DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 29 AUGUSTUS 1931 No. 2850 99 ARNHEM" waarborgt U en Uw gezin een onbezorgde toekomst. Ni DE HURLEMSCHE HYPOTHEEKBANK Leden der Directie: ^gT&f Mr. A. S. MIEDEMA. P. H. CRAANDIJK en A. E. TH1ERRY DE BYE DOLLEMAN Hjpotbekea f 41.336346. PandbrieTen f 40.891600.. Reierrei . . f 1.099.275.ft* N.V. UTRECHTSCHE HYPOTHEEKBANK UTRECHT Pandbrieven f 59.000.000.- Reserves f 1.652.263.26 De BANK stelt beschikbaar: 4 % pandbrieven a 100 % in stukken van f 1000.?, f 500.?en f 100, De Directie: Mr. A. J. S. VAN LIER. Mr. P. R. HOORWEG. Nederlandsche Handel-Maatschappij, N.V. AMSTERDAM. AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE 4 Vestigingen in Nederlandsch-Indië, Straits-Settlements. Britsch-Indië, China, Japan en Arabi ALLE BANKZAKEN SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS. N.V. STANDAARD HYPOTHEEKBANK te ROTTERDAM Directief Mr. H. H. C. CASTENDIJK m l, MOSSELMAN DéBank geeft onder controle van fut Algêtn. Administratie-' en Trustkantoor Pandbr. tegen beunkoen uit. .V. Bataafsohe Hypotheekbank AMSTERDAM A n n o 1889 Geeft alt tegen benmkoem: 4% PANDBRIEVEN in ? t ukken van f 100O,-, f 50O,- en ff 10O,-. Coupons Jan nar j en Jnll NI Insulaire Hypotheekbank \ te ZIERIKZEE, geeft uit 4 % Pandbrieven a 100 %. Aan Pandbrieven In omloop voor ± f 22.0OO.OOO. De HolL Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70. De Baak verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f 1000.?op zake lijk onderpand en onder borgtocht, met in pandgeviag eener polis van levensver. zekering van gelijk bedrag, en verkoopt 5% schuldbrieven in stukken van f 1000. , f 500.?en f 100.?tegen Beurskoers. ADVERTEERT IN DE GROENE" Dat U een on dien ge dikwijl* leeit WAAROM? Omdat DE GROENE m het peheele land gelezen wordt door het beste publiek door het publiek dat iets te besteden heeft. De adverteerder behoeft niet tébetalen voor een ver spreiding, waarmee hij honderd duizenden bereikt, die juist niet tot het koopkrachtige publiek behooren,' maar het betaalt hem om in dit blad'te ad ver teeren, dat hem direct in ' contact brengt met het publiek dat bij zoekt. N. V. Rotterd. Hypotheekbank voor Nederland Opgericht in 1864 Maatschappelijk Kapitaal f 10.000.000, waarvan geplaatst I 8.400.000, waarop 10 pCt. gestort. Verstrekt geld op eerste hypotheek. Voor inlichtingen wende men zich tot het kantoor der Bank, Schiedamsche Singel 89 te R'dam of tot hare Agenten, De Directie: Mr. Th. Reepmaker, Mr. N. P.C.v. Wijk, Mr. B. van Rossem. Abonneer U thans op ,,De Groene Amster dammer" en U betaalt voor den loopenden jaargang: slechts drie gulden 25 et. U krijgt dan ook het weekblad aan Uw vacantieadressen na gezonden. Vul de coupon in op pag. 2 van het groene omslag. TERUG VAN DE VACANTIE KLEEDING GEBRUIKT TIJDENS DE VACANTIE VRAAGT OM OPKNAPPING. ZENDT ZE ONS; DOOR STOOM EN EN VERVEN MAKEN WIJ ZE WEER ALS NIEUW. PALTHE l i r No. 2830 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 29 AUGUSTUS 1931 JOHN BEAR door C. A. Klaasse 7OIIN Buil is duud. Terwijl, ondanks de weinig gunstige ontwikkeling van het economisch leven in Engeland, de Albionskinderwn altijd nog bullish gebleven zijn op hun suprematie op finan cieel en economisch gebied, hebben in de laatste weken plotseling de bears het hoofd opgestoken. l£u die mentaliteit bleek zoo aanstekelijk dat zij stormenderhand in politieke kringen satellieten maakte, en eensklaps alle partijen samenwerkten tot de vorming van oen nationale regeering, die tot ? taak zal hebben Engeland te redden". De ge beurtenissen op politii-k gebied hebbcm zich in de laatste weken met zulk een verrassende snelheid afgespeeld, en er was zoo weinig aarzeling t« bespeuren, dat men wel tot de conclusie mo-jt komen dat do Engelscheu den economischon toestand van hun land zeer ernstig inzien. Anders zou men alleen reeds uit prestige-overwegingen naar buiten toe niet naar dit paardenmiddel hebben gegrepen. Want al hebben de plannen de strekking om Kngeland'H crediet te verstevigen, alleen reeds het feit. dat men voor dat doel ingrijpende maat regelen moet nemen, heeft de tendens om de crediet gevers ook eerst recht de ernst \an <le situatie te d«>en inzien. Dergelijke sanecving.amaatregek-n zijn tot op zekere hoogte altijd ern tweesnijdend zwaard. * * * De directe aanleiding tot het aftreden van de ?Labourivgeering en de vorming van een ..nationaal bewind" is geweest de onmogelijkheid om in de boezem van de bewindspavtij tot overeenstemming te geraken omtrent het sluitend maken van de be grooting. Maar dat men dit vraagstuk zoo hoog hoeft opgenomen, en er feitelijk niet aan gedacht heeft naar eon compromis tc> streven, is alleen daaraan toetesehrijven dat het? begrootings-vraug. fetuk een onderdeel uitmaakte van de maatregelen tot steun van het pond sterling, die men natuurlijk veel belangrijker achtte, liet ging er niet alK-en om de ' be^routinp sluitend témaken, maar haar op zulk een wijze sluitend te maken, dat de buitenlandsche credietgevers en asplrant-credietgevers de overtuiging zouden krijgen dat Engeland er alles op zet om door uiterste zuinigheid zich het crediet waardig te maken. In de jongste'radiorede van MacDonaltl is duidelijk aan het licht ge komen dat de positie van het pond sterling en Engelaad's plaats als financieel intermediair Voor. een belangrijk deel van den wereldhandel de inzet is waarom de politiek-teerling werd geworpen. liet kapitaal, Engeland's vijfde wapen, wordt be dreigd, on de nationale regeering heeft haav taak in wezen aanvaard in dienst van het bankwezen. En om die voor het land zoo uiterst belangrijke bedrijfstak te sauveeren zal zij zich wellicht genoopt zien om maatregelen te nomen die tiit anderen gezichtshoek bezien minder gewenscht zijn voor een gezonde welvaartspolitiek. Ik heb er <U-n vorigenkeer reeds.op gewezen, dat de invoering van ingrijpende bezuinigingen zeker een terugslag ?op de industrieel» afzet zal hobbelt, omdat de ver minderde koopkracht van hen wU-r salarissen t-n werkeloosheidsuitkecring beknot worden allicht niet gecompenseerd zai worden door meer uitgaven van de belastingbetalers. En al is dat wel zoo dan komt er toch een verschuiving in de aard der be steding, en in een wankelen tijd als deze is elke 'verschuiving. op zichzelf al een nadeel. Vit een oogpunt van welvaartspolitiek ware het veel velstand iger het tekort te dekken uit meerdere inkomsten dan uit bèsnoeiing der uitgaven. Des noods zou men eenigc jaren het tekort door leening kunnen aanvullen. Dit moge erg losbandig klin ken, maar men dient te bedenken dat d kapitaalVorming, waaruit du leeningsgelden zouden worden g^put, in dezen tijd, maatschappelijk bezien, tóch geen bestemming zouden kunnen vinden. En daarom is het nog inaur beter om die golden <loor de staat te doen uitgeven dan ze onbesteed te laten, omdat zulks de strekking ,zou hebben do depressie nog te verscherpen. ' Maar Engeland's financieele situatie is van dien aard dat het Und zich zulk een nationale welvaarts.politiek feitelij k, niet meer kan veroorloven. Xoodru «.«en debiteur zoo zwak is geworden dat zijn schuldc-iüchers hem duchtig in de gaten houden i's hij zijn vrijheid van beweging kwijt. Althans wanneer hij nog betalen' kan en zijn crediteuren vat op hem hebben. liet klinkt wat onwaarschijnlijk, maar op het oogenblik zijn de feiten aldus, dat Engeland door zijn geldschieters meer in het nauw kan worden gedreven dan Duitschland. Duitschland's geldschieters zijn als was in de handen van hun debiteur, zij hebben niets in te brengen, en worden voor een fait accompli van uit stel verleening gezet. Engeland heeft evenals Duitschland crediteuren op korten termijn tot zt;er omvangrijke bedragen. Daartegenover staan echter eveneens zeer omvang rijke uitzettingen in den vreemde op korten termijn, een gevolg van Engeland's functie van interna tionaal financieel intermediair, van ..banker of the world". Maar nu zijn do uitzettingen bevroren. en dat is voor de geldschieters reden om hun geld terug te verlangen. Ook hier gaat de algemeene stelling alweer op: zoodra de cliënten van een bank vermoeden dat zij hun deposito's niet terug kunnen krijgen willen zij het geld hebben, zoolang zij aannemen dat zij het desgewenseht zouden kunnen in ontvangst nemen willen zij het niet hebben. Engeland is n groote bank. en de crediteuren werden angstig toen zij wisten dat een groot deel van de credieten welke deze bank met hun geld had verstrekt: die aan Oostenrijk en Duitschland zoo vast als een muur zat. en wellicht zelfs voor een deel als verloren moest worden beschouwd. Daarbij kwam toen de publicatie van het Mac Millahreport. dat de Engelsche regeering zich had laten uitbrengen om op de hoogte te komen van don toestand van het Engelsche bankwezen en zijn ver houding tot handel en industrie. Voordien waren ook wel globale cijfers bekend van de buitenlandsche uitzettingen op korten termijn in Enge land en door Engeland, maar daaraan was nooit te veel aandacht besteed. Nimmer had men zich oi^enl jk gerealiseerd dat deze credietgeving aller minst met elkaar in balans was. dat er een paar 'honderd nullioen pond uu-er uit het buitenland was ontvangen dan in den vreemde weer uitgezet. Op die cijfers viel natuurlijk juist op dit tijdstip heel sterk de aandacht. Men doet goed de bet eekenis van deze cijfers niet al te zeer te overschatten. De conclusie die men op het eerste gezicht geneigd zou zijn daaruit te trekken: dat Engeland net als Duitschland Voor de financiering van eigen be drijfsleven dus reeds een beroep had gedaan op buitenlandsch crediet. dat men daa/r niet alleen opnam om weer door te geven, maar voor finan ciering van eigen behoeften crediet had gevraagd, is onjuist. Want Engeland's beleggingen in don .vreemde overtreffen nog steeds vele malen hot elders opgenomen crediet.. Maar men heeft alleen liet ovenwicht in de termijnen der crediet verleening uit het oog verloren. Do Engelscho beleggers hadden in zeer ruime mate deelgenomen in buiten landsche emissies, hadden omvangrijke posten buitenlandsche fondsen op uitheomsche beureen gekocht, en een deel van die ..kapitaalexport" werd bestreden uit betalingsbalansoverschot, ge kweekt Voornamelijk dóór niet verteerde inkom sten uit bestaande buitenlandsche beleggingen. Maar nu blijkt dat een ander deel is gefinancierd uit middelen door buitenlandsche banken aan de Londensche geldmarkt verschaft. Acuut gevaar hooft zulk een toestand niet te geyen, maar wan neer een belangrijk deel der crediteuren zijn geld' ? terugverlangt zit er wel degelijk gevaar. Want men kan wel rcdeneqren, dat het bezit aan buiten* landsche fondsen toch in de vreemde ie realiseereii is waardoor men zich de noodige deviezen kan verschaffen, om de credieten,af te lossen, maar juist de angst zal den binnenlandschen belegger ervan weerhouden om die stap te doen. J Tij conser veert juist het liefst zijn buitenlandsche fondsenbezit. Afgezien nog Van het feit dat het liquideereri van een groot fondsenbezit op het oogenblik heusch niet zoo makkelijk gaat. * * * In dezo impasse bevindt zich dus Engeland. Reeds heeft men getracht de moeilijkheid op te lossen door de circulatiebank met de Uanque de Prance en de Federal lloserve Bank of New-York een credietovereenkomst te doen afsluiten. Men had er op gerekend dat wanneer op die manier vlot voor terugbetaling der opgevraagde saldi met hand having van den sterlingkoers werd gezórgd, spoedig de ,,run" wel tot staan zou konten. Maar ook hier was het net als met Duitschland, het wantrouwen was al te ver gekomen, en alle crediteuren trachtten zich te sauveeren.... op den rug van de beide circulatiebanken die hun plaats nu gingen innemen, daarvoor overigens weer gedekt door particuliere banken in hun land. En nu staat men voor de kwestie dat een belangrijk deel van de £ 50 millioen crediet is opgebruikt 'en dat de druk op het pond steeds maar voortgaat. Montagu Norman is wer kelijk niet alleen voor vacantie naar Canada! Maar om nu die verdere credieten te krijgen moet voldaan worden aan de eischen dor credietgevers inzake de budgetpolitiek. Vandaar dat er hals over kop een ,,nationale" regeering moest worden gevormd, dat do Labourleider zijn partijprincipes afvallig moest worden, om het Engelscho crediet te steunen. Het spreekt intusschen wel vanzelf dat de Amerikanen er weinig voor zullen voelen om blijvend een geldmarkt te steunen terwijl zij zelf met diezelfde middelen \\olko zij aan Engeland verschaffen de uiteindelijke debiteuren zouden kunnen financieren en de marge, die in Londen aan de strijkstok blijft hangen, kunnen opstrijken. Do acute moeilijkheden /al men op dozo manier wellicht kunnen vermijden, maar mot do supre matie van de Engelsche geldmarkt is hot thans ongetwijfeld voor goed gedaan. Sic transit.... ! Nieuwe uitgaven J. J. (ir.oencu'crj. De H'nuik run den Tofdre;/. JJcn llddij. (l. H. van Goor Zonen'» U.M. fie'ill. door Anion I'ieck. Een boek vuov ouderen en jongeren, toekent de schrijver onder den titel aan. Dit geldt zeker voor oen groot dool van den inhoud. Want velen zullen, evenals'ik, niet preci?s op de hoogte zijn met de levensgewoonten dor Toearegs. oen Arabi«ïlie stam, die in d-- oaso van de Sahara leeft. («elukkig is oen kaartje bijgevoegd, waardoor we ons beter kunnen oriënt .-oren in dez<? volkomen onbekende landstreken, officieel aan Frankrijk onderworpen, maar waarin de woestijnvolken nou voor eon groot gedeelte aan oude gebruiken vast houden. Inderdaad weten de meeste Europ^nanen niet. dat zich i u deze streken oasen bevinden. .7.00 groot als een halve Nederlandsche provincie en dat er steden en dorpen liggen met duizenden inwoners, drukbezochte marktplaatsen, waarheen uit het Noorden en Zuiden Arabieren en Afrikaansche negerstammen hun waren brongen. Het is de mo?ite waard met dit alles kennis te maken. Do schrijver heeft echter geheel .vergeten, dat dit oen boek voor jongeren was: hij heeft uitvoerig wreedheden beschreven, die we Aimard en Karl May vergeven, omdat z-? in een tijd loefden, toen paedagogie nog geen uitdrukkelijk erkende weten schap was. Dit verwondert te moor. daar de auteur leeraav is aan een middelbare school te Pretoria. Maar do mentaliteit ginds schijnt in dit opzicht nog zeer van de Europoosche. in ca.su de Hollandsché. te verschillen. U een Hollandsen kinderboe kenschrijver-zou 't in zijn'hoofd halen, .een volko men overbodige en laffe jachthistorio in to lasschon. de jagers, die nota bene een hyena slechts aan schoten, als hellen voor t,? stollen. Voor den schrijver zijn Europeanen en oeareg's. verouropoeschto Arabieren, de eoitigo voe lende en denkende wezens in Afrika; voor hot gevoelsleven der ..heidensche" negerstammen toont hij geen greintje begrip-1 o hebben, terwijl de dieren natuurlijk vogelvrij zijn. Een book voor jongeren is dit boek in geen enkel opzicht; een boek voor ouderen alleen dooi de onbekende ethnogmphische bijzonderheden. welke erin worden vort _>UK Maar do intrige getuigt van oen andere bedoeling. Fantastisch-romantisch zijn de sterke teekeningen van Pieck, op'..een vrij wat hooger plan dan het verhaal, dat ermede Weit! geïllustreerd i HO VAX OVEN Wasch Uw haai l eens met Purolzeep. U zult dan zien hoe mooi. zacht en roosvrij uw haar wordt. Purehtecp u tv«»«i* bij Apotb. eo Droglftcn.