Almanak 1932 20 19 December 1931 f 1 ' 4. t j ?: ' 1 *' j r :-r: l iiP l THE AMERICAN LUNCHROOM Cy. K A L V E R S T R A AT 16-18 AMSTERDAM RESTAURANT A LA CARTE PLATS DU JOUR OUD-BUSSEM: alleen honing met Rijksmerk is Nederlandsche honing. Prettige Kerstdagen zijn het, als familieleden en vrienden gezond en opgewekt bijeen zijn; als in den loop van het jaar Ovomaltine Uw geschokte gezondheid heeft hersteld. Zeg dan Uwvrienden.dat Ovomaltine U Uw energie, Uw gezondheid, Uw blijheid heeft teruggegeven. Laat, wie zich ver moeid en neerslachtig gevoelt, zich op dit Kerstfeest voornemen geregeld Ovomaltine te gaan gebruiken. Ovo is een bron van kracht en blijheid. Ovomaltine is overal verkrijgbaar in bussen van f0.70 af. Fabrikant: Dr. A. Wander A. G. - Bern Vertegenw.: Kerkhofffit Co.- Nassaukade 373 Amsterdam versterkt ook U DE CLICHÉ'S VOOR DIT NUMMER ZIJN VERVAARDIGD DOOR DE CLICHÉFABRIEK LABOR V/NCIT" KERKSTRAAT 25 -AMSTERDAM TELEFOON 332*7 Ik heb een regisseur gekend, die bij een opvoering van Eva Bonheur" biefstukken met groenten en aardappelen uit Americain" liet komen, maar denk eens aan 't snijden met botte tooneelmessen van een eenigszins taaie biefstuk, terwijl je aan je rol denken moet en aan de vette ,,sju" als je geschminkt bent en als er baarden geplakt zijn! Grie/.elig! Bovendien heb je dan gewoonlijk net gegeten en met een volle maag is zelfs de malste biefstuk taai. Dit op den spits ge dreven realisme werd dan ook spoedig weer vervangen door de traditioneele kartonnen runclerrib, waar voorzichtig een stukje ontbijtkoek achter verborgen ligt. Tradities verbreken is altijd gemakkelijk in theorie, maar in den practijk blijkt gewoonlijk dat er aan den oorsprong van de traditie een waarheid lag, die niet zoo gemakkelijk omver te gooien is. Een ander regisseur liet bij een tooneelsoupertje iedercn avond echte oesters komen, die glijen natuurlijk gemakkelijk naar binnen al komen zij dan op een raar uur. Maar och, een goed acteur zal een oesterschelp, waarop een stukje koek ligt of een sneetje banaan, leegslurper, zoodat 't water je in den mond komt, terwijl een slecht acteur de goddelijkste oester opkamU zonder dat 't ook maar bij je opkomt, na afloop van de voorstelling, je zelf en je huisgenooten op een fijn soupertje te gaan tracteeren. O, publiek, ge begrijpt niet half hoe groot de offers zijn die de acteurs, terwille van uw vreugde, brengen. Moest onze vriend Jules niet onlangs in een stuk alle taartjes van een schotel opeten 't Op de gewone repetities, toen de taartjes nog niet present waren, at hij ze tiguratief met zoo'n smaak, dat ik on willekeurig naar mijn koffieboterham greep. Maar op de ,,generale", toen de bewuste scène eenige malen ,,over" moest, zat hij te kieskauwen bij den tweeden keer en bij den derden vroeg hij smeekend of 't niet nog eens ,,echt" hoefde, want 'savonds immers moest hij wér taartjes eten. Het emplooi van gulzigaard" heeft zijn eigenaardige bezwaren. Denk aan den berooiden tafelschuimer, den markies van Farlipopoli in Goldoni's Herbergier ster". De arme man moest twee heel groote glazen rooden wijn uitdrinken snel achter elkaar en had daardoor iederen dag maagpijn. \Yat hebben wij al niet geprobeerd! ^ Vrienden zonden echte Chianti. ledere wijnsoort, die niet te duur was u weet dat de ie, 2e en 36 plicht van den Hollandschen tooneeldirecteur zuinigheid is werd geprobeerd, maar niets hielp. Toen probeerde wij het met limonade, maar ook dat viel wat veel in de maag, vooral bij een matinee. Ja, ja, er wordt veel stil leed gedragen aan 't tooneel met een glimlach op de lippen." Ku zijn er twee soorten van eten op 't tooneel. Soms is 't maar een aanvulling, dat is gewoonlijk bij slechte stukken. Als de schrijver niet genoeg te zeggen heeft, laat hij eten en thee drinken om zijn personen bij zijn niet zeer belangrijke dialogen wat bezigheid te geven. In dat gevalbehoef je er je ook niet zooveel van aan te trekken, 'n kip van papier machémet een stukje cake of ontbijtkoek is voldoende, hoewel natuurlijk de ontbijtkoek tegen je gehemelte plakt en de cake in je keel ,,stuift", maar dat zijn maar eigenaardige generale repetitie-moeielijkheden, net als het tafeldekken waar ik in 't begin over sprak. Op de premiere zijn ze overwonnen zonder dat je 't merkt, omdat je zooveel anders aa"n je hoofd hebt, en na een paar voorstellingen ben je er stom verbaasd ovejr dat 't ooit moeielijkheden waren. Dan kan je van den wijn ook witten wijn maken: n.l. slappe thee. Maar soms is het eten een belangrijk element en een zorg" voor den regisseur zooals in de reeds genoemde ,,Herbergierster", waai de kale ridder onmogelijke kleine glaasjes volschenkt uit zijn eigen onmogelijk klein fleschje en groote glazen leeg drinkt, die door een ander worden vol tieschonken en dan lijkt witte wijn ik weet niet Waarom?nooit zoo zwaar. Eten op bescheiden wijze, kan ook een gevoel van frischheid en gezondheid geven, zooals b.v. in het tweede bedrijf van Als ik wilde.. .?." als de menschen buiten" zijn en lekker hebben geslapen en een aardig jong vrouwtje aan de ontbijttafel met witte tanden in een boterham hapt, dan kom je niet ver met imitatie en neem'je je toevlucht tot crackers met boter en jam. Hoewel je na jam, hoe voorzichtig je 't ook eet, eigenlijk altijd een bad dient te nemen. Bij society stukken (o! hatelijke naam) wordt er altijd meer ge dronken dan gegeten en de menschen drinken er plezierige dingen. Almanak 1932 21 19 December 1931 whisky b.v. uit een aardig model karai met koude thee (thee speelt een belangrijke rol) en een gezellige, liefst blauwe, syphon waarmee je spelen kunt, of cocktails, wat frambozenlimonade met een kersje en veel rietjes. Champagne is een makkelijk oplosbaar probleem. Zij bestaat bedriegelijk nagebootst in den handel, de kurk knalt, de drank schuimt en een /.'l veren koeler staat altijd feestelijk en decoratief. Waar met de meest mogelijke realiteit moet gegeten worden, dat is in Kloris en Roosje", dan komt 't eten ook net op tijd, want na de lange (iysbrecht-voorstelling heb je honger en daar de repetities voor dien tijd langdurig zijn, heb je ook zoo goed als niets gegeten. De echte hammen, de echte kippen, de echte taarten komen dan in grooten overvloed op tafel, zoomaar cadeau-present" en iedere gast heeft een eigen kalkoentje echten wijn. 't Zal wel stammen uit den goeden o iden tijd", toen tooneelspelers nog magere, hongerige kermisklanten waren, uit den tijd dat de huisvrouwen de wasch binnen haalden als een troep comedianten de stad binnen trok. Het publiek wilde de stumpers wel eens n keer per jaar echt en genoeg zien eten. Sinds dien is het tooneel, verburgerlijkt", d.w.z. de acteurs stelen de wasch niet meer, zij zwemmen in weelde en eten net zooveel of zoo weinig als gij, o, toeschouwer, maar toch is het een traditie gebleven waar niet aan getornd mag worclen, want herinner u den storm van verontwaardiging toen 'n ongelukzalig regisseur die smulpartijen minderwaardig" vond, Kloris en Roosje" wilde vergeestelijken. Toen werd 't drinklied geklonken uit leege likeurglaasjes Volgeschonken uit 'n leege flesch en de bruilofsgasten zaten sip te koeke loeren achter leege schalen, waarop zelfs geen imitatie eten lag, doch alleen, o poëzie, gemaakte bloemen lagen. De vergissing moest haastig worden hersteld. En nu eten?gelukkig--de acteurs weer boterhammen met ham en punten taart met een begeerigheid ot zij zooiets sinds den vorigen icn Januari niet meer hebben gezien, laat sti?an geproefd, en gij, purist, erger u daaraan niet. Het ligt nu eenmaal in den menschelijken aard iets, wat je gratis kiijgen kunt. te nemen, of je er op gesteld bent of niet. Toen ik pas aan 't tooneel was. in Rotterdam, ging bij 't slot van de voorstelling de heele bruilofststoet door de zaal en het publiek mocht de volgegeten acteurs van dichtbij bekijken met genoegelijk dooreengemengde gevoelens van kannibalisme en menschenliefde. De geweldigste apotheose van zwelgen op 't tooneel zag ik dezen zomer te Salzburg in Rcinhardt's prachtige ensceneering van De Knecht van Twee Meesters." Na de scène waarin ..Truffaldino", zijn beide Heeren bedienend, Stü-gedragen leed . . . gebeurt altijd op een generale repetitie van de eene kamer naar de andere heeft gehold, krijgt hij eindelijk zelf zijn lang verwacht maal. Er wordt een bord macaroni voor hem neergezet, hij schenkt van zoo hoog mogelijk de roode tomatensaus op den witten berg, laat er de parmezaankaas op neersneeuwen, neemt dan in de eene hand een groote, glazen peperbus en in de andere hand een dito bus met zout, in door elkaar geslingerde witte en grijze arabesken dalen de ingrediën ten op de massa neer. Daarna steekt hij zijn begeerige handen in de schotel om alles goed dooreen te mengen en heft een handvol van de paste-asciutte" boven zijn opgeheven hoofd .... maar juist als de langbegeerde en met wellust toebereide lekkernij zijn open mond nadert, valt het doek.. . . zooals dikwijls in de kunst en in het leven. En wat nog 't ergste van alles is: dat is gewoonlijk maar beter bok, want hoewel 't spreekwoord zegt: dat n vogel in de hand beter is dan tien in de lucht, is het toch maar al te vaak waar dat een vlie gende vogel in de lucht mooier is dan tien vogels die dan gewoonlijk Jood zijn in de hand. , Servische Varkenspörkölt i1 s pond varkensfricandeau, 3 d. L. r'jst. 4?6 groene pepers, S?i o. tomaten, 100 gr. boter, 4 d. L. room, wat zout, 3 uien. . Fruit een gesnipperde ui in een pan in wat vet tot een mooie gele kleur; breng er de i1 ., pond in stukjes gesneden varkensfricandeau in, zout het vleesch en laat het op een zacht vuur gaar stoven. Snijd de 3 uien in schijven, laat deze uit elkaar vallen in ringen en fruit ze een weinig in wat vet. Dompel de tomaten n voor n even in kokend water, trek er clan het buitenste velletje af en snijd ze in stukken (in achtsten). Snijd de groene pepers in de lengte in tweeen, verwijder stengel, zaadjes en adertje? en snijd het groene vleesch der pepers in reepjes l/2 c. M. breed. Leg op den bodem van een vuurvasten schotel een paar stukjes boter en vervolgens een laagje gekookte rijst. Spreid hierop een dunne laag uienringen, daarop een laag tomaten, dan een laag groene peper en ten slotte n laag vleesch uit. Begin dan opnieuw met een laag rijst, enz. totdat alle bestanddeelcn verwerkt zijn. Begiet iedere laag met wat room en zout ze. Zorg dat de bovenste laag uit tomaten bestaat en dat er nog wat room overblijft om er deze laag mee te begieten. Laat het gerecht in een matig warmen oven plm. Va of 3/4 uur zacht g^ratineeren en dien het daarop dadelijk voor. Indien men minder van uien houdt, dan kan men de uienringen ook geheel weglaten. (Uit: Hongaarsche Schotels. Uitgave P. N. van Kampen en Zoon).