Historisch Archief 1877-1940
7.
13
de
me
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 22 AUGUSTUS 1931
No. 2829
0)
LEVENSVERZEKERING
Mg. ARNHEM"
beschermt Uw gezin in moeilijke Jaren.
iramigiBiaiaiaiaf^^
N,V. Maatschappij vaor lypothtcair Grediit in Nederland,
gevestigd te 't-Gravenhage, Nassaulaan No. 23,
waarin opgenomen de Maastrichtsche Hypotheekbank voor
Nederland te Maastricht, St. Servaasklooster 8.
BIJKANTOREN: Amsterdam. Westermarkt No. 2,
Utrecht, Boothstraat No. 15.
Groningen, Turfsingel 9.
De Directie.
fiffiEfiBUMifEffJ^
N. V. Rotterd. Hypotheekbank
voor Nederland
Opgericht in 1864
Maatschappelijk Kapitaal ! 10.000.000.
waarvan geplaatst f 8.400.000,
waarop 10 pCt. gestort.
Verstrekt geld op eerste hypotheek.
Voor inlichtingen wende men zich tol
het kaatoor der Bank, Schiedamsche
Singel 89 te R'dam of tot hare Agenten.
De Directie:
Mr. Th. Reepmaker, Mr. N. P. C.y. Wijk,
Mr. B. van Rossem.
N.V. STANDAARD
HYPO THEEKBANK
te ROTTERDAM
Directie;
Mr. H. H. C. CASTENDIJK «n
L MOSSELMAN
De Bank geeft onder controle van het
Algem. Administratie- en Trustkantoor
4} % Pandbr. tegen beunkoers uit.
Nederlandsche
Handel-Maatschappij, N.V.
AMSTERDAM.
AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM n VGRAVENHAGE
Vestigingen in Nederlandsch-Indië, Straits-Scttlements,
Britsch Indië, China, Japan en Arabi
ALLE BANKZAKEN
SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS.
.V. Bataafsohe
Hypotheekbank
AMSTERDAM
A n n o 1899
Geeft uit tegen beurskoers:
4% PANDBRIEVEN
in stukken van
f 1000,-, f 500,- en f 100,-.
Coupons Januari en Juli
De HolL Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70,
De Bank verstrtkt gelden tot elk bedrag
met een minimum van f 1000.?op zake
lijk onderpand en onder borgtocht, roet
in pandgevlng eener polis van levensver.
zekering van gelijk bedrag, en verkoopt
5% schuldbrieven in stukken van f 1000 .
f 500.?en f 100.?tegen Beurskoers.
EERSTE?^
HOLLAHDSCHE
LCVCNSVCRXEKTRINOS-BANKKi.v. i
Een xcsihittfjsclic voor wandelaars....
Zes dagen wandelen". Als maar in de
rondte door de Agricultural Hall. En op
de tribune, dag en nacht, het publiek
van toen, zich vermakend op de manier
van toen. Dat was vijftig jaar geleden.
Zijn de menschen veranderd? De men
schen misschien. Hun methoden
zeker. Hun methoden van zich te kleeden,
zich te verplaatsen, zich bezig te houden.
De geheele manier van leven, denken,
werken, handeldrijven.Voort wil de wereld.
VOO R Tl Wandelend? Snelle r.
ledere tijd heeft zijn eigen tempo. Eigen
methoden. Eigen menschen die dat tempo
en die methoden aangeven met de
natuurlijkheid waarmee zij ademhalen.
Het zijn de mannen van hun tijd. De
leiders. De pioniers. De zakenmenschen
wier groote gay e het is, HELPERS te
vinden, die hun tijd verstaan, die
weten wat er is en, wat er komt.
.' ? ' ? ' ' ? ? ? . '?'.'.'?.'?"??. ?'
Adverteerders van NU, werk met
een Bureau van NU. WERK MET
Alt?V
advertentiebedrijf
i ' ...?'. ? ? ? .?'..'?? ' ' ' i ' . ?
' ?' ' ' ' ?' '? : .' . . ??. . ; ' ' " . .: ' ?? '.' ?.' ? ' ' . '. ' ' '-. ?' '.-" ' ' ' ?-. ' ' '
< , . - ,
ARC's advertentiebedrijf (Hoogendijk, Aronson'& Cie) IKeizJersgracht 401,/Am'sterdam C, Tel. 34367
.Vaar een hpiilgra\>are tilt, een Londensch blad van
l
No. 2829
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 22 AUGUSTUS 1931
BEZUINIGING?
door C. A. Klaasse
HET wordt de bewoners van God's own
country in den laatsten tijd niet al te ge
makkelijk gemaakt. Sedert den oorlog hebben zij,
die nog altijd de illusie hadden de ideale workshop
of the world te zijn waar de rest van de wereld
zijn grondstoffen bracht ter veredeling om het
gereede fabrikaat: Made in England weer mee
terug te nemen, hun industrie hard zien aftakelen.
De .katoenindustrie, eens de trotsch van
MiddenEngeland, werd noodlijdend en met de
kolennijverheid, de kurk waarop een deel van het Zuiden
dreef j ging het niet veel beter. Deze malaise is
inderdaad in de laatste jaren verscherpt door de
algemeene wereldcrisis, maar in den oorsprong
staat aij er los van. Waaruit men dus moet
concludeeren dat zelfs bij een opleving in de algemeene
conjunctuur deze beide bedrijfstakken waar
schijnlijk nog geruimen tijd een blok aan hot been
van de Engelsche welvaart zullen blijven. En zoo
is het ook met de werkeloosheid, die slechts
tendeele in verband staat met de algemeene
depressie, maar voor het overige M-aarschijnlijk
een vrij groote permanente ^arbeidsreserve",
zooals het euphemisme luidt, beteekent. Ik heb
onlangs gelegenheid gehad uiteen te zetten hoe
tenslotte ook een tweede bolwerk van Engeland's
economische macht: de internationale financiering,
de geldmarkt, herhaaldelijk in de paar laatste
jaren is bedreigd, door den constanten druk op het
pond sterling, en de goudonttrekkingen, voorna
melijk ten behoeve van Frankrijk, maar ook ten
behoeve van andere landen, waar de algemeene
sfeer van wantrouwen in de jongste weken leidde
tot pondenopvraging op ruime schaal. De Bank
of England zag zich zelfs genoodzaakt een
credietovereenkomst aan te gaan met de Banque de
France en Federal Heserve Bank óf New-York,
waardoor de Engelsche geldmarkt openlijk kwam
te steunen op vreemde kracht.
Voor geen van deze kwalen is nog genezing
gevonden, behalve dan vóór de financieele. die
men voorloopig zooals gezegd - heeft kunnen
cureeren door het vertrouwen te herstellen met
steuntoezegging van derden. En bij al deze nooden
voegt zich nu weer een nieuwe impasse: de be
grooting. Terwijl de werkeloosheid en de depressie
tenslotte nog verschijnselen zijn die men kan
,,laten gebeuren", al poogt men natuurlijk midde
len te zoeken om verbetering te brengen, de schat
kist moet gevuld blijven, de regeering kan in dit
vraagstuk niet passief blijven doch wordt geroepen
om een oplossing aan de hand. te doen, en wel zoo
spoedig mogelijk. De steeds toenemende werke
loosheid (er zijn thans ruim 2,7 millioen
doletrekkenden), stijging der uitgaven uit anderen,
hoofde, en vermindering der inkomsten hebben het
tekort voortdurend grooter doen ? worden. Het
deficit werd langzamerhand van dien aard dat
Engeland, wilde het zijn prestige als solide staat
behouden, moest zinnen op middelen om de twt e
eindjes tot elkaar te brengen. Al geruimen tijd
geleden was een bezuinigingscommissie ingesteld,
in een periode tóen nog niet zoozeer een dringend
begrootingstekort dan wel de wensch om de
drukkende belastingen die noodig waren om de
rekening sluitend te krijgen te kunnen ver
minderen, het verlangen naar goedkoopere
staatshuishouding deed ontstaan.
? * * '
En daar ziet zich nu de Labour-regeering ge
confronteerd niet de voorstellen van deze
nietlinksche commissie die het mes er flink wil in
zetten. Geen. wonder dat de 'partijen bet niet zoo
spoedig eens raken over de meest aanvaardbare
oplossing. De Labour-regeering moet omdat
zij als minderheidsregeering immers moet steunen
op een der andere partijen, liefst op beide
schipperen tusschen de verschillende stroomingen.
Contenter tout Ie monde et son p ere valt niet mee,
dat ondervinden de regeeringsleiders terdege,
te meer omdat in dit zoo uiterst moeilijke vraag
stuk in eigen boezem zelfs nog geenszins eenheid
van opinie schijnt te bestaan. Ueen wonder l
In den grond moet de I^bour-partij elke bezui
niging verafschuwen, omdat'*'immers de eenige
uitgaafpost, waarop redelijkerwijze beknibbeld
kan worden, juist de werkeloosheidsuitkeeringen
en de ambtenaarssalarissen zijn. Alleen in een
bezuiniging op leger en vloot zouden zij kunnen
toestemmen* maar dat behelst nu juist het
vooretel van de commissie niet. Afgezien van die
besparingen wenscht ongetwijfeld de meerderheid
der Labour-leden eerder een evenwichtsherstel
in de begrooting, door verder aandraaien van de
belastingschroef dan door vermindering der uit
gaven, welke zij als noodzakelijk beschouwen.
Dit probleem is waarlijk niet zoo eenvoudig:
moet het gat worden weggenomen door zuinigheid,
. of moet het worden gestopt door de nering naar
de tering te zetten (een politiek die helaas alleen
vadertje staat kan toepassen)?
Wanneer men deze kwestie overweegt is men
in eerste impuls vanzelfsprekend geneigd om de
conclusie te trekken: in een zoo ongunstigentijd
zal de staat goed doen als elk goed huisvader te
handelen en de buikriem wat in te snoeren, opdat
niet door nog hoogere belasting het bedrijfsleven
nog zwaarder wordt getroffen." Wanneer men
over belastingen leest, tien tegen n dat de druk
op het bedrijfsleven daarbij te pas komt. En daar
zit nu juist de moeilijkheid: het is allerminst ge
zegd dat hooge belastingen een zware druk op het
bedrijf sleven leggen, dat hangt heelemaal van den
aard der geheven belastingen af! Juist in een
periode van malaise kunnen hooge belastingen
opperbest zijn, kunnen zij zelfs de saneering in
de hand werken. Wanneer maar de lasten aldus
worden gelegd dat er niet een verschuiving van
inkomsten door ontstaat, maar een vermeerdering
van het totale bestede inkomen. Dat is inderdaad
mogelijk, wanneer maar de meerdere belasting
wordt geheven bij die categorieën, welke de meer
opgebrachte lasten putten uit dat deel van hun
inkomen dat voor verdere vermogensaccumulatie
bestemd was. Dit principe heeft met de kwestie
al-of-niet-verdiende-inkomens niets uit te staan,
heeft op zichzelf geen- ethische basis, het consta
teert slechts dat, waar wij nieuw gevormd kapitaal
op het oogenblik in het geheel niet kunnen ge
bruiken, en het deel van het inkomen voor be
sparing bestemd dus maatschappelijk in het
water gegooid en gedoemd tot verscherping van
de crisis is, absorptie van dat inkomen door den
staat dus een verstandige politiek geacht kan
worden.
Het bedrijf sleven wordt daardoor direct zeker
niet geschaad de lasten voi-men immers
niet bedrijfskosten en ,,verzwaren" dus de voort
brenging niet en indirect evenmin, integendeel,
indirect wordt het gestimuleerd, omdat het totaal
bestede inkomen stijgt. Datzelfde doel bereikt
men ook wanneer men het deficit blauw blauw
laat en tot' dekking ervan geld leent theoretisch
is dat nog beter, omdat men dan zeker is dat een
verschuiving van besparing naar consumptie
plaats vindt, wat.men zelfs bij zorgvuldige keuze
der belastingen niet Is maar zulk een politiek
wordt nu eenmaal door zeer velen in strijd met
conservatief beleid geacht.
brengst geleidelijk achteruit loopen. Haar bijjde
dole" en de ambtenaarstraktementen is dat niet
zoo, de kosten van de productie worden er waar
schijnlijk niet lager door, alleen dan wanneer
belastingen verlaagd zouden worden welke voor
het bedrijfsleven directe kosten uitmaken, of
althans indirecte (omzetbelasting, banderol Ie recht).
Maar verlaging beteekent wel een gelijke ver
mindering der koopkracht! Deze (Jordiaansche
knoop door te hakken beteekent dus voor de
Labourleiders zelve afgezien nog van de com
promissen welke zij met de oppositie hebben te
sluiten en van den tegenstand der eigen partijleden
een taak die allerminst gemakkelijk is. Want
het zijn dit keer niet alleen de partijprincipes,
die strijdig zijn met de voorstellen welke de
regeering door de bezuinigingscommissie zijn
voorgelegd, maar ook algemeen economisch is
daartegen juist in dit stadium van de conjunctuur
heel wat intebrengen.
* «
*
* *
Het schijnt dan ook. dat de regeering reeds
omgezien heeft naar middelen om zonder al te
ingrijpende bezuiniging dus door opvoering
der inkomsten het kasboek sluitend te krijgen.
Het bijna reeds weer vergeelde project van het
algemeen invoerrecht van 10 pCt. is weer uit de
doos gehaald. Het was onder anderen KeyneSi
die zich destijds een groot voorstander hiervan
betoonde, voornamelijk ook uit fiscale, meer dan
uit protectionistische, overwegingen. Deze
oplossing'heeft dit nadeel, dat de invloed op inkomens
verschuiving of besparing-naar-consumptie-ver
schuiving die zooals ik boven uiteenzette juist
heel belangrijk is moeilijk te controleeren is,
omdat het een indirecte belasting betreft. Maar
er zijn wel degelijk ook voordeelen aan te wijzen,
en wel voornamelijk deze. dat de vermindering
der consumptie der belaste goederen die allicht
het gevolg zal zijn, niet op de binnenlandsche
industrie wordt afgewenteld, maar op de import,
een beweging die voorloopig nog allerminst effect
behoeft te hebben op de xütvoer, zooals de Man
chester-leer dat wil. Die daling van de invoer kan
de Engelsche betalingsbalans trouwens op het
oogenblik ook best gebruiken. Stel eens dat de
fiscale rechten zouden leiden tot evenredige ver
mindering der invoeren, d.w.z. dat het voor
ingevoerde goederen bestede bedrag inclusief
rechten gelijk blijft aan dat zonder rechten vóór
de invoering van het algemeen tarief, dan komt
men inderdaad slechts tot een
inkomstenverschuiving van de koopers dier goederen naar den staat,
indirect, dus naar werkeloozen en ambtenaren
tot stand. Maar terwijl de mindere inkomsten
besteding dan ingevoerde producten betreft zal
althans een belangrijk deel van de door den staat
uitbetaalde bedragen in het binnenland worden
aangewend. Natuurlijk is dit niet voorlOOpCt.
juist, maar de tendens is onmiskenbaar. Zoodat
dit project wellicht nog niet zoo kwaad is.
De discussies, die zich straks in Londen zullen
ontspinnen en de oplossing die men tenslotte zal
kiezen zijn daarom zoo interessant omdat, hoewel
Engeland de meest dringende
begrootingsmoeilijkheden heeft, straks ook alle andere landen zich
voor hetzelfde geval gesteld zullen zien. In Ame
rika is het ook al bijna even ver, en de rest van
de wereld zal er niet aan ontkomen!
Abonneert U
Wat zou er gebeuren wanneer men de
bezuinigingsplannen van de commissie ad hoc
inderdaad ten uitvoer legde ? Dan zouden de
inkomsten van werkeloozen, en .een groot deel
der ambtenaren flink gesabeld worden, met het
gevolg dus dat hun consumptie recht evenredig
achteruit zou loopen. Dat is juist de groote moei
lijkheid, die ook bij het probleem der loonsver
laging een zoo belangrijke rol speelt. Wanneer
men thans de consumptiekracht van een deel
der bevolking drukt dan zal dat een zeer ongunstig
effect op de conjunctuur hebben. Bij de loons
verlaging voor bedrijfsarbeiders kan men nog
zeggen dat de kosten evenredig met de koop
kracht dalen, zóodat op zijn best genomen de
loonsverlaging zonder effect kan blijven, omdat
voor de industrie aoowel de kosten als de
opop De Groene
Amsterdammer"
door middel van
de coupon op
pagina twee
van het groene
omsla g, en U
ontvangt den
loopenden
jaargangvoorslechts
drie gulden en
v ij f t i g cents.
,»
?v