Historisch Archief 1877-1940
l
\
DAGBLAD EN WEEKBLAD
Het is in deze tijden bovenal noodzakelijk dat men zich f nauw*
keurig op de hoogte houdt van den loop der wereldgebeurtenissen.
Wij geven hieronder een uittreksel uit een artikel in De Groene**
van zes weken geleden *-* en daarnevens berichten en over
zichten uit de dagbladpers van die zelfde dagen.
Een
EngelschAmerikaansch
samengaan
l'.on stiip vooruit ?
De lieficliten melden uit Londen, dat ihiar /.»<>?
\vel ten Hiiuzii'ii van de noodzakelijkheid binnen
enkele dagen tot positieve resultaten te konten.
alsook ten aanzien van de meoning. dat de Fransche
eischen en het Fransche standpunt, voor geen
ivdelijke bespreking vatbaar /.ijn. een duidelijk
Engelsch-Amerikaansch samengaan op den voor
grond treedt. Ook is men hot er over eens. dat
het weiischelijk zou zijn. van het Fransche'voorstel
aan Duitsrhland een leening op langen termijn te
verleenon. af te stappen.
Do bladen brengen Vorder mcdcdcolingcn. die
h'un vanuit «Ie kringen der ..haute finance"
\vordfii gedaan ton -aanzien van do gisteren
dooi- Iloovei' ingediende voorstellen.. Algemeen
is men van nieening. zich van kritiek op de/.e
voorstellen te moeten onthouden, daar men
geen. bot ere ei' Voor in do plaats'kan stellen.
Van Duitsrlie zijde vestigt men ei do aandacht
op. dat hot Iti.jk door enkele conSulideering dor
reeds verleende orodiot on niet kan worden geholpen.
daal het land behoefte heel't aan betalingsmiddelen.
!»»? Mtcntiniiiir in Duitse h IH ml.
In «Ie I» H 1 1 se h «? pers mankt hot
optimisme plmtt* voor I>«>H
y.ekorc Itvri
De ..(iermania" (centrum) ziet in het
Amerikaansche vi»orstel. dat ook over do noodzakelijk
heid van wedoTzijdscho gooden wil en van
wederzijdscho toenHde'ring sprijekt. ..tegelijkertijd een
aanmaning 'on wtiarschuwing'aan Frnnkrijks adres.
liet blad stelt de royale houding van do Vereen igdo
Staten en de kunstige berekening on de wonscheii ?
naar waarborgen van do Frans<-ho politiek tegen
over elkaar.
De berichten in
de dagbladen zijn
noodzakelijker*
w ij s
oppervlakkig, vluchtig. Zij
leiden tot foutieve
gevolgtrekkingen
Waar staat Amerika?
door Dr. Jan Romein
HHT is met de kennis der
internationaalpolitieke verschijnselen in uu-er dan n
opzicht zoo gestold als mot de metei-oologie.
(«een van beide ..wetenschappon" heeft te klagen
over gebrek aan gegevens om verwachtingen
op te bouwen, veeleer ontneemt bij beide de
veelheid en verscheidenheid van het beschikbare
feitenmateriaal ook aan do meest nauwkeurige
Voorspelling der /okerheid, die noodig zou zijn
om. er zijn daden naar te richten. Kn hiermee
houdt de ??vereenkomst nog niet op. Ook do
..politicologie" kont*, evenals de weorkundo.
hovenon ondcTütrooiningon. waarvan do oene factoren
in zich bergt. die op langen, de andere d ie'op korten
termijn werken en het gevolg is. dat twee overigens
competente b ?rdoelaars ondanks de grootst
mogelijke nauwgezetheid bij hun onderzoek tot oen
totaal verschillend resultaat kunnen komen, omdat
/ij. schijnbaar over hetzelfde verschijnsel sprekend.
inderdaad zich ieder een andere plaats on zelfs
een ander object van waarneming hebben gekozen.'
Als voor alle wetenschap trouwens geldt dus
ook vóór die van do politiek die weliswaar nog
geen w» tenselwp in don strengen zit) is. maar hot
toch moot worden en die men juist daarom
zoo wetenschappelijke mogelijk dient aan te pakken
dat men zijn vraag zoo nauwkeurig mogelijk
stolt, voor men niet zijn onderzoek begint.
l
JJl Wat Frankrijk ? en ICngohind betreft, behoeft
uien zich die vraag n.1. niet te stellen, of. zoo men
het al doet. is het antwoord veel eenvoudiger.
De pogitic, zoowel van Frankrijk als van Engeland
tegenover do Duitschc financicél-politioke crisis
immers is in hoofdt rekken klaar.
Hngelands streven tot lier/.iening van beide
kwesties heeft het echter tip en na de Londenschc
Conferentie onvermijdelijk in een geïsoleerde posi
tie gebracht, zoowol tegenover Amerika als tegen
over Frankrijk on de aanvankelijk
EngelschAmerlkaansche samenwerking doen omslaan In
wat practisch een Fransch-Amerikaansche moet
worden.
De Duitsche crisis hoeft opnieuw aan hot licht
gebracht, dat de achteruitgang ran. Engeland, hoc
langzaam ook, tot een van de blijvende factoren
is. waariiiec men bij een beoordeel ing van de
wereldsituatie rekening dient te houden. Tn het econo
mische zijn de Ver.-Staten, in de Kuropeesche
politiek is Frankrijk de doorslag gevende factor
geworden. Daarom zal de Ameiïkaansche in
menging in de Kuropeesche aangelegenheden niet
vorder gaan dan Frankrijk wil en zal Frankrijk
niet vorder kunnen gaan dan Amerika wil.
Leest D e Groene"
en oordeelt zelf.
Vergelijk het over
zicht van zes weken
geleden, en indien ge
U nog niet geabon
neerd hebt op De
Groene Amsterdam
mer, knip dan onder*
staanden bon uit, vul
hem in en frankeer
hem in een open brief*
omslag als drukwerk.
Uitknippen en versturen In briefomslag als
drukwerk met l yt cent.
Aan de Administratie van ,,De
Groene Amsterdammer"
Keizersgracht 355 - Amsterdam C.
Giro 72880. Gem. A'dam G. 1000.
Telefoon 37964.
Ondergeteekende wenscht zich met
ingang van heden te abonneeren
voor f 2.50 voor den loopenden jaarg.
Naam : ?
,-Woonplaats:
No. 2834
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 26 SEPTEMBER 1931
l
VAN SARDINI
NAAR TESSEL
door Albert Heiman
f', on 31. Nohurtoii-Antiiik : lief u onder
A de slappe thee von Francesco ('ampana
was liet weinig aanlokkelijk aan een nieuw
boek van de Scharten-Antinks te beginnen, maar
tenslotte is dat toch erg meegevallen, en ik ben blij
thans weer niet meer sympathie te kunnen denken
aan dit in onzs literatuur unieke auteurs-duo.
..Het wonder der liefde" is gén slappe thee, het
is wel lief hier en daar, nergens te erg of te fel,
in staat om iedereen te behagen: maar het is in
zijn soort een boek uit n stuk. een charmante
schepping van menschen die het schrijversvak
door en door beheerschen en die niet meer
pretendeeren dan zjj hebben te ge\ en.
?Dat zijn tenslotte óók belangrijke dingen. Er
w.nidt in ons land heel veel gecritiseerd en getheore
tiseerd over literatuur, en het liefst over die met
een heel groote 1. En er wordt te weinig aandacht
besteed aan de aparte eischen en mogelijkheden
van die literatuur welke vóór alles goede en aan-'
gename (neen, niet goedkoope) lectuur wil zijn.
Er moeten boeken geschreven worden, welke niet
hoogdravend en niet zwaar-op-de-hand zijn. die
zich rustig en prettig laten lezen en ons aangenaam
bezig houden, zonder de hulp aan te wenden van
minderwaardige middelen. Ik geloof zelfs, dat hoe
beter dit soort lectuur is in een land. des te beter
?ook de hoogere" literatuur er zal wezen, omdat
deze laatste als het ware de bloem is van al wat
geschreven wordt, en per saldo voor een bepaald
tijdstip alleen van waarde is, wanneer zij in dien
tijd ook werkelijk gelezen wordt.
Om niet in etiketjes te vervallen, moeten wij
in het midden laten of ..liet wonder der liefde"
al of niet gerekend moet worden tot de superieure
literatuur. Maar het is een prettig boek. en dat
is voorloopig genoeg. Wij /ijn helaas geen Vicki
Baums en geen Fannie Hursts rijk: -/oker, er was
een tijd dat er nog groote dingen verwacht mochten
worden van do schrijfster van ..Sprotje". I,)at is
echter alweer lang voorbij, en nu mogen wij blij
zijn dat er tenminste nog voor een lectuur gezorgd
wordt, die niet uitsluitend over Hollandsehc
binnenkamertjes handelt, maareen enkele maal ook
wat Italiaansche 7011 brengt.
Ken boek als ..Het wond;-r der liefde" lu-hneft
«oen. nadere commentaar en geen critisrho bemidde
ling. liet spreekt voor zichzelf en overduidelijk.
De hoofdpersoon is als oen eenvoudig majir sterk
karakter geconcipieerd: een ytroopcr die wegens
poging tot doodslag op zijn medeminnaar in' do
gevangenis terecht komt. Do oorlog loerde hem h'< t
dooden van zijn naasten als een volkomen to
'laatbare bezigheid' zien, en dezelfde wetten die zulk
een georganiseerde moordpartij sanctiomiooron.
??t ra f feil hom om de eenige moord waartoe "hij zich
w-rkelijk' godr,ongcn .voelde; In do gevangenis
/i. 't hij oen glimp van een vrouw, die daarna zijn
uvheele denken in beslag neemt, on die zulk oen ide
aal voor hom wordt, dat de jarenlange gevangen
schap tenslotte toch een loiitivronden invloed op
hetn heeft, on hij aan het eind daarvan Inderdaad
gelukkig wordt.
'liet verrassende van deze roman is echter, dat de
auteurs zich niet tevreden stelden met zulk oen
happy end. maar .vorder gingen, en uitbeelden.
hoe of het geluk bij den strooper Weer een recht
vaardigheidsbesef doet ontstaan, zbodat hij zelfs
in staat is na de dood van de geliefde vrouw, do
eerste verstootene weer in genade aan t o hemen.
' Kn dat alles met een vanzelfsprekendheid welke
geheel conform is aan het eenvoudige wezen van.
don hoofdpersoon. '
Alk- figuren zijn hier : trouwens .simplistisch
gebleven, en daaraan ontleent het verhaal mis
schien juist zijn gemakkelijke charme. J-h- is een
PIANO'S-ORGELS
T)ENHM(
LAAN VAN
IMEEÖDEÖVOOR
100
China en de Volkenbond
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door L. J, Jordaan.
De wanhopige parachutist: Zou dat lamme ding nog ze er ken ?"
irtwnt schematische, nuiar hoogst sympathieke
gevangenisdirecteur die drinkt : oen doktor die <U'
.stroopers/.iol best begrijpt, doch zich *tipt houdt
aan de govangonisreglomenton: een pastoor die
de goedheid in persoon is. maar lang genoeg naar
do schoonc vrouw kijkt om den stroopt-r jaloersoh'
te maken. Zij hebben evenmin als 'aolin's mede
gevangenen heel duidelijke contouren, .maar' wij
komen juist genoeg>van hen te weten, om /«? elk
op hun beurt gezellige menschen te vinden.
Dit boek is Verder geschreven in «-en rnstigen.
weloverwogen, stijl. Konilcr inooitloeiierij. op enkele
bladzijden /'el f s met een tikje slordigheid ' in de
woordkeus, inaar nergens bedorven door de bana
liteiten, die men meestal als de noód/nkelijko
bostanddoelon van lichtere '.lectuur beschouwt.
Kr zou misschien een soortgelijke roman van
een /follandor in IFollandseho gevangenissen ge
schreven kunnen worden. Maar een idylle op Sar
diniëis nu eenmaal gemakkelijk'van betere decors
voorzien dan een idylle op Tossol, en daar.deze
kunst vóór alles behagen wil. hebben de
SchartonAntinks groot gelijk oni geen afstand meer te doen
van de Italiaanschc entourage' waarmede /ij /oo
goe(J overweg kunnen. Het oog wil ook w At hebben..
on.. .. laten wij minstens'uit hoeken wat van do
y.onne'sehijn genieten; het gros 'van on/e roihans is
al ernstig genoeg.
Boeken voor de jeugd.
l)c T/-tt),ificHfr win Krah-im. Ken ferimo-1 uit d.«.
vijftiende Keiiw. d«,M.r F.tie l'. Kelly, \\-rtaling van
A. B. van Tit-nhown. (.?eillustreerd door Jan
\Vit.gman. Hoek voorde Jeugd. 'Amsterdam. X,V. Van
llolkema en \VarendoHV rïtgo\ors Mij. ' ? '
Het (.Intoic KdboutrrbtH'lf is een alleraardigste ver
zameling van kinderverhalen 'en verzen voor kleine
kindeien. Verschillende auteurs van kinderverhalen
werkten a:vn dit door AYilly .1 'et U Ion geredigeerde
en door Van irolkeiiui en Warend -n-f uitgegeven
hoek mede. K. M. ten llnrmson van der Jieok toe
kende do uitstekende illustraties.
"/.? iIV«7 deed» »*?/// li-nkx. is een boute verzameling
versjes, verhaaltjes on spelletjes voor kleine kin
deren. Willy Sohormerlo trad voor deze uitgave
als redactrice op en toekende tevens de Vele'
go' slaagde illustraties. Fit gave van de N.V. van
Holkeina on \Vareiidorfs Fit gevers Mij.
Uilywe WcreMbibUothrek.
ElTUTNENBU BG M UYS
HF DS
-.. ???
v .