DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 26 SEPTEMBER 1931 No. 2834 l \ Tikblaadjes door Dr. R. Feenstra O n «?<?!? l ijk A1! J A AH je komt. waar je gaut. ** waar je stuut: overal in Europa krijg je tegenwoordig zilvergeld in handen, dat te blauw /.iet. Over.vl is het harde geld niet meer vol patina en respect ab Uit e it; maar het lijkt zóó uit de Munt gekomen. 'Prach tige koppen; prachtige teekeningen: maar de jaartallen dwingen geen ach ting af. Bij wljnmerken en hard rinkelgeld zit de kwaliteit heitas in het jaartal; hoe ouder to meer bouquet. Er zijn er velen, die de toenemende muntvervalsching met zorg gade slaan; een vervalsching. die zich zelf zal wreken; die, precies het omge keerde uithaalt, van hetgeen de acteurs verwachten en willen. De be drijvers willen sparen en verdienen: maar terwijl zij sparen en verdienen. en de buurlieden sparen en verdienen. vei'armen zij inderdaad elkaar, n de wereld. Nog zijn er 350 millioen kilo fijnzilver in onze muntstelsels zichtbaar voorhanden. Deze zijn van 22J pence liet ons in "20 reeds ge daald tot 13 pence. Wanneer de beteekenis als spaar en waarde-middel geheel zal worden weggeboord, door de plombeeringskunstenaars van het blauwzil veren linkelgeld. dan komt het zilver nood zakelijkerwijs op zijn utiliteits"wairde. Deze kan onmogelijk veel meer bedragen dan de prijs van het nikkel. die op het oogenblik 1.3 pence het ons is. Dat zou een klap beteekenen van twaalf milliard harde Hollandfche gul: dens. wat in gewone, tijden al de helft uitmaakt van een meerdere ge neraties-bindende Duitsche herstellast-op-papier; maar wat in deze tij den nog ontzettend meer zou be teekenen. Inzakking van de Indische en Chineesche koopkracht voor zoo ver zij er nog is; verarming part out; toenemig van onverkoopbare voor raden en van wantrouwen. Overal heeft men zich de laatste tientallen jaren er voorgespannen de productie op te moeren. Niet alzoo bij het zilver. Sinds de Amerikaansche vrijheidsoorlog is de verhouding goud productie tot zilverproductie vrij con stant. Tegen n kilo goud. dat door den mijnbouw gewonnen wordt: wer den. 14 kilo zilver te Voorschijn ge bracht. Et r is hot verhoudingscijfer de laatste jaren ietwat teruggeloof» F. SINEMUS Leid»ohe*traat 20-22 AMSTERDAM C. Overhemden naar maat vanaf f 8.50 PR l MA CO U PE Eigen Atelier. pen: en het is via UU op zoowat l : 114 gekomen. En toch keldert het zilver, omdat een ..moreel" verval het niet meer lioudi. Et' worden nog evenveel lepels e.i vorken geslagen; mnar als waarde en spaar-object wil men het niet meer. En de eene muntvervalsching slaat het record van de andere en vorige. De tijden zijn niet veraf. divt het zilver nog slechts in homoeopathische dosis in het zware geld vertegen woordigd zal wezen. Wat is nog de waarde, van het harde r in kei geld 'i Het was eens pari tot 80 pCt.; het daalde tot 50 a 00. Het is constant verder gedaald; en als wij niet alleen naar onze blauwe guldens, maar naar het Europeesche gemiddelde rekenen kunnen wij wel zeggen, dat men zixwat n vijfde waarde krijgt voor zijn goede koper of.... nog-goede papier. » * * Een schrandere economische kop. een doordenker, en snelbegrijper, dr. Oottfried Kumvald heeft nu een brochure geschreven: Ehrliches und unehrliches Silbergeld. Hij wil dat we in Europa en Amerika weer ..fatsoenlijk" worden, een hooger zilverhoudeiide. desnoods zwaardere munt uit gaan geven, die op den standaardprijs 24 d. voor het tuis zou dienen te worden ge baseerd; en die minstens drie kwart zilver en hoogstens een kwart fiducie zou moeten in houden. Er zal clan nauwelijks genoeg zilver op de wereld tegen 24 d. te bekomen zijn; terwijl op het oogenblik een ton zilver makkelijker af te sluiten is. dan een ton visschenschubben. pailletten, of ander klaterwit. Daar de Staten het echter zoo be roerd hebben, dat zij niet uit eigen middelen, het door een vervallen staatsmoraal gefnuikte zilvergeld op eens door bona fide zilvergeld kunnen vervangen, zou voor het te kort tij delijk ongcdekt papiergeld mogen wor den uitgegeven; alles onder nadere bepalingen van de verdragsluitende staten, die ook met de 3 pCt. groeicoëfficiënt van het wereldzilver mot ten rekenen, die overeenstemt, met wat in het goud-i-apport van den Volkenbond wordt genoemd een ..nor malen" omzetgroei onzer beschaving. De/.e 3 pC't. mag men samen per ?jaar nieuw aanmunten: dit geldt fok voor het goud. Oost A/iëzou zoo zijn Europa-katvr kwijtraken; en een machtig stimulans zou een economisch ziek wereldlichaam wor den toegediend. Inplaats van een strop van twaalf milliard Hollandsche guldens, zou een welvaarts-versterkingsvocdsel van evenzooVeel ons worden geserveerd. Als men slechts wilde; als alle regeerders en economen het maar zoo zagen. Maar de moraal is er van door. Alles en ieder kijkt naar de directe bate en de directe bate lost zich even zeer als de indirecte verdienste straks op in......den ondergang. OSTERBEEK Sea~Horse c/e allerbeste noutwyn Jenever M.RPOLLENS-2OON ROTTERDAM No. 2834 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 26 SEPTEMBER 1931 HEROPENING DANCING EN BAR OP ZATERDAG 26 SEPTEMBER Ter geleqenbeia *an deze heropening zal een zeei jeioi^necro JDinei «ejervpera worden & ? 3.50 en / 6 -- pet couvert. Hel orkest bestaande uit NetUrl. musici staat onder »an den wel belt enden violist Charles Hoeck Reserveert rijjig uw t.fel Tel. 33 4 17 -3 J41 8-337 l 7 RESTAURANT TRIANON" AMSTERDAM Vruchten met room van OUD-BUSSEM THE AMERICAN LUNCHROOM Cy. K Al V E RS T R-A AT 16-18 AMSTERDAM RESTAURANT A LA CARTE PLATS DU.JOUR cKtna WiXCiam W U SCOTS WHISKY VERTEGENWOORDIGERS: II. leiiEHIFF, CHAOOT l VISSER's WIJNHANDEL DEN HAAG - ROTTERDAM- ARNHEM VICTORIA-WATER Heeft gunstige» invloed OBCRLAMMSTCIM op de spijs vertering Witte Tanden: Chlorpdont de heerlijk verfrisschend smakende pepermunt tandpasta Tube 35 cent en 6O .cent Uit de Natuur Zui derzee-Park door Dr. Jac. P. Thijsse EIUEMLIJK was het beter om l u-t te noemen het l'ark aan het Nieuwe. Diep", want er is daar \an 'de Zuiderzee niets te zien dan <le dijk en liet 7,00 interessante Uemeentelandshuis en ook nog iets van het lepeslooter sluisje, waar .la» Haring vocht, liet Nieuwe Diep is een overblijfsel van het Dienier Meer, ongeveer «p dezelfde, wijze als de Westeinder en Oosteinder Voelen dat zijn van het Haarlemmer Meer. Keuwen lang heeft 1-et d.aar rustig en stil gelegen en langs zijn lagen oever ont wikkelde zich de merkwaardige bodem, die geen land is en geen water maar een mengsel van beide, bijeengehouden door een \ leehtwerk van planten-. stengels en wortels en begroeid met een wilde flora, die tot het bekoorlijkste behoort, wat onze Nederlandsche natuur kan opleveren. Een stuk daarvan was bij de biologen van de Amstei-damsche Univer siteit bekend en geliefd onder den naam van ..het Eiland" (ge vindt hem nog op de stafkaarten) een ander stukje, een zeer bibberig schiereilandje. met moeite te bereiken, was mijn lustoord. waar ik dagen doorbracht in geurig berken bosch. doorstrengeld met kamperfoelie en vol met stekelvarens. moerasvarens, addertong, orchideeën, veenmos. zonnedauw, boschbes en \eenbes. En dikwijls vond ik er ringslangen, zich zonnend op het droge riet plekje, dat ik er voor eigen gerief had aangelegd. Aan. al die heerlijkheid kwam een eind, toen het Merwedekanaal werd aangelegd midden door het Nieuwe Diep heen. De plas word toen gemakkelijk bereikbaar voor vaartuigen uit de Amst^rdamsche haven en ze werden weldra uitverkoren,'voor baggerberging. Alleen de rietzoom bleef in stand tot op den huldigen dag. Inmiddels veranderde ook de. omgeving. Het uitgestrekte groenland beoosten de spoorlijn, waar eerst niet anders te zien was dan de uitspanning liet Vosje, het schietterrein, een enkel kroegje en boer derijtje, de Israëlitische begraafplaats en het poldergemaal is nu veranderd in een belangrijke stadswijk met een bevolking van tienduizenden menschen. * * # Xu kreeg de verlaten baggerbergplaats een nieu we bet eekenis, want het lag voor de hand, om nu hier aan de prachtige waterpartij een modern park aan te leggen, een complex van fraaie beplanting, wandelgelegenheid, speelvelden en sport plaatsen. Verleden Zaterdag hebben wij dat park voer het publiek geopend* Dat publiek bestond voor hetgrootste deel uit kinderen en dat is volkomen in den haak, want die zullen er het meest van genie ten. Het was zeer leerzaam, om te zien hoc deze kinderen dat park aanvaardden. De georganiseerden werden braaf rondgeleid mot muziek van trommels en mondorgels en met wapperende vanen en de ongeorganiseerden.'verspreidden, zich over speel veld en grasveld en zaten ook dra in den rietzoom, om er de glanzige pluimen te plukken. De directeur van de stadsplantsoenen en de leiders van de b urtvereenigingen kondon el dadelijk /,ien, waaraan zij voorloopig hun krachten kunnen wijdon, n.l. de kinderen aan het verstand te brengen, dat zij volle ?vrijheid hebben op de speelvelden, maar dat de rest van het park wandelplaats is en vooral, dat er geen sprake kan zijn van plukken en meenemen. Ik twijfel er geen oogenblik aan, of dat zal best in orde komen. Misschien zal het goed zijn, de rietzoom aan de binnenzijde te beveiligen door een breede sloot, vooral wanneer We die zoom nog wat bloemrijker maken door het inplanten van kattestaart, wilgenroosjes, wederik, poelruit, moera11-1?» AMSTEQDAM em de n naar maal Bij ons verkrijgbaar N.R.V. MONTA SCHOENEN sandoorn en heggcvvinde. Die slouten kunne» ook een het-l mooie beteekeni.s krijgen en de rietzoom moet den heelen zomer door blijven \\e<Tgalmen van den zang vasi karekieten en riet zangers en groote groene sprinkhanen, want die hebben er altijd gehuisd. Do oude begraafplaats znt altijd vol kleine zangvogi'ls en kan ook nu nog met zijn om geving tot een groot vogelbosoh worden. Het park blijft open liggen naar de Xuider/.ee en naar het toekomstig Ymeer, dus naar het Oosten en zal, zooals die plek van ouds reeds was .een aanvliegplaats blijven voor de trekvogels in September en October. /uterdagmiddag tijdens de redevoe ringen kwamen al heele troepen kneutjes over vliegen. Wanneer het park een behoorlijke beplan ting krijgt met lijsterbes, meidoorn, vlier, (Jeldersche Hoos, hulst, cotoneaster, rozen, bramen e.d.. dan kan het in zeer korten tijd c.1 bijzonder interes sant worden niet alleen voor de Indische buurt. maar voor heel Oostelijk Amsterdam, dat zoo doende, zooals Wethouder de Miranda niet over bodig opmerkte, waar voor zijn geld krijgt. Het is voor den plantsoendienst en de leiders van de buurtvereenigingen een aangename, of schoon niet gemakkelijke taak, om dit park tot zijn waarde te brengen en op peil te handhaven. Uurwerktentoonstelling DE Horlogemakers Vereeniging Chiïstiaan uygens" heeft de gelukkige gedachte gehad een tentoonstelling te organiseeren van oude- en moderne uurwerkkunst, die, blijkens het groot e bezoek, de belangstelling van vakmenschen zoowel als van particulieren heeft opgewekt. Een der groote zalen van het Stedelijk-Museum is geheel ingenomen door uurwerken op allerlei gebied en voor uiteenloopende doeleinden. Mechanische en electrische uurwerken toonen den juisten tijd aan. terwijl een belangrijke inzending van schakelklokken, n.l. electrisch gedreven uurwerken, dieóp elk gewenscht oogenblik, zoowel bij dag als nacht, een handeling doen verrichten, zooalss het aan- en uitschakelen van het licht, het .laten schellen van klokken, afsluiten van gaskranen, kortom alle in het huishouden, kantoren of fa brieken, op vaste tijdstippen, noodzakelijke bezig heden ! Een electrisch automatische verkeei-sregeling, waarbij de politieagenten, zoo niet geheel uitge schakeld, dan toch tot een minimum beperkt worden, trekt zeer de aandacht van het talrijke publiek. AVij zien verder een groot aantal moderne klokken met en zonder speel- en slagwerk, elec trisch gedreven torenuurwerken. De clou van de tentoonstelling is echter de bijzonder rijke inzending van de beste Zwitsersche horlogefabrieken, zooals ..Yachenm en Constantin". ,,/enith", Omega". .,Longines". Inter national Watch", Eterna" en andere. Deze fabrieken hebbon wel getoond, .dat de liefde voor het kunstvak.nog steeds aanwezig, is.' De fraaiste horloges, ook voor sportdoeleinden en andere waarnemingen, zijn vertegenwoordigd. Horloges in fraaie kastvormen', eenvoudige en. kostba-.ir gedecoreerd, waaronder uurwerken met bulletin de marche van'. Observatoria te .Kew eu Neuehatol. Het armbandhoi loge is in groote ver scheidenheid aanwezig. D»? tentoonstelling, die gehouden wordt met liet doel een demonstratie te geven van het ..betere" horloge is daarin wel bij uitstek geslaagd. Ter opluistering van het geheel is. zoowel uit particulier bezit, als van nritiek zaken een zeldzame verzameling oude klokken en horloges bijeen gebracht. Ook de Koningin-Moeder heeft haar belangstelling in het streven der Vereeniging getoond, door het in bruikleen afstaan van een zeer zeldzame zonneklok met speelwerk. Oude t oren uurwerken, waaronder uit het Koninklijk paleis te Hoestxlijk, wijzen niet alleen den tijd. doch tevens op een oud Vadorla.ndsc.hc industrie, die nog steeds vooruitgaande is. Permanente lilmveitooningen met filnv« ont leend aan de wordingsgeschiedenis van het uurwerk en 'met dat uurwerk zelf als hoofdspeler, trekken veler belangstelling. De Vereeniging Christiaan Huygens heeft met deze tentoonstelling getoond, zooals dit. zeker bij een dergelijke Veieeniging behourt, met haar tijd irrjdc te gaan en ook voor hot jongere geslacht een daad gedaan, waar opvoedende kracht van uitgaat. J. \l. KIEK BOLS Z.O.GEHEVER ELKEN DAQ N GLAASJE KRONIEK lilj Liiiclituunvitllen ONS ministerie van Defensie heeft weer eens een publicatie over luchtaanvallen losgelaten. ...Vanwijzingen nopens de door burger-autoriteiten te nem"n maatregelen ter bescherming van de bevolking tegen de gevolgen van aanvallen uit de lucht", heet het schriftuur. Een gewoon, on ambtelijk ménsch zou geschreven' hebbon, minder mal omslachtig: aanwijzingen voor d»; burgerlijke overheid aangaande maatregelen ter bescherming der bevolking tegen luchtaanvallen. En overigens staat in het onderhavige" staatstuk geen ver standig woord, dat wil zeggen: het verzekert op gewichtigen tcon allerlei, dat volmaakt van zelf spreekt. En soms wordt er regelrechte onzin gezegd. Bijv. .,IIet staat vast, dat de uitwerking van lucht aanvallen, vooral indien de burgerbevolking daarin mocht woi-den betrokken, het grootst zal zijn. indien de bevolking, door verzuim in vredestijd, onbeschermd ware blootgesteld.'' Ei ! liet staat ook vast, dat ik in den regen nat word, als ik mij zonder parapluie ..blootstel". En wat moet die tusschenzin: ,.vooral indien de burgerbevolking enz."? Als nu die bevolking eens niet wordt ..betrokken", en evenwel ..onbeschermd ware blootgesteld", hoe zou het dan met de uit werking" staan Ie. óp die bevolking? 2e. overigens? Dit in een volgende circulaire aan de burgemeesters uit te werken. Mam- bovendien worden er ook vule positieve dingen gezegd. Zooals: wanneer het tot een lucht aanval komt, ware het gepast en prettig dit voor uit te weten. Er dient dus een luchtwaehtdienst" te zijn. Verder moet de brandweer de ontstane branden blusschen en moet de geneeskundige dienst de gewonden verbinden. Er staat niet bij. dat de begrafenisondernemers de dooden moeten begraven, maar wij mogen de circulaire in dien zin wel aanvullen. Wijders verdient het aanbeveling de lichten uit te doen. als 's nachts luchtaanvallen plaats hebben en ..m»t' gas besmette personen. huizen en stadsgedeelten" Weer te ontsmetteii. Dit alles is even duidelijk als eenvoudig. Als wij dood zijn. of gewond, of besmet, 'of om: boeltje in brand, dan wordt er met ons gehandeld als redelijk en behoorlijk/is. Maar zou er ook nog kans zijn met staatshulp ons aan al die fataliteiten en eventualiteiten te onttrekken r Ja. hoor eens. zegt de circulaire ..in beginsel moeten de bewoners zelf zorgdragen voor het inrichten van schuil plaats-n tegen de werking van brisantbommen en van gassen." Dat is geen zaak of taak van de over heid. Ieder berge zijn eigen huid. Er zijn wel gas.maskers. ..alsmede bepaalde o'hehiicalieën.. e.d. ter bescherming, doch het is uiteraard niet noodig en niet gewenscht. dat voorraden van dergelijke middelen en chemische stoffen in vredes tijd in grootere hoeveelheden worden opgelegd dan strikt noodzakelijk is." liet is ..uiteraard" altijd onnoodig iets ..op te leggen", dat. niet ..of meer daarvan dan, noodzakelijk is. Wat ter wereld beteekent zoo'n deftig zinnetje;' Maar wij mogen. als 't zoover komt.onseen ..eenvoudiggasmasker" aanschaffen en zijn wij niet bij kas, dun krijgen wïj 't op afbetaling." En dat is dan precies de eenige redelyke zin, in 't heele opstel. F. C. Een goede buur is beter dan een verre vriend, maar het best is toch een goede vriend dicht in de buurt Daarom Purol in huis! In doozen van 30, 60 en 90 et. Tube 80 et. Verkrijgbaar bij Apothekers en Drogisten.