Historisch Archief 1877-1940
irt'
L
l '
8
De Groene Amsterdammer van 28 November 1931
No. 2843
J. D. STRUIJS & Zn.
Tel. 37906 -Amsterdam - Prinsengr. 837
Begrafenissen
(naar verkiezing met auto's en rijtuigen)
Crematie en Transporten
van uit alle plaatsen
BEGRAFENISVEREENIGING
N. SAX Jr.
AMSTERDAM Z (Hoofdkantoor) BUSSUM (Bijkantoor v/h Gooi)
P. C. Hooftmtraat 38 Brinklaan 138
Tel. 2O341 2425O ??????? Telefoon 2278
BEGRAFENISSEN - CREMATIE - TRANSPORTEN
UITGAVEN VAN
J. B. WOLTÊRS
GRONINGEN
DEN HAAG
B A T A V l A
SEM DRESDEN
ALGEMEENE
MUZIEKLEER
Naar den elfden druk
van J. Worp?S. van
Milligen geheel op
nieuw bewerkt
Prijs . . . .f 5,90
Reeds terstond blcelthet niet voldoende,
de. bij eiken nieuwen druk gebruikelijke
aanvullingen en toevoegingen" te
plaatsen, maar toonde zich de nood
zakelijkheid, ten opzichte van sommige
grondbeginselen liet standpunt opnieuw
te bepalen.
S. VAN MILLIGEN
met medewerking van
SEM DRESDEN
ONTWIKKELINGSGANG
DER MUZIEK VAN DE
OUDHEID TOT
ONZEN T IJ D
Prijs, in linnen f 12,90
In half leer . f 14,90
Dit zeer goed geschreven, een massa
kennis verradende boek, kostbaar uit
gegeven, met ve!e illustraties versierd,
heeft den bijval gevonden, welke het
zoo ruimschoots verdient.
.Vu-. Rotterd. Crl.
EN
WILLEM GEHRELS
MUZIEK IN
OPVOEDING
O N D E R W IJ S
Prijs .... f 2,25
Wien muziekonderwijs, de muzikaliteit
van ons volk en ons muziekleven in het
algemeen ter harte gaat, hem kunnen wij
de kennismaking met het voortreffelijk
en ernstig betoog van den heer Qehrels
dringend aanbevelen. Alg. Handelsblad
THEO PONTEN
MUSICA ARS
Leiddraad voor
muziekgeschienis en algemeene muziekleer
Prijs . . . . f 2,25
Er bleef niets anders over, dan zelf zijn
stof te vormen, anders acht ik het een
onmogelijkheid, in zóó beknopten vorm
toch iets goeds te zeggen. Wij kunnen
dit boekje gerust een groot succes
toewcnschen. De Tijd
VERKRIJGBAAR BIJ DEN BOEK
HANDEL EN BIJ DEN UITGEVER
NIEMAND NEUST
IN EEN PERIODIEK EVEN
NAAR HET WEERBERICHTI
? In een periodiek wordt
heelemaal niet geneusd. Een
periodiek wordt intens ge
lezen. Een periodiek wordt
uitgespeld door allen thuis.
Het blijft liggen voor gasten.
Voor bezoekers. Telkens en
telkens weer wordt het op»
geslagen.
Vijf, tien keer wordt uw adver
tentie gezien. Op oogenblikken
dat er tijd is om iedere vierkante
centimeter te lezen.
Buitenlandsche en Nederlandsche
groot-adverteerders leverden
het bewijs: publiciteit in
periodieken is de hoeksteen
van een goed opgezette pu
bliciteit!
ADVERTEER IN PERIODIEKEN
GEEF UW ADVERTENTIE EEN LANGER LEVEN
VEKEENIGING DE NEDERIANDSCHE PERIODIEKE PERS,
PEEK & CLOPPENBURG
Voornaamste Kleedinqinrichtinn
op elk gebied
No. 2843
De Groene Amsterdammer van 28 November 1931
Huwelijksgeluk
Hef artikel van Dr. Th. H. van de Velde over Huwelijksgeluk in ons
vorig nummer hebben wij oan een klein aantal Nederlandsche vrouwen
voorgelegd en deze ui/genoodigd ons een antwoord f e geven op de vragen t
waf hare meening is omtrent het standpunt, dat de man in hef huwelijk
moet overheerschen, zijn vrouw moet domineeren. of.- dal de man
in hef huwelijk moet leiden en de vrouw zich moet laten leiden.
Twee antwoorden vinden de lezers hieronder. In de volgende nummers
/.uilen wij met de publiceering van de ingekomen bijdragen voortgaan.
Indien onze lezeressen zich geroepen achten eveneens een antwoord te
geven op de in hef artikel van Dr. v. d. Velde opgeworpen vragen, dan
zullen wij deze antwoorden gaarne ontvangen voor evenfueele publicatie.
Redactie
Er zijn ongetwijfeld vrouwen voor wie Ju-t
,,onder controle houden" enz. in hooge mate
M-enschelijk zou wezen. Helaas zijn het in veel
gevallen de typt*, die vrijwel onbeperkt den
baas spelen en bijv. door haar driftbuien of
humeur den uiuti zoodanig den schrik op 't lijf
jagen, dat hij al van te voren liever maar alles
inwilligt. Is een dergelijke vrouw gehuwd met 'n
Htterator, 'n wetenschappelijk man, 'n journalist
of dergelijke, dan kan uien er zeker van zijn dat ze
uit domheid, althans gemis a^n begrip z'n
papieren wegmaakt, noodelóos ..opruimt", hem
aan tafel roept als hij midden in geconcentreerd
werk zit en zulk hopeloos gedoe meer. Ook htt
intrigeeremie ..vrouwerige" type soms als
..vrouwelijk" en o zoo lief" vermomd heeft
in de meeste gevallen het heft in handen. Inderdaad
ware het heel wat gelukkiger, n met 't oog op
de kindeien (die in dergelijke huwelijken nooit
ontbreken) n voor de naaste omgeving n voor
de maatschappij, als de respectievelijke
echtgenooten hun autoriteit" deden gelden. In 't
algemeen kan evenwel, voor zoover ik dergelijke
stellen heb waargénouun. de man er juist niet
tegen op; gaat er soms aan te gronde, wordt althans
vupk slachtoffer. In hoeverre hierbij een ,,te groot"
percentage ..vrouwelijkheid" in den zin van
toegeeflijkheid en toewijding-?in zijn psyche een
rol speelt, durf ik niet beoordeelen. Natuurlijk
zou bij zoo'n' autoriteitsuitoefening het huwelijk
niet gelukkig" worden, maar het zou toch minder
een parodie op een goed huwelijk /ijn.
Voor het overige ben ik het vrijwel van A?Z
niet dr. \. d. 'Velde eens. Ik wil hier den nadruk
P leggen, dat naar mijn stellige overtuiging de
vrouwenbeweging mede gericht is geweest op
de verkrijging van betere toestanden in dit op
zicht; dat de helderste koppen on de warmste
harten onder ons wel degelijk hebben ingezien:
dat een werkelijk gelukkig leven op den duur
voor den lichamelijk en psychisch normaal voelen
den mensch niet mogelijk is buiten een gelukkig
huwelijk". Om dit te bereiken moest echter vél
voorwerk geschieden, en 'n jarenlange strijd ge
streden en veel persoonlijk leed geleden worden,*
om aan het rampzalige denkbeeld dat de man
.,domineeren" moet, voor goed een einde te maken.
Wat slechts mogelijk was l'.rgs den weg, dien
hij en dien de man made u rld 'begreep: die van
economische, maatschappelijke en zedelijke
voltrekte gelijkstelling. Juist waai- in den laatsten
tijd, door het zich noemende nieuw-femini^me,
zooveel dwaasheden op dit punt zijn verteld,
zooveel absoluut onjuiste aantijgingen tegen de
doelstelling van het feminisme zyn gelanceerd,
lijkt het mij wenschelijk dit nog eens met nadruk
vast te leggen; Uit tal van geschriften en artikelen
is historisch na téwijzen, dat het feit, dat de
mensch slechts in een twee-eenheid gelukkig kan
zijn en meer of minder talrijke uitzonderingen
daargelaten alleen in een volkomen kameraad
schap het geheele zieleleven ontplooien kan, niet
uit het oog werd verloren.
Dank zij de vrouwenbeweging en wat er aan
geestesstrooming mee parallel liep, kan dr. v. »d
Velde nu schryven dat de echtgenooten zich aan
elkander hebben aan te passen. Dertig jaar geleden
stond de ouderwetsche man op het standpunt dat
z'n meisje en z'n vrouw -zich uitsluitend 'bij hém
had aan te passen. Uet nieuw-feminisme tracht
dat standpunt nu nóg te verdedigen,
: Er zijn ook huwelijken kapot gegaan, omdat
de man op groote en kleine punten steeds alleen
zijn zin doordreef beroep op art. 1«2 B.W.
blijft dan niet uit ! en geen verstandige
vrouw met eenig gevoel van eigenwaarde zich op
den duur daarbij kan neerleggen. Hier heeft men
het tegenbeeld van het soort huwelijken, waarover
ik het in den aanvang had, de man die leiden wil
en er totaal ongeschikt voor is. Karaktereigen
schappen als gebrek aan zelfbeheersehing, slecht
humeur, gierigheid, wantrouwen, benepenheid *)
(benepen vrouwen zijn altijd erger dan benepen
mannen), gemis van loyaliteit, buzigluid. maken
een man als leider in het huwelijk veelal volkomen
ongeschikt. Zijn nu die eigenschappen .. onmanlijk 'f"
Althans de drie eerste:- Ik betwijfel het. Vandaar
dat ik achter n zin van den schrijver e*ln
vraagteeken plaats: ..hoe manlijker in den goeden zin
genomen, de man is en hoe vrouwelijker cle vrouw.
d*>s te gelukkiger is gewoonlijk hun huwelijk."
Zóó eenvoudig is de kwestie niet!
Daartoe staat het huwelijk ook met 11- veel
verschillende facudes in een zér gecompliceerde
maatschappij. Daartoe zijn de eischi-n. die aan
geluk" gesteld worden te verschillend in de
wat hun geestelijke ,en gemoedsbehoeften betreft
y.oo ernorm uiteenloopende groepen onzer
samenleving. Jk heb (om bij onze eigen kringen
te blijven) enkele zér vrouwelijke vrouwen gekend.
die voortreffelijke leidsters in een huwelijk waren.
waarvan beide partijen een volmaakt evenwichtigen
en gelukkigen indruk maakten, ook op hen. die
gewend zijn zeer scherp waar te nemen.
W. WIJXAKXDTS
FKANCKEX
nvsEHixric
In de eerste plaats de Verklaring, dat ik in;.
geheel kan vereenigen inetde opvattingen vui
Dr. van de Velde, waar hij schrijft: ..Hoe man
nelijker, in den goeden zin genomen, de nian is.
en hoe vrouwelijker de vrouw is. des te gelukkiger
is gewoonlijk hun huwelijk." .
Een regel is het natuurlijk niet. Er zijn ook
wel gelukkige paren waar de man iets vrouwelijks
heeft (in stem en manieren, b.v«) en de vrouw iets
mannelijks (gedecideerd, zelfstandig in houding
en optreden).
Het huwelijk heeft door de cultuur zoo
ontzaggelijk geleden en het huwelijk niet alleen, maar ook
de Mensch (Man en Vrouw) in hun verhouding
tot elkaar, dat een (relatief) gelukkig paar reeds
een weldadige verheugenis is, en gewoonlijk samen
hangt met hun innerlijke beschaving, en hun
begrip n opvatting van hun verantwoordelijkheid
jegens hun gezin en de gemeenschap. ,
In de beschouwingen van Dr. van der Velde
ett de beschouwingen, die ik de eer heb eraan toe
te voegen, gaat 'fc m.i. dan ook niet om het
hed<>ndaagsche huwelijk te peilen in zijn relatief of
po'*) Een officier van justitie?overigen* gelukkig
getrouwd" ??gaf mij eens ah z'n meening te kennen,
dat v. d, Velde'a Volkomen Huwelijk ah pornografie
van de leestafel der tF/f/* had moeien verwijderd
worden l
situ-f ni'h'ksljcsfl', maar om voor
ikjongen* Konorutit*'}} 11- zoeken naai- OOM meerdert*
zekerheid, oon hechtere grondslag waarop d»;
rultureele en vcrstandolijk ontwikkelde mensen
een huwelijk zal kunnen bouwen; - en dat het
narMliu is dat wij daarnaar «aan zoeken, blijkt wel
uit de talrijke echtscheidingen en de betreffende
.statistieken, en everwer uit de
angst-voor-hethuwelijk bij velen.
Voor het goede, gelukkige en nnntrekkflijke
huwelijk heeft de Erotiek vele, vele jaren een
rol te vervullen, on een scoor belangrijke rol. Ken
prozaïsch huwelijk is niet aantrekkelijk, noch
inspireerend voor de jongeren, en ik geloof niet
dat een huwelijk poëtisch en mooi kan blijven.
wanneer het kleine erotische, lief lijkheden ver
smaad.
Voor do erotiek is echter nfHinnini/ noodig:
vooral niet te verwarren met strijd, hetgeen <!«?
erotiek verlaagt, pervers of be.stiai) maakt.
Van C'oudeiihoven-Calergi schrijft in /.ijn prach
tig hoek ..Held ode r Heiliger:
Evenals magnetisme en electriciteit berust ook erotiek
op polariteit. Hoe sterker die is, hoe sterker de liefde.
KaïneiaatUchap berust op overeenkomst of gemeenscha
ppelijkheid van belangen; liefde daarentegen op polariteit.
Wanneer vrouwen en mannen slechts twee varianten van
eenzelfde geslacht vormen, dan houdt daarmede de spanning
on, die de voorwaarde is van alle Erotiek."
Kn in een ander gedeelte van hetzelfde boek
se l rijft bij daarom:
..Wanneer de vrouw wordt tot een minderwaardigen mai:»
of de man tot een minderwaardige vrouw, dan i? 't waarlijk
niet te verwonderen dat dergelijke verküinrnerte" menseden
nö:h de achting. nó;h de liefde van het andere geslacht zich
vermogen te verwerven. De natuur zelve heeft den mensch
de arbeidsverdeeling tusschen Man en Vrouw voorgeschreven .
Waar de 20a eeuw met die natuurlijke orde der dingen zocht
te breken, za> die breuk met de natuur zich noodzakelijk
moeten wreken :
Een vrouw zonder waarachtige moederlijkheid
!?; even tegennatuurlijk als een man zonder dapperheid.
In het meest natuurlijke, d.i. gezonde, rn daardoor
meest aantrekkelijke huwelijk zal dus de natuur
lijke ..Eiyenart" van de t'-chte vrouw en de »'C.hte
man het meest tot zijn recht behooroii te komen.
Dan kan het allerbest die weldadige spanning
in het huwelijk blijven bestaan, die tot den dood
toe de milde voedingsbodem blijft voor romantiek.
inspiratie en bekoorlijkheid, trots de vel»'
all*.'daagschf invloeden, waaraan t-lk huwelijk onder
hevig is.
De Man blijve dus >lc 'Merkere, dit ,.sterker"
natuurlijk zeer breed opgevat, aanpassend aan «!??
tijden waarin wij leven, en waar intellect, dieper
inzicht en invloed op 't wereldgebeuren de plaats
hebben ingenomen van de vroeger meer-uitsluitend
toegejuichte physieke kracht en handigheid,
hx-wel d*«z»' beide laatste toch ook een groot e
bekoring blijven uitoefenen.
Dat deze sublieme opvatting van uV ideale'
Mannelijkheid echter nooit mag ontaarden, in
despotisme, (den baas spelen) pedanterie of
autocratisch-optreden jegens' de vrouw zal hief niet
noodig zijn nog breedvoerig tébespreken.
Noch de'innn. noch de vrouw zullen in het
ideale huwelijk uitsluitend de leiding moeten heb
ben: in het bilr-'orlijke huwelijk zullen Man on
Vrouw ieder op hunne beurt, leiding geven, nipar
.... . . ieder ntnir'htm ..Kiyenart", al nuar liet
onycnh'lik' dit rcreiseht. Dit typeert juist .zoo prachtig
de aanvulling.' die «Ie beide sexen voor elkander
zijn. De fijii-gevoelige en tactvolle vrouw zal de
schoonste illuzie, ook als zij leiding geeft, weten te
bewaren.
De Illuzie is voor den mensch een onmisbare
mystieke en kostelijke Scl'at-des-Hemels.
.> De positieve controle of gehoorzaaniheidseisch
zijn in het huwelijk hinderlijke elementen. Maai
de chte vrouw, door haar grootere emotionali
teit impulsiever, dikwijls grilliger en
onberedeneerdei1 dan de man, zal naast een (in goeden
zin) sterken man, onbewust, d.i. in baar onderbe
wustzijn, de n in vloed van zijn controle ..ondergaan.
En voor zulk een vrouw is zelfs een positief
gehoorzamen" bij een aanvechting van opstan
digheid of eigen-wil-doordrijven volstrekt niet
zonder bekoring en romantiek.
FAMKE"
CHAMPAGNE KRUG&CO
REIMS
IN KWALITEIT AAN DE SPITs!