Historisch Archief 1877-1940
No. 2843
De Groene Amsterdammer van 28 November 1931
15
14
De Groene Amsterdammer van 28 November 1931
No. 2843
N* V* Meubelmagazijn Eden0
MOLSTEEG AMSTERDAM
BOEKEN KASTEN
l
NORDDEUTSCHER-LLOYD BREMEN.
LLOYD-EXPRESS
NAAR NOORD-AMERIKA
Snelste dienst der wereld met de snelvarende Malltchepen
BREMEN" - EUROPA" - COLUMBUS"
Overtocht SOUTHAMPTON/CHERBOURQ-NEW-YORK in 5 dagen.
Verdere inlichtingen en brochures verstrekken de HOOFDAGENTEN
N.v.W" H. MULLER & Co.,
PASSAGE- EN REISBUREAU, AMSTERDAM, DAMRAK 90 - TELEFOON 47008.
NORD
DEUTScHER
LLOYD
BREMEN .
HOTEL- CAFÉ- RESTAURANT
HET GOUDEN HOOFD
REMBRANDTPLEIN AMSTERDAM
Modern Comfort-Lift-Stroomend water-enz.
Logies met ontbijt f 3.50 per persoon
/
tt
JBflSSSKXSfiXKS^S
'V o
M
ST. NICOLAAS
GESCHENKEN
VOOR OUD EN
JONG EN VOOR
ELKE BEURS
DE DYiMKOW
AMSTERDAM
DEN HAAG
ROTTERDAM
HET WONDERBOEK DER
ELECTRICITEIT DOOR
A. VOSMAER.
Er bestaat heden ten dage een enorme belangstelling voor
populair-wetenschappelijke onderwerpen. Het
wonderboek der Eleotrioiteit verhaalt op een verrassend
boeiende wijze van de vele wonderen der electriciteit en
zal daarom voor vele ouderen en vooral ook voor de jeugd
een uitermate waardevol bezit zijn.
190 Unieke foto's, prijs ing, f 4.25, gebonden f 5.50
UITGAVE VAN W. DE HAAN UTRECHT.
MA RRAKECH
door C. F. van Dam
geïllustreerd met 20 teekeningen van Is. van Mens.
Dit boeiend en geestig reisverhaal in woord en
beeld uitde binnenlanden van Marokko is gedrukt
in een nmalige oplage van 500 exemplaren.
Prijs ingenaaid f 6.?. Gebonden f 7.50
MOORD
door A. Defresne
Met deze spannende roman beweegt de bekende
tooneelleider van de Kon. Ver. Het Nederlandsch
Tooneel" zich op een geheel nieuw terrein.
De opbouwvan de psychologische kant van dit
stuk en de oplossing van de problemen waarvoor
Inspecteur Deloor" zich gesteld ziet verheffen
deze roman verre boven de beste detective romans.
Prijs ingenaaid f 2.90 Gebonden f 3.90
BLANKE SLAVIN?
door Kees Meekel
Een zeer modern Hollandsch meisje, dat in Parijs
en Egypte vele en vreemde avonturen beleeft,
door een landgenoot achtervolgd, die er op
eigen wijze spannend van vertelt.
Prijs ingenaaid f 2.50. Gebonden f 3.50
LIS Z T
door Constant van Wessem
Romantische jaren van een pianist.
In deze roman speelt niet de musicus" de hoofd
rol, maar wordt de romantisch bewogen mensch"
geteekend op werkelijk meesterlijke wijze.
Prijs ingenaaid f 2.50 Gebonden f 3.50
In eiken goeden boekhandel verkrijgbaar.
Uitgave: N.V. Leiter Nypels - Maastricht
* Louis Bromfield In 24 uur
Dit spannende en boeiende boek wordt terecht de
Amerikaansche
Menschen in 't Hater1
genoemd n is thans de beat-seller in de V. S.!
Hen, die Vicky Baum waardeeren, zal ook dit boek een
buitengewoon genot verschaffen l
Prijs in omslag f 2.50 > Gebonden f 3.50
? Uitgave W. DE HAAN Utrecht.
Amerikaan sch gevangeniswezen
Film en werkelijkheid
AmeiikaatiHohe gevangenissen onderscheiden zich
van Europeesche wel in de eerste plaats door de
groote publieke belangstelling waarin zy zich ver»
heugen. Wat in kranten en tijdschriften wordt
medegedeeld over hetgeen er achter de muren van
het tuchthuis geschiedt, betreft in negen van de
tien gevallen Amerika; de pers heeft reeds lang ont
dekt, dat sensationeele copie van Europeesche
straf instellingen niet te verwachten is, en in popu
lariteit" kan geen Amstelveenscheweg zich meten
met Sing-Sing. Het gevangeniswezen van
Duitschland, Frankrijk, Denemarken, ons eigen land
interesseert slechts criminologen en zelfs een enke
len jurist; Sing-Sing daarentegen kennen vrij alle-;
maal, want daar staat de electrische stoel, die ons
veel meer imponeert dan de Britsche galg en de
Parijsche guillotine. En wanneer werd ooit in
Europa een gevangenisoproer gedempt met mitrail
leurs, gasbommen en tanks? Een keurig opge
maakte, vet-gekopte kolom over den
vertwijfelden doodsstrijd van een
paar honderd desperados in de be
legerde State-prison van Oklahoma
is bij het ontbijt heel wat aange
namer lectuur dan op andere uren
de dorre rapporten en artikelen in
onze tijd schrif ten- voor-straf recht.
Geen wonder, dat wij in drommen
naar Tuschinski trekken, nu wij er
behagelijk in een fauteuil gedoken
kunnen genieten van de efficiency,
waarmede een humaan doch tevens
krachtdadig gevangenisdirecteur zijn
rebelsche pupillen aan flarden laat
schieten. O, wij zijn geenszins bar
baren en weten heel goed, dat het gruwzaam
is, de ellende der wanhopigsten te misbruiken
voor de prikkeling van onzen sensatie-lust;
ootmoedig laten wij ons bekruipen door het gevoel,
dat we toch eigenlijk in onzen kraag gepakt moesten
worden en naar de dichtstbijzijnde gevangenis ge
sleept om aan den lijve te ondervinden, hoe groot
het leed is, waarmede wij ons zooeven enkele minu
ten of uren hebben durven vermaken. Maar wij zijn
vadsig en listig: wij kunnen de sappige verslagen
van ons lijfblad niet meer missen en voor de
cineastische kwaliteiten van die spannende film hebben
wij een wei-overwogen bewondering. De acteurs
speelden voortreffelijk, de regie was rijk aan ver
rassende vondsten, en het scenario moet geïnspi
reerd zijn op dingen, welke godzijdank slechte in
Amerikaansche tuchthuizen kunnen gebeuren en
in ons dierbaar Europa ondenkbaar zijn.... ?
Deze laatste geruststelling van ons geweten is
niets dan schijnheilig chauvinisme. Laat ons een
enkele maal eerlijk zijn tegenover Amerika en
erkennen, dat indien bij ons" gevangenisoproeren
veel zeldzamer zijn dan in de States, dit waarlijk
niet te danken is aan een betere inrichting van
onze tuchthuizen* Ook wie een volslagen leek is en
penologische lectuur te taai vindt om er aan te
beginnen, kan zich daarvan gemakkelUk overtui
gen.
door Mr. E. Straat
fiteert van onze verzotheid op moordpartijen met
machinegeweren en andere fascineerende werk
tuigen, toont ons een gevangenis, welke wat in
richting, dagindeelmg en behandeling der gedeti
neerden betreft, meer gelijkt op een Hollandsche
kazerne en dan een nieuwe en niet uit den mo
bilisatietijd dan op een van onze eigen tucht
huizen. Toegegeven, een film heeft slechts zeer
beperkte bewijskracht. Maar dit argument valt weg,
als men overweegt, dat de model-gevangenis uit
Big House" in de kern een copie is van het be
roemdste aller tuchthuizen, Sing-Sing in den staat
New-York. En'hoe het in Sing-Sing toegaat, .kan
?* L j
Links: Binnen de tralies
Rechts: De electrische'stoel
* ?
#
Fejos' Big House", dezelfde film, die onder het
mom van een aanklacht' te zijn van het Ameri
kaansche gevangeniswezen zoo schaamteloos
proelke krantenlezer tot in bijzonderheden te weten
komen uit een voortreffelijke publicatie van den
directeur, ..Life and Death in Sing-Sing", (ver
taling verschenen bij Soheltens en (ü!tav. Am
sterdam). Ken streng-zakelijke. kennelijk uiterst
objectieve beschouwing, welke de legende van de
onmenschelijkheid der Amerikaansche gevange
nissen eens en voor al uit de wereld zal helpen.
Dat merkwaardige boek is in al zijn soberheid
zeker een aanklacht, en een eerlijk gemeende en
uitstekend gedocumenteerde. Maar niei van de
wijze, waarop Amerika zijn gevangenissen inricht
en beheert. Lawes' critiek richt zich tegen het
Amerikaansche strafrecht, waarin inderdaad een
wilde verwarring heerscht, tegen den doodstraf.
(niet speciaal tegen den electrischen stoel, welke
hij op klemmende gronden te verkiezen acht
boven strop, bijl of guillotine) en meer algemeen
togen de wijze, waaróp in beschaafde landen de
criminaliteit wordt bestreden. Doch hij toont over
tuigend aan, dat, indien gevangennissen nood ie
zijn, «y wel anders, doch moeilijk béter kunnen
worden geleid dan Smg-Sïng.
, Wij willen enkele feiten ter overdenking door
principicele- antl-Amerikanisten vermelden. Wie
in Sing-Sing zijn straf uitzit, brengt de nachten
alleen in zijn cel door; overdag werkt lüj in gemeen
schap. Hij staat om zes uur op, werkt van acht tot
twaalf en van een tot vier op de ateliers tegen een
loon, dat maximaal ?0.25 per dag bedraagt, en
gaat om tien uur 's avonds terug naar zijn cel.
Zaterdagmiddag en Zondag wordt niet gewerkt.
De maaltijden worden gemeenschappelijk ge
bruikt; den overigen tijd van den dag kan hij ge
heel vrij op het gevangenisterrein doorbrengen.
Slechts bij het werken mag niet gerookt worden.
De gedetineerde mag per week S 3.?besteden voor
uitbreiding van zijn gevangeniskost en zijn eigen
potje koken. Er bestaat geen zwijg-gebod. Een
zame opsluiting wordt slechts toegepast als straf
voor ernstige overtredingen der reglementen. De
gevangenen mogen base-ball en korfbal spelen en
komen met een elftal uit in de competitie van den
staat New York. Zij ruogen huisdieren houden.
Kerkbezoek is vrij. Twee keer per week wordt een
bioscoopvoorstelling gegeven. Bezoeken mogen vijf
maal per maand worden ontvangen. Per maand
mogen twintig brieven geschreven worden. Er is
een gevangenisschool, waar een uur per dag wordt
lesgegeven. Er is een uitgebreide
bibliotheek, terwijl kranten dagelijks
circuleeren. De gevangenen hebben
hun eigen muziekkorps en
tooneelgczelschap. Voorwaardelijke invrij
heidstelling is niet uitsluitend af
hankelijk van goed gedrag. De be
wakers zijn ongewapend. Oproer of
ernstig verzet is sedert dertig jaren
niet voorgekomen.
Wie mocht gelooven, dat Luwe* van
/ijn gevangenis een rustoord h»'^ft
gemaakt, nioge bedenken, dat er
jaarlijks op een bevolking van ITOft
gedetineerden drie weten te ontsnap
pen, een dertigtal onder behande
ling van den psychiater worden gt-steld. en tien
ki-ankzinnig worden....
Nieuwe Uitgaven
Een aantal voordrachten over wijsbegeerte van
Dr. Herman Wolf werden door hem omgewerkt.
en uitgebreid tot een ..Inleiding in de Wijsbeyeerfe".
waarin hij tracht den belangstellenden leek de
eerste schreden op het moeilijke -domein der
filosofie te vergemakkelijken.
Hij doet dat niet alleen door een helder en
gemakkelijk te volgen betoog, maar ook aan de
hand van eenige geteekende schema's, van woor
denlijsten 'en tabellarische overzichten. Een bruik
bare literatuur-opgave vult dit veelzijdige geheel
nog aan. ' L.
JDe Vrijnteiselarcn" door Eugen Lennhojf. Uit
gave van W. Thieme, Zütphen, is een uitvoerig
en rijk geïllustreerd boek, waarin het wezen en de
ontwikkelingsgeschiedenis der mac.onnieke ge
nootschappen beschreven wordt, en een expos
gegeven wordt van de hedendaagsche vrijmetse
larij in de verschillende landen.
De schrijver, zelf v rijmetselaar, heeft ook een
groot hoofdstuk gewijd aan de oude en nieuwe
tegenstanders der mac.onnieke genootschappen, en
eindigt zqn rijk gedocumenteerde studie met te
Wijzen op de invloeden der vrijmetselarij op het
internationalisme. . '