22 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 26 SEPTEMBER 1931 No. 2834 4 \ SARRASANI, OF DE ZORGEN VAN EEN MAHARADJA No. 2834 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 26 SEPTEMBER door Nico Teekeningen voor jyde Groene Amsterdammer door Eelco Harmsen van Beek \T IJFTKi penningen had Huns ?Stosch op zak. toen hij na. een ruzie met /.ijn goxivernante van huis Wegliep om 's avonds doodmoe in een klein dorps-cireus hij (ilognu in Posen te belanden: tien mark \vas het eerste salaris, dat hij daar als staljongen verdiende, 's Nachts als de anderen sliepen of kaartspeelden dresseerde hij apen, katten en witte muizen en dacht aan zijn toekomst. Drie jaren la ter bezit hij drie wagens met gedresseerde dieren: een beer, vier katten. tien paarden, een ezel, een paar apen en pape gaaien en een varken. 1901 treedt hij voor hel eerst met een eigen circus in Brandenburg op. Een storm slaat zijn tent neer doch hij boiwt haar met vereende krach ten terstond weer op. Voor het eerst noemt hij zich nu: Sarrasani. In Radebeul bij Dresden heeft hij na jaren een ont moeting met zijn vader. ,,In Dresden zal ik een circus bouwen, dat de naam Stosch beroemd zal maken''. Houderden dor pen en steden bezocht hij in deze periode, over al heeft hij succes, steeds weet hij nieuwe attrac ties te verzinnen, steeds kan hij zich uitbreiden. Maandelijks stijgt nu het aantal zijner dieren, wordt zijn per soneel grooter en ook zijn roem. Hij trekt door Oostenrijk en Rusland, naar Europa te brengen <-n geeft voorstellingen met XegersenAi-Hbieren, Marokkanen, Eskimo's, Japanners en ('hineezen. Overal waar hij komt viert hij triomfen, overal hoort men het t oo\ erwoi?Til: '^tirniaii n i. Tot -- plotseling de we iv ld i lorlog uit breekt. Kans Stosch Marrusani staat met zijn circus in Ksseii, u il Holland bereiken en daarna Kngeland. "Plotseling Wordt nu y,ijn personeel naar alle fronten verstrooid. Slechts een paar uur is'Sarrasani uit liet veld geslagen dan weet hij met . stellige Zekerheid (Int hij volhouden zal. Hij trekt naar' Presdeii. Telkens , komen berichten speelt verder. Onvermoeid ontwerpt hij nieuwe plannen, schept hij nieuwe, mogelijkheden. Uit Dresden trekt hij. ondanks den slechte, finantieeleu toe stand, in den winter van 1020?21 toch naar Hamburg, Leipzig, Breslau en Berlijn. ..Sarrasani i«t wieder da." Nog is a-lle hoop op betere tijden dus niet Verloren. nog speelt zijn circus. nog stroomen duizenden in zij n tenten om tenminste n oogenblik oorlog, honger en el lende te vergeten. Weer klinkt het t oo verwoord: «S'umrwirii. Maar hij kan zich nauwelijks staande houden. IHütsi-hland heeft geen geld, noghonfreivii /ijn dinvn en artiesten. Hans dat medewerkere gesneuveld zijn, sommigen -in. Frankrijk, anderen in Rusland, Serviëof Polen: zijn Jadoor Franrijk, Hongarije en Roemenië, pansche troep is op weg naar zijn land blijft een heele winter in Brussel, het offer van een Duitsche onderzeetrekt dan verder naar Zweden en boot geworden, enkele Arabieren zijn geïnterneerd en van gebrek gestorven. Telkens wordt het ook in deze hongerperiode en Noorwegen. In 1014 heeft hij 211 Europeesche steden bezocht. Hij heeft uu zijn circusgebouw in Dresden, de naam Sarrasani is beroemd, hij IK zelfs in staat de Fransche circussen Sibylle en Angelo op te koopen, ook Oscar Carré", dat eens de trots van Holland was, en de dieren van Buech. Hij heeft reeds onderhandelingen aangeknoopt met déAmerikaarische regeering, waardoor hij in staat is voor de eerste maal Sioux-Indianen moeilijker voedsel voor al deze dieren te krij gen. Zijn olifanten, kameelen en zebras moeten als trekdieren dienst doen. Vijftig tijgers en leeuwen sterven in n week.Sarraaani Stosch wil naar Zuid'Amerika. Daar is geld, daar zal hij verdienen. Met zijn honderden dieren en artiesten, al zijn attributen en last-auto's. Met Hw/o Slinnea sluit hij een contract af voor het transport en met de Danzig" en Ludendorf" vaart circus Sarrasani naar Argentinië. On* telbare moeilijk heden moeten over wonnen worden, telkens staat hij voor nieuwe pro blemen doch Sarra sani triomfeert ook ditmaal. » - * -?' ' * Hans Stosch Sarrasani is nu weer in Europa. De re porter die naast hem zit in zyn bureau noteert zorgvuldig de vele informaties, die hij zoo juist van hem heeft gekregen Secret a rossen brengen hemsteedsnipuwe brieven contracten belasting papieren aanbiedingen voor nieuwe .,nummers". Geen brief verlaat het bureau zonder door Sarrasani zelf te zijn gelezen. Hijn f ou rage-chef verschijnt en laat hem de 1-iatstr opstelling /Jen. De reporter mag meenoteeren. Heden: HM) pond paardevleesch. 300 pond brood. «000 pond haver. 1800 pond rogge. «GOM pond hooi, 200 pond visch. Goed goed. Sairasani's gedachten /.ijn elders, en plotseling vertelt hij den reporter, dat hij gifteren den Duitschen rijkska'n selier heeft geschreven «?n hem zijn hoele onderna men: zijn vast circus in Dresden, zijn tenten ,.Montevideo". Kio", r-n Argentina" ? alles wat hij be/.it: dieren, auto's en 'attributen aangebo den. Onmogelijk dit alles nog langer in stand te houden door deze. ver vloekte belastingen, wan r de overheden hem dage lijks door verbitteren. 850.000 Mark - heeft hij dit laatste jaar aan be lastingen moeten betalen. Waarom ziet men niet. in, dat zijn circus volks kunst is. waarom is men hem niet wat meer ter wille, begrijpt men niet dat zün circus ten slotte toch honderden families onderhoudt en overal waar het doortrekt geld achterlaat 'i Hoeveel vrachtauto's heeft hij de laatste jaren niet gekocht hoeveelfourage?hoeveel zeildoek? Plotseling schudt hij al deze zorgen van zich af. Vandaag heeft hij première in Berlijn. Eerst gisteren is hij hier met al zijn auto's gearriveerd en vandaag is alles opgebouwd. Buiten verdringt zich het publiek om kaarten. Maestro Cesara Sesso speelt reedt* de Olifantemnarsch uneerem Direktor gewidmet". Hans Stosch Sarrasani en de reporter gaan naar de manege. Vergeten zijn de zorgen der laatste maanden vergeten dit alles, door het jubelen der fanfares. Plotseling komt er verandering in het gezicht van Sarrasani. Alsof hu eensklaps jaren jonger werd en zich weer tot alles in staat voelt. Nog heeft UIT HET KLADSCHRIFT VAN JANTJE Zoo juist verschenen: HET ARBEIDSVELD VAN DE PLANTENSYSTEMATIEK REDE uitgesproken bij het aanvaar den van het ambt van Buiten gewoon Hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te Groningen op 25 September 1931 door Dr. B. H. DANSER PRIJS .. .... F 0,75 Verkrijgbaar bij den Boekhan del en bij den Uitgever J. B. WOLTERS - GRONINGEN DEN HAAG, BATAVIA hij het heft in handen en is hij de oircuskoning van Europa. De voor stelling begint met de sprookjesach tige pracht der parade, waarbrj alle artiesten in de manege verschijnen. Sarrasani loopt door de ryen zyner medewerkers en groet het publiek. Weer de OHfantenmarsch" Weor: Sarrasani Sarrasani". In de tot de nok gevulde tent branden alle lampen, overal wapperen de bonte vlaggen van bijna alle na tionaliteiten. De reporter gaat nu met Sarrasani terug naar zijn wagen, Opnieuw gaat de telefoon -?worden nieuwe contracten afgesloten bren gen secretaressen brieven ter onder-' teekehing. Opnieuw heeft iSarrasani de ze kerheid dat Itet t'irc-u* nooit ha H onder- yuan, * * Een paar'mvn na de voorstel ling, als de mees t« artiesten reeds slapen en enkel nachtwachters tusschen de wagons doorloopen of voor den _ingang derstallen zitten, mag de reporter Sarra sani begeleiden naar zijn twee en twintig oli fanten. Ze lig gen doodstil bewegen zich l niet en nau welijks hoort men hun adem haling. Plotse ling roept Sar rasani hen, zoo als hij hen ook een paar uren te voren in de ma nege had ge roepen : Maranüii oh oh . oh". Jenny heeft hem ge hoord en jubelt hem toe. Plot seling brult ze van vreugde en slaat met haar ooren. Bravo Jenny l Hallóh Rosa l Hier Princess! Hallóh Lotte t Maranüii oh-?oh?oh". Met een ruk staan al deze i dieren op en is het of een berg uit de bodem verrijst. Al deze dieren draaien hun koppen naar hem om, brullen in koor en jubelen. Maranii oh ho". * . * . ? ?; *. Sarrasani zwijgt en met een gevoel van diepen eerbied ia de reporter bij den ingang Van den stal blijven Sarrasani staan. jHet* is haast of deze man troost wil zoeken bij zijn ?lieren nu het eind e.^ dreigt. Alsof hij nu - bij hen het uit zou willen schreeuwen van verdriet van woed»; van wanhoop.. Als J e n n y. zijn lievelings olifant, hem ?/, a c h t j e s met haar slurf langs zijn gezicht strijkt, voelt, de r e p o r ter met stellige Zeker heid dat deze man nooit /ijn circus en zijn «lieren zal kun nen opgeven. Op zijn teenen sluipt hij weg en laat Sarrasani alleen met zijn dieren en zijn zorgen. * * v Als er een be roep wisselval lig is, dan is het dat van den circ.usdi'recteur: vandaag reist Sarrasani door Nederland niet een cirous zoo groot en oinvangrij k aan menschen, die ren en materi aal als er na Rarnuni and Baily nietmeer langs Europa'* heirwegen is ge trokken. Eiken avond, wan neer de tent in een vloedgolf van electrisch licht wordt gezet, stroomen de bezoekers binnen?negenduizend menschen kunnen in de groote tent eón plaats vinden, het dagbudget is tien duizend gulden en het komt er uit! En gisteren nog stond de leider aan den rand vanden afgrond. Maraniiï-oh-oh-oh-oh!" SPREEKZAAL verzoek ik l' plaatsing van het navolgende: Als oiul-koopvaardijinan had hel >tuk ..Onze Koopvaardijvloot" m l'w nummer van U' September j.l. mijne aandacht. De kern van liet artikel is wel de klacht: Door den invloed die marine en ex-marine in den Haag hebben \vrkrogen wordt onze koopvaardij en wat daarmede samengaat slecht ge diend, wat niet in 's lands belang is. Ik heb den indruk gekregen dat de hoer K. het goed bedoelt, maar dat hij de zaak niet voldoende heeft oveuiacht alvorens zich tot schrijven te zetten. Slechts een degelijk onderzoek zou kunnen aantoouen of de klacht al dan niet gegrond is en dan zoüdeu er, zoo noodig. maatregelen dienen genomen te worden ter verbetering. Uit den aard der zaak zullen bij dit onderzoek de persoonlijke belangen der ex-ditten of datten buiten be schouwing dienen te worden gelaten. Die belangen dienen zijzelf te behartigeh. Intusschen is de strijd om f7ie belangen, ook door invloed in den Haag, zeer ongelijk. Dit zal wel door beide partijen worden toegeven. Hoewel ik niet in het strijdgeWoel verkeer zoude het ook mij aangenaam zijn te weten dat er eerlijk gestreden wordt. W. L. WESTERMANN, (Htd gezagvoerder ter Koopvaardij.