De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1931 31 oktober pagina 6

31 oktober 1931 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

EEN HALVE EEUW POLITIEKE PRENT Bij hel Afscheid van Johan Braakensiek Weihouder Treub na zijn benoeming tot Professor (tot de wetenschap): Eindelijk alleen!" IJ een afscheid mag wat meer persoonlijk contact worden ge zocht tusschen het publiek en den geen, die afscheid neemt, Het past in dezelfde lijn dat ook die schrijver wordt uitgenoodigd zij n gedachten eens te laten gaan over den arbeid van den scheidenden kunstenaar, die reeds lang eenige persoonlijke relatie had met dien arbeid. En het is dan stellig wel de plicht van mij bij deze gelegenheid mij niet onbetuigd te laten omdat ik zooveel van den arbeid van Braaken siek heb geprofiteerd. Dat zit zoo. Toen ik vroeger te Amsterdam op het gymnasium ging, haddon wij des avonds catechisatie en om het kerk gebouw te bereiken, liepen wij. dan van huis door de mooie verlichte Léidschestroat. Ergens op een hoc'k hing dan altijd de nieuwste plaat van Braakensiek. De teekenaar bracht me de i'C'i-ste ? ?-en laat ste --- politieke wijs heid bij. Nog gevoel ik een zekere beklem ming bij de voor stelling, dat Enge land on Japan elkaar hadden gevonden olu samen het Oosten te beheerschen. En dan het Euro p e e s c h concert"; je zag dat het valsch ging. Ik heb ook het idee. dat andere menschen stonden te kij ken. Er moest ge drongen worden om een plaatsje te veroveren. Misschien was het wel het aangename werk een ander een beetje op zijde te dringen of je ergens tus schen te dringen waardoor de belang stelling juist groeide. In later tyd geroepen" atvn de volksuniversiteiten politieke geschie denis van Nederland to geven", vroeg en kreeg ik verlof van de directie van de Groene en van den heer Braaken siek zelf om lantaarnplaatjcs to laten maken van do platen, die voor onderwijsdoeleindcn" konden worden benut. En zoo zijn wij samen door het land getrokken. Natuurlijk heb ik de plaatjes ook thuis veitoond. En nu heb ik zoo het idee dat ik tegenover den teekenaar daarvan nog eenige verantwoording schuldig ben. Niet l uk-raak heb ik het publiek uitge noodigd naar tijdsorde de platen te ver werken. Ik bracht systeem in de zaak. Een Collegiaal aanbod Koningin Victoria (tot Keizerin van China): 3JU heeft ook een itlanders-kwestie, nietwaar? Probeert U het]eens met Joe" "Haar heb je dan eerst het portret van den teckenaar zolf. Mooi is hij, omdat hij aan den arbeid is. Hij zit ingespannen te teekenen, thuis bij zijn potkachel. Men weet nu nog wat een potkachel is, maar de tijden zullen veranderen. En wanneer ik mijn licht beelden aan een opvolger zal overdoen. dan zal ik hem vertellen, dat zoo'n kachel kan brommen en kan stinken en dat ie kan ploffen, maar ook dat ie ook kan gloeien en stralen van innige warmte. Braakensiek laat zich lekker stoven, terwijl hij teekent. Een staatscommissie is aan het werk maar je ziet slechts kip de Beaufort" die zit te broeden en andere kippen die Tak van Poortvliet is thuis ge bleven ; hij heeft in deze stem ming geen pleizier. Thuis ziet hij hoe van Hou ten de wijzers van de klok achteruit zet. En zoo pas seeren zij allen, zij die met het jaar ouder \v or den in de Ne derlandsche po litiek. Kuyper Geschiedenis van stad en land m beeld Kersttijd 1900. Met onsterfelijk ideaal ,heet ,.het ver val van de li berale partij". Dat constateert men al vele ja ren. Neen, in 1805 toen men zeide dat de liberale partij in Th o r. beek e's tweede ministe rie in verval was, was er nog geen Braaken siek. Ook niet vóór Kappeyne en niet na Kapzijn afdeeling de plaat, waarop dr. de Visser als ministor het huwelijk inzegent van het openbaar en het bijzonder onderwijs. Een lief bruidje. maar sommige lieve bruidjes worden dure vrouwen. Ook in den oorlog werkt Braaken siek door. Wij zien Cort van deiLinden aan de grens en .... de schaduw alleen van een helm. Kr is ook een afdeeling vergis singen", politieke vergissingen. Zie daarvoor o.a. de plaat van 24 October 1931. De Volkenbond, voorgesteld als de naakte waarheid overwint de machten der Duisternis". Op de teekening van Braakensiek ligt de J De Christeïijken aan het Bewind. Nederlandsche Maagd (tot 'den koetsier) : Vrindje, vrindje! Alsjdat maar goed afloopt /" Wederinvoering van de doodstraf. Een nachtmerrie van Prof. Pabius ook Wel zouden willen broeden, maar het schijnt niet te lukken. En vandaar wat jalouzie in het kippenhok. En een kuiken is er óók bij. Maar waarom zal ik nu zeggen welke kip het kuikenheeft Maar ik had het over mijn indeeling. Daar heb-je de afdeeling interna tionaal recht". We zijn in 1801. Paus Leo do XTII met zijn Encycliek, of als plaat veel beter: dékardinaal Manning die juist als bemiddelaar AVas opgetreden in het groote Londensche havenconflict. , De arbeidsconferentie van 1850 trekt de aandacht van de wereld en van Braakensiek. Bismarck en Keizer Wilhelm de Tweede komen op het doek. Bismarck. wijst zijn Heer op de donderwolken, waarin geschreven staat sociaal-democratie", maar Wilhelm stoort zich daaraan niet en laat zijn vliegertje op. Er is een afdeeling voor het kies recht. Wanneer de Kieswet-van Houten in de Tweede Kamer in stem ming komt, blijkt in de Kamer n zetel leeg. De liberale afgevaardigde Aziatisch Europeesch Caroussel. Li Hung Chang: Mis, Rusje, Komt heeren> doe je best*eri%laat eens kijken, wie, de jong dominee, Talma, haast als een jongen, Lohman, Xolens, Aalberse, dr. de Visser. Dan Treub, de Beaufort, wie zal ik eens voor u opduikelen? i ' ' . ' Nog een zér dankbaar onderwerp voor de Groene-platen. Deze afdeeling ]l.-yne. Maar nu 40 jaar geleden werd t<) met de oude dame", de zieke" 'vj«l gespot. Dat was-zoo in 1889 en' daaromtrent en dat bleef zoo al die vjr'le jaren. l Het onderwijs-vraagstuk levert in oorlog, het monster, gebroken. Een kleine politieke vergissing. Maar zij bewijst, dat de politieke teekenaar was en is gebleven: idealist en dat is wel no'odig wanneer men als hij 40 jaren en meer voor de politieke belang stelling van ons volk heeft gewerkt. Dan alleen heeft men het succes, waarmede Braakensiek kan eindigen. De meeste politici, door Braakensiek gotcekend, /.ijn er alleen mede be gonnen. Braakensiek maakte ook portretten: Opzoomer. Buys. T. M. ('J. Asser. Hier mag niet worden vergeten het portret van Kuyper, uij den dood van zijn vrouw met liet onderschrift: de Heer heeft gegeven, «Ie Heer heeft genomen, , Zijn naam zij gezegend. , Dit zijn de indrukken, die het werk van Braakensiek bij,mij heeft achter gelaten. ' De Vliegende Hol lander, door A. //. (i. Fokker en Jiruee (ïotdd. A msterda in. ^'an Holkemu en Wurendorfs Uity. Mij. A*. T. 1H31. Een boek waarin het avontuurlijke en de ondernemings geest ter sprake komen. (Jeen verta ling, maat .een oor spronkelijk Nederlandsch werk. dat ons leert wat de bekende Neder lander Fokker op het gebied van de luchtvaart gepresteerd heeft en de betreffende titel is dan ook met zorg gekozen. Want herinnert de zucht naar avon tuur en de ondernemingsgeest van Fokker ons niet levendig aan de dagen van den oorsprnnkel ijken Vliegonden Hollander, toen deze goede- eigen schappen zóó algemeen voorkwamen bij de Hollanders, dat deze tenslotte de wereld regeerden? Het boek levert het bewijs, dat ook thans nog de belooning volgt. zooals dit trouwens nok in het alge meen op het gebied van de luchtvaart bewezen'is in ons land, als men denkt aan het groote succes van den onder nemingsgeest door de mogelijkheid van een wekelijkschendienst op Indië! t ' ' Ook leest dit boek prettig en het is uitstekend uitgevoerd, wat druk en illustraties betreft. Het lijkt mij niet onmogelijk, dat bij een deel De heeren Pyttersen en Borgesius op weg naar de Liberale Unie der lezers de opmerking naar voren komt. dat aan mededeelingen van persoonlijken aard minder zorg had kunnen worden besteed. L. P. B. VISSCHERS Hony van JMOS/ ligt ginder boot bij boot raat rctn romp in 't zachtjes deinend icater. Plots pen vloedgolf, dansend even later knnit er leven in de stille vloot. In het Oosten gloed van morgenrood* luisterend leef ik mee niet het geklater, met het sleden, ruischcn van het water, met de zee, gelijk een wereld groot. Witte wolkjes drijven, langzaam zwevend, uit het Oosten verder naar de kim, lustig waait een ochtcndbricsje bevend Langs de touwen en een goudgeglim houdt in dans de schoone rompen vast met de wimpels hoog aan mast bij mast. JOAXXES REDDIXftlÜS De terugtocht over de Toegela Prof. c. w. DB VBIES Generaal Joubert: Zeg nu nog eens . -ik keer nooit terug /" 1.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl