogenblik het
moeilijke geval voor dat de gegeven credieten voor
een groot deel bevroren zijn, zoodat ze uit een
oogpunt van liquiditeit evengoed niet konden
bestaan. Wanneer nu crediet uit Londen wordt
teruggetrokken en dat gebeurt natuurlijk
zoodra men de positie waarin de geldmarkt en de
valuta zich bevinden realiseert, evenals dat in
Duitschland gebeurde -?dan bevindt de Engelsche
financieele positie, hoc onwaarschijnlijk dat ook
klinken moge, zich min of meer onder denzelfden
druk en in dezelfde impasse als in Duitschland.
De Bank of England hoeft na de zeer omvangrijke
goudverliezen der laatste weken, die reeds een
gevolg waren van den opkomenden drang om crediet
uit Londen terug te trekken, nog maar ruim / 150
nüllioen goud. Xog eenige tientallen milHoeneix en
de Bank of England kan wanneer er geen bijzondere
maatregelen worden genomen niet verder meer
gaan, evenals de Keichsbank niet meer in staat
was om te helpen. Nu zal waarschijnlijk de
discontoverhooging ten aanzien van de
buitenlandsche uitzettingen in Londen wel effect hebben
wat in het geval Duitschland niet zoo was
maar een zoo belangrijke discontoverhooging die
voldoende is om den stroom te stuiten beteekent
een zware slag voor Engeland's positie in de inter
nationale financiën, die toch in de laatste jaren al
verzwakt is.
Men ziet dus twee partijen: Frankrijk dat
financieel nauwelijks bij Duitschland is ge
ntresseerd en Engeland dat er niet alleen heel diep
inzit maar welks bankwezen en valuta aan niet te
onderschatten gevaren blootstaan, omdat zij als
buffer zitten tusschen uit het buitenland genomen
credieten en gegeven bevroren voorschotten.
Wanneer de Engelsche ministers pleiten voor
steun aan Duitschland dan pleiten zij in de aller
eerste plaats voor Engeland; uit een oogpunt van
prestige staat er voor Ixmden meer op het spel
dan voor Berlijn.
Wat kan men nu van de Londensche bespre
kingen voor resultaat verwachten?
Veel verwachten kan men nuchter beschouwd niet .
Er zijn altijd optimisten die meenen dat er op
critieke momenten een engel verschijnt die alle
leed wegvaagt. Maar wanneer men afziet van
wonderen dan kan men eigenlijk niet veel hopen.
Ik schreef de vorige week reeds dat de oplossing
waarnaar toen vurig werd verlangd: een inter
nationale leening aan Duitschland, practisch
gesproken onmogelijk was. Immers, wilde men
afdoende helpen, dan zouden er eenige milliarden
mark noodig zijn. En welk land, welke
bankiersgroep zou onder de. huidige omstandigheden een
leening willen verstrekken' waarvan de opbrengst
zou dienen om de kort-termijn-crediteuren, de
banken in Engeland, Amerika en enkele kleinere
landen van hun bevroren en riskante voorschotten
af to helpen? Het gaat thans in feite niet zoozeer
om steun aan Duitschland dan wel om steun aan
de credietgevende banken. Kan men het ingemoede
Frankrijk euvel duiden dat het daaraan niet wilde
meedoen? Trouwens, in de laatste dagen is wel
zonneklaar gebleken dat de Engelschen de eenige
waren die voor deze oplossing voelden, omdat ....
zij wel konden voorzien dat de Engelsche tranche
in de steunleening kleiner zou zijn dan het bedrag
dat de Engelsche crediet gevers hoopten binnen te
slepen uit crod iet opzegging na het sluiten der
leening. Daarom voelde tenslotte Amerika ook
niets meer voor een lange leening, nog minder dan
Frankrijk. Voor dit geval is maar t'-én oplossing.
ik schreef dit verleden week reeds: na veel onder
handelingen zal men tenslotte tot de conclusie
komen dat er niets anders te doen valt dan een
voudig te constateereiv dat Duitschland zijn korte
credieten niet stante pede kan betalen, dat dus d«
crediteuren zichzelf geen bel ere kans kunnen
geven om e:; t ? zijner tijd nog eens uit te komen
dan door in uitstel toe te stemmen.
Een.StilIhalte consortium dus, dat dc>n bevroren toestand
erkent en sanctioneert. CJebeurt dat niet dan rest
Voor Duitschland de selfhelp: dan constateere.ii zij
zelf dat de credieten bevroren zijn. dvis: moratorium.
En daar is het op uitgedraaid. Alweer zijn het de
Amerikanen geweest die den toestand duidelijk
onder oogen hebben gezien: de korte credieten
moeten vervangen worden door lange, maar niet
door een leening waarbij bepaalde landen wellicht
meer geld zouden geven dan hun banken terug
krijgen. De banken hebben d? credieten gegeven,
zij kunnen niet betaald wo.rdeii. dus zeggen zij den
debiteur: blijf nog maar ^at op de duiten zitten.
Deze oplossing klinkt altijd wat vriendelijker dan
dat de debiteur zichzelf recht moet verschaffen
en zich door zijn regeering moet laten verbieden
om te betalen. Met nieuwe leeningen heeft het
heele geval dus niets te maken en derden als b.v.
Frankrijk staan er eigenlijk buiten.
* * . ' '
.. ? * - ... ?
Hoe men ook de technische constructie van het
tweede phin-Hoover" zal maken, het zal wel de
eenige oplossing blijven .... zoo men het tenminste
een oplossing noemen wil. Voor Duitschland
beteokent het althans dat de accute noodtoestand,
ontstaan door de onmogelijkheid om aan onmid
dellijke verplichtingen te \oldOen, ophoudt te
bestaan, of juister: ophoudt de bittere bijsmaak
van . het eigengerechte moratorium te bezitten.
Maar voor de crediteuren? Hoe zullen de Engelsche
accepthuizen ervoor staan wanneer een zoo
belangrijk deel van hun gegeven credieten voor
onbepaalden tijd illiquide blijkt te zijn? En hoe zal
het Engelsche pond zich houden wanneer de
saldi-opvragingen doorgaan? Discontoverhooging
is het eenige dat uitkomst kan brengen, en meer
dan ooit wordt dan zeker de hegemonie van de
Engelsche geldmarkt voor goed bedreigd. Neen
dit muisje zal zeker op het gebied van
bankwezen en internationale financiën nog een flink
staartje hebben l
r
* r !