Historisch Archief 1877-1940
»-.. . v
PI
GROENE AMSTERDAMMER VAN i AUGUSTUS 1931
L
^?-???
De dokter en de Ford
)\
AI vroeg op pad, dokter!
Ja, 't is druk. Alle menschen hebben nu
eenmaal niet de gezonde robuste constitutie
van een Ford.
Ja, dat 's waar ook, U heeft een Ford
tegenwoordig. Bevalt 't goed?
Reusachtig! Altijd klaar, steeds te
vertrouwen en ik ben er 't voordeeligstemee uit.
LINCOLN
Fordsorv
frrnri
AIRCRAFT
N.V, Meubelmagazijn Eden"
MOLSTEEG - AMSTERDAM
BOEKENKASTEN
Sï.r.
?r
'l
V
^HOTEL - CAFÉ- RESTAURANT
HET GOUDEN HOOFD
REMBRANDTPLEIN , AMSTERDAM
Modern Comfort - Lift - Stroomend water - enz.
Logies met ontbijt f 3.50 per persoon
?t'l
VERWEEGEN
&KOK
AMSTERDAM
IJ DEN MAAG
Kastkoffers in meer dan 70 modellen
Prijzen van f 60.?af
r ^»
l
STEENHOUWERIJ D, WEEGEWIJS
Rapenburfl 44 _ AMSTERDAM - TeL «662
MARMERWERKEN
W. H/POLMAN TUIN
OVERTOOM 526 4. Telefoon 82660
Begrafenissen - Transporten - Crematies
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^??^?^^??^??^^..?^?i. n
Koldewey 6 Corbière
Leidschestraat 30 - Amsterdam
Specialiteit int
WIT LACQUE MEUBELEN
VOOR SLAAP-, LOGEER- EN KINDERKAMER
AUG. KAUPMANN
Teïefoori 23308, R CvHooftstraat 113; Amsterdam
Speciale aanbieding D. Nachthemden
,£olleètl'e BADHANDDOEKEN BADLAPPÊN enz.
2£f^5IJLTSTELLEN TAFELLAKENS SERVETTEN
BEDGOEDEREN THEEDOEKEN» diverse mooie kleuren
Voornaamste Kleedinqinrichtinr
op elk gebied
No. 2826
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN i AUGUSTUS 1931
UIT HET KLADSCHRIFT VAN JANTJE
BOEKBESPREKING
Alcx Jïooleman, Verdoemenis, Het la-en van
een Speler, Met een door Martin Monni?ken~
dam getfckend portret van den schrijver.
Uityave van Andries Blitz, Amsterdam.
Alcx Booleman heeft in dit lijvige boek clen
ondergang van een gokker beschreven. Arthuv
Schnitzler, die andere Joodsche schrijver want
typisch Joodsch zijn zij beiden al is dan ook
Booleman, de omhooggeworstelde en de Oostenrijker
de aristocraat van-huis-uit heeft dat óók gedaan
in zijn Spiel im Morgengrauen.
Als ge deze twee boeken, die alleen behoudens het
onderwerp, volkomen ongelijksoortig zijn. naast
elkaar legt, beide in hun knapheid en de gaafheid
hunner conceptie, komt ge, als vanzelf tot een
karakteristiek van Booleman's werk. Want
SchnitzIers teere, van leven haast ongemerkt ademende
novelle is als een staaldraad van gespannenheid
en eenvoud, het product van een geresigneei'den,
koelen geest en Boolem.an's drukke boek is de
kleurige, onwelriekende, aiedende bewogenheid
van het Amsterdamsen.- Joodse h
burgermansbestaan: de ballingschap op 't erbarmelijkst.
Liever is mij de sfeer van den fijnzinnigen
Joodschen intellectueel, die Schnitzler is. dan de
wapperend-bonte
uitbundigheid-met-oen-jiddisjaccent van den Amsterdammer; aangenamer zijn,
wat mij betreft,_ de omgangsvormen der
WeenschJoodsche aristocratie, dan de verscheurde men
erachtigheden van wat tusschen Americain en
Tuschinski zwoegt. Doch wie Jood is, heeft voor.
beide niett3min genegenheid.
Ik denk er niet aan ook niet afgezien van
de uiterlijkheden Booleman ook maar n
oogenblik naast Schnitzler te stellen, behalve ten
opzichte van zijn onderwerp on. sujn .Toodschheid.
De groots Weener is niet alleen in de koelheid
van zijn wijdsch kunstenaarschap verre on
eindig Ver ? de meester van Booleman. Jfet zou
zelfs belachelijk kunnen zijn hen beiden in n adom
te noemen. Doch de congruentie van onderwerp
en afkomst drong daar ee.n oogenblik toe.
, . Mnider gewaag(| is, het Booleman naast
Jfeyermans, Qüerïdu on fc^am («oudsmit te plaatsen:
hij beheerscht de wonderen dfcr taal als zij, liij''"s;
Joodsch als zij dat wil zeggen: plastisch >
sentimenteel en druk doch hij mist de
wijdomvademende menschelijkheid (doch ook wat
Bloem óens noemde de ignobiliteit) van den eerste,
de, zij het ook vrijwel steeds vergeefsche, greep
naar het geniale van den tweede.
Booleman is een bijzonder knap schrijver.
Daarom dost het pijn te zeggen, dat deze tijd geen
behoefte mér heeft aan zijn uitweidingen, noch
Hotel Duin en Daal" - Bloemendaal
Str. koud en warm water op alle kamers
PRIVÉBADKAMERS - LIFT - Telefoon 22223
TOERISME
REIS VAN DE GROENE
AMSTERDAM ER" NAAR DE
POOLSTREEK.
Wij ontvingen van de Sierra
Cordoba" via Norddeichradlo
het volgende telegram dd.29.8:
Alles wel aan boord. Uitstekend
weer. Afwisselende feestelijk
heden op Sierra Cordoba. Maak
ten interessante land uitstapjes
bij Hammerfest n Lingseydet.
Wij hebben thans den thuisreis
aanvaard. Zullen
hoostwaar&chijnlijk Dinsdag a.s. in het
Vaderland terugkeeren tegen
den avond.
aan ?,ijn schrijftrant. Dertig, twintig jaar geleden
aou Verdoemenis een opzienbarende verschijning
fcijn geweest: nu in 1931 is het een ana
chronisme.
Wij stellen geen belang meer in de ziejoroerselen
van een zwoeger aan de speeltafel. iv'ich in de
klamheid van zijn bezweete voorhoofd, of de
groc'sceligheid van zijn overhemd, zoolang dit
alles gezien woidt als een individueel versrhijnsel
in da beslotenheid van het een of andere
Auisterdamsche koffiehuis en zonder verband niet du
roerselen van een reppende wereld rondom.
Tusschen d^ grenzen, die Booleman trekt, is het
liefdeleven of hou ge het noemen wilt van
een willekeurig Jiéei' mot bana-le hartstochten.
even volmaakte onbelangrijkheid als de kleur Aan
zijn das of.de uitbundigheid van zijn spreekt runt.
Knook van Joodsch standpunt bezien en dat
moet ik nu eenmaal doen: de schrijver dwingt mij
er toe .?is het leven van dezen mensch niet
interessant meer. sinds er in Palestina een hoop
gevender en belangrijker, wantodeier en volmaakt
on-Jiddisj Jodendom geboren is.
. Hetgeen alles geenszins uitsluit, dat Verdoemenis
.hot werk j s'van t'èn hoogst begaafde. ,
' ' ' ? - .* ' '?* .. .,«V , , ,." '
Heltja'a Wedderisrluiii, door Siyrid oo, uit
het JN'oorsr/i vertaalddoorM.J. Molnnus
Stamperitta..UUyecersmuatachapitlj JAlcrbo
V,F. Amsterdam.
lioekbesprekingen schrijven is niet altijd prettig.
Want aan het bespreken moet lezen vooraf gaan
en dat is dikwijls moeilijk, omdat het plicht is
en vaak zure «n dure plicht. Toen. ik het boekje
van Sigrid Boo opsloeg, deed ik dat met een
zekeren tegenzin.
Ook een recensent is een menseh met de
vooroordeelen, die des menschen ijn en een van mijn
vooroordeelen is, dat ik Scandinavische-litteratuur
over het al^emefn vervelend vind. Dit is een boute
bewering, maar ik heb er veel argumenten voor,
die wellicht een heel nummer van de Groene
Amsterdammer zouden vullen. Dit nummer zou
bepaald vervelend worden. Daarom volsta ik
met een bewering, welks boutheid - zooals tle
hooggeleerde van der Vlugt eens gezegd heeft
tegen een lichtelijk vroolijk student, die na een
rede van den Leidschen encyclopasdist uitriep,
dat ..'t onzin was" slechts overtroffen wordt
door haar gebrek aan argumentatie.
Maar dit boekje van Sigrid Boo is zeker niet
vervelend. Ik heb het hoogelvjk geamuseerd '**?,
stuk door uitgelezen en er voortdurend af.''^6
dit zoo eens mag uitdrukken innerlijk bij gi e
glimlacht.
Waarachtig.' dit verhaal van een gestudeeul
meisje, dat om een weddenschap een jaar in
betrekking" gaat het onderwerp is weinig ori
gineel?is n glimlach A\aard, omdat liet zulk een
verduiveld charmant dingetje is. omdat het zoo'n
innig fijn boekje is geworden, dat eigenlijk een
beetje ounoo/.el is. maar eigenlijk ook wel hél
knap. omdat het doet \vat
heeleiuaa'-ntet-onnoozele boeken wel eens niet doen: het «rijpt'u héusch
even in het hart.
Al hebt u Lenti'. het schoono gedicht van Gorter
hoelemaal niet gelezen, u weet toch wel van dat
fluiten van een jongen langs een stille gracht.
Zooiets is dit vwhaal-m-brk'veu van die sthat
van een Helga. Het is een heel ijl. fijn gt-luidje
.in ons stille le\en in een stille kamor. Het is
heelemaal niet grootsrh en evenmin, heeft het iets te
maken met het tempo dos tijds. met neue
S.ich!igkeit of sachte Xeuligkeit. het is alleen maar aardig
en charmant, een levensliodje in proza, e^n hél
helder en h VI dartel zijV.troompje van de gi-uoU'.
bveeJe cu'doodclijk ernstige rivier dt-r.litteratuur.
Ge kuut er eiMi verfris-schénden teug uit nemen.
E. ELI AS
Tentoonstellingen
Kunsttaal van Lier. liokiu 120, Am-t-i-dam.
.Zelfportretten on stillevens door Le Faite umier,
Eddy Fornhout, Jan van lleru-ijnen,-Itaoul llyu»,-- "
kes, W. ychuchmacher, Jan Sluijters, llenri v. d.
A'elde en Piet vftnQSTiji'gatn'dt. Tot 2 Augastus.
.TkuiistKanirel'l^ans !3ufftk ?&. Xpuen. Auisterdam.
Teekeningen van Xederlandsche en' Fi-ansche
Meesters. Tot 15 Augustus. ?
Kunsthandel A. ^"echt, Amsterdam, l
edendaagsche Schilder- en Pottenbakkerskunst. Tot 15
Augustus.
Atelier J. B. Kobé, Parkweg 3, Kotterdam.
Schilderijen door J. B. Kobé. .Tot löAugustus.
Kunsthandel Jac. Aalderink, Amsterdam.
Japansche Pottanbakkerskunst. Tot 22 AugiistÜBi
Kunstzalen A.Vecht.Amsterdani. Tentoonstelling ?
van hedendaagsche Nederlandsche schilderkunst
en van ceramiek van den pottenbakker Dresler.
Tot 31 Augustus.
"?u.." '.«.j