De Groene Amsterdammer van 5 December 1931 No. 2844 t! Nederlandsche Handel-Maatschappij, N.V. AMSTERDAM. AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en 's-GRAVENHASE Vestigingen in Nederlandsch-lndiö, Straits-Settlements, Britsch-lndiö, China Japan en Arabi ALLE BANKZAKEN SAFE DEPOSIT. - KOFFERKLUIS. Een polis der LEVENSVERZEKERING Mij. ARNHEM" is een waarborg voor het welzijn van Uw gezin. GEMEENTE ARNHEM. UITGIFTE van ?4.000.000. 5 pCt. vijfjarige Obligatiè'n, in stukken van /1OOO.-. Ondergeteekenden berichten, dat zij krachtens overeenkomst met het Gemeentebestuur de inschiijving op bovengenoemde obligatiën op MAANDAG 7 DECEMBER 1931, van des voormiddags 9 uur tot des namiddags 4 uur, tot den koers van 99?8 pCt. openstellen:] te hunne kantoien te AMSTERDAM, ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE, alsmede te ARNHEM ten kantore van den GEMEENTE-ONTVANGER en van de INCASSO-B ANK N. V., op de voorwaarden van het prospectus dd. 2 December 1931, waarvan exemplaren, alsmede inschrijvingsformulieren, ver krijgbaar zijn bij bovenvermelde kantoren. Incasso-Bank N.V. Nederlandsch Indische Handelsbank, N.V. AMSTERDAM, 2 December 1931. N.V. STANDAARD HYPOTHEEKBANK te ROTTERDAM Directie: Mr. H. H. C. C AST END IJK en I. MOSSELMAN De Bank geeft onder controle van het Algem. Administratie- en Trustkantoor 5% Pandbr. tegen beurskoers uit, N.V. Bataafsche Hypotheekbank AMSTERDAM Anno 1889 Geeft uit tegen beurskoers: 5 % PANDBRIEVEN In «tukken van flOOO,-,f5OOf- en flOO,-. Coupons Januari en Juli N.V. DE HURLEMSCHE HYPOTHEEKBANK [Leden der directie: "^«liis^ Mr. A. S. MIEDEMA, P. H. CRAANDIJK en A. E. THIERRY DE BYE DOLLEMAN Hypotheken f 4M70.95.- SSSÜT.' Uitgifte van 5 pCt. pandbrleven & pari. GEMEENTE DELFT UITGIFTE van ?2.000.000.- 5% 5-Jarige Obligatiën in stukken van ? 1.000. Ondergeteekenden berichten, dat de inschrijving op boven genoemde leening is opengesteld op] WOENSDAG 9 DECEMBER a.s van des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uur tegen den koers van 99 %. te AMSTERDAM ten kantoie van Ondergeteekenden, en te^ROTramM l ten kantore vande BANK-ASSOCIAT1E, te DELFT ten kantore van den Gemeente-Ontvanger. Prospectus en inschrijvingsbiljetten zijn bij de inschrijvings kantoren verkrijgbaar. BANK-ASSOCIATIE WERTHEIM & GOMPERTZ 1834 en CREDIETVEREENIG1NG 1853 N.V. J. FREDERIK BANGERT & Co. JONAS & KRUSEMAN. LEEM BRUGGEN, GUÉPIN & MUYSKEN. H. OYENS & ZONEN. AMSTERDAM, 3 December 1931. N.V.ZUIDER HYPOTHEEKBANK Pandbr ieven a 100 pCt. Directie: Mr. AUG. HEIJBROEK Mr. K. A. NEDERLOF N.V. Rotterd. H voor Nederland Opgericht 1864 Maatschappelijk Kapitaal f 10.000.000. waarvan geplaatst f 8.400.000, waarop 10 pCt. gestort. Verstrekt geld op eerste hypotheek. Voor inlichtingen wende men zich tot hét kantoor der Bank, Schiedamsche Singel 89 te R'dam of tot hare Agenten De Directie: Mr. Th. Reepmaker, Mr. N. P. C. van Wijk; Mr. B. van RpMum. Hl Insulaire Hypotheekbank te ZIERIKZEE, Tijdelijke uitgifte van 5 % Pand brieven a 99 % Aan Pandbrieven in omloop voor d= f 22.0OO.OOO. De Holl. Voorschotbank HAARLEM; KRUISWEG 70. De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f 1000.?op zakelijk onderpand en onder borgtocht, met in pand geving eéner polis van levens verzekering van gelijk bedrag, en verkoopt 5% schuldbrieven in stukken van f 1000.?, f 500. en f 100.?tegen Beurskoers. Voornaamste Kleedinojnrichtin op elk gebied No. 2844 De Groene Amsterdammer van 5 December 1931 15 Onze Pondenbelangen door C. A. Klaasse T),« (loviozonpolitiek van do Xederlandschc Bank is voorloopig althans - tor ziele, liet bezit aan <lollars is onlangs, nadat do val van hot pond do schrik orin had gebracht, on do risico's van zulk een politiek haar waarde had doen schatten, terwijl bovendien tijdelijk donkere wolken samenpakton boven de goudschat van de Federal Reserve Bank. omgezet in ginl. Sedert dien haddon wij nog alleen maar het pondensaldo. en de pomleiivvisselportofoitille. Het feit dat de Bank langzamerhand do wissels liet afloopen en geen nieuwe daarvoor in tli? plaats nam deed reeds vermoeden dat men althans dacht aan de mogelijkheid van opruimen. Vast stond wel dat indien al de ponden /.ouden worden aangehouden zulks niet zou zijn om deiwille van de oorspronkelijke opzet: aanwending van dit bezit als ,.operatiekapitaal" van inter ventie op de deviezenmarkt. Voor dat doel konden ponden niet meer gebruikt worden, omdat immers aan- en verknopen veeleer invloed zouden hebben uitgeoefend op die valuta dan op de onsï. Men kan niet de marktpositie van de munt reguleeren door aan- of afstcoten van een ongelijk aan fluctuatie* onderhevig devies ! Indien men het pondenbozit intact liet dan moest dat om andere redenen zijn. Tiet communiquékort na de pondenval door de Nederlandsche Bank verspreid roerde n van do motieven aan: Indien al verliezen uit dit bezit dreigen men had toen nog allo hoop dat de Bank of Kngland de haar toegeschreven toezegging tot schadeloosstelling gestand zou doen -dan zullen die door de op het saldo te.maken rente worden ..inverdiend". Daaruit moet men wel afleiden dat het toen wel in de bedoeling lag om de ponden aan te houden, paar was inderdaad i et M voor te zeggen; afstooten van het bezit -?zonder vervan ging door andere deviezen zou zoo goed als zeker dit actief van de Xederlandsche Bank door goud hebben doen vervangen (gesteld al dat.men elders een kooper had gevonden), en dan was er dus geen kans meer op inhalen van de strop, zij was dan. definitief genomen. Maar .... om de/e goede kans te krijgen muest men ook een kwaad risico loopeti. Wanneer ponden eens oven hard of harder daalden dan de gekweekte intrest, dan zou de opzet mis lukt zijn. Blijkbaar heeft men in deze het zekere vóór het onzekere willen kiezen. Liever n vogel in de hand.. . .; liever 3 gulden verlies dan kans op nog een» x gulden Verlies, alleen om de mogelijk heid te krijgen de 3 gulden verlies in te verdienen. Die kans houdt men trouwens ten eeuwigen dage: niets zal de Bank beletten om als zij dit wenscht na eventueele stabilisatie van het pond zich weer een voorraad te verschaf f en en de rente daarop aan te wenden voor het bekende doel. Dat kan nog altijd gebeuren, het is alleen de vraag of men het zal doen. Zoodat het onder de huidige onzekere omstandigheden zeker de beste oplos sing was om nu het verlies op de ponden te nemen en verdere risico's uit te schakelen. Dit geldt reeds dan, wanneer er alleen maar onzekerheid heerscht terzake van het toekomstige koersver loop, met evenveel goede en kwade kansen dus. Laat staan, nu er weinig goede en heel veel kwade zijn aan te wijzen. Ik was deze week in Londen in de gelegenheid hier en daar de opinies te peilen. Zooals te verwachten was, is van unanimiteit der m meningen geen sprake, maar een feit is dat de meerderheid der Engelschen, die de toestand onder de oogen durft zien, geenszins optimistisch ge stemd is. Het gros der Engelschen begrijpt op dit oogenblik nog niet wat er eigenlijk gebeurt, al is het niet meer zoo erg als in de eerste dagen, toen een niet-beneden-de-middelmaat-ontwikkeld Engelschman mij vroeg what's the matter with your guilder doing such funny tricks. .'??-' '? ? ? ?' ** * ' ' .' " Dazer dag.n zeimij te Lendeneen bankier: The only bullish factor I can see is that the Netherland's Bank disposed of the bulk of their sterling ontside the market. Dat dreigement is dus weg, maar.. er zijn zoo nog een paar honderd millioen korte-termijn beleggingen in Londen, die elk oogenblik kunnen los barsten". Kn dan nog de duur/unie invloed van het deficit «Ier betalingsbalans, dat niet het torugloopen van de inkomsten uit onzichtbare export een zeer groot deel der Kngelsche buitenliindsehe beleggingen ligt in Zuid-Amerika en daar is bijna geen enkele rentebetaler moor met de'i dag groeit. De nieuwe bepalingen inzake :'m port belemmeringen zullen wanneer zij al niet om algemeen- of handelspolitieke redenen spoedig weer vurzaoht worden eerst langzaam werken en bovendien zijn zeer velen van nieening dat het gat nog lang niet gestopt is met de tot lieden vt»(H-gost olde maat regelen. Zoodat alles bij elkaar genomen de positie van liet pond vnorloopig niet bar stabiel lijkt; er zal van alle kanten aan gerukt en getrokken worden. Bronnon voor aanbod zijn er genoeg, men weet alleen niet waar de vraag vandaan moet komen. Dat was ook ongetwijfeld de grootste moeilijk heid voor de Xederlandsche Bank. / 12 millioen moge nu absoluut beschouwd niet zooveel zijn. in een markt als deze is de invloed van een millioen meer of minder aanbod bijzonder groot. Daarom is het geen buitengewoon gelukkige coïncidentie dat voor niet minder dan £ 11 millioen buiten de mei kt om een kooper kon worden gevonden: de Indische regeering heeft een tweetal pondenleeningen groot resp. en '> millioen uitstaan, en het ligt in het voornemen om deze in -l038 zoodra dit volgens de leeninusvoorwaarden mogelijk is. aftelossen. Zij heeft nu vast de koers gefixeerd en kan van stijging geen winstderving meer ver wachten, terwijl het nu niet nood i g is om contente ponden Wst te koopeii. hetgeen bij de huidige schatkisrpositie niet makkelijk zou zijn. Deze heelo kwestie van de pondenportefeuille hoeft natuurlijk heel eigenaardige consequenties. Dit j«ar zal het verlies zoo groot zijn. dat het wellicht kapitaal en reserven overtreit. Het is ongetwijfeld waar dat sedert de inauguratie ven de deviezen-politiek deze veel meer rente heeft opgebracht dan thans het verlies is. Maar die winsten zijn uitgekeerd, aan aandeelhouders en .... voor verreweg het grootste deel aan de Staat. Er zal een modus gevonden moeten worden om de Xederlandsche Bank weer een zeker eigen kapitaal te geven, wellicht in dier voege dat de Staat a fond perdu een storting verricht «lie in de toekomst uit de winst van Staat en aandeelhouders wordt terugbetaald. Voor de aandeelhouders van de Bank is dit inderdaad een zeer belangrijke kwestie. voor ons geldstelsel is zij absoluut irrelevant. Onze munt is beter gedekt dan Ooit tevoren, zooals het jongste communiquévan de Bank ten overvloede nog eens onder de publieke aandacht lieeft ge bracht. Wat nu betreft de pondentransactie niet de Indische regeering dit is het tweede publieke belang dat wij bij .ponden hebben kan het volgt nde worden opgemerkt. Inderdaad is het verheugend dat ons land (met inbegrip van de koloniën) in tweeërlei, elkaar tegengesteld* opzicht bij ponden belang heeft, maar wij mogen niet zoover gaan te concludeeren dat wat wij aan de eene kant verliezen aan de andere kant weer binnenkomt. Dat zou afgezien van het millioen pond ver schil?tusschen beide posities, juist zijn wanneer alle Indische pondenobligatiën door Engelschen, althans door buitenlanders werden gehouden. Een belangrijk deel dezer fondsen heeft echter in de loop der jaren zijn weg hierheen gevonden. En voor dat bedrag is het dus hoogstens voor de schatkist, niet voor onze volkshuishouding een voordeeltje. Daarom zijn trouwens velen allerminst gesticht over de opvatting der Indische regeering terzake, en men hoopt met een comitévan actie nog wat te bereiken. Het wil mij voorkomen dat de pondentransactie met de Bank béteekent dat de regeering in deze een definitieve beslissing heeft genomen, waarvan gén terug" meer moge lijk is. Immers, dacht zij er nog aan, om alle houders of wellicht alleen. de Xederlandsche de goud waarde van het pond uittebetalen, dan zou aankoop over het volle bedrag benoodigde ponden in papier" op dit moment een zuivere rcuge-our.; nolr-spoculatie zijn. Dat kan zeker niet de be doeling van de transactie zijn. Wat ervan t> zeggen? Velen vergeten twee belangrijke feiten: toneerste dat op het moment van uitgifte der leeningen het pond nog geen goudpond was. De goudon standaard werd in Engeland e «rst twee jaar later hersteld. En wat misschien moor spreekt: het pond stond bij de emissie ten aanzien van de gulden niet op goudpariteit, de noteering was om en nabij de ?11.70. Vervolgens werd de leening uitgegeven in ponden o.m. omdat men hier guldons niet lustte". Weliswaar was de directe aanleiding het feit dat de leeningen in Engeland goëmilleord werden, en dat moest weer, o.m. omdat onze kapi taalmarkt zoo krap was, maar do vrees voor de munt bij de beleggers was een factor van niet geringe beteekens. Men wilde, voor zoover er nog kapitaal beschikbaar was, liever ponden dan gul dens. Welnu geef hun dan ponden. Een feit is 't nu eonmaal dat iedere debiteur en crediteur de goede en de kwade kansen loopt van de munteenheid waarin zijn schuld luidt. Wanneer de gulden eens raa" de bliksem was gegaan en het pond overeind was gebleven, had Indiëdan met guldens kunnen volstaan? Hoe kan men dan nu bij de belasting betalers aankomen en om de middelen vragen om de obligatiehouders een dcjuceur te geven omdat het toevallig andersom is geloopen! Spreekzaal Antwoord aan den heer A. Spanjaard De werken worden ontworpen door den dienst der Zuiderzeewerken. on onderworpen aan de goedkeuring van den Zuiderzeeraad. uit welks midden de commissie voor de waterbouwkundige werken de behandeling der zuiver technische onderwerpen tot taak lieeft. L'it laatstgenoemde commissie zijn een 5-tal leden, onder wie geen enkele ambtenaar (u is blijkbaar bang van een .,ambtelijken dienst of organisatie*'), die allen een groot e ervaring op het gebied van waterbouw kundige werken bezitten, aangewezen» om de in uitvoering zijnde werken geregeld te bezoeken. X'aar mijn meening moet een nieuw onderzoek omtrent de voortzetting noodzakelijk technisch zijn: de commissie, die dat onderzoek zal moeten instellen, zal dus ook uit technici moeten bestaan. Zullen deze meer ervaring hebben dan de bedoelde leden van den Zuiderzeeraad r* Als toelichting der noodzakelijkheid om hier het technische element op den voorgrond te stellen, het volgende. In het ..Zuiderzeevraagstuk", dat uw handteekening draagt en de conclusie is van het onder zoek door de ,,centrale commissie van bezuiniging*' van de Maatschappij van nijverheid en handel, wordt de indruk gevestigd, als zou er ,.overvloedig materiaal" zijn aangeschaft. Bij ,.normale aan nemingscontracten streeft men natuurlijk naar beperking van materieel." De M.U.Z. heeft dit blijkbaar niet gedaan. Men is thans bezig met het dichten van een der sluitgaten van den grooten afsluitdijk. Dit geschiedt om met Ir. Mussert te spreken door een trómmelvuur" van materieel (zie zijn uit stekend gedocumenteerd artikel in déXieuwe Rotterdamsche Courant van 7 Xovembef j.l.). Slechts op deze wijze is het mogelijk de groote risico's aan dit werk verbonden tot een minimum te beperken. Had de M.U.Z. thans minder materiaal te harer beschikking dan zou de kans groot zijn, dat de sluiting niet voor den winter ware tot stand te brengen. Daardoor zou het reeds voltooide deel van den afsluitdam ernstig gevaar loöpen. Men meene niet, dat deze overmaat van mate rieel alleen voor den grooten afsluitdijk noodig is; ook bij het totstand brengen der inpolderingen, al worden deze niet in volle zee uitgevoerd, is een overvloed van materieel bij het dichten der sluit gaten in de polderdijken een eerste eisch. ? Bovengenoemde zinsnede in het rapport uwer commissie, die zeker nog met verschillende andere te vermeerderen ia, doet mij vreezen, dat, hoe competent zij op velerlei gebied moge zijn, haar de groote technische scholing ontbreekt, die ter be schikking van degenen dient te staan, die een oordeel over de Zuiderzeewerken ten beste-geven. Ir. H. A. VAN YSSELSTEYX