imn rjr 4.:^.'.'-...-. ' '. ' , ... --..*«,A^.. i , f S ? i rocne i^slerdcnraner eekblad voor Nederland Kleine Adver tentiën 50 cent per regel Aanbieding vóór Woensdag 10 uur ONDER HOOFDREDACTIE VAN A. C. JOSEPHUS JITTA Redacteuren: L, J. JORDAAN, F. G. SCHELTEMA EN M. KANN. - Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM - KEIZERSGRACHT 355, AMSTERDAM - C Telefoon 37964 Postgiro 72880 Geccu Giro G, 1000 OPGERICHT IN 1877 No. 2833 ZATERDAG 19 SEPTEMBER 1931 Regeering, Crisis en Troonrede DE regeering' heeft ons de laatste jaren niet niet haar redevoeringen, van den troon ver wend. Indien de stijl van het staatsstuk en het licht, dat daarin omtrent de voornemens der re geering wordt verspreid, een karakteristiek moet opleveren vati het Kabinet, dan kan men de re geering moeilijk gelukwenschen. liet stuk zwijgt omtrent de voornaamste plannen der regeering en bepaalt zich nagenoeg geheel tot de verkondi ging van vage algemeenheden. Wie omtrent de plannen der regeer ing wensehte te worden ingelicht, moest aanvankelijk gebruik maken van enkele tegenstrijdige dagbladbei'iehten. En di; bijdrage, die de regeering zelf in de dagbladen door middel van een interview met den Minister van Financiën tot deze voorlichting van de pu blieke opinie heeft gegeven, wekte met betrekking tot den gewichtigsten maatregel, de verhooging van ons tarief van invoerrechten, een volkomen verkeerden indruk. Op het eerste gezicht moest num uit dat interview immers opmaken, dat de regeering niet Voornemens was ons tarief van invoerrechten te verhoogen. Kn toch lag zulk ?een wijziging, blijkens de enkele dagen later verschenen millinencnnotn. wel degelijk in haar voor nemen. Dit gemis aan begrip omtrent het recht, «lat het publiek heeft, om over de voornemens der rcgi-ering te worden ingelicht, bereikt haar hoogte punt in de verbazing van den Minister, dat pu bliek en pers zoo nieuwsgierig zijn naar hetgeen op den derden Dinsdag in. September van de troon' aan d"ii volke zal worden medegedeeld. Het lijkt wel. of het hier maatregelen betreft, die uitsluitend, de regeerïng eu niet evenzeer de burgerij aangaan. * * * Indien in.de troonrede, die deze week op het Binnenhof werd uitgesproken, desniettemin n punt duidelijk op den voorgrond treedt, n on derwerp alle mededeel ingen, die iii het stuk worden gedaan, volkomen beheerscht. dan is dal niet aan do regeoring te dunken, maar aan het feit, 'dat de geheele wereld.'op dit oogenblik door een crisis wordt geteisterd, die haar woerga nauwelijks heeft in du geschiedenis. Het ligt voor de hand. dat deze geweldige economische crisis de regeering zal nopen, tot ingrijpende maat regelen op het gebied der openbare financiën, d«t zij aanleiding is tot een broodnoodige reor ganisatie van de publieke diensten, die zich niet de volkswelvaart bezig houden en dat zij remmend moet werken op de ontwikkeling der sociale wet geving. De troonrede doet echter geen enkele, precieze mededeeling omtrent de middelen, die de rcgeering z.al aanwenden om de begrooting sluitend te maken en,zij zwijgt omtrent de plannen der regeering, die, mochten zij onverhoopt in vervulling gaan, een ingrijpende wijziging van onze handelspolitiek ten gevolge zouden hebben. In n opzicht spreekt de troonrede een duidelijke taal en kondigt zij een reorganisatie aan, die men hoogelijk mpet prijzen. Er zal een Depar tement van Economische Zaken en van Arbeid worden ingesteld. Aldus zullen onder n Minister, dien men wel den Minister van Volkswelvaart zal mogen noemen, de verschillende takken van volkswelvaart handel, nijverheid en landbouw worden samengebracht. Dat zal tengevolge hebben, dat de bewindsman, die maatregelen ten behoeve van een van deze takken van volkswel vaart neemt, zich onmiddellijk rekenschap zal moeten geven van den terugslag, dien deze maat regelen op andere bronnen van volkswelvaart zullen uitoefenen. De handhaving van ..nijverheid" en ..arbeid'' in n departement zal Weliswaar het hoofd van dit departement voor ecu bijzonder zware taak stellen, maar daardoor zal tevens worden bevor derd, dat ..sociale'' en ..economische" politiek elkander in evenwicht zullen houden. Het is begrijpelijk, dal de toevoeging aan het huidige Departement van Arbeid. Nijverheid en Handel van den l.amlbi.u,v, bij wijze van compen satie ten gevolge zal hebl-en. dat de Volksgezond heid naar het Departenu ut van Binnenlandsche Zaken wordt 'Overgebracht. Daar zal die nieuwe aftleeling ten namvste bij de bestaande »fde«jling Krankzinuigcmvezcii" aansluiten. Meer bevreemding wekt he.t. dat de afdeclingen ..Werkloosheid verzekeriiv-'" en ..Arbeidsbemidde ling" van ..Arbeid" en ..Afhi'idsver/.ekeriug" wor den gescheiden. Maar dat betreft een detail, dat allicht nader onder de oozen kan worden gezien. Moet men de in uitzicht gestelde reorganisatie. Min de openbare dicnsti-ii prijzen, hetzelfde kan allerminst worden gcdatiu met dr maatregelen van economische politiek die iu het voornemen liggen Van de regeering, houwel de troonrede daartoe het zwijgen doet. ..Met stemt de regwriivg tot \oldoening. dat het bcsd' VHII saamhooriuheid der volkeren veld schijnt tt- winnen." Xaar.deii letter ? staat hier te lezen, dat de regeering- het toejuicht, dat de groei van de? saamhoorigh<>id der 'Volkeren slechts ..schijn" is. Dat is ongetwijfeld het omgekeerde van hetgeen de regeeriiiii bedoelde. Pesteirieel' Wekt het bevreemding, dat de maatregelen van handelspolitiek, die de ivgecring in uitzicht stelt, juist ten gevolge zullen hebben, dat de saamhoorigheid der volkeren'wordt p-schaad. Met het r.og op de. crisis is onlangs een wets ontwerp ingediend, dat tle mogelijkheid opent tot hét treffen van afweermaatregelen tegen kunstmatige concurrentie uit het buitenland. Kn ons tarief van invoerrechten, dat reeds kort ge leden van T) op 8 pCt. is verhoogd, zal thans van 8 'op.'lO' pCt. worden gebracht. Worden die beide plannen verwezenlijkt, dan zal ons normale tarief van invoerrechten in enkc.le jaren zijn verdubbeld' en zal zelfs de mogelijkheid bestaan, dat in bij zondere gevallen dat verdubbelde tarief vervijf voudigd zal worden. En dergelijke voornemens doet do regeering vergezeld gaan van de ver klaring, dat haar plannen ver. Verwijderd liggen van alles wat op protectie gelijkt" (toelichting tot het genoemde wetsontwerp) en dat zij het haïe wil bijdragen om de saamhoorigheid der volkeren te' bevorderen! INHOUD: 1. .Mr. A. C. Joscphus Jitta, Troonrede. 2. Prof. Dr. D. Cohen, MxjJ in Palen Spreektaal. 3. Mr. At. Kann, Volkenbond Ir. A. Plate. Toch protectie Joh. Braakensiek, Spoorwegramp. 4. L. K. v. d. C.-VV, Een Gouden Jubileum. 5. J. Th. Kort. On:e Koopvaardijvloot. L. J. Jordaan, Gandhi te Londen. 6. Nico Rost, Duitsche boeken. 7. Dr. P. van Olst. De Siberische Meteoor. Mr. Frans Coenen. Kroniek. 9. Otto van Tussenbroek, Toegepaste kunst. .Mr. E. Elias. Boekbespreking. '10?11. A. Plasschaert, Schilderkunst. 12. Albert Heiman. Afscheid van den Spectator. 13. .Mr. Henrik Scholte, Circus. 15. C. A. Klaasje. Ons Hinshoiidbiek. 16. Alida Zevenboom. Croqnante Croquetjes. l". L. J. Jordaan, Bioscopy. 18. Lenerraadsel. Charii-aria. 19. L'it tiet Kladschrift van Jantje. ? Edw. Weele Strand, De \omade. Omslag: Spftproblemen. Bijvoegsel: Joh. Braakensiek. Crisis-maatrejtloi. Viooltj Voortreffelijke chocolade in den vorm van viooltjes. Een specialiteit. RIN6ERS Lef op den naam'! l Tet meest bedenkelijke van de in uitzicht gestelde tariefsverhooging U.'d'at men een tijdelijke k»-aal zoekt te verhelpen met een middel, dat de volkswelvaiut dmirzinini zal schaden. De korting op de ambtenarensalarissen en de benzinebelasting dragen ceji tijdelijk karakter. Met de- crisis zullen zij automatisch vervallen. Die middelen zullen 'Weliswaar hier en daar zwaar treffen, maai' zij zullen dwingen tot een versobering., die-in een tijd van crisis dringend gewenscht is. De verhooging van het tarief daarentegen zal niet alleen het bei-stel tegenhouden en de oorzaak van de crisis verscherpen, zij zal bovendien, wan neer de crisiy weer voorbij zal zijn, niet meer ongedaan kunnen Worden gemaakt, omdat indu strie, landbouw en. handel zich aan den gewijzigden toestand zullen hebben aangepast en het prijsniveau op een hooger peil zal zijn gestabili seerd. Is hot, dit alles in aanmerking nemende, niet verklaarbaar, dat de regeering in haar interview en in de troonrede zoo onduidelijk was in haar mededeelingcn, dat zij omtrent het gewichtigste zweeg en zelfs niet schroomde een verkeerden indruk te wekken ? De regeering had weinig reden trotsch te zijn op haar voornemens en de'nieuwsgierigheid van pers en publiek kwamen haar slecht gelegen. A. C. JOSEPI1US JITTA .1 8.