>"itfK'r f--.',; V'vn S r sf de j ui'fe, BACHT EN N EID De Plaats van de Ned. Ambachts- en Nijverheidskunst B ij de verschijning van het Jaarboek Joep Nicolaas QEDERT 1910 wordt door de Nederlandsche vereeniging voor ambachts-en nijverheidskunst (V.A.N.K,) door middel van een jaarboek ge publiceerd wat in Nederland aan toegepaste kunst gewrocht is en het Departement van onderwijs, kunsten en wetenschappen, dat die uitgave steunt, betaalt daarmee een armzalig klein beetje tol voor den weg, dien het op geheel andere wijze behoorde te onderhouden. Maar boyendien stolt het als tolbetaalster nog de De Boot (Glas in Lood) eisch, dat de uitgave uitsluitend Nedorlandsch werk reproduceert. Daar mee is de ta&k van den samensteller zoozeer beknot, dat de jaarboeken reeks dreigde vast te loopen in een voortmummelende serie relieflooze plaatjes. Er bestaan jaarboeken voor de scheepvaart, voor den effectenhandel en misschien wel voor de ulevellenprodxictie, maar de stand van de nijverheidskunst is alleen weer te geven in haar beteekenia temidden van het volle leven; het moet alles omvatten: de geestelijke stroomingen ' van onzen geheelen tijd. De techniek, de handel, de nijverheid; het onderwijs beïnvloedt de nijverheidskunst niet alleen, neen, zij wordt er door op gebouwd en in stand gehouden of verpletterd. In 1929 heeft Gouwe een aanvang gemaakt met een driejaren plan dat (verbloemd) tracht uit te komen boven de enge be grenzing van een verkeerd begrepen nationale steun. Ruimte" was het eerste deel, nu ligt Werk" voor onsl) en Vorm" zal het volgend jaar ver schijnen. De afbeel dingen mogen niet buiten het nationale kader treden, de tekst is echter op gevat in deze cyclus als een steeds wis selend internatio naal decor waartegen de Nederlandsche L. Bolle prestaties optreden. ' door PAUL BROMBERG liet is een proote verdienste van nalist, den devoten werkman, die i: (Jouwe dat hu tenminste op di«' niets anders bezit dan zijn handen om wijze tracht de plaats aan te geven i zijn gedachten te dienen, maar ook die onze Nederlandsche kunstenaar.s de yerstooten broeders: de fotolezen zet, ook al is hij geen ambachtsof nijverheids-beoefenaar, noch een kunstliefhebber, die een oordeel moet hebben" noch een industrieel, die nooit eens kan weten of het zijn geld niet op kan brengen om samenwer king te zoeken met zoo'n ontwerper, noch een winkelier die die moderne za ken aan den man moet brengen, noch een nichtje dat zelf borduurt en batikt.. wie zich te lezen zet, als hij maar mensen is, die z ij n eigen plaats beter wil begrijpen temidden van dezen Imidigen scheppingsdag,die zalrijkerworden door dit boek en de vragen van het leven beter weten te stellen en'de uitingen in eiken vorm van leven beter weten te beoordeelen. Joep Nicolaas te monument (Brons op gepolijst hardsteen) en zelfs zij l) Werk" door W. F. Gouwe, Jaarboek van Ned. AtnbacMsen NijverheidsJcunat 1930. N.V. W. L. en J. Br v 88e's Uitg.Mij., Rotterdam. innemen, niet als meer of mindere groot- graven reclame-ontwerpers heden in hun eigen milieutje, maar a si die anoniem werken en toch hun deel Nieuwe Uitgaven De geschiedenis der Oude Havens van Vlissingen is een door H. G. van Grol, archivaris van Vlissingen, geschreven en door het Gemeentebestuur uit gegeven historisch werk over de oude havens van Zeeland's hoofdstad^ Voor historici en belangstellenden in de Geschiedenis een belangrijk werk. Van de illustraties is, hoewel de tekst voor ruime illustreering in aanmerking komt, weinig werk gemaakt. Verwachting (Glas in lood) Prof. Dr. J. Lindeboom komt in zijii pleidooi voor de Ned. Hervormde Kerk in de brochure Kerkopboin? (No. 3 in de reeks geschriften ,,Vragen van Nu", door Van Gorcum te Assen uitgegeven,) tot de conclusie dat Kerk en Wereld bij elkander behooren, want, zegt hij: De Kerk bewaart den zin van het leven der wereld, den zin der cultuur: zonder de eexiwigheid, waar van ^de Kerk [getuigt, wordt al het tijdelijke zinneloos. mee-fonkelende sterren, op den groote > melkweg van het heelal. ,,Wir sind inmitten eines Schöpfungstages'' citeert Gouw ? Dessauer als Leitmotif voor zijn ,,Werk' :' er is een wereld in wording en die wordin gaat voort en stoort er zich niet aan of w-i ons ,,modern" georiënteerd gevoelen. D/ waarden, die hij aanlegt zijn niet a!-', schoolmeestercijfers, de kunstenaars gaa <; noch over cum lande, noch zakken ze albrengen bij den nieuwen bouw van een nieuw wereldbeeld. Gouwe gelooft aan een stellig en bewust voortschrijdende evolutie en hij zegt met zachte stem tegen de ongeduldigen, die in een tijdsbestek van twintig jaren nog ,,steeds" dezelfde onge voelige massa zien, te wachten, te gelooven en te werken. Doordat Gouwe het gebeuren op een afstand weet te beschou wen kan hij, vooral als hij bovendien nog n oogje dicht doet. over sommige zwakke een baksteen. Gouwe ziet rustig toe, ordenf. veegt storende details uit, lacht om een, details heen kijken. plotselinge fanatieke fanfare als krygsgf- * * * huil voor. ee'n zakelijkheid" die in wezen Zoo reikte hij doof dit werk toch op te niets andera is dan de diep-wortelend<-1 nemen, de behulpzame hand aan zoekenmystieke drijfveer, die ons. allen aanzet den, die den weg temidden van de tot versobering in uitingsvorm en beurt f nieuwe schepping hopeloos kwijt geraakt de treurende op, die meent dat het laatstJrNraren. Werk" is geen plaatjesboek, men uur voor de beoefenaars van het schoon ? zou allicht onbevredigd het boek bij de Brinkman en van der Vlugt Dakterras handwerk reeds heeft geslagen. Hy trek ze allen mee in den kring om het groot' vuur van de scheppende gedachte, allen hand in hand', den fanatieken functiojaarboeken-serie zetten en wellicht niet eens alle pagina's opensnijden, -want we ' hebben immers zoo weinig tyd en zoo veel sensatie-behoefte. Maar wie zich te W. H. Gispen Interieur