Historisch Archief 1877-1940
,«*
GROENE AMSTERDAMMER VAN 12 SEPTEMBER 1931
No. 2832
J. D. STRUIJS & Zn.
Tel. 37906 - AMSTERDAM - Prinsengr. 837
BEGRAFENISSEN CREMATIE TRANSPORTEN
BEGRAFENISVEREENIGING
, SAX Jr.
No. 2832
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 12 SEPTEMBER 1931
N, V. Meubelmagazijn Eden"
MOLSTEEG - AMSTERDAM
BOEKENKASTEN
AMSTERDAM Z (Hoofdkantoor) BUSSUM (Bijkantoor v/h Qooi)
P. C. H ooft «t raat 38 Brinklaan 138
T0I. 2O341 2425O MM^ Telefoon 2275
BEGRAFENISSEN - CREMATIE - TRANSPORTEN
WAAROM
zult gij bij de aanschaffing
van huishoudelijke benoodigdheden meer
besteden dan strikt noodzakelijk, terwijl
REMBRANDTPLEIN
Modem
ComfortStroomend water
f 3.50 per persoon
even duurzaam en veel goedkooper dan echt zilver Is l
Overtuigt U en ga eens kijken bij
VEERHOFF & Co.
ROKIN 56 _ AMSTERDAM
STEENHOUWERIJ D. WEEGEWIJS
Rapenburg 44 AMSTERDAM Tel/42662
ARMERWERKE
W. H. POLMAN TUIN
OVERTOOM 526 - Telefoon 82660
Begrafenissen ' Transporten ? Crematies
l
VERWEEGEN
&KOK
AMSTERDAM
DEN HAAG
Kastkoffers in meer dan 70 modellen
Prijzen van f 60.?af
Tandaanslag verdwenen
Tanden worden weer blinkend wit.
Tandaanslag heeft volgens de laatste
wetenschappelijke onderzoekingen de
eigenschap om de tanden te doen ver
kleuren en tandkwalen in de hand te
werken. dairom moet het dagelijks ver
wijderd worden.
Er worden itcrdi nieuwe theorieën ver
kondigd betreffende de ooriaak van
tandbederf. Sommigen zeggen, dat bac
teriën de oorzaak lijn. terwijl anderen
het aan een verkeerd dieet toeichrijven.
terwijl de overigen een combinatie van
der* twee voor mogelijk houden.
Een feit itaat echter vast: om Uw
tanden sterk en gezond te hauden. dienen
ze eerit van bacteriën bevrijd te worden.
Uw tanden worden bedrkt door een
kleverigcn aanilag. Hierin bevinden ilcb
bacteriën, die bederf veroorzaken.
De raeeit zekere manier om Uw tanden
van dezen aani'ag te bevrijden, il het
gebruik van Pepsodent". ..Pepiodent"
bevat geen pulmiteen of schurende
bestanddtelen Het heeft een uiterst zachte
werking, li geheel onschadelijk in het ge»
bruik. toch wordt de aanilag verwijderd
waar andere methode» gefaald hebben.
Hebt ook blinkende tanden. Neemt den
zekersten weg en gebruikt nog heden
Pepiodent".
GtDCP
.
De Tandpasta die (ten aanslag verwijdert.
3137
«4
GERARD B^RIJKE Jr.
BINNEN ARCHITECTUUR
KEIZERSGRACHT 559 ,-- Telef. 30559.
Compl et e M eub il e er i n g'
Voornaamste Kleedinqinrichtin
op eik gebied
Martin Monnickendam
SCHILDERKUNST
! Tentoonstelling bij Bnffa II
Een schilder als Nanninga behoort
n zyn zekerste werk tot de nieuwe
groepen. Een zeldzame, een
fel«arkastische geest als de Mesquita.
Teixcira de Mattos als ironisch
teekeTiaar van een familieportret en van
sommig gedetaillerd vrouweportret,
zijn i niet voorbij te gaan, bij een
overzicht. Hun plaats is bij veel
verdiensten, nog te ongewis, en wel
liooger, dan nu zij nog door te velen
?worden geplaatst. Twee schilders blij
ven mij nog te noemen: Kelder en
"Wiegersma. Kelder is in den laatsten
*ijd de schilder van een Naakt,
vrouwenaakt, dat, in tegenstelling tot
zijn vroeger zwaar werk, langzaam
?wordt geschilderd en de volle weer
gave der volumina soms omhult door
een lichtvlaag; het is werk, dat zoo
«goed als onbekend is. Wiegersma's
voltooide schilderij, waarop de mensch
steeds geldt als psychologisch centrum
<ler jwaereld, en waar de vroegere
tgrijns thans vervangen wordt (en
?werd) door dieper bezinken; zij zijn
Aanwinsten van belang uit den
allerJaatsten tijd.
Een overzicht der schilderkunst van
tegenwoordig moet minstens run al de
genoemden en van nog anderen
(be-halve natuurlijk van de voorbijge
gane" Hagenaars en AUebéers) een
voldoende voorbeeld laten zien, zal
aij eenigermate volledig kunnen
wor«den genoemd. ,
Arti, teckeningen. Enk Ie
notities
Een wandeling nu door Arti is een
?wandeling door een zeer gekend land.
Niet alleen de hoofdwegen zijn gewis;
ook de bijwegen, de wegjes, de boomp
jes, de huisjes. Het is een flaneeren,
dat steeds een herinnering, een zich
herinneren is; iets, dat aanleiding geeft
eer tot het maken van enkele notities,
dan tot het bouwen van een breed
opstel. Abbing is het aardigst in zijn
Stads-rand (2), Colnot in Loosdrecht;
Dijkstra is levendig en snel in zijn
Meisjesportret; Grégoire is zwak in
zijn Limburgsen landschap; een van
de Van Mevers doet aan Uytvanck's
werk denken. De vischverkooper (U7)
van Martin Monnickendam is zonder
'twijfel aardig, vooral in den kop; Van
Oven'» zelfportret is van een leerling
van Jan Veth maar het heeft beweeg
lijkheid; Ket stilleven met de
soeptomne van Coba Kitsema is niet een
van haar sterkste. Van
llueter's twee portretjes
heeft hot vrouwportretje'
meer eenvoudig wezen.
Zóó zou ik nojr zoetjes
verder kunnen wandelen
met de vriendelijkheid
aan mijn linkerzij, maar
ge wilt wellicht alloen
nog wat verder gaan dan
ik....
Km fcuw licltrlMcli<*
kunMt. N teil e l IJ k
Muwo u m, Amsterdam.
Deze tentoonstelling
was noodzakelijk; de on
kunde in Holland omtrent
de Belgische schilder
kunst, die vuornamentlijk
een Vlaamsche is, was te
openbaar. Dat kan ver
minderen door deze ten
toonstelling, en moet
door haar verminderen.
Voor sommigen bestond
den met Holland ! Holland had een
soort hoogmoed zich daardoor eigen
gemaakt, maar het basement van dat
gobouw van dezen hoogmoed was niet
voldoende, steunde niet voldoende.
Die hoogmoed kan door deze ten
toonstelling gecorrigeerd worden; een
inzicht kan worden gewonnen. Dat i.s
het eerste nut.... pLASSCHAERT
Paul l>et«Tim>iJ«T In de
Kunstxaal van lilfr te Amsterdam.
Het werk van Paul Determeijer,
waarmede thans twee zalen van den
kunsthandel van Lier gevuld zijn.
heeft iets royaals, een rustige open
heid, een zeker evenwichtige groot
heid. Er ' is een lichthartigheid van
leven ia die men constateert, in eerste
instantie, nog voordat men vernomen
heeft, dat deze jonge schilder .5 jaar
in Italiëleefde; een element dat men
dan vervolgens gaat samendenken
met den invloed die het geestelijk
klimaat van dit land kan hebben.
Deze schilder, gaat men denken, hóe
Paul Determeyer
misschien Stobbaert en Alfred Ste
vens, maar te velen wisten niet.
dat ee:v andere Stevens ook ge
schilderd had, die als beesteschilder
was van ongekende kracht. Rik Wou
ters is door een hollandsch verblijf be
kender geworden, maar wie wist fei
telijk iets af van Ensor (dat begint
nu al! te komen)- De Braekelee'r was
een befaamde onbekende; Leys, die
toch invloed had b.v. op Matthys
Maris; men icwt ervan, dat het een
historie schilder was. Jacob Smits was
een Hollander, verdwenen in de Bel
gische Kempen; Gustaaf van de Woe
st ijne was een broeder van den dichter;
Permeke was iemand, dat is van den
laatsten tijd, ,die werd door
Plasschaert overschat. (Plasschaert .heeft
er wel eens meer ,.overschat", die
later niet bleken ..overschat"). Zoo
ging het door; de nieuwere Vlamingen
bestonden niet er was dus een ge
brek aan overzicht, inzicht, alleen
, Vlaanderen kon niet
overgeleken.wors,al hij daar in het klas
sieke en Zuidelijk kli
maat genoten hebben,
in dat" land, waar door
subtiliteiten van kiem
en atmosfeer en van ver
vagende vormen zoo dik
wijls bevangen en.. ..
geremden, Noorderling
op ademt bij het Aan
schouwen .van de aller
minst vervagende, maar
sterke en stellige,
Haamgedrongen, pittoreske
bouw-vormen der
bergstadjes, de
landschapVormen met krachtige,
zekere accenten, ?
alles onder' een open,
licht, en óók der vele
oude froscos, die het stel
lige eener vaste
KoloofsoverliiiginK tot uitdruk
king brachten' in veelal
schoont*, t»ven\\ ichtigt-j
groote composities van tafereelcn en fi
guren uiteen geheiligde en zondermeer
aanvaardde traditie !.. .. En men gaat
't zich dan z'':o voorstellen: dat
Deterineijer in wei-ken als b.v. Do Aanbid
ding on De Vlucht (twee groote houts
kool-teekoningen, die wol voorstudies
Mxir een fresco konden zijn) en in zijn
talloozc olieverf-doeken mot hot
bergstailjes-motief als het ware verhaalt
van dit ondervonden gc-not. Met ta
lent en voel decoratief en compositair
^ erin ogen is d U alles gedaan. De Vlucht
der klassieke H. Familie: Maria-met
kind. J:>zof-met-staf, als z.g.
Halbfigur op den voorgrond; daar boven
uit en daarachter: een stapeling van
bergstad-huisjés, benevens, onder de
schilderijen, De Figuur in Italiaansch
Landschap'' en het Portret van een
Florentijn", schijnen mij hiervan de
gelukkigste voorbeelden.... Een en
kele maal ging de schilder meer im
pressionistisch te \*erk, (Huizen aan
Zee, Ischia, bijvoorbeeld) waarbij dan
de kleur, die in het andere werk
nooit veel meer een ondergrond voor
de episch-decoratieve compositie, meer
direct te spreken komt. Het valt
echter duidelijk te zien, dat hier, in
dit meer impressionistisch w erk,
Determeijers kracht niet ligt: het wordt
notitie, vaardig, kundig, maar zonder
veel intensiteit.
Maar ook in het meer naar het deco
ratieve gerichte werk, dat dan niet,
mede door de kleur, zoo direct tot het
gevoel bedoelt te spreken, is niet die
intensiteit, die span kracht, die u de
essentie van een kunstwerk voorgoed
in de herinnering etst. Ook daarin
blijft voor mij een zekere leegte, die
ontstaat als het volkomen evenwicht
tusschen het ethisch en aesthetisch
element dit vereischte voor het
volledige kunstwerk! ontbreekt.
Van veel van het werk van
Determeijer zou men kunnen zeggen dat
het wel groot en schoon-barmonisch
gebonden zich uitbreidt. maar dat
? het weinig naar de diepte toe groeit..
Er zijn echter in de kleinere
teekeningen, die men in de bovenzaal vindt
uitgestald, enkele stukjes die dit even
wicht wil bezitten. Hierin. in deze
straat-doorkijkjes (ik noem b.v. No.
15 van den catalogus: Pleintje bij
avond te Bocco) van vaste, sterke
compositie, waarin de menschelijke
figuurtjes harmonisch zijn opgeno
men, wordt de licht-hartigheid van
leven, boven gesignaleerd als min of
meer oppervlakkige qualiteit, een zeer
waarachtige en verdiept zij zich tot een
verteedering, een lichte poëzie die hot
geheel, zoowel in de breedte als in de
diepte, doordrenkt.
A. E. VAN DEN TOL.
v'i
J. Dijkstra
J