Historisch Archief 1877-1940
M
il'
6
De Groene Amsterdammer van 21 November 1931
No. 2842
Tikblaadjes
door Dr. R. Feenstra
De dochter van een grooten va
leiheeft het altijd beter gehad dan zijn
zoon. Een zoon stond in de schaduw.
terwijl om de gestalte van zijn veder
het actualiteitslicht. en de, zonne
schijn van den roem vlood, tóen zoon
werd altijd geestelijk nagemeten aan
het formaat' van zijn vader: alsof zijn
|pftk hém" moest passen: alsof hij
' er voor op de wereld gekomen was de
afleggertjes van Zijn vader te dragen.
Daarbij komt dat de dochters het
voor de lens van den persfotograaf
i vlotter en aardiger ..deden" dan de
'zoons. Op het oogenblik zien wij weer
; in duizenden kranten en tijdschriften
in het cordate moderne snuit van
zulk een dochter. Ik bedoel mejuf
frouw Josette Laval. Ze heeft de
vitaliteit van .,pa" in haar oogeh. Ze
zwemt in het leyen en het bedrijvig
t £edoe: dochter van den president du
Conseil van het rijkste land der
wereld te wezen, en tevens zijn priv
secretaresje, zooals een rot zwemt in het
: water. Het is echt haar.... element.
: Hoeveel zulke dochters hebben
wij de laatste jaren leeren aan
kijken! Eerst Megan Llyod Cleorge,
des dochter van den liberalen
government-man. Het was een meisje dat,
vast niet zou blijven zitten....
wan' neer vader naar Engelsch parlementair
gebruik opstond om zijn stem uit te
brengen, want politiek volgde zij hem
trouw.
Tóen kregen we shbel Mac Donald.
en hoeveel feuilletons moesten wij
.niet slikken over haar aangeboren
tact, haar charme, haar
intellectualiHit. Bon sang ne peut mentir.
En flat Ramsay Mac Donald het bloed
der =karaktersterke mannen heeft, die
een ' hooge verantwoordelijkheid op
hooge wijze vermogen te dragen;
dat hebben wij gezien. Ook geloof ik
- gaarne, dat zijn dochter een moderne
doorschouwende, werkende, dappere
meid is; maar als men de helft .van
de oopy uit de. gloriedagen zou
willen aanvaarden, dan was zij nog
tienmaal meer. Een stukje op aarde
gevallen hemel.
Wij hebben ook in den jongsten
tijd de tragische ondergang van Kaoul
l'éret beleefd, wiens witte vest in de
Oustric zaak met vlekjes was bemorst.
En wij hoorden pas toen van zijn
secretaresje. zijn dochter; en hoe zij
den hoogen ethischen strengen kant
koos. Stof voor een drama zit er in.
Een zestigjarige, minister van justitie,
die in Fransch-Spartaansche zuinig
heid en krimp had geleefd en mis
schien om der wille van zijn kinderen
niet absoluut integer, n van het glas
af had kunnen blijven, toen Oustric
zijn cocktails stond te schudden.
En deze dochter met de strenge
heilssoldaten oogen. die berglucht
norxlig ha<I. die als dochter van een
minister van justitie moest gelooven
in .Ja justice pure", om zichzelf te
kunnen ?ijn. Hier verschoot inderdaad
een tijdsfilmflits. Straks sturen niet
meer de ouders hun kinderen naar cie
verbeterhuizen: maar de kinderen
gaan verbeterhuizen voor de
koorddansers-politiekelingen. hun ouwe
heeren stichten. Als er maar geld
genoeg voor is. om zulk bedrijf naar
behoefte te invosteeren.
Boven al deze dochters uit. staat
op het oogenblik Josette l^avalle in
haar vitte sport jurk op de brug van
de Ile de France in het
actualiteitslicht. Zij is van al deze meisjes, die
,.zaken" zoo n tikje helpen, de meeïfc
in hoogpolitieke families m de
sportie\e - met het minste geloof
m den ernst en de bestendigheid \ an
het politieke werk en de; politieke
glorie: dat ziet men haar
werkelijkheiclsblik. haar verstandige vitale snuit
aan. dat slechts getuigt: carpe diem.
En met de bescheiden achtergronds
pose, die niet tot feuilletonschrijven
uitlokt, is ?ij tegelijk een getuigenis
voor den vader, voor zoover die.
in zijn hapsnoet, dat zoo veilig /egt:
wie doet me wat nog niet voldoende
mocht demonstreeren. dat het ras is,
hetwelk' thans in Frankrijk regeert.
En in zooverre geloof ik in de
ministerpresident en ministers en
andere hooge politici met dochters,
boven de kinderlooz n. of boven de mi
nisters met zoons. De ministers met
zoons hebben er niets dan last van.
Deze zoons moeten baantjes hebben;
en' dat lokt fluistering uit; of zij
kie?,en de tegenpartij zooals de zoon
van Baldwin en verschillende klei*
neren.
Een dochter staat altijd na^st en
om den ouden heer. Zij kan door
haar enkele portret el boekdeelën
vertellen omtrent z ijn geestelijke weer
baarheid. Een halve eeuw gele
den nog stopte zij op zijn best
zijn pijp of sjjn sokken. Nu stopt
zij lk vacuüm, lk gaatje in het
bolwerk van /ijn populariteit. En
penetreert; met eere.
?SS
foon kamers
fe Oosterbeek
te bezichtigen
Sea-Horse
. de allerbeste
MouJwjnJe
lenever
M.P.POLLEN & ZOON ROTTERDAM
Honing zonder Rijksmerk is geen honing.
OUD-BUSSEM levert uitsluitend honing
van prima kwaliteit.
THE AMERICAN LUNCHROOM Cy.
K A L V E R S T R A AT 16-18 AMSTERDAM
RESTAURANT A LA CARTE
PLATS DU JOUR
Beleg het veilig in een
Levensverzekering pol is
van de
NILLMIJ
desoliede van
Zeer belangrijke Boekenveiling
R.W.P. DE VRIES
1 SINGEL 1-40
AMSTERDAM
R. W. P. DE VRIES
(Dr. A. G. C. de Vries)
AMSTERDAM -- SINGEL 146
Bibliotheek van C. r«J. varTder Hegge'Spies
en een belangrijk deel 'der verzameling
Mr. A.M.Baron vanTuyll vanSerooskerken e.a,
bevattende fraaie boeken op verschillendgebied,
waaronder een merkwaardige verzameling
Oud Hollandsche' Keuren van Steden benevens
de hoogst zeldzame oorspronkelijke uitgave
van het Reisverhaal door D. Pz. de Vries.
VEILING: 58 en 30 November en 1,2 en3 December
a. s., 's. avonds 7 uur.
KUKOAGEN: Woensdag 25 en Donderdag 26 November
?.s. van 10-4 uur en Vrijdag 27 November a.s.
van 10-4 en van 8-10 uur 's avonds. Catalogus 25 Cent.
VICTORIA-WATER
1887
OBCtUAHMSTClM
Nederlandsche
onderneming
Witte Tanden: Chlorodont
de heerlijk verfrisschend smakende pepermunt tandpasta Tube 35 cent en 6O cent
N o. 2842
De Groene Amsterdammer van 21 November 1931
Uit de Natuur
Duinstudies
door Dr. Jac. P. Thijsse
Beschut duiribosch; op den voorgrond
een heksenkring
Hoe zouden onzt* Nederlnndsche duinen «-r uit
zien. wanneer ze geheel en al vrij gebleven waren
van menschelijke bemoeienis-- \Ve /.ouden deze
vraag gemakkelijk kunnen beantwoorden, indien
er ergens in ons land een duinlandschap van be
hoorlijken leeftijd en uitgestrektheid gevonden
kon worden, dat volkomen ongemoeid was gelaten.
Helaas is dat niet het geval. De duinstreek is sinds
onheugelijke tijden bewoond en ongetwijfeld zijn
de duinvalleien al spoedig in beslag genomen voor.
akkerbouw en weidegrond. In de vorige eeuw
kreeg de akkerbouw een bijzonder sterke uitbrei
ding door de aardappelteelt. die op menige plaats
ontaarde in roofbouw, zoodat we thans in het
duin zelfs een afzonderlijk landschaptype kunnen
bestudeeren: dat der verlaten aardappelvelden.
Al deze cultures gingen gepaard met min of meer
uitgebreide ontwateringspogingen. IV Moksloot
op Texel is daarvan wel een van de duidelijkste
en leerzaamste voorbeelden. !)?* beweiding door
schapen beperkte zich niet tot de valleien, maar
strekte zich ook uit over de heuvelen. En eveneens
door toedoen van den mensch kwam het konijn
in het duin. vermoedelijk in de tweede periode
van de Romeinsche overheersching. maar dat weten
we nog niet precies. Het is nog de vraag of Jïrinio.
de vorst der Kaninefaten, wel ooit konijnebout
gegeten heeft. Maar hoe het zij. de konijnen
huizen nu ook al eeuwen king in onze duinen en
'nebben er op hun manier het landschap gefatsoe
neerd, grooten invloed uitgeoefend op de planten
en dierenwereld, alweer Veel afzonderlijke studie
waard. Ook al sinds de oudste tijden heeft de
mensch zich bezig gehouden met het duin als
zeewering, met als voornaamste beschermingsmaat
regel het aanplanten van helm aan den zeekant.
Daarentegen krijgen wij langs den binnenzoom
van het duin den bouw van kasteelen. kloosters,
lusthoven, waaraan wij het heerlijk woudgebied,
te danken hebben, dat zich eens vrijwel onafge
broken uitstrekte van Terheide tot'Schoor!, doch
nu op zoo menige plaats is verdwenen. Al eeuwen
geleden strekten de aanplantingen van die lust
hoven zich ook al uit tot ver binnen in de duinen.
zelfs tot dicht aan. zee. In de tweede htl.'t van Au
Koninkl, Bloemkweekefij Jilhelmina,"
Charles van Qinneken & Zoon, Zundert, N.B.:
Het van ouds gunstig bekende adres voor
Pennen, ter bebosscbing(uitsluitendinheemschzaad)
Exotische Dennen- en Sparrensoorten,
Bosch- en Haagplantsoen,
Boomen n Heesters.
Catalogi op aanvraag (gratis en franco.
Tel.interc.iNo.1. Telegram-Adres: Wilhelmina, Zundert.
negentiende eeuw en vooral sedert 1H90 is de
duinbebossching niet kracht doorgezet en daardoor
hebben we alweer een heel nieuw landschapstype
in het duin verkregen.
En eindelijk zijn de waterleidingen gekomen.
tegenwoordig de zondebokken. Op 11 November
1K51 stak de Prins van Oranje de eerste spade in
den grond voor het delven van de groote vergaar
bak voor de Amsterdamsche waterleiding, de
Oranjekom bij lx.'iduin. Thans, tachtig jaar later,
zijn haast all»; duinen van Dun Haag tot Schoorl
direct of indirect onder den invloed van de water
leidingen, een invloed, die duidelijk merkbaar is,
hoewel niet altijd precies los te maken van de
hierboven genoemde stoornissen en van nog andere
factoren zooals de doorgraving van Holland op
zijn Smalst voor het Noordzeekanttal. de
drooginuking van de Haarlemmermeer, de verbeterd*'
poldorbcnmling langs den binnenduinrand. Maar
mét tlat al ziet ge wel. dat we op het vasteland van
Holland geen ongerept duin meer hebben.
* . *
Op de eilanden is het weinijt beter. \Yalcheren
rii Voorn*- hebben hun iiuinwtiterleidin<ien en
overal elders vinden We, konijnen, schapen,
duincultuur, duinbebossching'. l^anjien tiju leek Hottuin
nog al vrij van mensciielijken invloed, behalve
dan de no^; al onschadelijke waterstaat. Doch daar
hadden we niet veel aan. want dat eiland wordt
nooit honderd jaar oud. Het slaat geregeld af
aan de Westzijde, groeit aan aan de Oostzijde, en
is zoodoende altijd jong. op zichzelf alweer een
allerbelangrijkst voorwerp van studie, maar on
bruikbaar''voor de beantwoording van.de vraa^r,
hierboven gesteld.
Nu is er wel een kans.' dat onze achterklein
kinderen de vraag eeriigs/ins behoorlijk zullen
kunnen beantwoorden en als zekerheid aanschou
wen, wat voor ons op het oogenblik slechts ver
moeden en verbeelding kan zijn. Wij hebben n.l.
onze natuurmonumenten:! het Natuurmonument
Voorne's Duin. toebehoorénde aan de VeretMüging
tot Behoud van Natuurmonumenten en het
.Staatsnatuurmomiment der Noordzet-eilanden. be
vattende het nieerendeel van de duinen van
Texel. Vlieland en Terschelling. Daar zijn oude
duinen bij en jonge. De eerste dragen natuurlijk
al sterk het stempel van menschelijken invloed.
ile laatste nog niet. Wanneer nu de waterhuis
houding van ilie duinen niet wordt verstoord en
men ze althans voor een groot deel vrij houdt van
vee en van konijnen, dan kunnen.we eindelijk eens
gewaar worden", hoe zich hier het duinlandschap
ontwikkelt onder invloed van de natuurlijke fac
toren. Op gevaar af van posthuum door mijn achter
kleinzoon op de vingers getikt te worden.zou ik op
grond van verbeelding en vermoedens durven
voorspellen: een heuvellandschap met weelderig
begroeide plassen, moerassen en veentjes, de
hellingen en toppen zeer verschillend begroeid met
mossen, varens, bloemplanten en struiken, naai
den zeekant hoofdzakelijk, maar niet uitsluitend.
met grassen en zeggen. Soms is de begroeiing over
groote uitgestrektheden'eenvormig..maar in den
regel vertoont ze een bonte mengeling. Langs
beschutte oosthellingen en op sommige plaatsen
in de valleien komt hoog opgaand bosch, zoowel
loof- als naaldhout. Do flora vertoont toch nog
altijd den invloed van de nabijheid van mensche
lijke nederzettingen.
Over de natuurlijke factoren een volgenden keer.
Nieuwe Uitgaven
Dr. Willy ttchohaus, Donkere schaduwen over
het Schoolleven. Een critische beschouwing. Ver
taald en ingeleid door Drs. C. J. Struijck. Uitgave
van H. J. Paris'te Amsterdam.
Dr. S. A. Krijn, Het poëtica realisme in Dene
marken (Openbare les). Uitgave J. B. Wolters,
Cironingen?Den Haag. .
Leo van Breen, Onticapening. Hoorspel. Uitge
geven door Schermers Uitgeverij te Bclsward.
Gen Hola per dag
houdt 17 geeond
BOL
Kroniek
Hij de lieer E. Kimmen, secretaris van de Inter»
nationale Federatie van Transportarbeidei-s,bestond
nog geen bepaald plan 0111 Indiëte bezoeken.
maar onze autoriteiten, die toch zoo iets vernomen
hadden, lieten hem alvast weten gouverner
c'est prévoir dat hij in Indiëniet toegelaten
zou worden.
Do heer C. F. ('ramp. secretaris van de National
t'nion of Hailwayinen. had misschien wel een
bepaald plan om. ten bate zijner federatie en van
..labour" in het algemeen, naar ons Indiëte gaan.
Maar ons gouvernement liet hem door den
Londenschen consul-generaal zeggen, dat daar niets
van komen kon. Hij ook zou niet in Indiëaan
land mogen gaan. en men begrijpt waarom. Hét
Indische volk is tegenwoordig zoo vatbaar voor
besmetting met eigenmachtige, eigengereide ideeën
over eigen belang, welvaart en bestuur, dat
minste aanraking met onorthodox denkenden ee
uitbarsting van nationalisme -?anders een zee
waardeerba re gein* ledsgest eldheid
kan vei
oorzaken. Daarom mogen K. Fimnien en C.
('ramp geen voet op Imliscben bodem zetten.
Edoch. Engeland heeft en had?hoe onaangej
naam dit ook zij een labourregeering. die weinig
waai deering bleek te hebben voor de zyrgvdl
vaderlijke opvattingen der Nederlandsebe reged»
ring ten opzichte van het Indonesisch welziji'.
Zij vroeg nl. ..opheldering", en dit beteekent i i
de politk-k iets al niet vriendelijk», indien de vraa?
van een groot e tot een kleine natie gericht woid ?'.
Zoodat onze regeering puur schrikte van wat zj
gedaan had en zich haastte, bij monde van haajv
gezant ditmaal, te verzekeren dat zij h?t zoo kwaaii.
niet bedoelde en de heer C'. F. Oramp juist exti$
welkom zou zijn.. ..
Dit alles staat te lezen in de ...vragen", door dèji
heei' Oramer dezer dagen tot de regeer in g gericht.
Hij schijnt te willen weten, waarom men zich zoo
haastte te weigeien. wat nog niet eens gevraagd
werd. En waarom naderhand, toen de Engelschen
een barsch gezicht zetten, al het voorzienig
regee)ringsbeleid aan het wankelen raakte en heelegaar
niet den moed zijner overtuiging toonde. En of
men die overtuiging wél zou blijven beto, nen
jegens den heer Fimmen. als die nog zin kreeg
naaiIndiëte gaan. dan wel. of nu alle besmettingsgevaar
als geweken wordt beschouwd. Mocht nu de hei r
Orftiup wel, maar de heer Fhnmen eventueel niet niet
de Indiërs omgaan, dan vraagt de beer Oramer waar
op dat onderscheid berust. Dit echter is een over
bodige vraag. De heer Fimmen is een Hollander".
maar de heer Oramp een Engelschman. Dat ij»
alles en heel begrijpelijk. Hegeerders zijn workelijt
maar zelden buitengewone mensehen. l
F. ({