\ DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 3 OCTOBER 1931 No. 2835 int Maarten van Tours, de schutspatroon van Utrecht en zijn prachtige Domkerk, was algemeen als een der liefdadigste en goedhartigste bisschoppen bekend. Volgens n der vele legenden die van hem bestaan, heeft hij te paard zittende, met zijn zwaard zijn rooden mantel in tweeen gesneden en de helft aan een naakten bedelaar toegeworpen. Zoo vertellen de oude archieven over het wapen der gemeente Maartensdijk. Elk pakje Koffie Hag bevat bons op premies en wapen» zegels voor het artistieke verzamelwerk Nederlandsche Heraldiek". Prospect! op aanvrage verkrijgbaar. Koffie Hag brengt meer genot en betere gezondheid in Uwhuis. Ze is gegarandeerd coffeïnevrij en bezit door een bijzonder hoog extractgehalte alle kenmerken van een uitgezocht fijne pittige plantagekoffie. F r a n sche Boeken door J. van Nijlen J, KESSEL J. Kesscl. DE Rus die onder den naam J. Kessel schrijft is een zeer produc tief auteur. Met zijn roman L'Equipaiie een der eerste, zoo niet de eerste, die over het toen nog vrij .vel onbe kende luven der vliegers het licht zag. verwierf hij eene zekere beroemdheid. Sedertdien verschenen van hem een dozi.m andere werken, romans, reis verhalen, novellen. Eenigen daarvan behooren tot het genre dat men ge woonlijk d-? literaire journai'stiek noemt: "ndere. zooals Bell*: -h' 'OHr, tt t het psychologische genre.. t In dit laatste is de auteur niet altijd even gelukkig, wel licht omdat de krtlme. s1 ibtiele ont leding vangenu »edsaandoeningen niet strookt met zijn zucht nao.r avon turen «MI drama tische verwikke lingen. Het is dan ook inden avi.nturen roman dat het talent van J. Kessul het best tot zijn recht komt. Kn zijn jongste boek J.c C'oit)) tle i/rai'" 1 ) is. naar nv'jne meeninir. van al zijne werken het best geslaagde. Het is zeker het boek. dat het bei-t dezen auteur met al zijn hoedanigheden en gebreken karakteriseert. Met altijd is de'schrijver even kies keurig bij de keuze der middelen waarmede hij een bepaald dramatisc,h effect wil bereiken, en niet altijd is de bouw van het boek logisch te verdedigen. Maar daartegenover staat dat de schrijver, wanneer hij eenmaal zijn lezer te pakken heeft, hem niet meer loslaat. Reeds in de eerste bladzijden, die .wel eenigszins een hors d'oeuvre zijn. komen wij onder den indruk van eene bizondere atmosfeer; Hot drama speelt'te Damascus en Beiroet. In laatstgenoemde stad wordt désergeant Hjppolyte, half Franschman, half Arabier, die zich bizonder dapper heeft gedragen, in dienst ge nomen door commandant Féroud, die (A'eral bekend ? staat als Mehemet Pacha en over eene bijna onbeperkte macht beschikt. Beiden hebben in den .grond hetzelfde karakter en eone na tuurlijke sympathie voert, hen tot elkaar.' Maar opeens breekt het con flict uit. 'IHppolyto is de minnaar . geworden van de danseres Violette, die een rijke, machtige beschermer heeft. Deze is niemand minder dan Féroud. Teze is zoozeer de slaaf van het meisje, dat hij om haar te bebehouden tot alle lafheid in staat is. Als Hippolyte dit ontdekt exploiteert hij die zwakheid, maar niet zonder ontgoocheling en droefheid. In zijn eenvoudige, maar viriele opvatting van het leven kan hij niet begrijpen, dat een man als Féroud de sliaf is eener vromv. vooral wanneer hij constateert dst de commandant. niettegenstaande 7ijn blinde harts tocht voor Violette, de chef blijft voor wien iedereen buigt. Zijn schijn bare haat voor Féroud is niets, anders dan verontwaardigde vriendschap, en wanneer hij Violet t s*, d e van hem *. evvrej-md i.-, koelbloedig wurgt, weet hij dat hij zijn chef een dienst bewijst. (He hen terug tot elkaar zul brengen. Inderdaad, /.oodra Féroud i.'wh buigt over het lijk van Violette, die niets meer is dan een vr-vleden hartstocht. staat hij \v<-rr sterk in zijn onaantast bare'macht van ch«-f en voelt hij zich bevrijd. Kn ook llippolyt.e is bevrijd van de hem onuitstaanbare' gedachte dat een man die hij bewondert en verc'/rt zich willoos overlevert aan een A rouw. Samen verlaten zij de stad. .verbonden door een mannelijke vriendschap, op zoek wellicht naar nieuwe avonturen. Dit onderwerp bezit genoeg menschelijkheul om tot een treffend o ram a te groeien, al begrijpt men dadelijk dat. wanneer de auteur een oogenblik de. controle over zichzelf verliest, het gemakkelijk kan ontaarden tot een belachelijk melodrama. Dit laatste heeft de schrijver gelukkig weten te ontwijken, maar hij heeft herhaal delijk op elon ranel van den afgrond gestaan. K n dat, d ie gevaarlijke po sitie al te duidelijk zichtbaar is, is misschien een bezwaar. .e Coiij) ile grtice voert ons terug tot sommige romantische producten van een honderd jaar geleden, maar, dank zij het talent van J. Kessel, h er f t zijn roman nooit dien schijn van. kunstmatigheid, die zoovele romans uit het begin der negentiende eeuw thans onleesbaar maakt. Sommige gebeurtenissen gelijken, zooals de auteur ze vertelt, wel een beetje op filmscènes: er is teveel drukte en te weinig nuance. Maar, zooals het is, blijft het boek altijd be»eiend. 1) ./. Kcssel, Lc Coup de gr Ace. Les Ldliions tle France, Paria. . ' ' DESK.UNDIG 1ES OVER MODERNE MEUBILEERING Sea-ffc -orse c/e allerbeste Hou jwyn Jenever M.P.POLLEN&ZOON ROTTERDAM Jalen hij 457 bij hef Kontfgsplem %/. 43286 Jhe. föepl/fz Schoof of nuaes. r> prospectus. Spoor's Mosterd W. A. Spoor Jr., D^^ ^^ fm f% Slecht» n afdoende hulp: JDE ACOi;»TICO> I ? B ? ? ?? r Vraagt ons gratis 80 pp bock over dit onderwerp, ^^ ^ ? ? N.V. AMERICAN ACOUSTICON - Nieuwe Plein 34 - ARNHEM Om slank te blijven: vetvrije yoghurt van OUD-BUSSEM THE AMERICAN LUNCHROOM Cy. K A L V E R S T R A A T 16-18 AMSTERDAM RESTAURANT A LA CARTE PLATS DU JOUR DE BONTWINKEL BUITENGEWOON groot wa* het aantal vragen, dat ons naar aan leiding van ons artikel over Persianer bereikte. Hieruit is ons gebleken dat wij daarmede een voor de dames zeer interessant onderwerp behandelden. Zooials wij dan ook toezegden ver volgen wij heden onze beschrijving van Persianer. Wij merkten reeds op. dat eerste klas Persianer niet uit Perziëkomt. De vellen van het schaap dat uit Perzië. komt, dragen in den handel den naam van 'Schiras.' Deze vellen zijn iets kleiner dan die uit Bochara. de lokken zijn meer open en nemen ook bij het verven niet dien mooieii zijdeachtigen glans aan, zooals de prima Persianer. Ken ander i-as, dat ook uit Perziëstamt, .levert de z.g. Halzfellen. Deze zijn minder in kwali teit dan de Schirasvellen, harder van haar en doffer. Dit zijn wel de voor naamste soorten, wat daaronder volgt is van inferieure kwaliteit. VHAUENBUS. Alle vragen deze rubriek betref fende te richten aan Bontmagazijn De Zilvervos", Ceintuurbaan 137, Amsterdam; eerste Bontzaak van af de Ferdinand Bolstraat. Bij het inzenden blad vermelden. der Yratren dit Mevr. de V. te A. Diersoorten met tw.-e namen bestaan niet. Wan neer u een bont soort met twee namen /iet. dan duidt de eerst-»?? de kleur en de tweede de dier soort aan. Nertz-murniel is du* murmel, die in nertzkleur ge verfd is, en geen echte nertz. M«'\T. T. te A. Konijn is in werkelijk heid geen minderwaardig bontsoort. Prima konijnen behooren tot de sterkste en warmste bontsoorten. Het is alleen jam mer dat juist dit artikel tot het meeste geknoei aanleiding heeft gegeven. Mevr. E. de G. te H. CJaarne zullen wij ook over Zilvervosseii een .nrtikel schrijven. Het is be lachelijk dat men voor honderd gulden een prima Zilvervps zou kunnen koopen, zelfs niet wanneer u deze, zooals n schrijft, van een zoogenaamde grossierszaak zoudt betrekken. De werkelijke groothandelaren verkoopen niét aan 'particu lieren. (Adv.) No. 2835 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 3 OCTOBER 1931 7 Wetenschappelijke Varia De Vorm van den Regenboog door Dr. P. van Olst WIT IX deze crisitijden, voel ik mij bijzonder gelukkig. Dit komt doordat men mij nooit vraagt .,hoe het Engelsche pond uit de soep gehaald moet worden" of wat nu precies «Ie reden is van de wereldcrisis", maar alleen vragen stelt die voor een beantwoording vatbaar zijn. Zoo kreeg ik van een Indischen CJroene-lezer een brief, waarin hij zijn verwondering uit over den fraaien halfronden vorm van den regenboog", en tegelijk vraagt of daarvoor geen verklaring te geven is. De afgeloopen pseudo-zomer heeft ons gelegen heid genoeg gegeven om herhaaldelijk te constateeren dat een regen boog optreedt als we de zon achter ons hebben en vóór ons een regen bui, dus een scherm van waterdruppels. De regenboog, van buiten rood en van binnen violet, heeft tot middel punt het zoogenaamde ,,tegenpunt" der zon. d.i. het punt waar een zonnestraal, door ons hoofd heen getrokken het hemelgewelf snijden zou. Dit punt ligt dus als regel meer of minder diep onder onzen horizon en alleen bij zons op- of óndergang ligt het tegenpunt op of tenminste nabij den horizon. De boog ontstaat door breking en terugkaatsing der zonnestralen in de kogelronde regendroppels; tenminste is het voor onze verdere be schouwingen voldoende als we met deze oude verklaring van Descartes volstaan, want het v (j o l gec< >mpliceerder werkelijke verloop der stralen is hier niet in het k»>rt te behandelen en doet aan den uitleg van den cirkelvorm van den regenboog niets toe of af. Voor de best bekende regenboog of hoofdregen boog zullen de zonnestralen ongeveer den weg volgen in den regemlroppel die fig. l aansreeft. De zonnestraal Z^valt op den druppel, woult bij het binnenkomen gebroken, kaatst dan tegen den achterwand vanden druppel geheel terug en treedt weer uit den d ruppel. hierbij nogmaals brekend. De uit tredende straal U gaat dus schuin terug naar den kant van de zon. De straal Z bestaat uit ifit licht, dus is opgebouwd uit een mengsel van gekleurde lichtstralen, die ver schillend breekbaar zijn. Daar rood licht minder breekbaar is dan violet licht (om alleen de uitersten te nemen van breekbaarheid) krijgt, men dus eigenlijk den toestand van fig. 2. Men ziet daaruit dat de uittredende violette straal nog meer naai den kant van de zon terugbreekt dan de roode straal. ? ?_"_ ' Met deze feiten gewapend be zien we fig. 3. P is: de waar nemer met de zon Z in den rug en kijkend naar een hem juist ge- ' passeerde gietbui. Van de vele druppels waar uit deze bui bestaat zal er toevallig wel n zóó liggen als druppel D, waarin het straalverloop van, fig. l en 2 moet gedacht worden. [^De zonnestraal die uit Z op den druppel D valt. wordt zoo gebroken en gekaatst dat de uittredende straal juist in het oog van den heer P valt. Deze ziet dus licht in de richting l* D. Dit kan geen U'it licht zijn, want slechts een enkele kleur gaat toevallig in de richting van P. De andere kleuren gaan langs hem heen. Veronderstel dat het juist de roode straal is, die P treft, dan ziet hij dus in de richting P D de roode kleur. Maar een regendruppel E die wat dichter bij het tegenpunt P der zon staat, is toevallig in de goede conditie om. de violette straal van haar teruggekaatste licht in P's oog te doen belanden. Dus P ziet in de richting P E de violette kleur. De hoek tusschen de teruggekaatste stralen en de richting van het tegenpunt der zon moet ongeveer 42 graden zijn om dit stralenverloop mogelijk te maken. Dezelfde condities als voor D gelden echter ook voor de druppels A en B en C, die alle ten opzichte van het tegenpunt F denzelfden hoek-»fstand hebben en dus ook voor alle andere druppels die op den cirkel liggen door deze vier druppels te trek ken. Vanuit P ziet men dus een roode cirkel om T en (zonder nadere uitleg zeker wel te begrijpen:) daar binnen de anders gekleurde cirkels met het binnenste de violette cirkel. Zoo heeft men dus de complete regenboog ge kregen. die een rulled'uje cirkel kan zijn. Men zal nu allicht hiertegen in brengen dat we toch nooit een anuftlete cirkel zien. Maar dit is toch goed mogelijk. In gewone omstandigheden ontbreekt het geheele stuk boog dat onder den horizon zou liggen, immers de regenbui zit alleen in de lucht en niet in tien grond ! Staat de zon dus vrij hoog aan den hemel (fig. 4) dan wordt alleen het stuk A B f' van den regenboog gevormd dus slechts een klein gedeelte, des te kleiner, des te hooger de zon staat. Bij flinke zonshoogte. kan de b»iog zelfs heelemaal onder den horizon vallen en dus niet gevormd worden voor ons oog. Het grootste wat wij gewoonlijk kunnen y.ien is jui^t de Ittilre regenboogcirkel, n.l. bij zonsondergang (fig. 5). Maar men kan toch nog meer t»- zien krijgen. Ik bevond mij. voor barometerwaarneminiren. bovenop »leii hoogen gashouder van ile voormalige Oostergasfabriek. Daar werd ik onaangenaam verrast door een passeei ende Maart sche ' bui. maar toen de 7.011 doorbrak .achter mijn rug. en vóór mij de regen nog viel. wei-d, ik weer. .maai' nu aangenaam, verrast door het zien van een regenboogcirkel, schuin onder mij. op de zooals fig. (5 het aangeeft. Naar alle waarschijnlijkheid zullen meer schen deze verrassing wel eens meemaken, uit een vliegmachine, een luchtballon, een steile berghelling enz. moet men dezelfde gunstige om standigheden wel eens meer meemaken. Voor de lieven-regenboog, die builen orii den hoofd-regenboog te zien kan zijn. met een afstand van ongeveer 50 graden tot het tegenpunt der zon geldt ongeveer hetzelfde behalve dat hier de straal wijze menwant KRONIEK Ken Volkenl'oiul*s«-«'iinrlo ? I?1 KN ook in dit blad afgedrukte publicatie ?^ maakte bekend, dat een soort ..dochtermaat schappij" van den Volkenbond, die thans weer zoo moeilijke dagen beleefde -?een filmscenario vraagt. Het bedoelde filiaal van den Volkenbond doet zulks om de gedachte des vredes on des volkenbroederschap nog meer dan tot dusver ingang te doen vinden. ..In den ruimsten zin en /onder eenige politieke bijgedachte" derhalve, moet dat scenario ,.gebaseerd zijn op den vrede en de internationale toenadering". Een inter nationale jury zal beoordeelen of die basissen voldoende aanwezig zijn en, juist zooals bij de Hchoonheidswedstrijden, zal eerst in elk land een nationale jury de inheemsche prtxlucten beoor deelen, om dan de bekroonde miss Holland aan den internationalen raad toe te zenden, ter kiezing van een Miss Universe-scenario. En wie het wint krijgt 150000 frcs. of 15000 gulden, wat een respec tabel bedrag is. Er zullen dus vele scenario's ge schreven worden, gebaseerd op den vrede en de toenadering der volken. Men huivert bjj het bedenken, hoeveel.... Evenwel, van deze alle worden blijkbaar maar vijfendertig nationaal bekroonde toegelaten tot de internationale jury, die ook uit vijfendertig man bestaat en bij meerderheid van stemmen n uit die vijfendertig handschriften de prijs zal geven. Men bedenke, hoe de vrede en de toenadering der volken zich reeds bij gelegenheid dier keurings debatten zullen uitspreken, als het op de keuze aankomt. Welk een ontroerende toenadering, ja gelijkheid, van aesthetische waardeering onder stelt al de gedachte aan zulk een internatiowelk een gelijkheid van. vredesgedachte! IJsland, Guatemala, die het samen eens worden over een kunstproduct met een humanitaire strekking. Welk een kunstprodukt zal dat zijn. en hoe zal de humanitaire tendenz, er luchtig maar toch duidelijk, overheen gespreid liggen, ongeveer als de mayonnaise over de sla. Alle die vijfendertig felle nationaal politieke ..bijgedachten", teruggebracht tut n flauwe, schamele grootstgemeene deeler: de vr«?desgedachte. verwerkt tot een filmscenario in den ruimsten zin" .... men kan nagaan wat dat opleveren zal en hoe de ..ziel der menigte" er binnen kort zal uitzien als slappe limonade. Want de'..ziel iler menigte", zegt mevr. Vacaresco, de moeder van deze Volkenbondsfilmbeweging, ..zal zijn wat de film er van maakt". Ik vermoed echter veeleer, dat de ..menigte" zich van die komende vredesidylle. om zoo te zeggen, geen biet zal aan trekken. Haar ..ziel" heeft waarschijnlijk sterkere spiritualiën noodig. F. C'. binnenin den regendruppel twee maal terugkaatst eer hij uittreedt. Maar dit moet ik laten rus-ten evenals de vorming der secuntlaire bogen, die tegen de binncn/ijde van den houftlregenboog; kunnen optreden. nalen keurraad. En gedachte over de Koemenië. Perziëen Dr. A, C', d. A", t? A". Het was geen toeval; het door l* bedoelde artikel vestigde juist mijn aandacht op het onderzoek. ' Ir. P. H. A'. X. te H. (X.O.I.i Inderdaad a vochtiger lucht lichter dan droge. P. v. O. Nieuwe Uitgaven .. SctlcHanduchc Volkttkundc.wór.tle 'luifcre scholen. Bijeengebracht door D. Wouters. Dr. J. Waterink, Paul van Ipenburg. Diet Kramer. Drs. P. J. Meertens. Anne de Vries. Daan Deken e.a. Met houtsnedeti van J. Franken .Pzn. ' Uitgave P. Noordhoff N.V. Groningen. Eduar»! Thurneysen. DoiitojcivBki. Uitgave J. Plóegsma. Zeist. Stefaiv Zweig. Xoodloisuren tle f ntcnttcMtfid. Uitgave J. Ploegsma. Zeist. Opperrabijn 1. Maarsen. De Jowlwle i'jormbeiceyiny. Uitgave Menno Hertzberger. Amsterdam. J. Woltjer. Verzamelde, .redevoeringen en verhandelinyen. Uitgave N.V. Dagblad en Drukkerij De Standaard. Amsterdam. A. M. v. d. I^aar Krafft. A*«»lp. jeuyd en leiding. Met illustraties. Uitgave N.V. Hollandia Drukkerij, Baarn.