DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 24 OCTOBER 1931 No. 2838 No. 2838 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 24 OCTOBER 1931 l1 l" f .!* \ \ Tikblaadjes door Dr. R. Feenstra IK heb genoeg van de criminaliteit, ?l genoeg van het woord crisis; eu het lijkt mij dankbaarder werk u de/e week bij scluumheidsvriendon, die een paradijs willen stichten, to introduceeren. Want god zij dank, er zijn nog sehoonheidsvrieiulon. Er zijn in deze tijden van zwarte zorgen nog zielen. die droomen van lichte kleeren en lichte bewegingen. Kr zijn nog handige uitgevers, die deze schoonhoidsvrienden mooie tijdschriftjes met rythinische danskieken geven: op alle wegen naar kracht en schoonheid. Mensohon met eksteroogen. hangbuiken. spataderkuiten vormen misschien drie kwart van het schoonheidsbelijdende leger der abonnees. Maar hoofd zaak is: de zaken marcheeren. De abonnees zijn nebenlei gymnastiekleeraren, advocaten, bureau menschen, girls en typistes; maar zij zijn daarnaast allen belijders van open air beweging in schoonheid van het naakt. Nu is er voor mij aan deze moderne schoonheids-cultuur een luchtje. Sinds ik in een strandbad in mijn Jantzen geluncht heb, waar drie duizend men schen, waaronder volksopoes het zelfde deden; sinds ik een massa optocht van onze leelijkheid aan schouwde, waar -geen superrealis tische schilder nog naar dorst smeren met zijn penseel; en sinds ik in de kiosk met de handdoeken daarvan f F. SINEMUS Leidsohestraat 20-22 AMSTERDAM C. Overhemden naar maat vanaf f 8.50 PRIMA COUPE Eigen Atelier. N l LLM IJ LEVENSVERZ.MIJ sGRAVENHAGE AMSTERDAM-UTRECHT ROTTERDAM naast de badmutsen, sehoonhoidstijdschriften als lokartikelen zag uitgestald, is bij mij de illuzie er radicaal af. ,.lm neckischen Spie!" welk een goddelijk plaatje! Maar ziet gij daar dien nbeenigen dwerg met deze twee volksopoes in dien zandkuil. Beste lieve menschen misschien. Maar om een jaar van te rillen en te droo men. Zweteamkeit een verrukkelijk plaatje: al nadert het eenigszins het type van de sigarettenplaatjes die wij in onze prille jeugd stiekum hamsterden. Vooral met dat wuivende riet en het spiegelende water als ach tergrond. 'Maar let eens op deze Zweisamkeit aan tafeltje 33 van het Strand bad. Deze oude met zijn gemarmerde beenen en marmeren neus, die door drie honderd pond geplooid vet in toom wordt gehouden.Alles Schwindel! En deze stemming: Alles SchwindelV pakt mij ook, nu ik in het tijdschrift van de Dresdener schoonheidsvrienden deze opzet voor een paradijs vestiging in Zuidelijk Paraguay lees. Hoe is het mogelijk, dat in een land als Daitschland, waar ieder krom trekt van de zorgen, hetzij om wat marken te verdienen, die men niet heeft; hetzij om wat marken bij elkaar te houden, die men heeft zoo iets er nog in" wil; als flesschentrekkerij of als Traumbild.... * * * Opzet: Er zal een farm van vijf tot zes duizend hectare in Zuidelijk Paraguay gekocht worden, met vee, Yerba maté-culturen en fruitgaarden. Ieder paradijstrekker of trekster heeft 10,000 Mark neer te tellen, die voorloopig bij de Banco Hypotecario Argentino gedeponeerd worden. Per veertig kolonisten wordt n farm aangekocht en in exploitatie genomen. De producten zullen via de Zentrale des Schönheitsbundes in Dresden op de markt gebracht worden. Deze Zentrale treedt ook op als trustee voor de kolonisten. En wat maakt het plan nu extra apetijtelijk, behalve een leven in de open lucht en in schoonheid? ledere kolonist van boven de 25 moet zich van de meetrekkende Siedlerinnen een ,,haardgenoote" uit-zoeken. Dat is wiedes. Maar minder wiedes is de volgende statutenbepaling: Wenn die Siedlung mehr ueber 20 Jahre alte Siedlerinnen auf ? weist, als Siedler, so darf die voll jahrig gewordene Siedlerin sich einem bestehenden Herdwezen anschliessen; und dieselben Siedlerinneiirechte haben, vf ie dieersteGefahrtin des Siedlers. En dat alles voor tienduizend Mark, zonder een Bonnetteriéin de buur^f (welke producten trouwens in dit land van zonnige schoonheid niet noodig zouden zijn); dus met een laag kleedingbudget zelfs voor een höard vol haardgenootjes. En dat lezen advocaten, scheerders, girls en kantoorjuf f rouwen, bij wie het woord Freikörpercultür zooveel i bcteekent als bridge, Stammtisch, film, en zij allen knikken goedkeurend tegen hun uitgever. Een knap hoofd artikel. Het paradijs" moei er zy'n; al zou men er slechts Matéuit een ge trokken flesch kunnen drinken. OOSTERBEEK \WONINGINKICHTINGEN\ UTIHHeUNOiN Sea~Horse C/G allerbeste ijn Jenever M.P.POLLEH G-ZOON ROTTERDAM l U QV&, TBEKENEM \XfIST U al dut er e"n nieuwe methode ** verschenen U, die het mogelijk munkt 01,1 in korten tijd zonder veel inspanning een xeer goed t. ekennar te worden l En dut die methode reeds duizenden vo gelin gen telt. wam Van honderden in Nederland.' Alle moeilukheden, die l' wellicht l>y vroegere pogingen steeds ontmoedigden, zijn door de bij zondere inrichting van ons Ken teekening van wn onzer r>a tenige maanden studie nieuwe teekenonderwya gjlieel opgeheven. Er schuilt niets geheimzinnigs uuliter. De A. B. C. methode benut heel eenvoudig de grafische vaardigheid, die U bij het leeren schrijven verworven hebt, en stelt U hier door in staut zeer karakteristieke schetsen naar de natuur te ontweipen. Btikvviinie leerknichten onderwijlen door individueele correspondentielessen in de door l' gewensehte riclitinK vnn teekenen : Schet$en, Landschappen, Portret^ Caricatuur, Illustratie van boeken, Heclttmeteekenen, Decoratie, Moae enz. Onze A.B.C, scholen in Parijs, Londen, Brussel, Stockholm, Berlijn en Turijn danken haar goeden t aam niet alleen aan de resultaten van de oud leerlingen, die nu aU beroeps teekenuais en kunstunanrs een bestaan nebbeu, maar ook ann de merr dan 60000 erkentelijke deelnemers aan de cursussen, die in alle deelen van de wereld verspreid won«n en die, dooi dat zij den goeden weg om te .leeren te»-kenen gevon den hebben, deze gave zich ten nutte kunnen maken. U wilt ongetwijfeld meer hiervan weten; welnu, ook voor U ligt een prospectus gereed: De nieuwe weg om teekenen te leeren". GRATIS PROSPECTUS Dit fraaia prospectus, door onze eigen leerlingen ryk geïllustreerd en dat alle bijzonderheden over de A.U.C.-methode en het volgen daarvan meedeelt, zal U op verzoek kosteloos en vrijblijvend worden toegezonden. Men v ra ge prospectus no. 947. DE A.B.C. TEEKENCH, ZWARTJANSTR. 138, ROTTERDAM Bij zoutarm dieet j ongezouten boter van OUD-BUSSEM THE AMERICAN LUNCHROOM Cv. K A L V E R S T R A A T 16-18 AMSTERDAM RESTAURANT A LA CARTE PLATS DU JOUR connnEfiTAL VOOR UW KANTOOR STANDAARD EN PORTABLE MODELLEN VOOR uw PRIVE-GEBRUIK N.V. HANDELMAATSCHAPPIJ ADR. KOLLER & VAN OS, ROTTERDAM AMSTERDAM 'S-GRAVENHAGE VICTORIA-WATER Uitstekend te vermengen OBCCUANHSTCIM met wijn of vruchtensappen Uit de Natuur Natuurmonumenten door Dr. Jac. P. Thijsse DE Vereeniging tot Behoud van Natuur monumenten viert heden in het Koloniaal Instituut te Amsterdam haar zilveren feest met een buitengewone vergadering en een receptie, heel eenvoudigjes, om de tijdsomstandigheden. De secretaris zal een overzicht geven van de werkzaamheden en lotgevallen van de vereeniging gedurende deze kwarteeuw en hij heeft daarvoor tvn uur spreektijd; hij zal zich wel eenigszins moeten beperken. Alleen over de voorgeschiedenis en de totstandkoming zou al meer dan een uur heel onderhoudend kunnen worden verhaald: hoe gaandeweg door het werk van Geertmida Carelsen, den ouden Witte, F. W. van Eeden, C'raandijk in broedere kringen van het Nederlandsche volk de belangstelling gewekt werd voor eigen land met zijn flora en fauna, hoe Heimans een beslissende daad verrichtte door de uitgave van zijn boekje De Levende Natuur en hoe daaruit de leekonbeweging" voortkwam, die, welwillend De bontbekplevier op zijn slikken en zanden belaagd door de iuinboon (Foto A. 13iiniet) aangezien door mannen als prof. Ilugo de Vries en prof. Max Wobor en krachtig gesteund door Dr. Kerbert, de Nederlanders vertrouwd trachtte te maken met hun planten en dieren en do velerlei merkwaardigheden van den vadorlandsehon bodem. Men beeft deze bewoging wol eons vereerd met don naam van réveil". Dit alles gebeurde ' een. kleine veertig jaar geleden en toen bogon ook de groei der steden, de toename van hot vorkoor on oen krachtig streven naar ontginning van woeste" gronden en wateren. De Heidemaatschappij werd opgericht, het Staatsboschbcheer bogon zijn werkzaamheid en Ericus leerde de lezers van hot Nieuws van den Dag, hoe Ze tot welvaart konden komen door lupine en kunstmest, reuzonrogge, bijen, konijnen, asperges en tomaten. Hoewol deze bewegingen eigenlijk van den aanvang af met elkander hadden moeten samenwerken, kwamcti hun belangen dra in botsing. Het mag altijd nog als een gelukkige gebeurtenis beschouwd worden, dat Amsterdam in 1904 zijn greep deed naar het Naardermeer, om daar vuil te storten. De tegenstelling was te sterk, de publieke opinie uitte zich ondubbel zinnig, do Raad verwierp de voorstellen van B. en W. met t-n stem meerderheid en om een SCHAKEL MOUGEW66 11-17 ? AMSTERDAM naar maat Bij ons^verkrijgbaar N.R.V. MONTA SCHOENEN herhaling van dergelijke misverstanden te voor komen werd de Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten opgericht, die in het najaar van 1000 het Naardermeer kon aankoopen, daartoe in staat gesteld door een hypothecaire 3 % obligatieleening groot ? 160.000. Rente en aflossing konden bestreden worden uit de opbreng sten van het Meer en tegelijk hield het bestuur groote uitgestrektheden water en rietland buiten elke menschelijke bemoeienis, zoodat men daar de merkwaardige ontwikkeling, samenleving en opvolging van de planten en dieren in dit merk waardig landschap veilig kon gadeslaan en bestudoeren, zonder vrees dat die studie ooit door een cultuurdaad wordt onderbroken of onmogelijk gemaakt. Nog eenmaal werd een aanslag op het Meer voorbereid, toen de ingenieurs een spoorlijn ontwierpen door den ostrand van het Meer, dwars door de aanvliégplaats van de lepelaars. Het kostte heusoh eenige moeite om dien aanval te weren. Tal van aankoopen zijn gevolgd, meestal onder den druk van gevaar en onder moeilijke omstandig heden, maar de gevoerde strijd had telkens het voordeel, dat de .aandacht op de bedreigde land schappen werd gevestigd en hun belangrijkheid verduidelijkt. We noemen o.a. het Leuvenumsche Bosch, de landgoederen Hagenau en Bhederoord, later uitgebreid met Worth Rhedensche hei, Beek huizen en Herikhuizen, het Korenburger Veen, het Buskerbosch. de Mookerheide, de Vennen en bosschen van Oisterwijk, het Buurser Zand, het Hulshorster Zand, de heuvels van Mantinga en Balingen de heide bij Dvvingeloo, het landgoed de Braak bij Groningen, de Harensche Wildernis, het Oudemirdumer Klif, de Rengersmiede. het eiland Griend, de Kornoeljegroeiplaats bij Jipsinghuizen, de broedplaatsen op Texel, het bosch van Heiloo, het Voorngfche duin, het Soesterveen en nog een paar dingen* die ik niet noemen mag. omdat anders vanmiddag de aardigheid van de verrassing verloren gaat. Al die landschappen hebben zeer xiiteenloopende beteekenis, sommige blinken uit door wetenschappelijke waarde, andere hebben moer een maatschappelijke beteekenis als wandoloord. De benoodigde kapitalen tot eon gezamenlijk bedrag van meer dan drie millioen gulden werden verkregen door schenking, als renteloos voorschot of door 3 % hypothecaire obligatie-leeningen. Natuurlijk kan een werk van zoo grooten. omvang niet tot stand komen zonder groote inspanning en toewijding. De Vereeniging mag zich dan ook verheugen in het bezit van tal van goede vrienden oh bovendien van n groote figuur, die alles beheerscht en dat is de tegenwoordige voorzitter Mr. P. G. van Tienhoven, die nu al vijfentwintig jaar zijn leven heeft gewijd aan het werk van natuur bescherming, zoowel hier te lande als over de gehèele wereld. Buiten de Vereeniging heeft de idee van natuur bescherming voortdurend veld gewonnen. Ver schillende gemeenten hebben landgoederen aan gekocht, om ze te behouden. Ook Provincies en Staat houden zich er mee bezig. De Directie ? , van het Staatsbosch beheer, voorgelicht door de Commissie van deskundigen, heeft in het Staats domein ook velerlei landschappen gereserveerd, vooral op de Noordzee-eilanden, in Drente en op de Veluwe. Zoo staat de zaak der natuurbescherming er in ons land dan goed voor. Echter ontbreekt ons een wettelijke regeling en dat is een groot bezwaar. Sedert jaren is een wet in voorbereiding, maar het wil niet opschieten. Er valt voor de Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten nog ontzettend veel te doen. Dezer dagen houdt zij zich bezig met den aankoop van de polder Waalenburg en eenige Vennen bij Oisterwijk. Zij hoopt de benoodigde kooppenningen als feestgave te ontvangen en inderdaad komen die vijftigduizend gulden bij kleine bedragen al langzamerhand binnen. Er ontbreekt nog een zeker bedrag, wie nóg wil deelen in de feestvreugde, zende, al is het maar een gulden of een rijksdaalder, aan het kantoor der Vereeniging.Heerengraoht 540, postgiro 32391. Klare** U «l l ver ? Hola Is gouil! DOL ELKJKM DAG N Cil,AAHJE KRONIEK Overvloed, Gebrek en Bezuiniging WIJ leven in een zonderlinge en onbegrijpelijke wereld tegenwoordig. In een groot deel van Europa is er overvloed van voedingsmiddelen, dierlijke en plantaardige, en een gewoon menschenverstand zou meenen, dat dit voorspoed beduidde, afwezigheid van gebrek en algemeen tevreden zijn, nu toch de groote meerderheid der menschen eindelijk behoorlijk gevoed kan worden. Daarentegen heersenen er bitter misnoegen en ontevredenheid. Zeer velen lijden gebrek en bij schuiten en karvrachten wordt het voedsel op den mesthoop of in 't water gegooid. Hetgeen vroeger voor zoo zondig en misdadig gold. dat de legende van het Vrouwke van Stavoren" eeuwenlang een misschien simpel voorval overleefde, gebeurt nu, duizendmaal erger, alle dagen, en niemand maakt er zich bijzonder druk over. Het schijnt, dat wij dan pas weer gelukkig zullen zijn, als alle dingen behoorlijk.duur worden en. ... duizenden ze niet meer betalen kunhen. In afwachting van dien gelukkigen tijd pogen wij ons van zooveel mogelijk ,,genotmiddelen" te spenen, uit zuinigheid of omdat wij het moreel ongepast achten te genieten, waar zoovelen moeten derven". Dat geldt voor meer normale tijden ook wel, maar dan hebben wij er niet zoo'.n hinder van dat er evenzeer armoe en gebrek zijn. Verder kan het bezuinigen ook een sport worden en zelfs een snobisme. Sedert onze Koningin daarin voorging, schijnt zich .,hoffahig" Den Haag en trouwens al wat zich respecteert met de borst op het bezuinigen toe te leggen, laat zijn pakken keeren, draagt vermaakte hoedjes en lapt zijn oude schoenen. Hoe erger hoe voornamer.' Het wordt allengs teeken van distinctie er zoo shabby mogelijk uit te zien. Hoe het daarbij de anne. ..handeldrijvende middenstand" vergaan moet. schijnt in die hooge en allerhoogste kringen niemand te deren. Zelfs staat liet te vreezen, dat zij nog meenen een goed werk te doen t»ok. zoo iets als ..te lijden met de lijdenden" of een betoon van broederschap. Terwijl het toch duidelijk is. dat ieder, die het nog betalen kan en er zijn er zeer velen zoo?liever door moet gaan? met zijn gewone uitgaven, als hij niet wil. dat er telkens meer verarmen. Men behoeft zoo'n crisis niet to gebruiken om. spaarpotjes te maken en mensehenliefde bestaat niet daarin, dat men tracht mee te verhongeren, als het niet strikt noodig is. F. C. Nieuws Uitgaven Dr. Rudolf Steinmetz. EndUintJs Anteil an der Trennung der yiedertantle 1830. Ein Beitrag zur Entstehungsgeschichte des Belgischen Staates. Uitgave Martinus Nijhoff, Don Haag. Ph. de Schaap. Practische Damlcssen i-oor be~ ginners en Meeryevordcrdcn. Uitgave Kosmos, Amsterdam. ?ar »?,