Historisch Archief 1877-1940
5,1
'?/
ifl
20
De Groene Amsterdammer van 14 November 1931
No. 2841
Letterraadsel LXXXVIII
1.
2.
8.
6.
Uit onderstaande lettergrepen moe
ten 16 woorden gevormd worden,
wier Ie en 3e letters, de laatste van
onderen naai- boven gelezen, een
spreekwoord vormen:
a - an - bal - bent - dam - de - der
0 din - ding - e - en -ga - ger - han - h
heim - hold - in - kers - ki - kre - Ie
f ? ? mus - na - naai - nen -ni-o- o - o
g^ t ff ' peel - ra - ran - ras - rei - ri - ta - te
ter - ter - ti - to - to - um - ur - war
wer.
0.
10.
11.
12.
13.
15.
De omschrijving luidt:
1. veldheer der oudheid, 2. huma
nist, 3. rijkshoofdstad, 4. grensplaats
5. inyth. persoon, 0. muziekwerk, 7.
dal, 8. magnaat, 9. eiland, 10. vogel,
11. kruiken, 12. alomverbreid, 13.
boek v. Gooien, 14. stad in Azië, 15.
16 roman, 16. bijbelsch persoon.
Voor de inzenders van de goede oplossing zijn als prijs beschikbaar:
Boekwerken of Grammofoonplaten
naar keuze van den winnaar ter waarde van tien gulden
Inzendingen, liefst op een briefkaart, voor Woensdag a.s. 2
uuradreszijde vermelden: Oplossing Letter-Raadsel LXXXVIII.
Op
Oplossing Letter-Raadsel I/XXXVII
De wereld is groot, cindloos groot. (Herman Gorter).
1. drankwet, 2. Ebro, 3. Waterloo, 4. egelantier, 5. röntgenoloog, 6. eens
klaps, 7. lento, 8. Dinxperlo, 9. inval, 10. stortbad, 11. gedenkteeken,
12. Rossini, 13, ode, 14. overlast.
Prijswinner werd (na loting), K. Tolk Pzn., Juliana v, Stolbergplein 23,
Rotterdam, die gelieve op te geven wat verlangd wordt aan het secretariaat
van de redactie, doch zonder vermelding Letterraadsel.
Charivaria
Het rade r land schrijft over kosten
de prijzen. Andere kennen wij niet.
ZELFZUCHT
Hij was bedekt met een zclfgcsponncn
hoofddoek." (H. P.)
Het urinezuur, het verwoestende
zclfgift." (Adi: A. R. C.)
DE ONMOGELIJKHEDEN
Ik geloof in de groote m. van
Roelants' romankunst." (Gr.)
Zij toonden 'hun vaardigheid en
meteen de m. op het nieuwe instrument."
(O.H.C.)
Het zal mogelijk zijn om .van 3 a 4
dezer gcbniiksm. gelijktijdig gebruik te
maken." (N R. C.)
Giraffcm." (Sum, P.)
TAALVERRIJKING
De mishandelaars hebben een ver
keerden persoon onderhanden genomen".
(Residentieb.)
..Onroestbare holle buizen."
(N. Haarl. Ct.)
Lijn 21 is een spitstijdlijn." (Tel)
..Zij trachten het rooveromvczcn tegen
te gaan." (Hbl.)
Breekt er nu een brand uit, enz.".
(Tel.)'
Welke stoplap hebben de schrijvers
gebruikt voor de door ons gegeven
gecursiveerde termen?
MEE.MAAKSELS
Zij hebben van het begin af al het
wel en wee van onze vereniging m."
(K. a. h. V.)
Hij heeft het niet meer mogen m. hoe
ten tweeden male Flora uit de assche
herrees." (Tel.)
Vele bezoekers zijn aangekomen om
het huwelijk m." (Sum. P.)
Zij hadden het lot ondergaan, dat een
muis onder de klok van een luchtpomp
m.". (Gr.)
DE EEREPLAATS
"?Spr. begon met te wijzen op de vele
oorlogen, die er vroeger in ons land zijn
gevoerd." (N. R. C.)
Er zijn heel wat rijwieldiefstallen
gepleegd." (H. D.)
Verschillende faillissementen zijn
gesproken." (Sum. P'.)
CORRESPONDENTIE
P. te A. In het Hbl. lees ik ..ontactvol".
Dat zal wel in orde zijn, want de Q cor
respondent zegt het. Maar is het nu ook
behoorlijk, als ik zeg: De kellner nam
de onbiervolle glazen weg en zette
onbitterleege glaasjes neer?
Anlw. Het lijkt mij niet onbehoor
lijkheid vol.
BARBERTJES
II. te H. schrijft: Daran erkenn'
ich nieine Pappenheimer
(Wallenstom's Tod, III, 15) wordt gewoonlijk
verkeerd aangehaald, vertaald. Men
zegt b.v.: hij kent zijn Papp^nheimers,
bedoelende: hij weet wat hij van de
menschen te verwachten heeft en hoe
hij ze moet aanpakken."
CENTRALE
VERWARMING
HERINGA & WUTHRICH
Amsterdam HAARLEM Den Haag.
tel. 23092 tel. 11966 tel, 118970
Spoor's
Mosterd
W A. Spoor jr,, Culcmborg".
C. J. de Koning & Zn.
Keizersgracht 447
Opgericht Ao. 1739
Sanitaire Inrichtingen
NORDDEUTSCHER-LLOYD BREMEN.
L L O Y D - E X-PJR E S S
NAAR NOORD-AMERIKA
Snelste dienst der wereld met de snelvarende Mailschepen
BREMEN"-,,EUROPA''-,,COLUMBUS''
OVERTOCHT SOUTHAMPTON/CHERBOURQ?NEW-YOftK IN 5 DAGEN.
Verdere inlichtingen en brochures verstrekken de HOOFDAGENTEN
N.v.'WÜH. MULLER & Co.,
PASSAGE- EN REISBUREAU, AMSTERDAM, DAMRAK 90 - TELEFOON 47008.
Tandaansl
Maakt Uw tanden witt
door den tandaanslag te verwijderen*
Gij die dit Iceat. boratelt natuurlijk Uw
tanden, miar dat beteekent nog olet.
(Ut zs vrij van tandaanslag zijn. De
uitwerking van diverse tandpasta's II
c.ehrel verschillend, zooals wetenschap
pelijke onderzoekingen hebben bewezen.
Velen hiervan schieten ' te kort In de
' voornaamste eisen waaraan een tand
pasta moet kunnen voldoen. De gevaar
lijke aanslag moet verwijderd worden.
Uw tanden worden door ten kleverlgcn
aanslag bedekt. Hierin bevinden zich
ba :terl«n die bederf kunnen veroorzaken.
Tandaanilag bederft het uiterlijk der
tanden, omdat deze voedseldeeltjcs en
rookrestanten absorbeert. Moe vaak hebt'
ge zelf reeds deze verkleuring van het
glazuur waargenomen.
De zekerste weg om dezen gevaarlijken
aanslag te verwijderen li het gebruik
van Pepsodent.
?
Pepsodent bevat geen schurende
bestanddeelen en heeft een uiterst zachte
werking, die het glazuur niet aantast.
Het dan ook geheel onschadelijk.
Waarom zoudt U geen fraaie blinkende
tanden hebben? Gebruikt Pepsodent.
Koopt nog heden een tube bij Uw
leverancier.
De Tandpasta die den aanslag verwijdert..
2829
Typ: N.V. Amst. Boek- en Steendmkkerij, v/h, EUerman, Hanns & Co.
DE GROENE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
Onder hoofdredactie van A. G. Josephus Jitta
Redacteuren: L. J. Jordaan, F. G. Scheltema en M. Kann. Secretaris der redactie: G. F. v. Dam
Keizersgracht 355, Amsterdam C. - Telefoon 37964 * Postgiro 72880 - Gem. Giro G. 1000
Opgericht in 1877
No. 2842
Zaterdag 21 November 1931
Nederland en Belgi
door B. Nierstrasz
I>e Nationale Unie *n de plannen
van Minister Beelaertn
Men kan verschillen in het antwoord op de
vraag of het aan den uitslag bevorderlijk is een
regeering tijdens hare onderhandelingen met een
andere regeering te interpelleeren over hare plannen,
maar wie de vragen van den heor De Savornin
Lohman op 14 October jl. in de Eerste Kamer
aan den Minister van Buitenlamlsche Zaken
gedaan, aandachtig leest, komt eerder tot de
conclusie, dat die gedachtewisseling de positie van
den Minister tegenover de weerpartij versterkt
heeft, in zooverre dat aan Belgiëduidelijk blijkt
wat in Nedei'land op onoverkomelijk verzet zal
.stuiten en wat niet.
Deze conclusie wordt nog waarschijnlijker ge
maakt door het Voorloopig Verslag van de Tweede
Kamer omtrent de begrooting van Buitenlandsche
Zaken en speciaal de verhouding tot België.
De Tweede Kamer, anders samengesteld dan
die welke het verdrag Van Karnebeek met een
meerderheid van slechts 3 stemmen in een bijna
voltallige vergadering heeft aangenomen, geeft
iri het genoemde staatsstuk onomwonden te
kennen, dat zij het standpunt der Eerste Kamer
in Maai't 1927 ten volle aanvaard heeft, en geen
Minister van de scherpzinnigheid van den heer
Beelaerts Van Blokland kan de waarschuwing,
die in het gebeurde ligt, in den wind slaan.
Wie met aandacht het Memorandum van de
Xationale Unie van Maart 1031 betreffende -,De
Beteekenis van de Geografische Grens der Schei
dingsregeling" en het Eendrachtskanaal Van
Konijnenburg leest, kan niet anders dan bewon
dering voelen voor deze doorwrochte studie van
de historische ontwikkeling der Rijn- en
Scheldeverbindingen.
Van allerlei zijden en voortdurend is de Xationale
Unie voorgesteld als bij uitstek Belgophobe, en
dit is naar mijn meening zeer onbillijk. De Xatio
nale Unie heeft voortdurend blijk gegeven van
«?en streven om aan België, niet als een recht,
maar bij wege van concessie alles te geven, wat,
«onder onmiddellijk nadeel voor onze eigen
nationale belangen, haar mogelijk toescheen.
*???*'?' '
. *
Neem bijv. het zooeven genoemde Memorandum
van Maart 1031, dan ziet men daarin dat de Unie
bij het propageeren van het plan Konijnenburg
tot grondslag neemt de uiterste grens welke de
Tusschenwateren in den loop der eeuwen Oost
waarts hebben bereikt, terwijl het toch klaar en
duidelijk is dat niet die Oostelijke grens tot maat
staf mag dienen, maar die welke op 10 April,
1839 bestond.
De verlegging van de Noordelijke uitmonding
van het endrachtkanaal van het afgedamde
Slaak naar Dintelsas is dus als een belangrijke
concessie aan de Belgische wenschen te beschouwen,
wijl daardoor practisch een gedeelte van het
Krammer en het geheele Volkerak voor de vaart
tusschen Antwerpen en den Ryn worden uitge
schakeld. Hoe ge vaarlijk deze spontane generositeit
tegenover Antwerpen isi kan, blijken uit den
drang die sedert is-uitgeoefend om de Noorde
lijke uitmonding van het kanaal nog meer Oost
waarts tot nabij Willemstad" te verleggen.
Metterdaad heeft het verlaten van de grenzen
der Tusscbenwateren van 1839 het hek van den
dam genomen; eenmaal binnen den vasten wal
van Noord-Brabant beland zijnde, is aan den
drang naar het Oosten als het ware vrij spel
gegeven. Het antwoord of liever het zwijgen van
den Minister van Buitenlandsche Zaken op de
vragen van den heer De .Savornin Lohman op
14 Oct., is in dit opzicht teekenend en ver van
geruststellend.
Een tweede punt. dat de aandacht verdient in
de uitwerking van het plan Konijnenburg in meer
genoemd Memorandum, is de dam gedacht in de
Westerschelde ten Zuiden van Bath, welke moet
dienen om de Antwerpsche binnenvaart van de
zeevaart te scheiden.
Door dezen dam wordt een met d e Westerschelde
in open gemeenschap staand bassin gevormd, en
de Minister van BuitenJandsche Zaken maakt in
zijn antwoord aan den heer de Savornin
Lohman? quasi in theorie van het open bassin een
gesloten bassin, door de openingen in den dam
bij Bath en aan de Zuidzijde eenvoudig dicht te
maken en de geheele hand, inplaats van den
door Van Konijnenburg geboden vinger, te nemen
op den naïeven grond dat de openingen in den dam
niet meer zijn dan een kleinzielige plagerij ten op
zichte van België.
Dat de Minister hierbij de verkeers- en
afwateringsbelangen van het achtergelegen Zuid-Weste
lijk deel van Xoord-Brabant, uit het oog verliest,
stelt het gevaarlijke van zijn betoog in het licht
....tenzij het zijne bedoeling is geweest een
duidelijke ontkenning van deze mogelijkheid in
het openbaar uit te lokken.
Voor zoover schrijver dezes met den toestand
der scheepvaart op de Schelde tusschen de
Belgisch-Nederlandsche grens en Bath bekend is,
begint het bezwaar van het dooreenloop'en der
zee- en binnenvaart niet daar, maar eerst in het
zoogenaamde Nauw van Bath; dit bezwaar,
waaraan goede Nederlandsche politiek ten aanzien
van Belgiëgebiedt, indien mogelijk, tegemoet te
komen, is op verschillende wijzen te ondervangen,
afgezien daarvan dat, bij de totstandkoming van
het kanaal door het Kreekrak, het practisch zoo
goed als verdwijnt.
Alhoewel op waterstaatsgebied volkomen leek,
meent schrijver dezes toch niet te dwalen, wanneer
hij stelt dat het niveau der Antwerpsche dokken
niet gelijk zal wezen aan dat van 's Ministers
gesloten bassin in het Oostelijk deel der Wester
schelde. Er zal dus ergens tusschen de dokken en
dat bassin een sluis moeien worden gemaakt,
'welke de sluis tusschen de dokken en de open
Schelde vervangt, zoodat in dit opzicht het sluiten
van het bassin geen voordeel brengt.
Het gesloten bassin zal evenzeer een ander niveau
hebben dan het Eendrachtskanaal en een sluis bij
Bath zal daardoor evenmin te vermijden zijn.
De verbinding van Antwerpen met den Ryn
heeft altijd geloopen door de open Westerschelde
r
Inhoudsopgave op pa ff. SB O
Viooltj
Voortreffelijke
chocolade in den
vorm van viooltjes.
Een specialiteit.
RINGERS
Lef op den naam t
en er bestaat geen enkel recht wijziging van dien
bestaanden toestand te eis'chen. De Xationale
Unie geeft dus blijk van tegemoetkoming, wanneer
zij de vorming van. het open bassin aanbeveelt
om de Antwerpsche Rijnvaart voor het risico
van. het passeeren der Westerschelde te be
schermen.
Het bassin te sluiten beteekent kostbare werken
ten behoeve van de afwatering van Zuidwestelijk
Xuorcl-Brabant noodzakelijk maken in den
afsluitdam en een volmaakte veronachtzaming van
de tegenwoordige en toekomstige verkeersbelangen
van dat deel des lands zonder tastbaar voordeel
voor Antwerpen-Rijn. Die afsluiting weigeren
is dus geen plagerij ten aanzien van Belgi
maar een zuiver Nederlandsen belang behartigen.
Mochten onverhoopt de dagbladberichten om
trent de plannen der Regeeriug ook maar ten deele
juist zijn, dan vormen de Jsepteniber-nota der
Xationale Unie. de motie van 10 October van het
Nationaal Comitéin zake een Verdrag met Belgi
en de onbeantwoorde vragen van den heer De
Savornin Lohman in de Eerste Kamer op 14
October een welsprekend requisitoir.
Bij de beschouwing van de
Schelde-Rijnververbinding mag nimmer uit het oog verloren worden
dat Antwerpen, naast de voordeelen, de natuurlijke
nadeelen zijner ligging te aanvaarden heeft en
niet kan vorderen dat deze laatste door, en tegen
de onmiddellijke belangen van zijn buurman
langs kunstmatigen weg worden opgeheven.
Het kanaal Hansweert?Wemeldinge geeft, af
gescheiden van de daarin wenschelijke verbete
ringen. aan Antwerpen en Gent de best mogelijke
verbinding met Holland en den Rijn. die normaliter,
d. i. historisch en politiek, te bereiken is.
De grilligheid -der Tusschenwa teren blijft daarbij
een factor, die men als natuurlijk nadeel te aan
vaarden heeft, welks gevolgen alleen ten deele
door ruime opvattingen te ondervangen zyn.
En Nederland ga op dezen weg voort ter wille
van het eindelijk verkrijgen van een goede» zoo
mogelijk hartelijke verstandhouding met den
Zuidelijken nabuur,' maar zonder stcakheid.
Voorop zal moeten staan dat Belgiëvoor
goed afstand doet van maatregelen als gratis slee
pen en vergoeden van vrachtverschil en
dergelijken. dat Frankrijk afziet van kunstmatige be
voordeeling van Antwerpen (surtaxe d'entrepót),
waarna als tegen-concessies van Belgiëbedongen
moet worden gelijke behandeling van de
Nederlandsche schipperij met déeigen vlag, regeling der
loodsgeldquestie en een redelijke oplossing van de
verbinding van het Grand Canal met Maastricht.
Daarna, niet eerder kan, afgescheiden van
het te sluiten Wijzigingsverdrag, De
Wielingenquestie in alle rust in behandeling genomen worden.
r i
. *
>i